CHAPTER


DOI :10.26650/PB/AA10AA14.2023.001.082   IUP :10.26650/PB/AA10AA14.2023.001.082    Full Text (PDF)

Mehmet Raif Yelkenci’s Studies on Yunus Emre Poems

Müslüm Yılmaz

Mehmet Raif Yelkenci (1894-1974), who bear witness while personally involving the free and compulsory changes that society was exposed to during the transition from Ottoman to the Republic, was a person who supported the academic world while acting as a bridge to this transition with a group of intellectuals around him. Rather than scientific life, Yelkenci maintained the tradition of bibliopole and his shop had been a meeting and conversation place for both local and foreign scientists as well as book enthusiasts. Yelkenci, who worked especially on Yunus Emre due to his curiosity apart from the manuscripts he provided to the scientist working in the field of Turcology, is someone whose name is mentioned in the studies on Divan of Yunus Emre thanks to owning one of the oldest copies of Divan of Yunus Emre. Yelkenci shared this copy of Divan and other documents related to Yunus Emre with the scientific community and after sharing them he started to compile Yunus’ poems due to the interpretation errors that occurred in the other writings about Yunus Emre. He wrote critical articles on Abdülbaki Gölpınarlı’s Yunus Emre Divan and especially on Fuat Köprülü’s scientific opinions about Yunus Emre in Köprülü’s book The First Sufis in Turkish Literature, Yelkenci also proposed different ideas in regards to Yunus Emre’s personality. After receiving scientific responses he started to work on Divan of Yunus Emre, however, due to his death this endeavour remained in his personal archive. In this paper, after giving information about the discussions which Mehmet Raif Yelkenci entered with Fuat Köprülü and Abdülbaki Gölpınarlı , Yelkenci’s work on Yunus Emre’s poems in his archive will be provided.


DOI :10.26650/PB/AA10AA14.2023.001.082   IUP :10.26650/PB/AA10AA14.2023.001.082    Full Text (PDF)

Mehmet Raif Yelkenci’nin Yûnus Emre Şiirleri Üzerine Çalışmaları

Müslüm Yılmaz

Osmanlı’dan Cumhuriyete geçişte toplumun maruz kaldığı serbest ve mecburî kültür değişimlerinin bizzat içinde bulunan Mehmet Raif Yelkenci (1894-1974), çevresindeki bir grup münevverle birlikte bir köprü vazifesi görerek akademik dünyaya destek veren bir kişidir. İlmî hayattan ziyade eski sahaflık geleneğini sürdüren Yelkenci’nin dükkânı yerli ve yabancı ilim adamlarının, kitap meraklılarının bir toplantı ve sohbet yeri olmuştur. Türkoloji sahasında çalışan akademisyenlere sağladığı yazma eserler ile birlikte merakı gereği Yûnus Emre üzerine çalışmalarda bulunan Yelkenci, en eski Yûnus Emre Divanı nüshalarından birine de elinde sahip olması açısından Yûnus Emre Divanı üzerine yapılan çalışmalarda isminden söz edilen bir şahıstır. Elindeki bu yazmayı ve Yûnus Emre ile alakalı dokümanları ilim âlemi ile paylaşan Yelkenci, bu paylaşım sonrasında Yûnus ile alakalı neşirlerdeki yorum hataları üzerine Yûnus şiirlerini derlemeye başlamıştır. Özellikle Fuat Köprülü’nün Türk Edebiyatındaki İlk Mutasavvıflar adlı eserindeki Yûnus Emre ile alakalı ilmi görüşlere ve Abdülbaki Gölpınarlı’nın Yûnus Emre Divan’ı neşrine eleştiri makaleleri yazan Yelkenci, Yûnus Emre’nin şahsiyeti hakkında da farklı fikirler ortaya atmıştır. Kendisine verilen ilmi cevaplar üzerine Yûnus Emre Divanı üzerine çalışmaya başlamış; fakat ömrü vefa etmediği için bu çalışması şahsi arşivinde kalmıştır. Bu tebliğde Mehmet Raif Yelkenci’nin Fuat Köprülü ve Abdülbaki Gölpınarlı ile girdiği Yûnus Emre’nin şahsiyetiyle ilgili tartışmalar hakkında bilgi verildikten sonra arşivindeki Yûnus Emre şiirleri üzerine olan çalışması tanıtılacaktır.



