İnsan ve Mekan Açısından Tarihte Şehir
XIX. Asır İzmir’inde Yangınlar Özelinde Bir Dönüşüm
Neşe EsirkışAntik medeniyetlerin kurulduğu yer olan Anadolu, tarih boyunca birçok farklı millete ev sahipliği yapmıştır. Şüphesiz ki İzmir’in bu coğrafyada çok özel bir yeri vardı. Bereketli toprakları ve hinterlandın genişlemesi ile Anadolu’nun Avrupa’ya açılan kapısı olan İzmir, asırlar boyunca hem ticaret hem de birçok farklı kültür için elverişli olmuştur. İzmir’de beş unsur vardı; Türkler, Yunanlar, Ermeniler, Yahudiler ve Frenkler. Her bir unsurun yaşadığı bölge kültürlerine göre çeşitlilik göstermekteydi. Taş evler ve geniş caddeler Frank mahallelerinde bulunmaktaydı. Konsoloslar ve Avrupalı tüccarlar da burada yaşıyordu. Yunan ve Ermeni mahalle evleri ve sokak yerleşim düzeni Frank mahallesine benziyordu. Yahudi ve Türk mahalleleri Kadife Kale’nin etekleri üzerine kurulmuştu, en güneydeki sokaklar daha düzensiz, spontane ve dardı. Evler hemen birbirinin yakınındaydı ve genellikle ahşaptan inşa edilmişlerdi. Zamanla ahşap evlerin yerini yarı ahşap evler almıştır. Evlerin bu kadar yakın olması yangınlara neden olmaktaydı. Bu makale 19. yüzyılda İzmir şehrinin dönüşümünü incelemeye çalışmaktadır. Konu yangınlar bakımından incelenirken şehrin diğer değişimlerinden de behsedilmiştir.
Transformation of 19th Century Izmir Compelled By The Fires
Neşe EsirkışAnatolia, where several ancient civilizations were established, has been home to many different nations throughout history. Undoubtedly, Izmir has had a very special place in this geography. Izmir, which is the gate of Anatolia to Europe, with its fertile lands and the widening of the hinterland, has been favorable for both trade and many different cultures for centuries. There were five cultural elements in Izmir: Turks, Greeks, Armenians, Jews, and Franks. The area in which each lived was varied according to their culture. The Stone houses and large streets were in the Frank neighborhood, where consulates and European merchants lived. The Greek and Armenian neighborhood houses and street lay outs were similar to the Frank neighborhood. The Jewish and Turkish neighborhoods were built on the outskirts of Kadife Kale, where the southernmost streets were more disorganized, spontaneous, and narrow. These wooden houses were cramped together, and in time, were replaced by half-wooden houses. The fact that the houses were so close to one another caused fires. This article attempts to analyze the transformation of the city of Izmir in the 19th century. While the subject is examined in terms of fires, other transformations of the city are also mentioned.
