Essays on Disability History
The First Treatment Center of the Ancient Era: Asklepieion
Neşe Kars Tayanç, Nursel Bolat, Esennur Sirer, Ayşegül AkaydınIssues of disability have involved a variety of problems throughout history, and a diverse range of practices concerning people with disabilities can be observed. Historical inquiry reveals a widespread belief that disabled people have been punished for a crime/sin in their past. People with disabilities are excluded from the social environment they inhabit: their rights to physical access, employment, education, health, and rehabilitation are neglected, thus they face institutional and economic exclusion. Despite this, special health centers were founded in ancient times. Asklepios was identified as the god of medicine in ancient Greek mythology, and treatment centers, known as Asklepieion, were established in his name. Believers in Asklepios used these centers to seek healing, treatment, and above all to be cleansed. The Asklepieia appear to be products of modern thinking in a period when people with disabilities were otherwise excluded from society as bad and punished beings. The three main Asklepieia were those in Kos, Epidauros, and Pergamon. This study examines the “Asklepieion” cult with a special focus on the Asklepieion of Pergamon, the first place in Anatolia that did not exclude disabled people, based on a literature review, content analysis, and participatory observation.
Antik Çağdaki İlk Tedavi Merkezi: Asklepion
Neşe Kars Tayanç, Nursel Bolat, Esennur Sirer, Ayşegül Akaydınİnsanlık tarihi kadar eski olan engellilik, tarih süreci boyunca sürekli sorunlarla iç içe ilerlemiştir. Tarihin değişik dönemlerinde engellilere yönelik farklı uygulamalar yapılmıştır. Tarihsel süreç incelendiğinde engellilerin, geçmişlerinde işlenmiş bir suçtan / günahtan dolayı cezalandırıldıklarına inanılmaktadır. Engelliler yaşadıkları sosyal çevrelerden dışlanmakta, fiziksel çevre, istihdam, eğitim, sağlık ve rehabilitasyon konusunda hakları yok sayılmakta, dolayısıyla da kurumsal ve ekonomik yönlerden dışlanma ile karşı karşıya kalmaktadır. Bütün bunlara rağmen tarihsel süreç içerisinde özel sağlık komplekslerinin de kurulduğu görülmektedir. Asklepios adı eski Yunan mitolojisinde sağlık tanrısı olarak yer almaktadır. Asklepios ölüleri diriltme gücü de dâhil birçok özelliğe sahip yetkin bir hekim olmuştur. Asklepion olarak bilinen tedavi merkezleri de Asklepios adına yapılmış tapınaklardır. Asklepion’a inanarak gelenler buralarda şifa bulmak, tedavi olmak ve her şeyden önce temizlenmek amaçlı olarak bu şifa merkezlerini kullanmaktadır. Bu sağlık merkezleri antik çağda engellilerin toplum tarafından kötü ve cezalandırılmış insanlar olarak değerlendirilip dışlandıkları dönemde bile modern bir düşünce ürünü olarak dikkat çekmektedir. Bu önemli sağlık merkezi Antik dönemin üç Asklepion’u; Epidauros Asklepionu (Korinth Yunanistan), Kos Asklepionu (İstanköy Kos Adası) ve Bergama Asklepionu’dur. Çalışmada “Asklepion” kültü ve engellilerin de dışlanmadığı sağlık merkezlerinin Anadolu’daki ilk örneği Bergama Asklepionu literatür taraması, içerik analizi ve katılımcı gözlem yöntemiyle incelenmektedir.
