Araştırma Makalesi


DOI :10.26650/YTA2021-925210   IUP :10.26650/YTA2021-925210    Tam Metin (PDF)

Cumhuriyet Döneminde Okullarda Askerliğe Hazırlık Kampları Üzerine Bir Sözlü Tarih Çalışması (1935-1947)

Özlem GürsoyMustafa Gündüz

XIX. yüzyıldan itibaren gerek zorunlu askerlik sistemi gerekse topyekûn savaş anlayışı vatandaşların askerlikten önce nitelikli bir askerlik eğitiminden geçirilmesini gerektirince, gençlere okullarda militarist nitelikli derslerle okul dışında da paramiliter örgütler ve izcilik aracılığıyla askerlik eğitimi verilmiştir. I. Dünya Savaşı öncesinde ve sonrasında bu tarz eğitimler II. Meşrutiyet ve Cumhuriyet yıllarında siyasi elitlerin ilgisini çekmiştir. 1926’da Askerliğe Hazırlık Dersleri müfredata konulurken, yaz tatillerinde de öğrenciler Askerliğe Hazırlık Kampları’na götürülerek her an cepheye gidecek şekilde eğitilmiştir. Bu çalışmada, Askerliğe Hazırlık Kampları, öğrenciler cephesinden ele alınmıştır. Bunun için 1935-1947 yılları arasında kamplara katılmış bireylerle sözlü tarih çalışması yapılmıştır. Birinci ağızdan şahitlerle kamplarda neler yaşandığı sunulurken, kampların belgelere yansımayan insani yönleri de gösterilmiştir. Bu çalışma, ilk defa birincil kaynaklarla ve canlı tanıklarla Askerliğe Hazırlık Kampları’nın eğitim tarihindeki yerini göstermeyi amaçlamaktadır.

DOI :10.26650/YTA2021-925210   IUP :10.26650/YTA2021-925210    Tam Metin (PDF)

An Oral History Study on Preparatory Camps for Military Service in Schools in the Republican Era (1935–1947)

Özlem GürsoyMustafa Gündüz

Since the 19th century, the compulsory military service system and the concept of total war required citizens to undergo a qualified military training before military service. Thus, young people started to receive training in militaristic classes, paramilitary organizations, and scouting. This type of training appealed to political elites of Second Constitutional and Republic Eras before and after the World War I. As the preparation for military courses was included in the curriculum in 1926, students were taken to the camps on summer holidays and were trained to be war ready. To explore the camps from students’ perspective, an oral history study was conducted with individuals who attended camps between 1935 and 1947. While presenting what happened in the camps through witnesses, this study shows the humanitarian aspects of the camps, which are not reflected in the documents. In summary this study aims to reveal the place of military service preparation camps in the history of education, using witnesses primary sources.


GENİŞLETİLMİŞ ÖZET


Since the 19th century, the change in the understanding of war, the expansion of war zones, and the increasing need for labor force, have made it necessary to channel all resources in a country toward war training. In such an environment, including young people in war required that they will be equipped with military training well before they were enlisted, and so, the contents of civilian schools’ curricula were militarized. While military and shooting training courses in schools became a mainstay, military skills were also taught to youth outside of schools, through paramilitary organizations and scouting.

In a short time, these developments in preparing young people for military service in and out of school in Europe were reflected in the Ottoman Empire. As in Europe, especially after the defeat of the Balkan Wars, the contents of the training programs were restructured in order to “raise young people to be war-ready.” During the Second Constitutional Era, militarist elements such as medical training, drilling, games, and target practices were added to the contents of the physical training course, and with military course in the curriculum, students were taken to the shooting ranges. In this way, young people were primed for military training in schools. Outside of schools, through the Boy Scout Organization (İzci Ocağı), which was established and directed by the state, and also through paramilitary organizations, such as the Türk Gücü Derneği, the Osmanlı Güç Dernekleri, and the Osmanlı Genç Dernekleri, the same priming was achieved. It should be noted that the idea of creating a “millet-i müsellaha” (nation in arm) under the mobilization conditions of the First World War was also effective in directing political elites to militarist training in this period.

After the proclamation of the Republic, the need to protect the borders of the newly established state amidst the fragile conditions of the 1930s, and the possibility of a new war required constant war preparations. Also, when the effect of shortening the duration of military service is added to this process, it was considered that practical solution for giving basic military knowledge to young people in schools is beneficial. Consequently, the physical education course, which was in the curriculum in the last period of the Ottoman Empire, continued to remain in the curriculum unchanged until 1926. However, in 1926, the basic military skill was removed from the content of physical education and added to military education as a separate course. In the academic year of 1926–1927, basic military skill was re-included in the curriculum under the name, preparation for military service. In the first stage, this course was added to the last two years of boys’  high schools and boys’ schools for teaching, but later, it was taught in all schools from middle school to university with a denser content in the unsafe environment emerged in the mid-1930s. In 1937, when the danger of a new war emerged, female students were also taught the preparation for military service courses.

