Nursing and Ethics

EnglishTürkçe

CHAPTER


DOI :10.26650/B/CH17CH24.2024.002.22   IUP :10.26650/B/CH17CH24.2024.002.22    Full Text (PDF)

Assisted Reproductive Techniques and Ethics

Hacer Ataman

 A disease characterized by the failure to establish a clinical pregnancy after 12 months of regular, unprotected sexual intercourse or due to an impairment of a person’s capacity to reproduce either as an individual or with his/her partner. Assisted reproductive technology (ART) is all interventions that include the in vitro handling of both human oocytes and sperm or of embryos for the purpose of reproduction. Many reproductive treatment methods have been developed to cope with the problem of infertility. Three ethical principles form the ethical basis for ART; principles of “freedom”, “benefit” and “justice”. Infertility treatment is one of the most debated ethical issues. There are those who accept that this treatment is a positive development for infertile couples, and there are also those who see it as unacceptable. “Naturality and artificiality of assisted reproductive techniques”, “moral and ethical status of the human pre-embryo”, “role, position and genetic linkage of the family”, “payments to sperm, ovum, gamete donors and surrogate mothers”, “sex selection or some elimination of diseases and characteristics and possible consequences of some situations that occur while applying these technologies”, “role of countries” are prominent discussion topics regarding assisted reproductive techniques. Ethical issues related to assisted reproductive techniques are “gamete cryopreservation”, “oocyte and sperm (gamete) donation”, “multiple pregnancy”, “freezing of embryos”, “uterine donation”, “surrogate motherhood”. Nurses have very important roles in assisted reproductive techniques. These include roles such as providing medical care, counseling, education, patient rights advocacy, coordinating, providing psychological support, management, and research. Nursing in the infertility treatment process is based on the physical, psychological, and social evaluation of couples, and the planning, implementation, and evaluation of interventions to address the identified risks, problems, and needs. The individual-centered care approach in infertility management is directly related to the treatment compliance and well-being of the couples.


Keywords: Infertility, assisted reproductive techniques, ethics, oocyte, nursing
DOI :10.26650/B/CH17CH24.2024.002.22   IUP :10.26650/B/CH17CH24.2024.002.22    Full Text (PDF)

Yardımcı Üreme Teknikleri ve Etik

Hacer Ataman

İnfertilite; 12 aylık düzenli, korunmasız cinsel ilişkiden sonra gerek bireysel olarak gerekse eşle birlikte üreme kapasitesinin bozulması nedeniyle klinik gebelik elde edilememesi ile karakterize bir hastalıktır. Yardımcı üreme teknikleri (YÜT), üreme amacıyla insan oositlerinin, sperminin veya embriyoların in vitro işlenmesini içeren tüm müdahalelerdir. İnfertilite sorunu ile başa çıkma amacıyla birçok üremeye yardımcı tedavi yöntemleri geliştirilmiştir. YÜT için etik temel oluşturan üç etik ilke; “özgürlük”, “yarar sağlama” ve “adalet” ilkeleridir. İnfertilite tedavisi, etik açıdan en fazla tartışılan konulardan biridir. Bu tedavinin infertil çiftler için olumlu bir gelişme olduğunu kabul edenler olduğu gibi, kabul edilemez olarak görenler de olabilmektedir. “Yardımcı üreme tekniklerinin doğallığı ve yapaylığı”, “insan preembriyosunun ahlaki ve etik açıdan durumu”, “ailenin rolü, konumu ve genetik bağ sorunu”, “sperm, ovum, gamet vericileri ve taşıyıcı annelere yapılan ödemeler”, “cinsiyet seçimi ya da bazı hastalık ve özelliklerin eliminasyonu ile bu teknolojiler uygulanırken meydana gelen bazı durumların olası sonuçları”, “ülkelerin rolü” gibi konular yardımcı üreme tekniklerine ilişkin öne çıkan tartışma konularıdır. Yardımcı üreme teknikleri ile ilgili etik konular; “gamet kriyoprezervasyonu”, “oosit ve sperm (gamet) bağışı”, “çoğul gebelik”, “embriyoların dondurulması”, “uterus bağışı”, “taşıyıcı annelik” durumlarıdır. Yardımcı üreme tekniklerinde hemşirelerin çok önemli rolleri bulunmaktadır. Tıbbi bakım verme, danışmanlık, eğitim, hasta hakları savunuculuğu, koordinatörlük, psikolojik destek verme, yöneticilik, araştırıcı vb. roller bunlar arasındadır. İnfertilite tedavi sürecinde hemşirelik, çiftlerin fiziksel, psikolojik ve sosyal yönden değerlendirilmesine, belirlenen risklerin, sorunların ve ihtiyaçların giderilmesine yönelik girişimlerin planlanmasına, uygulanmasına ve değerlendirilmesine dayanmaktadır. İnfertilite yönetiminde birey merkezli bakım yaklaşımı, çiftlerin tedavi uyumu ve iyilik hali ile doğrudan ilişkilidir. 


