Covid-19 Pandemisinin Ekonomik, Toplumsal ve Siyasal Etkileri

EnglishTürkçe

CHAPTER


DOI :10.26650/B/SS46.2020.005.01   IUP :10.26650/B/SS46.2020.005.01    Full Text (PDF)

Salgınların İktisat Tarihi

Ömer Karaoğlu

İnsanlık tarihi boyunca salgın hastalıkların öldürücü etkileriyle birlikte iktisadi işleyiş ve etkinlikler üzerinde yıkıcı, daraltıcı, dönüştürücü etkiler oluşturduğu anlaşılmaktadır. Çalışmamızda bilinen büyük tarihsel salgınlar hakkında genel bilgiler verildikten sonra Avrupa iktisadi-toplumsal tarihinde önemli etkileriyle bilinen büyük veba (Kara Ölüm) başta olmak üzere, salgınların nüfus, tarım, ticaret, sanayi sektörleri üzerinde, fiyatlar, ücretler vb. ekonomik göstergelerde meydana getirdiği etkiler tartışılmaya çalışılmıştır. Salgın sırasında ve sonrası dönemlerde farklı bölgelerde değişebilen sonuçlar gözlendiği, servet ve gelirlerin dağılımında değişiklikler olabildiği, iktisadi yapı ve kesimlerin önemli değişimlere uğrayabildiği anlaşılmaktadır. Çalışmamızda sınırlı da olsa bazı salgınlar hakkında yapılmış verili araştırma ve raporlardan yararlanmak suretiyle salgınların gerçekleşen iktisadi etkilerine ve konunun kimi tartışmalı boyutlarına işaret etmeye çalıştık. Salgınların ekonomik sonuçları genellikle daraltıcı ve yıkıcı nitelikler göstermişse de izleyen dönemlerde yeni oluşum ve fırsat alanlarına yol verebildiği, farklı sosyal kesimlerin ekonomik durumlarında değişen etkiler ortaya çıkarabildiği, ekonomik aktör ve kurumlar üzerinde önemli değişimlere yol verdiği görülmektedir.


