CHAPTER


DOI :10.26650/B/AA07.2022.011.06   IUP :10.26650/B/AA07.2022.011.06    Full Text (PDF)

On the Semantic Boundaries of the Concepts of Freedom and Independence Represented in the Turkish National Anthem

Fikret Turan

The word hürriyet ‘freedom’ was, while, describing the equality of individuals from all classes before the law during the Tanzimat ‘reforms’ period, it also became an expression of the underlying idea of making the consultation method be the fundamental principle in the state administration through the assemblies. The land where freedom is experienced in the National Anthem is the “heavenly homeland” or the “homeland whose hearth is not extinguished”, and those who live freedom are the members of the “nation that worship the truth.” When looking at Mehmet Akif's poems, the concept of istiklal, ‘independence’ which gives its name to the National Anthem, does not include a monarchy regime. In this context, the word hürriyet is occasionally used for such modern concepts as tanzîmat, hukûk-ı beşer ‘law of human beings,’ meşrûtiyet ‘constitutional monarchy,’ kânûn-ı esâsî ‘constitution,’ istiklâl ‘independence,’ and cumhuriyet ‘republic, republican regime.’ This expansion and multidimensionality in the meaning of the word hürriyet has brought it to the level of a generic concept that semantically often includes various related sub-concepts at the same time, which is called a hypernym (umbrella term, superordinate) including certain sub-categories of words that are called a hyponym in semantics. The sub-categories of this umbrella term included such concepts as tanzîmat, hukûk-ı beşer ‘human rights,’ meşrutiyet, kânûn-ı esâsî, istiklâl and cumhuriyet, all of which represent the modern concepts that were championed throughout the history of Turkish modernization that covers the last 200 years. Discourses and texts on these modern concepts have often found it necessary to point out and make reference to the historical development and conceptual significance of the term hürrriyet. In this context, during this period, the ideals of homeland and nationhood are the most fundamental and essential notions that have given life to the concept of freedom. For this reason, İstiklal Marşı ‘The Turkish National Anthem’ has been a special text that perpetuates uninterruptedly in the memories of the Republican period the concepts of freedom, independence, homeland and nationhood, as well as making a strong emphasis on the Turkish War of Independence by making emphasis on their cultural, psychological and historical values and significance.


DOI :10.26650/B/AA07.2022.011.06   IUP :10.26650/B/AA07.2022.011.06    Full Text (PDF)

İstiklâl Marşı’nda Yansıtılan ‘Hürriyet’ ve ‘İstiklâl’ Kavramlarının Anlam Unsurlarına Dair

Fikret Turan

Hürriyet kelimesi Tanzimat döneminde her sınıftan bireyin hukuk önünde eşitliğini anlatırken devlette meşveret usulünün meclisler aracılığıyla hâkim kılınması fikrinin de ifadesi olmuştur. İstiklâl Marşı’nda hürriyetin yaşandığı yer, “cennet vatan” veya ocağı sönmeyen “yurt”tur. Hürriyeti yaşayan ise “hakka tapan millet”tir. Mehmet Akif’in şiirlerine bakıldığında, İstiklâl Marşı’na ismini veren “istiklâl” kavramı bir hükümdarlık yönetimini içermez. Bu bağlamda hürriyet kelimesi zaman zaman tanzîmat, hukûk-ı beşer, meşrûtiyet, kânûn-ı esâsî, istiklâl ve cumhuriyet gibi modern kavramlar için de kullanılmıştır. Hürriyet kelimesinin anlamında görülen bu genişleme ve çok boyutluluk kelimeyi şemsiye terim (umbrella term, superordinate) veya hipernim (hypernym) denilen semantik olarak daha özel ve dar anlamlı terimleri (hyponym) anlam kapsamı içerisinde barındıran bir genel kavram seviyesine ulaştırmıştır. Hürriyet kelimesiyle somutlaşan bu şemsiye terimin alt kategorilerini tanzîmat, hukûk-ı beşer, meşrûtiyet, kânûn-ı esâsî, istiklâl ve cumhuriyet gibi kelimelerle ifadesini bulan son 200 yıllık Türk modernleşme tarihinin yeni kavramları oluşturmuştur. Bu alt kategori unsurlarına dair söylemler ve metinler sık sık hürriyet teriminin belirlediği kavramsal ve tarihsel gelişmeye işaret etmeyi gerekli görmüştür. Bu dönemde hürriyet kavramına hayatiyet veren asli unsurların başında ise vatan ve millet kavramları gelir. Bundan dolayı İstiklâl Marşı, Türk Kurtuluş Savaşı’na yaptığı o güçlü vurgunun yanı sıra, hürriyet, istiklâl, vatan ve millet kavramlarını kültürel, psikolojik ve tarihsel gelişimlerini de çağrıştırarak Cumhuriyet döneminde hafızalarda kesintisiz devam ettiren özel bir metin olmuştur.



