Kuramsal Makale


DOI :10.26650/ppil.2019.39.1.0003   IUP :10.26650/ppil.2019.39.1.0003    Tam Metin (PDF)

Vekâlet Sözleşmesine Uygulanacak Hukuk

Doğan Kara

Günümüzün ticari ve ekonomik hayatı, ülke sınırlarını aşan bir karaktere sahiptir. Bu ekonomik yapı dâhilinde bilgi ve uzmanlık önem kazanmaktadır. Bu sebeple uzmanlık gerektiren danışmanlık, bankacılık, tıp sektörü, eğitim, hukuk, mimarlık gibi birçok alanda vekâlet sözleşmesi geniş bir uygulama alanına sahiptir. Vekâlet sözleşmesinin birçok durumda temsil yetkisi ile beraber kendini göstermesi ya da daha doğru bir ifadeyle vekâlet sözleşmesinin birçok durumda temsil yetkisini gerektirmesi, vekâlet sözleşmesi kapsamında yer alan hükümlerden hangilerinin akit statüsüne, hangilerinin ise temsil yetkisine uygulanacak olan hukuka tabi olacağı sorununu gündeme getirmektedir. Bu açıdan doğrudan doğruya temsil yetkisi ile ilgili olan gri alanlar bir bütün olarak değerlendirilmeli ve temsil yetkisine uygulanacak hukuka tabi olmalıdır. Bunun dışında vekâlet sözleşmesine uygulanacak olan hukuk, genel akit statüsünün, başka bir deyişle sözleşmeden doğan borç ilişkilerinde uygulanacak hukukun tespiti ile belirlenecektir. Unutulmamalıdır ki tüm bu değerlendirmeler kapsamında en önemli nokta, vasıflandırma sorununun nasıl çözümleneceği konusudur.

DOI :10.26650/ppil.2019.39.1.0003   IUP :10.26650/ppil.2019.39.1.0003    Tam Metin (PDF)

The Applicable Law to the Contract of Mandate

Doğan Kara

Today’s commercial and economic life has a character that transcends the borders of the countries. Knowledge and expertise gain importance in this economic structure. Therefore, in many fields such as consultancy, banking, medical sector, education, law, architecture, which require expertise, the contract of mandate has a wide application area. The fact that the contract of mandate manifests itself in many cases together with the power of representation or, in a more precisely, requires the power of representation raises the question of which regulations will be subject to the contract status and which law to be applied to the power of representation. In this respect, the grey areas, which are directly related to the authority of representation, should be considered as a whole and subject to the law applicable to the power of representation. In addition, the law to be applied to contract of mandate shall be determined by the determination of the general “contract status”, in other words “the law applicable to contractual obligations”. It should be remembered that the most important point in all these evaluations is the problem of qualification.


GENİŞLETİLMİŞ ÖZET


Today’s commercial and economic life has a character that transcends the borders of countries. Knowledge and expertise gain importance in this economic structure. Therefore, in many fields such as consultancy, banking, the medical sector, education, law, architecture, which require expertise, the contract of mandate has a wide application area. As a matter of fact, the contract of mandate manifests itself in many cases together with the representative authority or, more precisely, requires the representative authority raising the question of which regulations will be subject to the contract status and which law to be applied to the representative authority. Due to the similarity between the contract of mandate and the representative authority, the resolution of the qualification dispute is very important in the determination of the applicable law to the contract of mandate. Since, according to the qualification methods (lex causae method or lex fori method), gray areas can be evaluated within the scope of the representative authority or contract of mandate. In the determination of the subject, it is necessary to evaluate the areas touching the representative authority as a whole and to be subject to the same law. At the beginning of these areas, sub-power of attorney, substitution of mandate and the cases required special representative authority come together. These institutions should be considered within the concept of representative authority and subject to the law of the state in which the agent has his place of business according to Article 30, paragraph 2 of the International Private and Civil Procedure Law (Act No. 5718) that regulates the representative authority. This is because these institutions dispose the conditions under which acts of the agent bind the principal in relation to third parties. Therefore, possible legal conflicts that may arise as a result of subjecting gray areas to different legal systems will be prevented. On the other hand, the case that several persons conclude a contract of mandate as agents according to the substantive law and those of agents do not act together as a representative, cause an agency without authority. In the same way, when the substitution of mandate is available, the lack of authority to delegate the power of representation to another person as a representative or the authorization that is not given in cases where special representation is required lead to the agency without authority. Since the conditions required to be accountable the principal to third parties for the acts of agents are deficient in these cases, this deficiency falls into the application area of the Article 30, paragraph 2 of the International Private and Civil Procedure Law. The law to be applied to the indirect representation is always connected with the basic legal relationship with the substantive law and should be considered as its integral part. Therefore, the indirect representation should be subject to the law applied to the basic legal relationship. Outside of the grey areas, the applicable law to the contract of mandate shows parallelism with the general “contract status”, in other words “the law applicable to contractual obligations”. In the absence of a choice of law, the applicable law to the mandate will be governed by the most connected and closest law to the contract of mandate in accordance with the objective connecting factor that should be specified according to the characteristic obligation of mandate. In the contract of mandate, it is accepted that the characteristic obligation is the service obligation of the agent. This objective connecting factor is the habitual resident of the agent or if the contract of mandate was concluded in the exercise of a professional or commercial activity, where the agent has his place of business. Having regard to the complexity of today’s economic relations, the possibility of a more closely related law will be strengthened. Considering the state of all affairs, if there is a law more tightly related to the contract of mandate, that particular law shall govern the relationship between the parties in accordance with Article 24, paragraph 4 of the International Private and Civil Procedure Law. The exceptional application of the exception clause will be more important than the expected situation of this disposition in the present case. It should be noted that doctors, engineers, architects, lawyers, counselors, notaries, dentists, veterinarians and banks who have the capacity to act as agent in the contract of mandate will often perform their obligation of service on their own place of business. Accordingly, in the absence of a choice of law in these professional activities, the law which the objective connecting factor determines, will often be considered as the more closely related law with the contract of mandate.