Keywords: Salgın, salgınların iktisat tarihi, Kara Ölüm, COVID-19

References

  • Alfani, G., & Murphy, T. (2017). Plague and lethal epidemics in the pre-ındustrial world. The Journal of Economic History, 77(1), 314-343. https://www.cambridge.org/core/journals/journal-of-economic-history google scholar
  • Allen, M. (2006). The global economic and financıal impact of an avıan flu pandemic and the role of the IMF, Avian Flu Working Group1 (in consultation with Departments and the Joint Bank-Fund Health Services Department), IMF google scholar
  • Bean, J. M. W. (1963). Plague, population and economic decline in england in the later middle ages,The Economic History Review, New Series, Wiley on behalf of the Economic History Society, 15 (3),423-437. https://onlinelibrary.wiley.com/journal/14680289 google scholar
  • Blockmans, W.P. (2018). The social and economie effects of plague in the low countries :1349-1500, https:// www.persee.fr/doc/rbph_0035-0818_1980_num_58_4_3301, Fichier pdf généré le 14/04/2018 google scholar
  • Bloom, D.E.& Canning, D. (2006). Epidemics and economics, Harvard School of Public Health, Program on The Global Demography of Aging, PGDA Working Paper Series, No. 9: http://www.hsph.harvard.edu/ pgda/working.ht. google scholar
  • Cengiz, E. (2020). Hz. Ömer döneminde meydana gelen amvas tâunu ve etkileri, Kafkas Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 7(13),129-150. https://www.kafkas.edu.tr/ilahiyat google scholar
  • Cipolla, C. (1980). Dünya nüfusunun ı̇ktisat tarihi, Çev. Mehmet Sırrı Zezgin, Ekonomi ve Nüfus, İstanbul, Türkiye: Tur Yayınlan. google scholar
  • Gelman, J. R. (1982). The english economy following the black death, Bureau of Economics Federal Trade Commıssıon Washıngton, DC, Working Papers, No:80, November google scholar
  • Heaton, H. (1985). Avrupa ı̇ktisat tarihi, I, Çev. Mehmet Ali Kılıçbay ve Osman Aydoğuş, Ankara, Türkiye : Teori Yayınları, 1985. google scholar
  • Huberman, L. (1991). Feodal toplumdan yirminci yüzyıla, Çev. Murat Belge, İletişim Yayınları google scholar
  • İstek, E. (2017). Avrupa’da veba salgını ve salgında din faktörü (Viyana Örneği), Tarih Araştırmaları Dergisi, 36(62),173-204. https://dergipark.org.tr/tr/pub/tariharastirmalari google scholar
  • İşler, D. (2019). Dünyanın en eski karantina adası: “lazzaretto vecchıo, Ankara Üniversitesi SBE Dergisi, 10 (2),97-107. http://sobild.ankara.edu.tr/index.php/sobild google scholar
  • Jonung, L., & Roeger, W. (2006). The macroeconomic effects of a pandemic in europe-a model based assessment, Brussels, Belgium: European Commission Directorate-General for Economic and Financial Affairs Publications. google scholar
  • Jorda, O.,Singh, S.R., & Taylor, A. M. (2020). Longer-run economic consequences of pandemics, Federal Reserve Bank of San Francisco Working Paper 2020-09. March 2020, https://doi.org/10.24148/wp 2020-09 google scholar
  • Koyama, M., Jedwab. R., & Johnson. N. (2019). Pandemıcs, places, and populatıons: evıdence from the black death, Economıc Hıstory, Discussion Paper, London, UK: Centre for Economic Policy Research. google scholar
  • Munro, J. (2004). Before and after the black death: money, prices, and wages in fourteenth-century England , University of Toronto, 15 December 2004, New Approaches to the History of Late Medieval and Early Modern Europe, Selected Proceedings of Two International Conferences at The Royal Danish Academy of Sciences and Letters in Copenhagen in 1997 and 1999, Ed. Troels Dahlerup and Per Ingesman. google scholar
  • Özden, K.,ve Özmat, M. (2014). Salgın ve kent: 1347 veba salgınının Avrupa’da sosyal, politik ve ekonomik sonuçları, İdealKent, (12),60-87. https://www.idealkentdergisi.com/ google scholar
  • Panzac, D. (1997). Osmanlı İmparatorluğu’nda veba (1700-1850), Çev. Serap Yılmaz, İstanbul, Türkiye: Tarih Vakfı Yurt Yayınları google scholar
  • Pirenne, H. (2014). Ortaçağ Avrupa’sının ekonomik ve sosyal tarihi, Çev. Uygur Kocabaşoğlu, İstanbul, Türkiye: İletişim Yayınları google scholar
  • Qiu, W., Rutherford. S., Mao, A., & Chu, C. (2016/2017). The pandemic and its impacts. Health, Culture And Society, (9–10), ISSN 2161-6590 (online), DOI 10.5195/hcs.2017.221 | http://hcs.pitt.edu google scholar
  • Temel, M. K. (2015). Gelmiş̧ geçmiş̧ en büyük katil: 1918 ‘İspanyol’ gribi, İstanbul, Türkiye: Hayat Sağlık ve Sosyal Hizmetler Vakfı- Beşikçizade Tıp ve İnsani Bilimler Merkezi. google scholar
  • Turna, N. (2011). İstanbul’un veba ile imtihanı, 1811-1812 veba salgını bağlamında toplum ve ekonomi, Studies of The Ottoman Domain, 1(1),136. https://www.researchgate.net/publication/331642574_STUDIES_OF_ THE_OTTOMAN_DOMAIN_SOTOD_OSMANLI_HAKIMIYET_SAHASI_CALISMALARI google scholar
  • Uçar, İ. (2017). Hz. Peygamber zamanında Medine’de ortaya çıkan hastalıklar, Pamukkale Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, (8),196-218. https://dergipark.org.tr/tr/pub/pauifd google scholar
  • Varlık, N. (2011). “Taun”, TDV, (40),175-177. https://tdv.org/tr-TR/ google scholar
  • Yıldız, F. (2014). 19.yüzyılda Anadolu’da salgın hastalıklar (veba, kolera, çiçek, sıtma) ve salgın hastalıklarla mücadele yöntemleri, Basılmamış̧ Y. Lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi, SBE google scholar
  • Zebîdî (1983). Sahih-İ Buhari muhtasarı ve tecrid-İ sarih tercemesi, Çev. Kamil Miras, 9-12, İstanbul, Türkiye: DİB Yayınları google scholar


SHARE




Istanbul University Press aims to contribute to the dissemination of ever growing scientific knowledge through publication of high quality scientific journals and books in accordance with the international publishing standards and ethics. Istanbul University Press follows an open access, non-commercial, scholarly publishing.