9th International Congress of Turcology Proceedings Book

EnglishTürkçe

CHAPTER


DOI :10.26650/PB/AA10AA14.2023.001.058   IUP :10.26650/PB/AA10AA14.2023.001.058    Full Text (PDF)

The Tradition of Celebrating Victory in Old Turkish States

Ayhan Pala

A ruler who’d won a victory over his enemy in the ancient Turkic tribes was known to celebrated this victory with various symbols. These celebrations should also have the character of a show of force against possible enemies. Some customs were seen to be repeated for this purpose when receiving a messenger. Rulers were known to resort to various methods to make themselves look strong to their enemies. One of these involved the ruler who’d defeated and killed a well-known enemy to drink wine from the enemy’s skull to show his strength. Information about the oldest examples of this Turkic custom, which has its source from cultures millennia ago, are found in Chinese sources. According to these sources, one such ceremony was held in the first century BC between the Chinese envoys and the Hun Khan Ho-han-ye. During this ceremony, the Hun Khan and the Chinese envoys went up a mountain, sacrificially dipped their swords in a glass filled with wine made from the skull of the Yuechi Khan, who the Huns had previously killed, and swore an oath. The custom of making drinking glasses out of skulls is known to have also been practiced in the Danube Bulgarians and Pechenegs. The last example of this custom occurring in Turkish history is seen in the battle of Shah Ismail and Shaybani Khan in 1510. Shah Ismail covered the skull of Shaybani Khan, whom he’d killed, with gold and drank wine from it. This paper will evaluate the roots of this tradition and its practice in Turkish tribes, show this practice to have occurred in various tribes at various points in history, and emphasize this tradition to be one that doesn’t just belong to Turks.


Keywords: Turkic history, Victory celebration, Skull wine, Oathtaking, Ambassador acceptance
DOI :10.26650/PB/AA10AA14.2023.001.058   IUP :10.26650/PB/AA10AA14.2023.001.058    Full Text (PDF)

Eski Türk Devletlerinde Bir Zafer Kutlama Geleneği

Ayhan Pala

Eski Türk kavimlerinde düşmanına karşı zafer kazanan hükümdarın bu zaferi çeşitli sembollerle kutladığı bilinmektedir. Bu törenlerin muhtemel düşmanlara karşı bir güç gösterisi mahiyeti de söz konusu olmalıdır. Zira elçi kabulünde de bu maksatla bazı âdetlerin tekrarlandığı görülmektedir. Hükümdarların düşmanlarına kendisini güçlü göstermek için çeşitli yollara başvurduğu bilinmektedir. Bu yollardan biri de tanınmış bir düşmanını yenerek öldüren hükümdarın, gücünü göstermek için düşmanının kafatasından şarap içmesidir. Kaynağını binlerce yıl öncesi kültürlerden alan bu âdetin Türklerdeki en eski örneğine dair bilgiyi Çin kaynaklarında buluyoruz. Bu kaynaklara göre M. Ö. I. asırda Çin elçileri ile Hun hakanı Hu-han-yeh arasında böyle bir tören yapılmıştır. Bu törende Hun hakanı ve Çin elçileri bir dağa çıkarak beyaz bir at kurban etmişler, kılıçlarını daha önce Hunlar tarafından öldürülmüş bulunan Yüeçi hanının kafatasından yapılmış, içi şarapla dolu kadehe batırarak ant içmişlerdir. Kafatasından içki kadehi yapma âdetinin Tuna Bulgarlarında ve Peçeneklerde de uygulandığı bilinmektedir. Kafatasından kadeh yapma âdetinin Türk tarihindeki son misali Şah İsmail ile Şeybanî Han’ın 1510 tarihindeki savaşında görülmektedir. Şah İsmail öldürdüğü Şeybanî Han’ın kafatasını altınla kaplatarak ondan şarap içmiştir. Tebliğimizde düşman kafatasından şarap içme geleneğinin kökleri ve Türk kavimlerindeki uygulamaları değerlendirilecektir. Bu uygulamanın tarihin çeşitli dönemlerinde çeşitli kavimlerinde olduğu gösterilecek ve yalnız Türklere ait bir gelenek olmadığı üzerinde durulacaktır


