Medical Informatics IV

EnglishTürkçe

CHAPTER


DOI :10.26650/B/T3.2024.40.001   IUP :10.26650/B/T3.2024.40.001    Full Text (PDF)

Historical Development of Medical Informatics

Nilgün Bozbuğa, Sevinç Gülseçen

Throughout historical progress, it has been accepted that information systems enable the management of complex systems and also are necessary to store the huge amounts of data produced in the field of health. In the 1960s, leading healthcare organizations began using mainframes primarily for financial and administrative activities. The concept of telemedicine was introduced to monitor the health data of astronauts from space. Medical informatics began to be discussed at international meetings as a separate discipline within information and communication technologies in the late 1970s. The first comprehensive medical informatics book was published in 1981. Remote patient management has become widespread with development of mobile technologies and use of the internet for global communication instead of local area networks. The vision of “Global Digital Health Strategy 2020-2024” has been declared by the World Health Organization in the providing of health services. 


Keywords: History, information system, medical informatics
DOI :10.26650/B/T3.2024.40.001   IUP :10.26650/B/T3.2024.40.001    Full Text (PDF)

Tıp Bi̇li̇şi̇mi̇ni̇n Tari̇hsel Geli̇şi̇mi̇

Nilgün Bozbuğa, Sevinç Gülseçen

Tarihsel süreç boyunca bilişim sistemlerinin sağlık alanında karmaşık hizmet sistemlerinin yönetilebilmesine olanak sağladığı ve sağlık alanında üretilen devasa büyüklükte verinin depolanabilmesi için gerekli olduğu kabul görmüştür. 1960’larda, öncü sağlık kuruluşlarında öncelikle finans ve idari işler için ana bilgisayarları kullanmaya başlanmıştır. Teletıp kavramı, astronotların sağlık verilerinin uzaydan takip edilmesi amacıyla ortaya atılmıştır. Tıp bilişimi 1970’lerin sonlarında bilgi ve iletişim teknolojileri içinde ayrı bir disiplin olarak uluslararası toplantılarda ele alınmaya başlanmıştır. İlk kapsamlı tıp bilişimi kitabı, 1981 yılında yayınlanmıştır. Mobil teknolojilerin geliştirilmesi ve internetin yerel alan ağların yerine küresel iletişim için kullanılması ile uzaktan hasta yönetimi yaygınlaşmıştır. Dünya Sağlık Örgütü tarafından sağlık hizmetlerinin verilmesinde “Küresel Dijital Sağlık Stratejisi 2020-2024” vizyonu bir bildirge ile duyurulmuştur.


