CHAPTER


DOI :10.26650/B/AA09.2020.007.21   IUP :10.26650/B/AA09.2020.007.21    Full Text (PDF)

Petitions Submitted by the Deaf, Mute, Blind, and Their Families in the Ottoman Empire

Hürü Sağlam Tekir

Petitions are a useful source for explaining and interpreting historical information. As written submissions making a request or complaint, in the Ottoman period, it was possible to submit petitions to any level of official authority ranging from minor rural administrators to the sultan. Those submitted to the sultan were undoubtedly the most effective. The present study seeks to analyze petitions submitted by the deaf, mute, blind, and their families, and shows that they were often made for financial, educational, and special reasons. As will be seen, some petitions were written by disabled individuals themselves, some by their families, and some with the help of the Ministry of Education or the Ministry of Finance. Based on the corpus analyzed in the study, an effort was made to examine the situation of, and problems experienced by, deaf, mute and blind people in the nineteenth century. The goal of the study is to analyze history from the perspective of the deaf, mute and blind, and to offer a historical perspective on the literary evidence. In this context, data was obtained from archival documents, and its interpretation supported by secondary sources.


DOI :10.26650/B/AA09.2020.007.21   IUP :10.26650/B/AA09.2020.007.21    Full Text (PDF)

Osmanlı Devleti’nde Sağır, Dilsiz ve Âmâların ve Ailelerinin Arzuhalleri

Hürü Sağlam Tekir

Tarihsel bilgilerin açıklanması ve yorumlanmasında kullanılan kaynaklardan bir tanesi de arzuhallerdir. Arzuhaller bir istek veya şikâyetin dile getirilmesi için sunulan yazıları kapsamaktadır. Arzuhaller padişah başta olmak üzere taşradaki küçük idareci ve makamlara kadar resmi statüdeki yetkili her makama sunulabilirdi. Şüphesiz en etkilisi padişaha sunulanlarıydı. Çalışmaya konu olan sağır dilsiz ve âmâlara ve ailelerine ait arzuhaller incelendiğinde; arzuhallerin genellikle ekonomik, eğitim ve özel durumlardan kaynaklı oldukları göze çarpmaktadır. Bu arzuhallerin bazılarını engelli bireylerin kendilerinin bizzat yazdığı, bazılarını ailelerinin yazdığı bazı durumlarda da Maarif Nezareti ya da Maliye Nezareti aracılığı ile yazdıkları görülmektedir. Çalışmada incelenen arzuhaller ile sağır dilsiz ve âmâların 19. yüzyıldaki sorunları, içinde bulundukları durum irdelenmeye çalışılmıştır. Çalışmanın önem arz eden kısmı; tarihi sağır dilsiz ve âmâların penceresinden yeniden okuyabilmek ve literatüre tarihsel bir perspektif sunabilmektir. Bu süreçte arşiv belgeleri ve ikinci el kaynaklar veri kaynağı olarak kullanılmıştır.



References

  • Arşiv Belgeleri (Başkanlık Osmanlı Arşivi, BOA) google scholar
  • BOA. MF. MKT, 323/76.; MF. MKT, 323/76.; MF. MKT, 323/76.; MF. MKT, 160/52.; MF. MKT, 160/52.; MF. MKT, 191/92.; MF. MKT, 299/32.; MF. MKT, 391/30.; DH. MKT, 548/31.; MF. MKT, 656/37.; DH. MKT, 1104/44.; MF. MKT, 949/49.; MF. MKT, 1130/30.; MF. MKT, 346/68.; MF. MKT, 870/6.; MF. MKT, 969/21.; DH. MKT, 1135/ 5.; MF. MKT, 636/3.; MF. MKT, 377/11.; Y. PRK. MF, 2/80.; DH. MUİ, 9-1/42.; İ. ML, 39/1318.; BEO, 1553/116429.; DH. MKT, 245/44.; DH. MKT, 248/37.; DH. MKT, 61/11.; TFR. I. MKM, 32/3169.; DH. MKT, 402/ 56.; DH. MKT, 2288/ 126.; DH. MKT, 250/37.; DH. MKT, 2615/ 73.; DH. MKT, 2516/110.; BEO, 2650/198743.; DH. MKT, 1440/80.; DH. MKT, 2378/123.; DH. MKT, 2388/69.; A. MKT, 74/88.; MF. MKT, 105/55.; MF. MKT, 105/80. google scholar
  • Araştırma Eserleri google scholar
  • Cengiz, Gül Hanım. “II. Abdülhamid Dönemi Bir Sosyal Yardım Uygulaması: Tev’em Maaşı”. OTAM 41 (2017):57-78. google scholar
  • Düzgün, Mehmet Ali. Sultan II. Abdülhamid Döneminde Muhtacin Maaşı Uygulaması. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, 2009. google scholar
  • Gratien, Chris. “Osmanlı Talebelerinden Mektuplar ve Alternatif Eğitim Hikâyeleri.” Kebikeç 37 (2014): 7-18. google scholar
  • Günay, Ramazan - Görür, Halil İbrahim. “Osmanlı Devleti’nde Sağır Dilsiz ve Âmâ Mektebi”. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Tarih Araştırmaları Dergisi 32/53 (2013): 55-76. google scholar
  • Keskinbora, Hıdır Kadircan. Mehmet Esat Işık Paşa Hayatı, Tıp Tarihimizdeki ve Türk Oftalmoloji Tarihindeki Yeri ve Katkıları. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2006. google scholar
  • İpşirli, Mehmet. “Arzuhal”. Diyanet İslâm Ansiklopedisi, III: 447-448. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı 1991. google scholar
  • Özbayrak, İzi Karakaş. II. Abdülhamid Döneminde Uygulanan Sosyal Yardım Politikaları (1876-1909)-Fiziksel Engelliler, Kazazede ve Depremzedeler. İstanbul: Libra, 2011. google scholar
  • Özbek, Nadir. Osmanlı İmparatorluğu’nda Sosyal Devlet-Siyaset, İktidar ve Meşruiyet 1876-1914. İstanbul: İletişim, 2011. google scholar
  • Sağlam Tekir, Hürü. Osmanlı Devleti’nde Sağır Dilsiz Ve Âmâların Eğitimi ve Toplumsal Hayattaki Rolleri (1889-1922). Doktora Tezi, Kafkas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2015. google scholar
  • Sağlam Tekir, Hürü. “Toplumsal Hayatta Karşılaştıkları Zorluklarla Osmanlı Devleti’nde Sağır, Dilsiz ve Âmâlar”. Osmanlı Mirası Araştırmaları Dergisi 3/7 (2016): 59-71. google scholar
  • Sarıyıldız, Gülden. Sokak Yazıcıları Osmanlılarda Arzuhalle ve Arzuhalciler, İstanbul: Derlem Yayınları, 2010. google scholar


SHARE




Istanbul University Press aims to contribute to the dissemination of ever growing scientific knowledge through publication of high quality scientific journals and books in accordance with the international publishing standards and ethics. Istanbul University Press follows an open access, non-commercial, scholarly publishing.