PDF Görünüm

Referanslar

  • Akıncı Ş, “818 Sayılı BK ve 6098 Sayılı TBK ile Mukayeseli Roma Borçlar Hukuku” (7th, Sayram Yayınları 2017). google scholar
  • Akıncı Z, Tarafların Yetkili Hukuku Belirlememeleri Durumunda Sözleşmeye Uygulanacak Hukuk (Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Söner Sermaye İşletmesi Yayınları 1998). google scholar
  • Akkanat H, “Hastaneye Kabul Sözleşmesinin Görünüm Tarzları ve Sorumluluk Düzeni” (Seçkin Yayıncılık 2006) Prof. Dr. Özer Seliçi’ye Armağan 25. google scholar
  • Alpaslan ME, İcra Dairelerinin Özerkleştirilmesi: Fransız İcra Görevlisi Modeli (On İki Levha Yayıncılık 2018). google scholar
  • Ancel ME, La prestation caractéristique du contrat (Recherches Juridiques 2002). google scholar
  • Aral F, Ayrancı H, Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri (Gözden Geçirilmiş ve Yenilenmiş 11th, Yetkin Yayınları 2015). google scholar
  • Arkan S, Ticari İşletme Hukuku (Gözden Geçirilmiş ve Genişletilmiş 20th, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırmaları Enstitüsü 2015). google scholar
  • Arslan İ, “5718 Sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun Uyarınca Sözleşmeden Doğan Borç İlişkilerinde Zımnî Hukuk Seçimi” (2013) 2 MHB 1. google scholar
  • Aybay R, Dardağan E, Uluslararası Düzeyde Yasaların Çatışması, Kanunlar İhtilafı (2nd, Bilgi Üniversitesi Yayınları 2008). google scholar
  • Aydoğdu M, Kahveci N, Türk Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri, Sözleşmeler Hukuku (Gözden Geçirilmiş ve Yenilenmiş 3rd, Adalet Yayınevi 2017). google scholar
  • Balkar (Bozkurt) S, Uluslararası Satım Sözleşmelerine Uygulanacak Hukuk ve Maddi Uluslararası Özel Hukuk Kuralları, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi (Galatasaray Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü 2002). google scholar
  • Balkar Bozkurt S, “Uluslararası Sözleşmelere Uygulanacak Kuralları Belirlemede Kullanılan Yöntemlere Eleştirel Bakış” (2011) 1 Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Prof. Dr. Atâ Sakmar’a Armağan 141. google scholar
  • Bayata Canyaş A, “Roma I Tüzüğü ile Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun Uyarınca Sözleşmeden Doğan Borç İlişkilerinde Örtülü Hukuk Seçimi” (2011) 1 Hacettepe Hukuk Fakültesi Dergisi 110. google scholar
  • Becker H, İsviçre Borçlar Kanunu Şerhi: İkinci Bölüm, Çeşitli Sözleşme İlişkileri, Madde: 184-551 (Suat Dura tr, Yargıtay Yayınları 1993). google scholar
  • Çelikel A, Erdem, BB, Milletlerarası Özel Hukuk (Yenilenmiş 15th, Beta Yayınevi, 2017). google scholar
  • Çörtoğlu Koca S, “Danışmanlık Sözleşmesinin Esasına Uygulanacak Hukuk” (2007) XI Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 233. google scholar
  • Demirkol B, Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun’un 24. Maddesi Çerçevesinde Sözleşmeye Uygulanacak Hukuk (1st, Vedat Kitapçılık 2011). google scholar
  • Kuğuoğlu D, Demirkol EM, “ICSID Tahkiminde Onay” (2018) 34 TAAD 515. google scholar
  • Doğan V, Milletlerarası Özel Hukuk (Gözden Geçirilmiş 3rd, Savaş Yayınevi 2015). google scholar
  • D’oliveira J, Ulrich H, “Characteristic Obligation In The Draft EEC Obligation Convention” (1977) 25 The American Journal of Comparative Law 303. google scholar
