9th International Congress of Turcology Proceedings Book
Consumption Culture as a Way of Being in Ayfer Tunç’s Novel Osman
Sema Çetin BaycanlarOne of the most talked about and discussed issues of modern society is the culture of consumption. However, consumption is a process that has always existed with human beings. When time and space convey a different dimension of consumption, a controversial point is reached that transforms it into an image beyond natural reasons such as need and desire. Published as the last novel of a trilogy by Ayfer Tunç, the work Osman draws attention with the protagonist’s world, relationships, preferences, and resultant lifestyle, as well as the many features that are fed by the culture of consumption. The novel talks in general about the recent past and the Turkey of the 1990s, mostly dealing with the lifestyles of an elite world through the father-son relationship in the background, strikingly handled in the novel back to the Tanzimat. The novel focuses on consumption, the brand that transforms into existence in the protagonist’s life for different reasons, and some of the changing and transforming habits in the nuclear family that drag Osman, who has spent much of his life just consuming, into poverty and cause his inner world to collapse. Although consumption culture is the subject of different disciplines, it has emerged as one of the debates determining the content area of fictional genres in recent years. This study starts with the concepts of consumption and consumption culture to critically evaluate the content of a literary product and the self as a consumption object.
Ayfer Tunç’un Osman Romanında Bir Var Olma Biçimi Olarak Tüketim Kültürü
Sema Çetin BaycanlarModern toplumun en çok konuşulan ve tartışılan meselelerinden biri de tüketim kültürüdür. Oysaki tüketim, insanoğlu ile var olmuş bir süreçtir ancak zaman ve mekân bu durumu farklı bir boyuta taşıdığında yani tüketim; ihtiyaç, istek gibi doğal sebepler haricinde bir “imaja” dönüştüğünde tartışmalı bir noktaya gelir. Ayfer Tunç’un bir üçlemenin son romanı olarak yayımladığı Osman adlı eseri başkahramanın dünyası, ilişkileri, tercihleri ve bütün bunların sonucu olarak yaşam biçimiyle tüketim kültüründen beslenen pek çok özelliğiyle dikkati çeker. Genel olarak yakın geçmişi, 1990’lı yılların Türkiye’sini anlatan roman, daha çok “elit” bir dünyaya ait yaşam biçimlerini konu edinir ve Tanzimat Dönemi’nden itibaren romanımızda işlenen “baba-oğul” ilişkisini arka planda ancak çarpıcı bir şekilde ele alır. Romanın merkezinde ise farklı sebeplerle tüketim kültürünün bir parçası olan “marka”nın, kahramanın hayatında bir “varoluş” haline dönüşmesi dikkat çekicidir. Çekirdek aileden gelen birtakım alışkanlıkların değişip dönüşmesi, yaşamının uzunca bir süresini sadece tüketerek sürdüren Osman’ı, yoksulluğa sürükleyerek iç dünyasında da derin bir çöküşe sebep olur. Tüketim kültürü farklı disiplinlerin konusu olmakla birlikte son yıllarda kurmaca türlerin de içerik alanını belirleyen tartışmalardan biri olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu çalışmada da Osman romanı tüketim ve tüketim kültürü kavramlarından yola çıkılarak eleştirel bir bakış açısıyla değerlendirilmeye çalışılacaktır.
