9th International Congress of Turcology Proceedings Book

EnglishTürkçe

CHAPTER


DOI :10.26650/PB/AA10AA14.2023.001.048   IUP :10.26650/PB/AA10AA14.2023.001.048    Full Text (PDF)

Establishment of Russian Political Representation in the Emirate of Bukhara and Nikolay Charykov’s Activities There (1885-1890)

Hatice Kerimoğlu

By the end of the military phase of Russia’s advance in Turkestan in 1886, the Russian Ministry of Foreign Affairs decided to establish a permanent political representation in the Emirate of Bukhara. The Trans-Caspian railway had reached Charchut in 1886 as a result of Charykov’s activities in Bukhara, who’d officially started work on January 1, 1886, and reached Samarkand in May 1888. Charykov negotiated with the Emir of Bukhara on the abolition of slavery and the closing of the dungeons in Bukhara. He also addressed the problem of exporting coal from the Samarkand region to Bukhara, which directly concerned the construction of the railway. As a result of his activities, Charykov was additionally given the post of magistrate in charge of hearing and adjudicating legal cases regarding the subjection of crimes committed by Russian subjects in the Emirate of Bukhara within the jurisdiction of a local Russian political representative. The Russian political representative seized the slightest opportunity to consolidate Russian dominance in Bukhara, and the representative office gradually turned into an institution that only enforced colonization rules in relation to the emirate. Due to all these issues, this paper will first discuss the issue of the establishment of the Russian Political Representative in the Emirate of Bukhara, followed by Charykov’s activities in Bukhara as the first political representative.


Keywords: Russian Russian Empire, Emirate of Bukhara, Nikolay Valerievich Charykov, Trans-Caspian Railway, Slavery
DOI :10.26650/PB/AA10AA14.2023.001.048   IUP :10.26650/PB/AA10AA14.2023.001.048    Full Text (PDF)

Buhara Emirliği’nde Rus Siyasi Temsilciliği’nin Kurulması ve Nikolay Valeryeviç Çarıkov’un Buhara’daki Faaliyetleri (1885-1890)

Hatice Kerimoğlu

Rusya’nın Türkistan’daki ilerleyişinin askerî aşamasının sona ermesiyle, Rus Dışişleri Bakanlığı 1886 senesinde Buhara Emirliği’nde daimî bir siyasi temsilcilik kurmaya karar verdi. İlk siyasi temsilci, 1883-1886 yılları arasında Türkistan genel valisinin diplomasi memurluğu görevini üstlenen Nikolay Valeryeviç Çarıkov’du. 1 Ocak 1886 tarihinde resmen göreve başlayan Çarıkov’un Buhara’daki faaliyetleri neticesinde 1886 senesinde Çarçuy’a varan Hazar ötesi demir yolu, 1888 yılının Mayıs ayında Semerkant’a ulaştı. Çarıkov, Buhara’da köleliğin kaldırılması ve zindanların kapatılması konusunda Buhara Emiri ile müzakerelerde bulundu. Doğrudan demir yolu inşaatını ilgilendiren Semerkant bölgesinden Buhara’ya kömür ihracatı sorununu da ele aldı. Ayrıca faaliyetleri sonucunda Çarıkov’a Buhara Emirliği’ndeki Rus tebaasının işlediği suçların yerel bir Rus siyasi temsilcisinin yargı yetkisine tabi tutulmasına ilişkin kanunla davalara bakmak ve hüküm vermekle yükümlü olan bir sulh yargıçlığı görevi verildi. Rus siyasi temsilcisi, Buhara’da Rus hâkimiyetini pekiştirmek için en küçük fırsatı değerlendirdi ve temsilcilik yavaş yavaş emirlik ile ilgili olarak sadece kolonizasyon kurallarını uygulayan bir kuruma dönüştü. Tüm bu hususları sebebiyle bildiride öncelikle Buhara Emirliği’nde Rus Siyasi Temsilciliği’nin kurulma meselesi, devamında da ilk siyasi temsilci Çarıkov’un Buhara’daki faaliyetleri ele alınacaktır.


Keywords: Rus İmparatorluğu, Buhara Emirliği, Nikolay Valeryeviç Çarıkov, Hazar Ötesi Demir Yolu, Kölelik