Keywords: Türk tarihi, Zafer kutlama, Kafatasından şarap, Ant içme, Elçi kabulü

References

  • Balfour, H. (1897). Life history of an Aghori Fakir; with exhibition of the human skull used by him as a drinking Vessel, and notes on the similar use of skulls by other races. The Journal of the Anthropological Institute of Great Britain and Ireland, 26, 340-357. google scholar
  • Bello, S. M., Simon, A. P., Chris, B. S. (2011). Earliest directly - dated human skull-cups. Plos One, 6(2), 1-12. google scholar
  • Ebülgazi Bahadır Han (2020). Şecere-i Türk, Türk’ün Soyağacı. (A. Acaloğlu, Çev.). İstanbul: Selenge Yayınları. google scholar
  • Ekrem, N. H. (1999). Çin Elçisi Chang Ch’ien’in seyahatnamesine göre Orta Asya’daki etnik gruplar. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. google scholar
  • Emiroğlu, K. (2003). Kafa derisi yüzme, Antropoloji Sözlüğü içinde (s. 446). Bilim ve Sanat Yayınları. google scholar
  • Gibbon, E. (2020). Roma İmparatorluğu’nun gerileyiş ve çöküş tarihi. (C. 5). (A. Baltacıgil, M. Harzem, Çev.). İndie Kitap. google scholar
  • Glory, A., Romain, R. (1947). Le cultedes cranes humainsaux epoques prehistoriques. Bulletins et Memoires de la Societed’anthrpologie de Paris, IXe Serie, Tome, 8, 114-133. google scholar
  • Hartog, F. (2014). Herodotos’un aynası, öteki tasavvuru üzerine bir deneme. (M. E. Özcan, Çev.). İstanbul: İthaki Yayınları. google scholar
  • Herodot (1973). Herodot tarihi. (P. Kuturman, Çev.). Hürriyet Yayınları. google scholar
  • Karatay, O. (2018). Bulgarlar: yitik bir türk kavmi. İstanbul: Ötüken Neşriyat. google scholar
  • Klyaştornıy, S. G. (2018). Kadim Avrasya’nın bozkır imparatorlukları, (S. Acar vd., Çev.). Tek-Esin Vakfı Yayınları. google scholar
  • Kozan, M. (2017). Kral Alboin Dönemi’nde Longobardlar. The Journal of Academic Social Science Studies, 61, 373-381. google scholar
  • Kurat, A. N. (1937). Peçenek tarihi. Kültür Bakanlığı. google scholar
  • Laufer, B. (1923). Use of human skulls and bones in Tibet. Leaflet 10 içinde (s. 1-16). Field Museum of Natural History, Department of Anthropology, Chicago. google scholar
  • Leonis Diaconis (1828). Caloensis Historiae Libri Decem. Corpus Scriptorum Historiae Byzantinae, Impensis Ed. Weberi. google scholar
  • Marginedas, F. vb. (2020). Making skull cups: butchering traces on canni balised human skulls from five European archaeological sites, Journal of Archaeological Science, 114, 105076, 2020. google scholar
  • Massola, A. (1961). A Victorian skull-cap drinking bowl. Mankind, 5(10), 415-419. google scholar
  • Mızrak, E. Ç. (2017). Bozkır kavimleri, MÖ VII. yüzyıldan MS VI. yüzyılın ortalarına kadar Batı Türkistan ve Kuzey Hindistan’daki bozkırlılar. İstanbul: Ötüken Yayınları. google scholar
  • Onat, A. (2012). Çin kaynaklarında Türkler, Han Hanedanı tarihinde “batı bölgeleri. İstanbul: Türk Tarih Kurumu Yayınları. google scholar
  • Ostrogorsky, G. (1981). Bizans Devleti tarihi. (F. Işıltan, Çev.). İstanbul: Türk Tarih Kurumu Yayınları. google scholar
  • Otkan, P. (2018). Tarihçinin kayıtlarına (Shiji) göre Hunlar (2. bs.). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları. google scholar
  • Ögel, B. (1948). İlk Töles Boyları, Ugur, Ting-ling ve Kao-ch’e’ler. Belleten, XII (45-48), 795-833. google scholar
  • Pletneva, S. A. (1990). Polovtsı. Akademiya Nauk SSSR. google scholar
  • Povest. (2012). Povest Vremennıh Letpo Lavrent’yevskomu Spisku 1377 goda. perevod D. S. Lihaçeva - O. V. Tvorogova, Vita Nova. google scholar
  • Roux, J. P. (1999). Eskiçağ ve Ortaçağda Altay Türklerinde ölüm. (A. Kazancıgil, Çev.). İstanbul: Kabalcı Yayınları. google scholar
  • Rumlu, H. (2004). Ahsenü’t-Tevarih: Şah İsmail tarihi. (C. Cevan, Çev.). İstanbul: Ardıç Yayınları. google scholar
  • Sima, Q. (1993). Records of the grand historian: Han Dynasty II. (B. Watson, Trans.). Columbia University Press. google scholar
  • Sinor, D. (1952). Un voyageur du treizieme siecle: le Dominicain Julien de Hongrie, BSOAS, XIV, 589-602. google scholar
  • Tezcan, S. (1975). 1283 numaralı Tibetçe Pelliot elyazmasında geçen Türkçe adlar üzerine. I. Türk Dili Bilimsel Kurultayına Sunulan Bildiriler içinde (s. 299-307). google scholar
  • The Chronicle (1997). The chronicle of the ophanes confessor: Byzantine and Near Eastern history, AD 284813. (C. Mango, R. Scott, Trans.). Clarendon Press. google scholar
  • Titus Livius. The history of Rome. (D. Spillan, C. Edmonds, Trans.). 24.08.2021 tarihinde https://www.guten-berg.org/files/10907/10907-h/10907-h.htm#d24 adresinden edinilmiştir. google scholar
  • Tryjarski, E. (2012). Türkler ve ölüm. (H. Er, Çev.). Pinhan Yayınları. google scholar


SHARE




Istanbul University Press aims to contribute to the dissemination of ever growing scientific knowledge through publication of high quality scientific journals and books in accordance with the international publishing standards and ethics. Istanbul University Press follows an open access, non-commercial, scholarly publishing.