  • Ekşi N, “Kanunlar İhtilâfı Alanında Incorporation” (1999-2000) Prof. Dr. Aysel Çelikel’e Armağan 19-20 MHB 263. google scholar
  • Eren F, Borçlar Hukuku Genel Hükümler (22nd, Yetkin Yayınları 2017). google scholar
  • -- -- Borçlar Hukuku Özel Hükümler (4th, Yetkin Yayınları 2017). google scholar
  • Esen E, “Critique of a Turkish Court of Appeals Decision on the Validity of Choise-of-Law and Choise-of-Forum Clauses in a Insurence Agreement” (2010) 42 Annales de la Faculté de Droit d’Istanbul 365. google scholar
  • Francq S, “Le règlement “Rome I” sur la loi applicable aux obligations contractuelles-De quelques changements”(2009) I Journal du Droit International Privé 41. google scholar
  • Girsberger A, Keller M, Zürcher Kommentar zum IPRG (2nd, 2004). google scholar
  • Gümüş MA, 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu’na Göre Borçlar Hukuku Özel Hükümler, Cilt II, Eser Vekâlet, Simsarlık, Vekâletsiz İş Görme, Havale, Saklama, Kefalet ve Garanti (3rd, Vedat Kitapçılık 2014). google scholar
  • -- -- Borçlar Hukuku Özel Hükümler Kısa Ders Kitabı (Gözden Geçirilmiş ve Yenilenmiş 2nd, Filiz Kitabevi 2017). google scholar
  • -- -- Türk-İsviçre Borçlar Hukukunda Vekilin Özen Borcu (Beta Yayınevi 2001). google scholar
  • Helvacı İ, Le droit turc du contrat (1st, Schulthess Editions Romandes 2018). google scholar
  • Huysal B, Milletlerarası Özel Hukukta Temsile Uygulanacak Hukuk, Mukayeseli Maddi Hukuk ve Kanunlar İhtilafı Kurallarıyla Birlikte (On İki Levha Yayıncılık 2015). google scholar
  • Kaufmann-Kohler G, “La prestation caractéristique en Droit international privé des contrats et l’influence de la Suisse” (1989) 45 Annuaire suisse de droit international 195. google scholar
  • Kılıçoğlu A, Borçlar Hukuku Genel Hükümler (17th, Turhan Kitabevi 2013). google scholar
  • Kürşat Z, “Eser ve Vekâlet Sözleşmelerinin Nitelendirilmesi Sorunu ve Nitelendirmenin Hükmü” (2009) 1-2 İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası 143 . google scholar
  • Nomer E, Devletler Hususi Hukuku (22nd, Beta Yayınevi 2017) . google scholar
  • Nomer HN, Borçlar Hukuku Genel Hükümler (Gözden Geçirilmiş Genişletilmiş 15th, Beta Yayınevi, 2017). google scholar
  • Oğuzman MK, Barlas N, Medeni Hukuk: Giriş Kaynaklar Temel Kavramlar (19th, Vedat Kitapçılık 2017). google scholar
  • Oğuzman MK, Öz MT, Borçlar Hukuku Genel Hükümler Cilt 1 (11th, Vedat Kitapçılık 2015). google scholar
  • Oktay-Özdemir S, “Yargıtay Uygulaması Işığında Noterlerin Hukuki Sorumluluklarının Dayandığı Esas ve Sorumluluğun Koşulları” (Beta Yayınevi 2007) Prof. Dr. Yavuz Alagonya İçin Armağan 283. google scholar
  • Oser H, Schönenberger W, İsviçre Borçlar Kanunu Şerhi: Akdin Muhtelif Nevileri (Kemal Fikret Arık tr, Adalet Bakanlığı Yayınları 1966). google scholar
  • Özdemir Kocasakal H, “Sözleşmelere Uygulanacak Hukukun MÖHUK m. 24 Çerçevesinde Tespiti ve Üçüncü Devletin Doğrudan Uygulanan Kuralları” (2010) 1-1MHB 27. google scholar
  • Poroy R, Yasaman H, Ticari İşletme Hukuku (Genişletilmiş ve Güncelleştirilmiş 15th, Vedat Kitapçılık 2015). google scholar
  • Rado T, Roma Hukuku Dersleri: Borçlar Hukuku (Filiz Kitapevi 2014). google scholar
  • Sargın F, “Karakteristik Edim Teorisine Eleştirel Bir Yaklaşım” (2001) 2 Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 37. google scholar