Keywords: Tarihçe, bilişim sistemi, tıp bilişimi

References

  • Arf, C. (1959). Makine Düşünebilir mi ve Nasıl Düşünebilir?, Erzurum, Atatürk Üniversitesi - Üniversite Çalışmalarını Muhite Yayma ve Halk Eğitimi Yayınları Konferanslar Serisi No: 1. google scholar
  • Atilla, E.A., & Seyhan, F. (2022). Türkiye’de Sağlık Bilişimi Gelişiminin Akademik Açıdan İncelenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi,13(34), 364-381. google scholar
  • Blum, B.I., & Duncan, K. (1990). A History of Medical Informatics. ACM. google scholar
  • Bozbuğa, N. (2023). Araştırma Üniversitesi Modeli ile Üniversite Hastanelerinde Teletıp ve Biyoteknoloji Alanlarında Gelir Kaynakları Yaratılması Konusunda Öğretim Üyelerinin Yaklaşımı ve Liderlik Anlayışı. Docto-ral Thesis in Health Management. İstanbul, İstanbul University Institute of Health Sciences. google scholar
  • Bozbuğa, N., & Gülseçen, S. (2021). Tıp Bilişimi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Yayınevi. E-ISBN 978-60507-0773-1 google scholar
  • Bozbuğa, N., & Gülseçen, S. (2022). Tıp Bilişimi II. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Yayınevi. E-ISBN 978-60507-1041-0 google scholar
  • Bozbuğa, N., & Gülseçen, S. (2023). Tıp Bilişimi III. İstanbul, İstanbul Üniversitesi Yayınevi, . E-ISBN 978605-07-1309-1 google scholar
  • Collen, M.F., & Ball, M.J. (2015). The History of the Medical Informatics in the United States. Springer. ISBN: 978-1-4471-6732-7 google scholar
  • Gülseçen, S. (2019). “İstanbul Üniversitesi’nin Enformatik Tarihi’nde Bir Yolculuk: Haydar Furgaç Elektronik Hesap Merkezi’nden BUYAMER’e” Sempozyumu, İstanbul Üniversitesi, 25 Nisan 2019. google scholar
  • Haux R. (2010). Medical informatics: past, present, future. International Journal of Medical Informatics,79(9), 599-610. google scholar
  • Hayes, G., & Barnett D. (2008). UK Health Computing. Recollections and Reflections. BCS, Swindon, UK. google scholar
  • http://aima.org. Access date: January 15, 2024 google scholar
  • http://americantelemed.org. Access date: February 1, 2024 google scholar
  • http://himss.org. Access date: February 10, 2024 google scholar
  • http://dijitalhastane.saglik.gov.tr. December 24, 2023 google scholar
  • http://pydbfiles.saglik.gov.tr. Access date: February 1, 2024 google scholar
  • https://saglik.gov.tr. Access date: February 20, 2024 google scholar
  • http://sba.saglik.gov.tr. Access date: January 10, 2024 google scholar
  • http://sbsgm.saglik.gov.tr. Access date: December 15, 2023 google scholar
  • http:// tbd.org.tr. Access date: February 1, 2024. google scholar
  • http://titck.gov.tr. Access date: January 15, 2024 google scholar
  • https://verisozlugu.saglik.gov.tr/files/USVS_2.2.pdf. February 27, 2024 google scholar
  • IMIA Yearbook of Medical Informatics. (2012). Schattauer, Stuttgart. google scholar
  • Kolat, A. (2020). Tıp Bilişimi Çalıştayı “Türkiye’de İlk Bilgisayardan Tıp Bilişimine: 60 Yıllık Serüven”, Bildiri Kitapçığı, İstanbul, 30 Eylül 2020. google scholar
  • Köksal, A. (1978). Bilişim Terimleri ve Öneriler Kılavuzu, Ankara, Türkiye Bilişim Derneği Yayınları. google scholar
  • Köksal, A., & Yarımağan, Ü. (1972). “Hasta Bilgileri Sistemi, Uygulamalı Bilimlerde Sayısal Elektronik Hesap Makinalarının Kullanılması”, Ulusal Sempozyum, İTÜ Elektronik Hesap Bilimleri Enstitüsü, İstanbul, s.245-287. google scholar
  • Masic, I. (2007). Review of informatics and medical informatics History. Acta Informatica Medica, 15(3), 178-188. google scholar
  • Olgaç, C. (1968). Türkiye’de Elektronik Hesap Makinalarının Kapasite ve Kullanım Durumu Raporu, Ankara, T.C. Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı Yayınları No:34. google scholar
  • Resmi Gazete. (2022). Uzaktan Sağlık Hizmetlerinin Sunumu Hakkında Yönetmelik. Sayı: 31746, 10 Şubat 2022. google scholar
  • T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Sağlıkta Dönüşüm Programı ve Temel Sağlık Hizmetleri 2002-2008. Yayın No: 770. google scholar
  • T.C. Sağlık Bakanlığı Sağlık Bilgi Sistemleri Genel Müdürlüğü Sağlık Bakanlığı Dijital Hastane Çalışmaları, 2013-2015. google scholar
  • T.C. Sağlık Bakanlığı Sağlık Bilgi Sistemleri Genel Müdürlüğü, Teletıp ve Teleradyoloji Sistemi, Genelge 2019/16. google scholar
  • World Health Organization. (2010). Telemedicine: Opportunities and Developments in Member States. World Health Organization. google scholar
  • World Health Organization. (2016). Global Diffusion of e-Health: Making Universal Health Coverage Achie-vable. Report of the Third Global Survey on e-Health. Geneva, World Health Organization. Licence: CC BY-NC-SA 3.0 IGO. google scholar
  • World Health Organization. (2019). Draft global strategy on digital health 2020-2024. Genevre. google scholar


SHARE




Istanbul University Press aims to contribute to the dissemination of ever growing scientific knowledge through publication of high quality scientific journals and books in accordance with the international publishing standards and ethics. Istanbul University Press follows an open access, non-commercial, scholarly publishing.