1st Istanbul International Geography Congress Proceedings Book

EnglishTürkçe

CHAPTER


DOI :10.26650/PB/PS12.2019.002.099   IUP :10.26650/PB/PS12.2019.002.099    Full Text (PDF)

Paleogeographical and geoarchaeological research around Tisna Ancient settlement (Aliağa-İzmir)

Serdar Vardar, Emre Erdan, Ertuğ Öner

In this study, the paleogeography of the section between Myrina and Tisna was tried to illuminate based on the core drillings made in the alluvial fillings of the plain plains of Güzelhisar and Sirçe around Tisna. In order to determine the paleogeography of the plain and its impact on the surrounding settlements, 49 drillings were carried out between 2010-2018 and grain size, element and microfossil analyzes of the drilling samples were performed. The alluvial layers of the coastal plain in the NW of Tisna are divided into 6 alluvial units according to the environments they reflect. With this classification and dating, the development of Güzelhisar coastal plain and delta during the last 6500-7000 years (with the Holocene transgression-Middle Holocene to the present day) has been determined according to the changing coastal lines. The Holocene transgression of the city of Tisna was found to exist on a ridge 1-2 km away from the shore, even when the sea was most landed. Since the ridges where the Tisna settlement is located are approximately 2 km east of the coast of the 6000-7000 Holocene transgression, thus, settlement have never been on the coast for the last 7000 years. In this case, the area where Tisna is located is close to the shore. In addition, the G17 sounding revealed a tephra layer which was consistent with the Minoan eruption of Santorini in 1630-1640 BC at a depth of 6 m at the coastal swamp sediments.


Keywords: Tisna, Paleogeography, Aliağa.