  • Şanlı C, Esen E, Ataman-Figanmeşe İ, Milletlerarası Özel Hukuk (6th, Vedat Kitapçılık 2018). google scholar
  • Şanlı C, Milletlerarası Ticari Tahkimde Esasa Uygulanacak Hukuk (Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü 1986). google scholar
  • -- -- Uluslararası Ticari Akitlerin Hazırlanması ve Uyuşmazlıkların Çözüm Yolları (3rd, Beta Yayınevi 2016). google scholar
  • Tahiroğlu B, Roma Borçlar Hukuku (Der Yayınları 2016). google scholar
  • Tandoğan H, Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri: Cilt II, İstisna (Eser) ve Vekâlet Sözleşmeleri, Vekâletsiz İş Görme, Kefalet ve Garanti Sözleşmeleri (4th, Evrim Basım Yayım Dağıtım 1989). google scholar
  • Tekinalp G, Uyanık-Çavuşoğlu A, Milletlerarası Özel Hukuk Bağlama Kuralları (Güncelleştirilmiş 11th, Vedat Kitapçılık 2011). Tekinalp G, “Yeni Alman ve İsviçre Milletlerarası Akdi Borç Statüsü ve Türk Kanunu” (1988) 1 MHB 69. google scholar
  • -- -- Türk Devletler Hususi Hukuku’nda Temsil Yetkisi (Fakülteler Matbaası 1977). google scholar
  • Tercier P, Bieri L, Carron B, Les contrats spéciaux (5ème Edition, Schulthess Verlag Editions Romandes 2016). google scholar
  • Tercier P, Pichonnaz P, Le droit des obligation (5ème Edition, Schulthess Verlag Editions Romandes 2012). google scholar
  • Tercier P, Pichonnaz P, Develioğlu HM, Borçlar Hukuku Genel Hükümler (On İki Levha Yayıncılık 2016). google scholar
  • von Tuhr A, Borçlar Hukukunun Umumi Kısmı, Cilt: 1-2 (Cevat Edege tr, Yargıtay Yayınları, Olgaç Matbaası 1983). google scholar
  • Uluocak N, Milletlerarası Özel Hukuk Dersleri (Filiz Kitapevi 1989). Umur Z, Roma Hukuku Ders Notları (3rd, Beta Yayıncılık 2010). google scholar
  • Uyanık Çavuşoğlu A, “Türk Milletlerarası Özel Hukuku’nda İradi Temsil” (2012) 11 Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü Dergisi 67. google scholar
  • Vischer F, Droit international privé (Editions Universitaires 1974). google scholar
  • Watter R, Kommentar zum Schweizerischen Privatrecht, Internationales Privatrecht ( Heinrich Honsell, Nedim P. Vogt, Anton K. Schnyder Eds, 1996). google scholar
  • Werro F, Commentaire Romand Code des Obligations I Art. 1-529 CO (Luc Thévenoz et Franz Werro Eds, 2ème Edition, Helbing Lichtenhahn 2012). google scholar
  • -- -- Le mandat et ses effets-Une étude sur le contrat d’activité indépendante selon le Code suisse des obligations-Analyse critique et comparative (Edition Universitaire Fribourg Suisse 1993). google scholar
  • Yavuz C, Acar F, Özen B, 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu’na Göre Borçlar Hukuku Dersleri, Özel Hükümler (6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu’na Göre Güncellenmiş ve Yenilenmiş 13rd, Beta Yayınevi 2014) . google scholar
  • -- -- Türk Borçlar Hukuku Özel Hükümler (10th, Beta Yayınevi 2014). google scholar
  • Zevkliler A, Gökyayla KE, Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri (17th, Turhan Kitabevi 2017). google scholar
  • Kocayusufpaşaoğlu N, Borçlar Hukukuna Giriş, Hukuki İşlem Sözleşme (7th, Filiz Kitapevi 2017). google scholar
  • Elektronik Kaynakça/ Electronic Bibliography google scholar
  • www.admin.ch www.swisslex.ch www.kazanci.com www.eur-lex.europa.eu www.legifrance.gouv.fr google scholar