In addition, after the course was reincluded in the curriculum, the subjects taught under it were shown to the students in the preparation for military service camps during the summer holidays, and in a practical way as well. At the end of school years, students were taken to the camps in August in the first stage. When the number of students required to attend the camps increased due to the widening of the course’s scope, high school and university students were taken to camps away from the city during the summer holiday. In these camps, where there were no civilian individuals other than the students, and everything was done in military fashion, getting the students accustomed to military training and service.

In this study, preparation for military service camps will be examined from the point of view of students with the oral history method. For this, interviews were conducted with individuals who participated in these camps between 1935 and 1947. Thus, by discussing the camps with the living witnesses, the humanitarian dimension of the camp life that is not reflected in the documents will be shown.  


PDF Görünüm

Referanslar

  • 1. Arşiv Belgeleri google scholar
  • Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı Cumhuriyet Arşivi (BCA) google scholar
  • Talim ve Terbiye Dairesi, Kararlar, 1929-1947 google scholar
  • 2. Süreli Yayınlar google scholar
  • Maarif Vekâleti Tebliğler Mecmuası google scholar
  • Maarif Vekâleti Tebliğler Dergisi google scholar
  • 3. Araştırma Eserler google scholar
  • Akcan, Erol: İttihat ve Terakki Fırkası’nın Paramiliter Gençlik Kuruluşları, Ankara, Türk Tarih Kurumu Yayınları, 2015. google scholar
  • Akın, Yiğit: Gürbüz ve Yavuz Evlatlar: Erken Cumhuriyet’te Beden Terbiyesi ve Spor, İstanbul, İletişim Yayınları, 2004. google scholar
  • Akyürek, Salih: Zorunlu Askerlik ve Profesyonel Ordu, Rapor No: 24, İstanbul, Bilge Adamlar Stratejik Araştırmalar Merkezi (BİLGESAM), 2010. google scholar
  • Alkan, Mehmet Ö.: “Osmanlı İmparatorluğu’nda Modernleşme ve Eğitim”, Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, C.6, S.12, 2008, s. 9-84. google scholar
  • Altınay, Ayşe Gül-Bora, Tanıl: “Ordu, Militarizm ve Milliyetçilik”, Modern Türkiye’de Siyasal Düşünce, Milliyetçilik, der. Tanıl Bora, C.4, İstanbul, İletişim Yayınları, 2002, s. 140-154. google scholar
  • Altınay, Ayşe Gül: “Militarizm”, Kavram Sözlüğü I: Söylem ve Gerçek, der. Fikret Başkaya, Ankara, Özgür Üniversite Kitaplığı, 2007, s. 351-366. google scholar
  • Yamak Ateş, Sanem: Asker Evlatlar Yetiştirmek, II. Meşrutiyet Dönemi’nde Beden Terbiyesi, Askerî Talim ve Paramiliter Gençlik Örgütleri, İstanbul, İletişim Yayınları, 2012. google scholar
  • Belge, Murat: Militarist Modernleşme, İstanbul, İletişim Yayınları, 2012. google scholar
  • Beşikçi, Mehmet: Birinci Dünya Savaşı’nda Osmanlı Seferberliği, İstanbul, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2015. google scholar
  • Danacıoğlu, Esra: Geçmişin İzleri: Yanıbaşımızdaki Tarih İçin Kılavuz, İstanbul, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, 2001. google scholar
  • Ergün, Mustafa: II. Meşrutiyet Devrinde Eğitim Hareketleri (1908-1914), Ankara, Ocak Yayınları, 1996. google scholar
  • Meşeci Giorgetti, Filiz: Eğitim Ritüelleri, İstanbul, Yeni İnsan Yayınevi, 2016. google scholar
  • Gündüz, Mustafa: “Türk Eğitim Sisteminde Aşırı Militarist Uygulamanın Başlaması (1926-1947)”, Erdem İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi, S.71-72, Aralık 2016-Haziran 2017, s. 69-88. google scholar
  • Günseli, Gümüşel: Milli Güvenlik Dersleri (1926-2012), Ankara, Berikan Yayınları, 2020. google scholar
  • Kazankaya, Sevda: Asker Liseliler: Musiki Muallim Mektebi Özelinde Askerlik Dersleri ve Uygulaması, Ankara, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, 2020. google scholar