References

  • Butzer, K.W. (1982). Archaeology as Human Ecology. Cambridge University Press, Cambridge. google scholar
  • Çekilmez M. (2017). Myrina ve Gyrineon Cilt-1, Myrina Antik Kenti Yüzey Araştırmaları, Myrina Antik Kenti Yüzey Araştırmaları, Çalışma Alanı,Yapı ve Kalıntılar, 21-42, Aliağa. google scholar
  • Demirörer, M. (1972). Dikili-Bergama Jeotermal Sahası Bergama Çevresi Rezistivite Etüdü Jeofizik Arşiv no. 328, MTA, Ankara. google scholar
  • Derin, Z. (2012). Sözlü Görüşme. google scholar
  • Doğer, E. (2012). Sözlü Görüşme. google scholar
  • Emre, Ö., Özalp, S., Doğan, A., Özaksoy, V., Yıldırım, C., Gökta, F. (2005). İzmir Yakın Çevresinin Diri Fayları ve Deprem Potansiyelleri, Jeoloji Etütler Dairesi, MTA Rapor No: 10754, Ankara google scholar
  • Ercan, T. (1982). Batı Anadolu’nun genç tektoniği ve volkanizması. Türkiye Jeoloji Kurultayı. Ankara. google scholar
  • Ercan, T., Türkecan, A., Akyürek, B., Günay, E., Çevikbaş, A., Ateş, M., Can, B., Erkan, M. ve Özkirişci, C. (1984). Dikili-Bergama-Çandarlı (Batı Anadolu) yöresinin jeolojisi ve magmatik kayaçlarının petrolojisi: Jeoloji Mühendisleri Odası Yayınları. c. 20, s. 47-60. Ankara. google scholar
  • Erdan, E. (2017). Myrina ve Gyrineon Cilt-1, Myrina Antik Kenti Yüzey Araştırmaları, Prehistorik ve Protohistorik Dönemlerde Myrina ve Gryneion ile Yakın Çevresi: Genel Değerlendirme, 55-66, Aliağa. google scholar
  • Erol, O. (1975). The Holocene deposits and development of Madra Çay Delta on the Anatolian coast of north Aegean sea, near Ayvalık-Altınova.Coğrafya Araştırmaları Dergisi VII, 1–44. google scholar
  • Eşder, T., Yakabağ, A., Sarıkaya, H., Çiçekli, K. (1991). Aliağa (İzmir) Yöresinin Jeolojisi ve Jeotermal Enerji Olanakları, Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü Ege Bölge Müdürlüğü. MTA Derleme No: 9467. İzmir. google scholar
  • Genç, C., Yılmaz, Y. (2000). “Aliağa Dolaylarının Jeolojisi ve Genç Tektoniği” Batı Anadolu’nun Depremselliği Sempozyumu (BADSEM 2000) Bildiriler Kitabı, s.152-159, İzmir. google scholar
  • Gökçen, N. (1976). A palaeontological and palaeoecological investigation of the Post-Glacial Madra Çay Delta deposits in North-Eastern coasts of Aegean Sea, Bulletin de la Societe Geologique de France, 7.Série, tome XVIII, No:2: 469-75. google scholar
  • Güçlü, A. (2017). Myrina ve Gyrineon Cilt-1, Myrina Antik Kenti Yüzey Araştırmaları, Gryneion’da Yapılan Kazı ve Araştırmalar, 43-54, Aliağa. google scholar
  • Kayan, İ. (1988). “Late Holocene sea-level changes on the Western Anatolian coast”, Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology 68, (2-4), google scholar
  • 205-218, Special Issue: Quaternary Coastal Changes. Ed. by P. A. Pirazzoli - D. B. Scott. (A selection of papers presented at the IGCP-200 meetings) Elsevier Science Publishers B. V. Amsterdam. The Netherlands. google scholar
  • Kayan, İ. (1995). “The Troia bay and supposed harbour sites in the Bronze Age”, Studia Troica, Band 5., s. 211-235. Philipp von Zabern. google scholar
  • Kayan, İ. (1996). “Holocene coastal development and archaeology in Turkey”, Zeitschrift für Geomorphology. Supplementband 102. Field Methods and Models to Quantify Rapid Coastal Changes. Ed. by D.H. Kelletat and N.P. Psuty. p. 37-59. Berlin. Germany. International Geographical Union.Commission on Coastal Systems. Proceedings of the Field Symposium Crete, Greece, April 1994. google scholar
  • Kayan, İ. (1997). “Türkiye’nin Ege ve Akdeniz kıyılarında Deniz Seviyesi ve Kıyı Çizgisi Değişmeleri”, Türkiye Kıyıları 97 Konferansı Bildiriler Kitabı, E. Özhan (Editör), s. 735-746. Ankara. google scholar
