Mehmet Akif and National Anthem on the 100th Anniversary of Its Adoption

EnglishTürkçe

CHAPTER


DOI :10.26650/B/AA07.2022.011.20   IUP :10.26650/B/AA07.2022.011.20    Full Text (PDF)

Writers From Kazan in Mehmet Akif’s Milieu

İsmail Türkoğlu

Although Mehmet Akif Ersoy wrote exhaustively about Muslims in Russia and their culture in his work “Safahat” and in journals like “Sırât-ı Müstakîm” and “Sebîlürreşâd” and while he was also surrounded by many intellectuals from Kazan, there is no mention of his life or his poems in Tatar press before 1917. Despite this indifference of the Tatar press, the journal that Akif and his friends published, Sırât-ı Müstakîm, was mentioned in reports of the Russian gendarmerie many times. Abdürreşid İbrahim, Alimcan İdrisi, Troitskli Ahmed Taceddin, Yusuf Akçura, Halim Sabit, Ayaz İshaki, Ahmed Münir and Hasan Fehmi wrote articles very often in “Sırât-ı Müstakîm” and “Sebîlürreşâd”. It should also be noted that these intellectuals, other than Ayaz İshaki and İsmail Gaspıralı, were already living in Istanbul and meeting with Akif frequently. Furthermore, Muslim students from Russia who were studying in Istanbul would also stop by the journal’s office and attend Akif’s talks. These friends of Akif, especially Abdürreşid İbrahim, made important contributions in Akif’s depiction of Russian Muslimsin Süleymaniye Kürsüsü.


Keywords: Mehmet Akif, Kazan, Russian Muslims, Abdürreşid İbrahim, Yusuf Akçura, Halim Sabit, Hasan Fehmi
DOI :10.26650/B/AA07.2022.011.20   IUP :10.26650/B/AA07.2022.011.20    Full Text (PDF)

Mehmet Akif’in Çevresindeki Kazanlılar

İsmail Türkoğlu

Mehmet Akif Ersoy Safahat isimli eserinde, Sırât-ı Müstakîm ve Sebîlürreşâd dergilerinde Rusya Müslümanlarının dini ve kültürel hayatına dair önemli bilgiler vermesine, çevresinde pek çok Kazanlı aydın bulunmasına rağmen, 1917’den önceki Tatar matbuatında onun şiirleri ve hayatı hakkında hiçbir bilgi yoktur. Tatar matbuatının bu kayıtsızlığına rağmen Akif ve arkadaşlarının çıkarmış olduğu Sırât-ı Müstakîm dergisinin adı Rus jandarmasının raporlarında sıklıkla geçmektedir. Abdürreşid İbrahim, Alimcan İdrisi, Troitskli Ahmed Taceddin, Yusuf Akçura, Halim Sabit, Ayaz İshaki, Ahmed Münir, Hasan Fehmi Sırât-ı Müstakîm ve Sebîlürreşâd’da sıklıkla makalelerini yayınlatmışlardır. Lakin şunu da belirtmek gerekir ki Ayaz İshaki ve İsmail Gaspıralı dışındaki aydınlar zaten İstanbul’da yaşıyorlardı ve Akif’le sık sık görüşüyorlardı. Ayrıca bu sırada İstanbul’da öğrenim görmekte olan Rusyalı Müslüman talebeler de Sırât-ı Müstakîm’in idarehanesine sıklıkla uğrar ve Akif’in sohbetlerine katılırlardı. Akif’in Süleymaniye Kürsüsü’nde Rusya müslümanları hakkında ayrıntılı bilgi vermesinde başta Abdürreşid İbrahim olmak üzere bu dostlarının önemli payı vardır.


Keywords: Mehmet Akif, Kazan, Rusya Müslümanları, Abdürreşid İbrahim, Yusuf Akçura, Halim Sabit, Hasan Fehmi