References

  • Ahteri, Mustafa bin Şemseddin, Ahterî-i Kebîr, Darü’t-Tıbaatü’l-Âmire, İstanbul 1275 (1859). google scholar
  • Cruse, Alan, “Hyponymy and Its Varieties”, The Semantics of Relationships: An Interdisciplinary Perspective, ed. Rebecca Green, Carol Bean, Myaeng A., Sung Hyon, Springer, Dordrecht Netherlands 2002, s. 3-21. google scholar
  • Cruse, D. A., Meaning in Language: An Introduction to Semantics and Pragmatics, 2nd ed., Oxford University Press, Oxford, New York 2004. google scholar
  • Çetinsaya, Gökhan, “Kalemiye’den Mülkiye’ye Tanzimat Zihniyeti”, Modern Türkiye’de Siyasî Düşünce, Cilt I, Cumhuriyet’e Devreden Düşünce Mirası: Tanzimat ve Meşrutiyet’in Birikimi, ed. Tanıl Bora, Murat Gültekingil, 8. Baskı, İletişim Yayınları, İstanbul 2009, s. 54-71. google scholar
  • Eckmann, János, Çağatayca El Kitabı, çev. Günay Karaağaç, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları, İstanbul 1988. google scholar
  • Ergin, Muharrem, Orhun Abideleri, 20. Baskı, Boğaziçi Yayınları, İstanbul 1996. google scholar
  • Kaplan, Mehmed, “Şinasi’nin Türk Şiirinde Yaptığı Yenilik,” Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi, 2 (1-2) (1946), s. 21-42. google scholar
  • ________ - İnci Enginün - Birol Emil, Yeni Türk Edebiyatı Antolojisi II 1865-1876, Marmara Üniversitesi FenEdebiyat Fakültesi Yayınları, 2. Basım, İstanbul 1993. google scholar
  • Lewis, Bernard, “Serbestiyet”, çev. Bilge Taner, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Dergisi, sayı 41 (1985), s. 47-42. google scholar
  • ________, The Emergence of Modern Turkey, Third Edition, Oxford University Press, London 1968. google scholar
  • Mardin, Şerif, The Genesis of Young Ottoman Thought: A Study in the Modernization of Turkish Political Ideas, Princeton University Press, Princeton, N.J. 2000. google scholar
  • Meninski, Franciscus à Mesgnien, Thesaurus Linguarum Orientalium Turcicæ-Arabicæ-Persicæ, Cilt I, [Lexicon of the Eastern languages Turkish, Arabic, Persian] Typis et sumptibus Francisci à Mesgnien Meninski, Viennae 1680. google scholar
  • Sadık Rifat Paşa, “Avrupa Ahvâline Dâir Risâle”, Marife, 6/3 (2006), s. 461-468. google scholar
  • Tanpınar, Ahmet Hamdi, 19uncu Asır Türk Edebiyatı Tarihi, 7. Baskı, Çağlayan Kitabevi, İstanbul 1988. google scholar
  • Turan, Fikret, “Seyahatname-i Avrupa Yazarı Mehmed Rauf’un ‘Avrupa Layihası’ İsimli Basılmamış Eseri Üzerine”, Türkiyat Mecmuası / Journal of Turkology, 30/2 (2020), s. 735-755. google scholar
  • ________, “Seyahatname-i Avrupa’nın Yazarı Mehmed Rauf’un Kimliğine Dair Yeni Bilgiler ve Tespitler”, Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi TUDED 60/2 (2020), s. 747-760 google scholar


SHARE




Istanbul University Press aims to contribute to the dissemination of ever growing scientific knowledge through publication of high quality scientific journals and books in accordance with the international publishing standards and ethics. Istanbul University Press follows an open access, non-commercial, scholarly publishing.