  • Kayan, İ. (1999). “Holocene stratigraphy and geomorphological evolution of the Aegean coastal plains of Anatolia”, The Late Quaternary in the Eastern Mediterranean Region. 1-4 April 1997 Ankara. Proceedings. Quaternary Science Reviews 18 (4-5), 541-548. Elsevier. google scholar
  • Kayan, İ. (2012). “Kuvetarner’de deniz seviyesi değişmeleri”, Kuvaterner Bilimi. (Ed. N. Kazancı, A. Gürbüz. 570 s), Ankara Üniversitesi Yay. No:350. s. 59-78. Ankara. google scholar
  • Kayan, İ., Öner, E. (2013). “Bayraklı Höyüğü (İzmir) Çevresinin Holosen’deki Jeomorfolojik Gelişimi [Holocene Geomorphological Evolution of Coastal Environment Around Bayraklı Mound (İzmir)] (135-158)”. Profesör Doktor Asaf Koçman’a Armağan. Editör: Öner, E. İzmir: Ege Üniversitesi Basımevi. google scholar
  • Kayan, İ, Öner E. (2015). Sedimantolojik ve Paleontolojik Verilerle Gediz Delta Ovasında (İzmir) Alüvyal Jeomorfoloji Araştırmaları, Ege Coğrafya Dergisi Ege Coğrafya Dergisi, 24/2, s.1-27, İzmir. google scholar
  • Lambeck, K. (1995). “Late Pleistocene and Holocene sea-level change in Greece and south-western Turkey: a separation of eustatic, isostatic and tectonic contributions”, Geophys. J. Int., 122, 1022–1044. google scholar
  • MTA 1/500.000 Ölçekli Jeoloji Haritası (2017). http://www.mta.gov.tr/v3.0/sayfalar/hizmetler/doc/DENIZLI.pdf., 27.07.2017. google scholar
  • Öner, E., Kayan, İ. (2006). “İzmir Körfezi Kıyılarında Alüvyon Birikimi ile Karşıyaka ve Bayraklı Kıyılarının Şekillenmesi”, Karşıyaka Kültür ve Çevre Sempozyumu, Bildiri Kitabı, 8 - 22, İzmir. google scholar
  • Öner, E. (2016). “Ege ve Akdeniz kıyılarımızda paleocoğrafya-jeoarkeoloji araştırmaları”, Ege Coğrafya Dergisi 25/1, 51-66. google scholar
  • Öner, E., Vardar, S., İlhan, R. (2017). Bağlararası Çevresinde Holosen Kıyı Çizgisi Değişmeleri ve Jeoarkeoloji Araştırmaları, 39. Uluslararası Kazı, Araştırma ve Arkeometri Sempozyumu 22-26 Mayıs 2017, Bursa. google scholar
  • Öner, E., Vardar, S. (2017). “Panaztepe Liman Kent Civarında Paleocoğrafya Araştırmaları (Menemen-İzmir)”. Türkiye-Azerbaycan Coğrafya google scholar
  • Günleri II, 24-26 Ekim 2017, Ege Üniv.Edebiyat Fak., İzmir. google scholar
  • Öğdüm, F. (1983). “Menemen Dumanlıdağ Volkan Konisi ve Kalderasının Jeomorfolojisi-Evrimi” Jeomorfoloji Dergisi 11, 45-52. google scholar
  • Savaşçın, Y. (1975). “Foça Yöresi volkanik kayaçlarından sağlanan petrografik-jeokimyasal sonuçlar. TÜBİTAK V. Bilim Kongresi Tebliğler Kitabı,s.273-289. google scholar
  • Savaşçın, Y., Dora, Ö. (1979). “Foça – Menemen Yöresi Volkanitlarinde Piroksenlerin Yayılımı ve Kristallografik Değerleri” Türkiye Jeoloji Kurumu Dergisi, 20, 1, 21-27. google scholar
  • Şaroğlu, F., Emre, Ö., ve Kuşçu, İ. (1992). Türkiye Diri Fay Haritası, 1:2,000,000 ölçekli, Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü, Ankara. google scholar
  • Semiz, B. (2017). Myrina ve Gyrineon Cilt-1, Myrina Antik Kenti (Aliağa-İzmir) ve Yakın Çevresinin Jeolojik Özellikleri, 241-252. Aliağa. Umar, B. (2002). Aiolis, İnkılap Yayınevi. google scholar
  • Waelbroeck, C., Labeyrie, L., Michel, E., Duplessy, J.C., Mcmanus, J.F., Lambeck, K., Balbon, E., Labracherie M., (2002) “Sea-Level and Deep google scholar
  • Water Temperature Changes Derived from Benthic Foraminifera Isotopic Records”, Quaternary Science Reviews 21, 295–305. google scholar
  • Vardar S. (2010). Madra Çayı Deltası’nın Holosen Kıyı Paleocoğrafyasının Değerlendirilmesinde Foraminifer ve Ostracod (Crustacea)’ların Bir Ortam Belirleme İndikatörü Olarak Kullanımı. TUCAUM 2010 Sempozyum bildiri kitabı, 263-273. google scholar
  • Vardar S. (2015). Ödemiş Ovasının Paleocoğrafyası ve Jeoarkeolojisi Üzerine Yapılan Değerlendirmelerde AAS-ICP Element ve X-Ray Floresans Spektrometresi Kil Analizlerinin Kullanımı, UJES 2015, IV. Ulusal Jeomorfoloji Sempozyumu Bildiri Kitabı, s.14, Samsun google scholar