  • Özcan, Abdülkadir: “Balkan ve I. Dünya Savaşlarında Hizmeti Geçen Bir Hayır Kurumu”, Doğumunun 100. Yılında Atatürk’e Armağan, İstanbul, İ.Ü.E.F, 1981, s. 270-295. google scholar
  • Özdamar, Hande: 1930-1945 Arası Dönemde Türkiye’de Militer Anlayış ve Yansıması, İstanbul, İstanbul Bilgi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, 2007. google scholar
  • Öztan, Güven Gürkan: Türkiye’de Militarizm, Zihniyet, Pratik ve Propaganda, İstanbul, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2014. google scholar
  • Paksuniemi, Merja: “Mobilising Children for National Defence: Boys Education in the Finnish Civil Guard Organisation During the Second World War”, Childhood in the Past, 2016, s. 44-57. google scholar
  • Sarısaman, Sadık: “Birinci Dünya Savaşı Sırasında İhtiyat Kuvveti Olarak Kurulan Osmanlı Genç Dernekleri”, OTAM, C.11 S.11, 2000, s. 439-501. google scholar
  • Thompson, Paul: “21. Yüzyılda Sözlü Tarih İçin Potansiyeller ve Meydan Okumalar”, Kuşaklar, Deneyimler, Tanıklıklar, yay. haz. Aynur İlyasoğlu, Gülay Kayacan, İstanbul, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, 2006, s. 23-37. google scholar
  • Toprak, Zafer: “İttihat ve Terakki’nin Paramiliter Gençlik Örgütleri”, Boğaziçi Üniversitesi Beşeri Bilimler Dergisi, C.VII, 1979, s. 95-113. google scholar
  • Türkiye Cumhuriyeti Maarifi 1923-1943, Ankara, Maarif Matbaası, 1944. google scholar
  • Türkiye Cumhuriyeti Maarifi, 1940-1941, Ankara, Maarif Matbaası, 1941. google scholar
  • Ünal, M. Ezel: Gençler Silah Başına! Ders Kitapları Aracılığıyla Türkiye’de Gençliğin Militarizasyonu (1926-1945), İstanbul, Galatasaray Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, 2014. google scholar
  • Vagst, Alfred: History of Militarism and Military, New York, The Free Press, 1967. google scholar
  • Yamak, Sanem: “Vatandaşlık Eğitimi ve Militer Eğitim”, Tematik ve Kronolojik Türk Eğitim Tarihi, ed. Mustafa Gündüz, İstanbul, İdeal Kültür Yayıncılık, 2018, s. 307-340. google scholar
  • 4. Sözlü Tarih Görüşmeleri google scholar
  • Mehmet Emin Altan ile yapılan görüşme, İstanbul, 11 Temmuz 2018. google scholar
  • Cahit Kayra ile yapılan görüşme, İstanbul, 19 Temmuz 2018. google scholar
  • Hıfzı Topuz ile yapılan görüşme, İstanbul, 26 Temmuz 2018. google scholar
  • Sıtkı Anadol ile yapılan görüşme, İstanbul, 14 Ağustos 2018. google scholar
  • Ziya Müezzinoğlu ile yapılan görüşme, İstanbul, 5 Eylül 2018. google scholar
  • Doğan Haşhaş ile yapılan görüşme, İstanbul, 7 Eylül 2018. google scholar
  • Turgut Bulut ile yapılan görüşme, Bursa, 15 Eylül 2018. google scholar
  • Muharrem Özmelek ile yapılan görüşme, İstanbul, 24 Eylül 2018. google scholar
  • Orhan Yavuz ile yapılan görüşme, İstanbul, 10 Ekim 2018. google scholar
  • Ali Hüsrev Bozer ile yapılan görüşme, İstanbul, 14 Kasım 2018. google scholar
  • Özden İnönü Toker ile yapılan görüşme, Ankara, 17 Kasım 2018. google scholar
  • Özcan Köknel ile yapılan görüşme, İstanbul, 1 Aralık 2018. google scholar
  • Şazi Sirel ile yapılan görüşme, İstanbul, 8 Aralık 2018. google scholar
  • Ruhi Kafescioğlu ile yapılan görüşme, İstanbul, 10 Ocak 2019. google scholar
  • Ali İhsan Futacı ile yapılan görüşme, Bursa, 20 Nisan 2019. google scholar
  • Galip Uzunca ile yapılan görüşme, Bursa, 30 Ağustos 2019. google scholar
  • Rober Haddeciyan ile yapılan görüşme, İstanbul, 10 Eylül 2019. google scholar
  • Aram Kamburyan ile yapılan görüşme, İstanbul, 7 Kasım 2019. google scholar
  • Cemal Karabacak ile yapılan görüşme, İstanbul, 7Aralık 2019. google scholar

Atıflar

Biçimlendirilmiş bir atıfı kopyalayıp yapıştırın veya seçtiğiniz biçimde dışa aktarmak için seçeneklerden birini kullanın