Atıflar

Biçimlendirilmiş bir atıfı kopyalayıp yapıştırın veya seçtiğiniz biçimde dışa aktarmak için seçeneklerden birini kullanın


DIŞA AKTAR



APA

Kara, D. (0001). Vekâlet Sözleşmesine Uygulanacak Hukuk. Public and Private International Law Bulletin, 39(1), 145-188. https://doi.org/10.26650/ppil.2019.39.1.0003


AMA

Kara D. Vekâlet Sözleşmesine Uygulanacak Hukuk. Public and Private International Law Bulletin. 0001;39(1):145-188. https://doi.org/10.26650/ppil.2019.39.1.0003


ABNT

Kara, D. Vekâlet Sözleşmesine Uygulanacak Hukuk. Public and Private International Law Bulletin, [Publisher Location], v. 39, n. 1, p. 145-188, 0001.


Chicago: Author-Date Style

Kara, Doğan,. 0001. “Vekâlet Sözleşmesine Uygulanacak Hukuk.” Public and Private International Law Bulletin 39, no. 1: 145-188. https://doi.org/10.26650/ppil.2019.39.1.0003


Chicago: Humanities Style

Kara, Doğan,. Vekâlet Sözleşmesine Uygulanacak Hukuk.” Public and Private International Law Bulletin 39, no. 1 (Oct. 2024): 145-188. https://doi.org/10.26650/ppil.2019.39.1.0003


Harvard: Australian Style

Kara, D 0001, 'Vekâlet Sözleşmesine Uygulanacak Hukuk', Public and Private International Law Bulletin, vol. 39, no. 1, pp. 145-188, viewed 11 Oct. 2024, https://doi.org/10.26650/ppil.2019.39.1.0003


Harvard: Author-Date Style

Kara, D. (0001) ‘Vekâlet Sözleşmesine Uygulanacak Hukuk’, Public and Private International Law Bulletin, 39(1), pp. 145-188. https://doi.org/10.26650/ppil.2019.39.1.0003 (11 Oct. 2024).


MLA

Kara, Doğan,. Vekâlet Sözleşmesine Uygulanacak Hukuk.” Public and Private International Law Bulletin, vol. 39, no. 1, 0001, pp. 145-188. [Database Container], https://doi.org/10.26650/ppil.2019.39.1.0003


Vancouver

Kara D. Vekâlet Sözleşmesine Uygulanacak Hukuk. Public and Private International Law Bulletin [Internet]. 11 Oct. 2024 [cited 11 Oct. 2024];39(1):145-188. Available from: https://doi.org/10.26650/ppil.2019.39.1.0003 doi: 10.26650/ppil.2019.39.1.0003


ISNAD

Kara, Doğan. Vekâlet Sözleşmesine Uygulanacak Hukuk”. Public and Private International Law Bulletin 39/1 (Oct. 2024): 145-188. https://doi.org/10.26650/ppil.2019.39.1.0003



ZAMAN ÇİZELGESİ


Gönderim07.11.2018
Son Revizyon24.04.2019
Kabul07.05.2019

LİSANS


Attribution-NonCommercial (CC BY-NC)

This license lets others remix, tweak, and build upon your work non-commercially, and although their new works must also acknowledge you and be non-commercial, they don’t have to license their derivative works on the same terms.


PAYLAŞ




İstanbul Üniversitesi Yayınları, uluslararası yayıncılık standartları ve etiğine uygun olarak, yüksek kalitede bilimsel dergi ve kitapların yayınlanmasıyla giderek artan bilimsel bilginin yayılmasına katkıda bulunmayı amaçlamaktadır. İstanbul Üniversitesi Yayınları açık erişimli, ticari olmayan, bilimsel yayıncılığı takip etmektedir.