References

  • Akçura, Yusuf, “Vaziyetimiz ve vazifelerimizden birisi”, Sebîlürreşâd, cild XVIII, sayı 484, 18 Haziran 1921, s. 168-175. google scholar
  • Birinci, Ali, “Halim Sabit Şibay”, Türkiye Cumhuriyeti Devletinin Kuruluş ve Gelişmesine Hizmeti Geçen Türk Dünyası Aydınları Sempozyumu Bildirileri, Kayseri 1996, s. 135-145. google scholar
  • Erişirgil, Mehmet Emin, Bir Fikir Adamının Romanı Ziya Gökalp, 2 bsk., Remzi Kitabevi, İstanbul 1984. google scholar
  • Eşref Edib, “Musahabe”, Sebîlürreşâd, cild XIX, sayı 479, s. 112-116. google scholar
  • ________, Mehmet Akif, Hayatı ve Eserleri, İstanbul 1962. google scholar
  • Gündoğdu, Abdullah, “Abdürreşid İbrahim’in Oğlu Ahmed Münir’in Japonya Mektupları”, Türk Japon İlişkilerinin Dönüm Noktasında Abdürreşit İbrahim, Konya 2012, s. 137-170. google scholar
  • Hasan Fehmi, “İstikbal İslâmlarındır… İslâmındır”, Sırat-ı Müstakîm, sayı 76, 1325, s. 374-375. google scholar
  • ________, “Japonların ilmi hayatlarından”, Sa’y ü Tetebbu, sayı 28, 26 Rebiülahir 1330/1 Nisan 1328, s. 13-16. google scholar
  • ________, “Japonya’da İrfan”, Sa’y ü Tetebbu, sayı 10, 17 Receb 1329/1 Temmuz 1327, s. 14-15. google scholar
  • ________, “Japonya’da Ramazan”, Sırat-ı Müstakîm, sayı 159, 1327, s. 43-44. google scholar
  • ________, “Japonya’dan Mektup”, Tearif-i Müslimin, II, Sayı 32, 2 Safer 1329/19 Kanun-ı Sani 1326 (1 Şubat 1911), s. 125-126. google scholar
  • ________, “Japonya’dan…”, Sa’y ü Tetebbu, sayı 7, 29 Cemâzielevvel 329/15 Mayıs 327 (28 Mayıs 1911), s. 5-9. google scholar
  • ________, “Mekâtib: Seyyah-ı Şehir Abdürreşid İbrahim Efendi Hazretlerine”, Sırat-ı Müstakîm, sayı 130, 1326, s. 430-431. google scholar
  • ________, “Mekâtib: Tokyo, Japonya Meclis-i Mebusanında”, Sırat-ı Müstakîm, sayı 143, 1327, s. 206-208. google scholar
  • ________, “Mekâtib: Tokyo’dan”, Sırat-ı Müstakîm, sayı 138, 1326, s. 125-127. google scholar
  • ________, “Tokyo’da mekâtib-i ibtidâiye”, Sa’y ü Tetebbu, sayı 29, 11 Cemâzielevvel 1330/15 Nisan 1328, s. 12-15; sayı 30, 27 Cemâzielevvel 1330/1 Mayıs 1328, s. 14-16; sayı 31, 11 Cemâzielâhir 1330/15 Mayıs 1328, s. 14-16; sayı 32, 28 Cemâzielâhir 1330/1 Haziran 1328, s. 13-16; sayı 33, 13 Receb 1330/15 Haziran 1328, s. 13-15; sayı 34, 29 Receb 1330/1 Temmuz 1328, s. 14-16; sayı 35, 14 Şaban 1330/15 Temmuz 1328, s. 14-16; sayı 36, 1 Ramazan 1330/1 Ağustos 1328, s. 14-16. google scholar
  • Hayrutdinov, Ramil, “Mir İslama: iz istorii sozdaniya jurnala”, Mir İslam, sayı 1/2, Kazan 1999, s. 5-20. google scholar
  • “Japonya’da Türkiye”, İctihad, sayı 30, 1 Eylül 327, s. 833. google scholar
  • Mehmet Akif, “Hasbihal”, Sırât-ı Müstakîm, cild V, sayı 108, 29 Eylül 1910, s. 60-61. google scholar
  • ________, “Yeni bir mektep kitabı”, Sırât-ı Müstakîm, cild V, sayı 111, 20 Ekim 1910, s. 115-116. google scholar
  • Mücellidoğlu, Ali Çankaya, Yeni Mülkiye Tarihi ve Mülkiyeliler (1909-1923), IV. Cilt, Ankara 1968-69. google scholar
  • Şahin, F. Şayan Ulusan, Türk-Japon İlişkileri, Ankara 2001. google scholar
  • Türkoğlu, İsmail, “Mehmet Akif’in Süleymaniye Kürsüsü’ndeki Vaizi: Abdürreşid İbrahim”, Vefatının 60. Yılında Mehmet Akif Sempozyumu Bildirileri, haz. İnci Enginün, İstanbul 1997, s. 55-62. google scholar
  • Uyanık, Necmi, “Halim Sabit (Şibay) ve Türk Milliyetçiliğindeki yeri (1883-1946)”, Türkler, XIV, Ankara 2002, s. 869-877. google scholar


SHARE




Istanbul University Press aims to contribute to the dissemination of ever growing scientific knowledge through publication of high quality scientific journals and books in accordance with the international publishing standards and ethics. Istanbul University Press follows an open access, non-commercial, scholarly publishing.