DIŞA AKTAR



APA

Gürsoy, Ö., & Gündüz, M. (2021). Cumhuriyet Döneminde Okullarda Askerliğe Hazırlık Kampları Üzerine Bir Sözlü Tarih Çalışması (1935-1947). Yakın Dönem Türkiye Araştırmaları, 0(40), 1-28. https://doi.org/10.26650/YTA2021-925210


AMA

Gürsoy Ö, Gündüz M. Cumhuriyet Döneminde Okullarda Askerliğe Hazırlık Kampları Üzerine Bir Sözlü Tarih Çalışması (1935-1947). Yakın Dönem Türkiye Araştırmaları. 2021;0(40):1-28. https://doi.org/10.26650/YTA2021-925210


ABNT

Gürsoy, Ö.; Gündüz, M. Cumhuriyet Döneminde Okullarda Askerliğe Hazırlık Kampları Üzerine Bir Sözlü Tarih Çalışması (1935-1947). Yakın Dönem Türkiye Araştırmaları, [Publisher Location], v. 0, n. 40, p. 1-28, 2021.


Chicago: Author-Date Style

Gürsoy, Özlem, and Mustafa Gündüz. 2021. “Cumhuriyet Döneminde Okullarda Askerliğe Hazırlık Kampları Üzerine Bir Sözlü Tarih Çalışması (1935-1947).” Yakın Dönem Türkiye Araştırmaları 0, no. 40: 1-28. https://doi.org/10.26650/YTA2021-925210


Chicago: Humanities Style

Gürsoy, Özlem, and Mustafa Gündüz. Cumhuriyet Döneminde Okullarda Askerliğe Hazırlık Kampları Üzerine Bir Sözlü Tarih Çalışması (1935-1947).” Yakın Dönem Türkiye Araştırmaları 0, no. 40 (Apr. 2024): 1-28. https://doi.org/10.26650/YTA2021-925210


Harvard: Australian Style

Gürsoy, Ö & Gündüz, M 2021, 'Cumhuriyet Döneminde Okullarda Askerliğe Hazırlık Kampları Üzerine Bir Sözlü Tarih Çalışması (1935-1947)', Yakın Dönem Türkiye Araştırmaları, vol. 0, no. 40, pp. 1-28, viewed 19 Apr. 2024, https://doi.org/10.26650/YTA2021-925210


Harvard: Author-Date Style

Gürsoy, Ö. and Gündüz, M. (2021) ‘Cumhuriyet Döneminde Okullarda Askerliğe Hazırlık Kampları Üzerine Bir Sözlü Tarih Çalışması (1935-1947)’, Yakın Dönem Türkiye Araştırmaları, 0(40), pp. 1-28. https://doi.org/10.26650/YTA2021-925210 (19 Apr. 2024).


MLA

Gürsoy, Özlem, and Mustafa Gündüz. Cumhuriyet Döneminde Okullarda Askerliğe Hazırlık Kampları Üzerine Bir Sözlü Tarih Çalışması (1935-1947).” Yakın Dönem Türkiye Araştırmaları, vol. 0, no. 40, 2021, pp. 1-28. [Database Container], https://doi.org/10.26650/YTA2021-925210


Vancouver

Gürsoy Ö, Gündüz M. Cumhuriyet Döneminde Okullarda Askerliğe Hazırlık Kampları Üzerine Bir Sözlü Tarih Çalışması (1935-1947). Yakın Dönem Türkiye Araştırmaları [Internet]. 19 Apr. 2024 [cited 19 Apr. 2024];0(40):1-28. Available from: https://doi.org/10.26650/YTA2021-925210 doi: 10.26650/YTA2021-925210


ISNAD

Gürsoy, Özlem - Gündüz, Mustafa. Cumhuriyet Döneminde Okullarda Askerliğe Hazırlık Kampları Üzerine Bir Sözlü Tarih Çalışması (1935-1947)”. Yakın Dönem Türkiye Araştırmaları 0/40 (Apr. 2024): 1-28. https://doi.org/10.26650/YTA2021-925210



ZAMAN ÇİZELGESİ


Gönderim21.04.2021
Kabul31.10.2021
Çevrimiçi Yayınlanma30.12.2021

LİSANS


Attribution-NonCommercial (CC BY-NC)

This license lets others remix, tweak, and build upon your work non-commercially, and although their new works must also acknowledge you and be non-commercial, they don’t have to license their derivative works on the same terms.


PAYLAŞ




İstanbul Üniversitesi Yayınları, uluslararası yayıncılık standartları ve etiğine uygun olarak, yüksek kalitede bilimsel dergi ve kitapların yayınlanmasıyla giderek artan bilimsel bilginin yayılmasına katkıda bulunmayı amaçlamaktadır. İstanbul Üniversitesi Yayınları açık erişimli, ticari olmayan, bilimsel yayıncılığı takip etmektedir.