References

  • Alkan, M. (2006). Germiyan İlinde Bir Sufi: Said Emre (Zaviyesi, Mezarı, Şiirleri ve Menkıbeleri), Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli/ 2006-38, s. 26 google scholar
  • Âşık Çelebi. (2010). Meşairü’ş-Şuara: İnceleme-Metin, Haz. Filiz Kılıç, İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü google scholar
  • Divan-ı Âşık Yûnus. (1340/ 1924) İstanbul google scholar
  • Divan-ı Âşık Yûnus. İBB Atatürk Kitaplığı K 4355 google scholar
  • Divan-ı Yûnus. (1302) İstanbul: Matbaa-ı Âmire google scholar
  • Düzdağ, M. E. (1983). Şeyhülislam Ebussuûd Efendi Fetvaları, İstanbul: Enderun Kitabevi google scholar
  • Ergin, O. (2005). Muallim M. Cevdet’in Hayatı, Eserleri ve Kütüphanesi, İstanbul: İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kütüphane ve Müzeler Müdürlüğü google scholar
  • Gölpınarlı, A. (1932). “Yûnus Emre’ye Dair”, Atsız Mecmua, sayı: 17, s. 141 google scholar
  • Gölpınarlı, A. (1936). Yûnus Emre, İstanbul: İkbal Kitabevi. İstanbul: Bozkurt Basımevi. google scholar
  • Gölpınarlı, A. (1948). Yûnus Emre Divanı, İstanbul: Ahmet Halit Kitabevi google scholar
  • Gölpınarlı, A. (1971). Yûnus Emre Hayatı ve Bütün Şiirleri, İstanbul: Altın Kitaplar Yayınevi google scholar
  • Gölpınarlı, A. (1971). “Mevlânâ-Yûnus”, Uluslararası Yûnus Emre Semineri Bildiriler. (6-8 Eylül 1971). İstanbul: Akbank Kültür Yayınları, s. 102-110 google scholar
  • Gölpınarlı, A. (1981). Yûnus Emre Hayatı ve Bütün Şiirleri, İstanbul: Altın Kitaplar Matbaası google scholar
  • Gölpınarlı, A. (1991). Yûnus Emre Divan ve Risâletü’n-Nushiyye, İstanbul: Der Yayınları google scholar
  • Gölpınarlı, A. (1992). Melâmîlik ve Melâmîler, Gri Yayınları google scholar
  • Gölpınarlı, A. (2006). Yûnus Emre Hayatı ve Bütün Şiirleri, İstanbul: İş Bankası Yayınları google scholar
  • İz, F. (1964). Eski Türk Edebiyatında Nesir, İstanbul: Osman Yalçın Matbaası google scholar
  • Koçu, R. E. (1974). Raif Yelkenci, Türk Kütüphaneciler Derneği Bülteni, XXIII/4, Ankara google scholar
  • Köprülü, M. F. (1966). Türk Edebiyatında İlk Mutasavvıflar, Diyanet İşleri Ankara: Başkanlığı Yayınları (II. Basım) google scholar
  • Köprülü. M. F. (1927). Said Emre, Hayat Mecmuası, sy: 2,15 Eylül 1927, s. 302 google scholar
  • Kut, T. (2013). Mehmet Raif Yelkenci, DİA, İstanbul, c. 43, s. 398-399 google scholar
  • Mecdi Mehmed Efendi (1989), Hadaiku’ş-Şakaik, İstanbul: Çağrı Yayınları, c.1 google scholar
  • (Nuri Ergin), O. (1933). Yûnus’un Asıl Adı Sait Hatta Sadettin’dir, Milli Mecmua, 1 İkinci Teşrin, c. 12, s. 217-220 google scholar
  • Sayar, A. G. (2011). A. Süheyl Ünver: Hayatı, Şahsiyeti ve Eserleri, İstanbul: Ötüken Yayınları google scholar
  • Sayar, A. G. (2012). Sahhaf Râif Yelkenci, İstanbul: Kubbealtı Yayınları google scholar
  • Seyfettin Ö. (1979). Eski Harflerle Basılmış Türkçe Eserler Kataloğu, İstanbul google scholar
  • Tatçı, M. (1990). Yûnus Emre Divanı Tenkitli Metin II, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları google scholar
  • Tatçı, M. (1997). Yûnus Emre Divanı Tenkitli Metin II, Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları google scholar
  • Toprak, B. (1953). Yûnus Emre Divanı, İstanbul google scholar
  • Ünver, İ. (2006). Yûnus Emre Üzerine, TÜBAR-XIX, s. 490-498 google scholar
  • Yelkenci, R. (1940). Bir Etüt Bir İddia: Büyük Türk Şairi Yûnus Emre Kimdir I, Ün: Isparta Halkevi Mecmuası, sy: 71-72, c. 6, s. 991-993 google scholar
  • Yelkenci, R. (1940). Bir Etüt Bir İddia: Büyük Türk Şairi Yûnus Emre Kimdir II, Cumhuriyet Gazetesi, 3 Şubat 1940, s. 3 google scholar
  • Yelkenci, R. (1940). Bir Etüt Bir İddia: Büyük Türk Şairi Yûnus Emre Kimdir II, Ün: Isparta Halkevi Mecmuası, sy: 73-74, c. 7, s. 1017-1021 google scholar
  • Yelkenci, R. (1972). Yûnus Emre Bektaşi Değil Mevlevîydi II, Hayat Tarih Mecmuası, sy: 10, s. 78 google scholar
  • Yelkenci, R. (1972). Yûnus Emre Bektaşi Değil Mevlevîydi III, Hayat Tarih Mecmuası, sy: 11, s. 68 google scholar
  • Yelkenci, R. (1972). Yûnus Emre Bektaşi Değil Mevlevîydi, Hayat Tarih Mecmuası, sy: 9, s. 24 google scholar
  • Yelkenci, R. (1973). Yûnus Emre Bektaşi Değil Mevlevîydi 4, Hayat Tarih Mecmuası, sy: 12, 1973, s. 81 google scholar


SHARE




Istanbul University Press aims to contribute to the dissemination of ever growing scientific knowledge through publication of high quality scientific journals and books in accordance with the international publishing standards and ethics. Istanbul University Press follows an open access, non-commercial, scholarly publishing.