Keywords: İnfertilite, yardımcı üreme teknikleri, etik, oosit, hemşirelik

References

  • Akın, Ö. ve Şahin, E. (2020). Yardımcı Üreme Teknikleri ve Hemşirelik Yaklaşımı. SAUHSD, 3(1), 55-75. google scholar
  • Amanak, K. ve Kavlak, O. (2013). Etik boyutu tartışılan yardımcı üreme teknikleri ve yasal düzenlemeler. Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 29(1), 68-75. google scholar
  • Ataman, H. (2022). İnfertilite, yardımcı üreme teknikleri (yüt) ve hemşirelik. N. Pekcan, K. D. Beydağ (Ed.), Hemşirelik ve ebelik öğrencileri için kadın sağlığı ve hastalıkları içinde. Ankara: Ankara Nobel Tıp Kitabevleri. google scholar
  • Boz, İ. ve Akgün, M. (2019). İnfertilitede birey merkezli bakım yaklaşımı. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 16(2), 170-175. google scholar
  • Braga, D. P. A. F., Setti, A. S., Borges, E. Jr. (2022). Ethics and IVF add-ons: We need to talk about it. JBRA Assist Reprod, 26(3), 371-373. google scholar
  • Carson, S.A., & Kallen, A. N. (2021). Diagnosis and management of infertility: A review. JAMA, 326(1), 65-76. google scholar
  • Cobb, L.N., Ke, R.W. (2018). Ethical considerations in the field of assisted reproductive technology. Minerva Endocrinol, 43(1), 80-86. google scholar
  • Çağlar, M. ve Satılmış, İ. G. (2019). İnfertilite ve yaşam kalitesi: Sistematik derleme. Androl Bul, 21, 170-176. Güner Emül, T. ve Avşar, B. (2021). İnfertilite tedavisinde sosyal destek ve hemşirenin rolü. JAREN, 7(2), 94-98. Kırca, N. ve Öngen, M. (2020). İnfertilite tedavilerinde etik sorunlar. Türkiye Biyoetik Dergisi, 7(1), 12-20. google scholar
  • Kızılkaya Beji, N., Meran, H. E. P. (2017). Kadın sağlığına genel bakış. N. Kızılkaya Beji (Ed.), Hemşire ve ebelere yönelik kadın sağlığı ve hastalıkları içinde. İstanbul: Nobel Tıp Kitabevleri. google scholar
  • Meran, H. E.P., Kızılkaya Beji, N. (2016). İnfertilite hemşireliğinin tarihçesi. Androloji Bülteni, 18(64), 60-64. google scholar
  • Minhas, S., Bettocchi, C., Boeri, L., Capogrosso, P., Carvalho, J., Cilesiz, N. C. .. Salonia, A. (2021). European association of urology guidelines on male sexual and reproductive health: 2021 update on male infertility. European Urology, 80(5), 603-620. google scholar
  • Özdemir, E. ve Kaplan, S. (2021). İnfertilite ve hemşirelik yaklaşımı. Türkiye Sağlık Bilimleri ve Araştırmaları Dergisi, 4(1), 79-89. google scholar
  • Özpulat, F. (2017). Yardımcı üreme teknikleri, etik ve sağlık personelinin sorumlulukları. Kastamonu Sağlık Akademisi, 2(2), 24-43. google scholar
  • Pathak, U. I., Gabrielsen, J. S., Lipshultz, L. I. (2020). Cutting-edge evaluation of male infertility. Urol Clin North Am, 47(2), 129-138. google scholar
  • Practice Committee of the American Society for reproductive medicine. (2021). Fertility evaluation of infertile women: a committee opinion. Fertility and Sterility, 116(5), 1255-1265. google scholar
  • Reis, N. (2001). Yardımcı üreme teknikleri ve etik. N. Kızılkaya Beji (Ed.), İnfertilite sorunu, yardımcı üreme teknikleri ve hemşirelik yaklaşımı içinde. İstanbul: F.N. Hemşirelik Yüksekokulu Yayın No: 4. google scholar
  • Rozati, H., Handley, T., Jayasena, C. (2017). Process and pitfalls of sperm cryopreservation. J. Clin. Med, 6(9), 89. Serour, G. I., Serour, A. G. (2017). Ethical issues in infertility. Best Pract Res Clin Obstet Gynaecol, 43, 21-31. Szamatowicz, M. (2016). Assisted reproductive technology in reproductive medicine - possibilities and limita-tions. Ginekol Pol, 87(12), 820-823. google scholar
  • Şahiner, P. (2022). Cinsel sağlık, üreme sağlığı ve etik. N, Pekcan, K. D. Beydağ (Ed.), Hemşirelik ve ebelik öğrencileri için kadın sağlığı ve hastalıkları içinde. Ankara: Ankara Nobel Tıp Kitabevleri. google scholar
  • T.C. Cumhurbaşkanlığı Mevzuat Bilgi Sistemi. Üremeye Yardımcı Tedavi Uygulamaları ve Üremeye Yardımcı Tedavi Merkezleri Hakkında Yönetmelik, Resmî Gazete Tarihi: 30.09.2014, Resmî Gazete Sayısı: 29135. Erişim adresi: https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=20085&MevzuatTur=7&MevzuatTertip=5 google scholar
  • Van Oosbree, A., & Von Wald, T. (2023). Gestational surrogacy and ethical considerations. S D Med, 76(2), 72-75. google scholar
  • Vander Borght, M., & Wyns, C. F. (2018). Fertility and infertility: Definition and epidemiology. Clin Biochem, 62, 2-10. google scholar
  • Yanıkkerem, E., Kavlak, O. ve Sevil, Ü. (2008). İnfertil çiftlerin yaşadıkları sorunlar ve hemşirelik yaklaşımı. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 11(4), 112-121. google scholar
  • Yaylagülü Okuducu, N. ve Yorulmaz, H. (2020).İnfertilite tanısı konmuş kadınlarda yaşam kalitesi. İKSSTD, 12(1), 13-20. google scholar
  • Zegers-Hochschild, F., Adamson, G. D., Dyer, S., Racowsky, C., de Mouzon, J., Sokol, R. . van der Poel, S. (2017). The international glossary on ınfertility and fertility care. Fertility and Sterility, 108(3), 393-406. google scholar


SHARE




Istanbul University Press aims to contribute to the dissemination of ever growing scientific knowledge through publication of high quality scientific journals and books in accordance with the international publishing standards and ethics. Istanbul University Press follows an open access, non-commercial, scholarly publishing.