References

  • Polnoye Sobraniye Zakonov Rossiyskoy İmperii (Kanunlar) google scholar
  • PSZRİ, T. 5, No: 3274, “12 noyabrya 1885 godu, ob uçrejdenii politiçeskogo agentstva v Buhare.” google scholar
  • PSZRİ, T. 6, No: 3814, “1886 g. iyunya 12. Polojeniye ob upravlenii Turkestanskogo kraya.” google scholar
  • PSZRİ, T. 7, No: 4519, “1887 g. iyulya 14. Ob ustanovlenii dlya Turkestanskogo kraya osobıh pravil otkrıtiya piteynıh zavedeniy” google scholar
  • PSZRİ, T. 8, No: 5194, “1888 g. maya 11. O podçinenii grajdanskih del, voznikayuşih mejdu projivayuşimi v Buharskom hanstve Russkimi poddansmi, vedeniyu mestnogo Rossiyskogo politiçeskogo agenta i Samar-kandskogo oblastnogo suda”, google scholar
  • PSZRİ, T. 9, No: 5994, “1889 g. maya 9. “Ob uçrejdenii doljnosti mirovogo sudi v gorode novom Çarçue.” google scholar
  • Kitaplar ve Makaleler google scholar
  • Barthold, V. V. (1963). Obşiye rabotı po istorii Sredney Azii. İzd. Vostoçnoy Literaturı, Moskva: 1963. google scholar
  • Becker, S. (2004). Russia’s protectorates in Central Asia: Bukhara and Khiva 1865-1924. L.,-N.Y. google scholar
  • Çarıkov, N. V. (1914). Mirnoye zavoyevaniye Merva (İz vospominaniy o pohode generala A. V. Komarova v 1886 g.). İstoriçesnik vestnik (11). google scholar
  • Çarıkov, N. V. (1884). Zapiska o mestnıh putyah soobşeniy, podlejaşih uluçşeniyu v interesah razvitiya Rus-skoy torgovli v Buharskiy vladeniya, Sbornik geografiçeskih, topografiçeskih i statiçeskih materialov po Azii (SGTSMA), (13). google scholar
  • Çernov, O. A. (2012). N. V. Çarıkov o vliyanii islama na razvitiye Sredney Azii vo vtoroy polovine XIX veka, Vestnik Tomskogo universiteta, İstoriya, 4(20). google scholar
  • Çernov, O. A. (2008) . Deyatelnost Rosskiyskogo politiçeskogo agenta N. V. Çarıkov v Buharskom Emirate, İzvestiya Saratovskogo universiteta, Ser. İstoriya, Mejdunarodnıye otnoşeniya, 1(8). google scholar
  • Çernov, O. A. (2019) .Diplomatiçeskiy korpus Rossiyskoy imperii kontsa XIX-naçala XX vv.: Opıt analitiçes-koy biografii (Po materialam N. V. Çarıkova), Dissertatsiya na soiskaniye uçenoy stepeni doktora istori-çeskih nauk, Samarskiy Gosudarstvennıy Sotsialnopedagogiçeskiy universitet, Samara. google scholar
  • Çernov, O. A. (2012). Rannıye godı Rossiyskogo diplomata i uçenogo N. V. Çarıkova, po dokumentam tsent-ralnogo gosudarstvennogo arhiva Samarskoy Oblasti, Vestnik Arhivista, (4). google scholar
  • Dobson, G. (2021). Türkistan’ın Kalbine Örülen Ağlar St. Petersburg’dan Semerkant’a Trenle Seyahat Notları (Resul Şahsi, Çev.). İstanbul: Selenge Yayınları. google scholar
  • Doğan, O.- Erdoğan, A. (2016). XIX. Yüzyılda Türkistan (Orta Asya) Türk Topluluklarında Kölelik ve Köle Ticareti. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 15(3). google scholar
  • İstoriya narodov Uzbekistana. Ot obrazovaniya gosudarstva Şeybanidov do Oktyabrskoy Revolyutsii. Pod re-daktsiyey: S. V. Bahruşina, V. Y. Nepomnina i V. A. Şişkina, AN UzSSR, Taşkent, 1947. google scholar
  • Karımov, H. (2020). Diplomat Nikolay Valeryeviç Çarıkov’un Gözünden Merv’in İşgali. Türk Tarihi Araştırmaları Dergisi, 5(1). google scholar
  • Karımov, H. (2021). Rusya ile İngiltere Arasındaki Büyük Oyunun Doruk Noktası: Kuşku Savaşı. Genel Türk Tarihi Araştırmaları Dergisi, 3(6). google scholar
  • Krayevoye upravleniye. Otçet po revizii Turkestanskogo kraya proizvedennoy po vısoçayşemu poveleniyu Senatorom Gofmeysterom grafom K. K. Palenom, SPB, 1910. google scholar
  • Martens, F. F. (1873). O konsulah i konsulskoy yurisdiktsii na Vostoke. Peterburg. google scholar
  • Materialı po istorii politiçeskogo stroya Kazahstana, 1867 g. iyulya 11. Proyekt polojeniya ob upravlenii Se-mireçenskoy i Sırdarinskoy Oblastey, T. 1, Alma-ata, 1960. google scholar
  • Poçekayev, P. Y. (2020). Rossiyskiy faktor pravovogo razvitiya Sredney Azii: 1717-1917. Yuridiçeskiye aspektı frontirnoy modernizatsii. İzd. dom vısçey şkolı ekonomiki. google scholar
  • Jukovskiy, S. V., Snoşeniya Rossii s Buharoy i Hivoy za posledneye trehsotletiye, Petrograd 1915. “Vısoçayşe utverjdennıya 25 iyunya 1889 goda pravila o torgovle krepkimi napitkami v Buharskom Hanstve”, google scholar
  • Şubinskiy, P. (1892). Oçerki Buharı. İstoriçeskiy Vestnik. google scholar
  • Zapiski N. A. Fon Rozenbaha, Russkaya Starina, No: 4-5, 1916. google scholar
  • Zarcone, T. (2014). Yasak Kent Buhara 1830-1888. (Ali Berktay, Çev.). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları. google scholar


SHARE




Istanbul University Press aims to contribute to the dissemination of ever growing scientific knowledge through publication of high quality scientific journals and books in accordance with the international publishing standards and ethics. Istanbul University Press follows an open access, non-commercial, scholarly publishing.