  • Vardar S., Yavaşlı D. D. (2016). Myrina Antik Kenti Çevresinde Paleocoğrafya Araştırmaları. CBÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 14, Sayı 3, 163-182. google scholar
  • Vardar S., Öner E. (2016a). Investigation on Distribution of the Santorini (Thera) Tephra in West Anatolia and Paleogeographical-Geoarchaeological google scholar
  • Features of the Çeşme-Bağlararası Mound, Proceedings of III. International Çeşme-Chios History, Culture and Tourism Symposium, pp. 105-128,3-4 November 2016, Çeşme. google scholar
  • Vardar S., Öner, E. (2016b). “Batı ve Güneybatı Anadolu’nun Paleocoğrafyası ve Jeoarkeolojisinde Santorini (Thera) Küllerinin Önemi”, A.Ü.Türkiye Coğrafyası Araştırma ve Uygulama Merkezi Coğrafi Bilimler Dergisi, Cilt 14, Sayı 1,15-37. google scholar
  • Vardar S., Öner E. (2016c). Batı ve Güneybatı Anadolu’nun Paleocoğrafya ve Jeoarkeolojisinde Santorini (Thera) Küllerinin Önemi, Uluslararası TUCAUM 2016 Sempozyumu,13-14 Ekim 2016, Ankara. google scholar
  • Vardar S., Öner E. (2016d). Batı ve Güneybatı Anadolu’nun Paleocoğrafya ve Jeoarkeolojisinde Santorini (Thera) Küllerinin Önemi, Coğrafi Bilimler Dergisi 14 (1), s.15- 37. google scholar
  • Vardar S. (2017). Myrina ve Gyrineon Cilt-1, Myrina Antik Kenti Yüzey Araştırmaları, Myrina’da (Aliağa – İzmir) Jeoarkeoloji Araştırmaları ve Planlanan Çalışmalar, 263-288. Aliağa. google scholar
  • Vardar S., Öner E. (2017a). Çeşme Bağlararası (İzmir) Tunç Çağı Yerleşimi Çevresinin Jeoarkeolojisi, UJES Uluslararası Jeomorfoloji Sempozyumu,12-14 Ekim 2017, Elazığ. google scholar
  • Vardar S., Öner E. (2017b). Batı Anadolu’da Yeni Santorini Tephra Bulguları ve Paleocoğrafya-Jeoarkeoloji Değerlendirmelerindeki Önemi. Türk Coğrafya Kurumu 75. Yılı Uluslararası Sempozyumu, 8-10 Kasım 2017, Ankara. google scholar
  • Vardar S., Öner E. (2017c). Altınova’da (Ayvalık-Balıkesir) Doğal Çevre Değişmeleri İle Tarih Öncesi Dönemden Günümüze Etkileri. Journal of Awareness, Cilt-2, Özel Sayı, E-ISSN: 2149-6544, 181-202. google scholar
  • Vardar S., Öner E. (2017d). Batı Anadolu’da Yeni Santorini Tephra Bulguları ve Paleocoğrafya-Jeoarkeoloji Değerlendirmelerindeki Önemi. Türk Coğrafya Kurumu 75. Yılı Uluslararası Sempozyumu, 8-10 Kasım 2017, Ankara. google scholar
  • Vardar S., Öner E., İlhan R. (2017a). Bağlararası Höyüğü Çevresinde Paleocoğrafya ve Jeoarkeoloji Araştırmaları (Çeşme– İzmir), Türkiye Jeoloji Bülteni, Geological Bulletin of Turkey, 60 (2017) 589-614, doi:10.25288/tjb.325426. google scholar
  • Vardar S., Öner E., Doğan M., Başar S. (2017b). Sarıçay Ovasınnda Paleocoğrafya ve Jeoarkeoloji Araştırmaları. SOBİDER Sosyal Bilimler Dergisi,Yıl: 4, Sayı: 18, Aralık 2017, s. 324-346. google scholar
  • Vardar S. (2018a). Myrina ve Gyrineon Cilt-2, Güzelhisar Çayı Kıyı Ovasında Alüvyal Jeomorfoloji Araştırmaları ve Myrina Jeoarkeolojisi, 223-248. Aliağa. google scholar
  • Vardar S. (2018b). Sedimantolojik ve Mikropalentolojik Verilerle Güzelhisar Çayı Kıyı Ovasının Holosen Paleocoğrafyası, Doğu Coğrafya Dergisi:Haziran-2018, Yıl:23, Sayı: 39, Sayfa:131-148. google scholar
  • Yılmaz, Y. (1997). “Geology of Western Anatolia” In: Schindler, C ve Pfister, M. (Eds.) Active Tectonics of Northwestern Anatolia–The MARMARA google scholar
  • Poly Project; A Multidisciplinary Approach by Space Geodesy, Geology, Hydrogeology, Geothermics and Seismology. Vdf. Hochschulerl, an der ETH Zurich, pp. 31–53. google scholar


SHARE




Istanbul University Press aims to contribute to the dissemination of ever growing scientific knowledge through publication of high quality scientific journals and books in accordance with the international publishing standards and ethics. Istanbul University Press follows an open access, non-commercial, scholarly publishing.