The Aegean Sea and the Eastern Mediterranean in the Global and Regional Balance Based on the Axes of Geography, History, and International Law

EnglishTürkçe

CHAPTER


DOI :10.26650/B/SS46.2021.008.03   IUP :10.26650/B/SS46.2021.008.03    Full Text (PDF)

The Eastern Mediterranean and Aegean Seas Within the Context of “primacy of Geography” and “geopolitical Significance”

Kaan Kapan

The Eastern Mediterranean and the Aegean Sea are located in an active area, upon which a variety of wars ranging from wars of position to general and cold wars have been waged. However, various struggles for sharing the place are still ongoing. The region has numerous significant physical and geographical resources. Instead of finding ways to resolve the current problems in such an important region, countries strive to attain what they do not deserve or more than what they deserve by either overemphasizing the problems or suggesting an actually non-existing problem. Moreover, recent developments within the region indicate that the area will remain on the agenda in the following years. One of the primary issues to be included on the agenda will no doubt be related to the claims by some countries for solely rights over the areas with hydrocarbon resources in the region and various efforts to establish regulations for this claims. It is obvious that an agreement on this issue about the region, which has a peculiar geographical nature that is of particular concern to Turkey, is prevented by the efforts of countries who claim the ownership of the area in order to resolve the issue in favor of themselves through regional de facto claims. It is however not difficult to set the boundaries when the issue is evaluated by considering only two of the principles set for delimitation of maritime boundaries, namely, primacy of geography and international law (particularly equitable principles). Turkey should immediately declare exclusive economic zones with all riparian countries in the Eastern Mediterranean and the Aegean Sea (as has recently been done by Turkey with its south-western riparian Libya). Following these declarations by means of the energy resources to be obtained, Turkey would undoubtedly become a more powerful state in terms of economic, technological, and cultural development as well as in terms of its military strength.


Keywords: Primacy of Geography, Geopolitical Significance, the Eastern Mediterranean, Aegean Sea, Turkey
DOI :10.26650/B/SS46.2021.008.03   IUP :10.26650/B/SS46.2021.008.03    Full Text (PDF)

“Coğrafyanın Üstünlüğü” ve “Jeopolitik Önem” Perspektifinden Doğu Akdeniz ve Adalar (Ege) Denizi

Kaan Kapan

Doğu Akdeniz ve Adalar (Ege) Denizi; geçmişten günümüze uğrunda genel, mevzi, soğuk ve özel harp çeşitlerinin hepsinin yapıldığı, günümüzde de paylaşım mücadelelerinin süregeldiği aktif bir coğrafyada yer almaktadırlar. Bölge fiziki ve beşeri coğrafi etmenler açısından önemli ve sayısız birçok kaynağı içerisinde barındırmaktadır. Böylesine değerli bir bölgede mevcut sorunların çözüm yollarının aranması yerine sorun köpürtülmekte ya da olmayan sorunlar ortaya atılarak ülkeler hakkettiğinden fazlasını ya da hiç haketmediğini elde etmek için mücadele vermektedir. Üstelik bölgede yaşanan gelişmeler önümüzdeki yıllarda gündemde daha çok yer tutacağını göstermektedir. Gündem olacak konuların başında kuşkusuz bölge kaynaklarının hak edilişi ve bu hak ediliş mücadelelerine kural koyma çalışmaları yer alacaktır. Türkiye’yi de yakından ilgilendiren bu meselede hak iddiasında bulunan ülkelerin bölgesel de factolarla işi kendi lehlerine çözdürme istekleri, kendine has bir coğrafi yapıya sahip olan bu bölgede anlaşma zemininden uzaklaşılmasına neden olduğu açıkça görülmektedir. Oysa olaylar deniz yetki alanlarının sınırlandırılması için belirlenen ilkelerden yalnızca coğrafyanın üstünlüğü ve uluslararası hukuk kuralları çerçevesinde (özellikle de hakkaniyet ilkesi) incelendiğinde sınırların çizilmesi hiç de zor değildir. Doğu Akdeniz ve Adalar (Ege) Denizi’nde (son süreçte güneybatı sınırındaki deniz kıyıdaşımız olan Libya ile yaptığımız gibi) tüm kıyıdaş ülkelerle münhasır ekonomik bölgeler acilen ilan edilmelidir. Bu ilanlar sonrasında bölgede önemli bir jeopolitik güç olan Türkiye elde edilen enerji kaynakları sonrasında dünya sahnesinde askeri, ekonomik, teknolojik ve kültürel yönlerden daha güçlü bir devlet olacaktır.


Keywords: Coğrafyanın Üstünlüğü, Jeopolitik Önem, Doğu Akdeniz, Adalar (Ege) Denizi, Türkiye

References

  • Acer, Y. (2013). Deniz Alanlarının Sınırlandırılması Hukuku. Doğu Akdeniz’de Hukuk ve Siyaset, 307-327. google scholar
  • Açıkgönül, Y. E. (2012). Deniz yetki alanlarının hakça ilkeler çerçevesinde sınırlandırılması (Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Hukuku Anabilim Dalı). google scholar
  • Ak, G. (2014). Ege’deki Hayalet: Türk-Yunan Deniz Sınırı, Durum ve Etkiler. Cumhuriyet Tarihi Aa-raştırmaları Dergisi, 10(20). google scholar
  • Akengin, H. (2017). Siyasi Coğrafya. İnsan ve Mekan Yönetimi. Pegem Akademi. google scholar
  • Anaz, N. (2012). Siyasi Coğrafya’da Yeni Eğilimler ve Popüler Jeopolitik. google scholar
  • Anderson, D. (2008). Maritime Delimitation: Early British Practice. Modern Law of the Sea, 437-449. google scholar
  • Apaydın, D. T. (2018). Doğu Akdeniz’de Enerji Savaşları Kaynaklı Münhasır Ekonomik Bölge Çıkmazı. UHAM Bilgi Notu, Haziran. google scholar
  • Arik, R. O. (1990). Coğrafyadan Vatana. Kültür Bakanlığı. google scholar
  • Asprey, R. (1998). Geopolitics: Pipe Dreams. London-Royal Geographical Society Magazine-, 70, 14-23. google scholar
  • Barlas, D. and Güvenç, S. (2009). Turkey and the idea of a European Union during the inter-war years, 1923-1939. Middle Eastern Studies, 45(3), 425-446. google scholar
  • Başeren, S. H. (2010). Doğu Akdeniz Deniz Yetki Alanları Uyuşmazlığı. İstanbul: TUDAV. google scholar
  • Clash Report. (2020). https://twitter.com/clashreport. google scholar
  • Ceyhun, G. (2019). Türkiyenin Karadeniz’deki Deniz Alanlarına İlişkin Güncel Gelişmelerin Değerlendirilmesi. Okur, M. vd. (Der.), İlkçağlardan Günümüze Jeostratejik ve Jeopolitik Açıdan Karadeniz (s. 301-320). Akçağ Yayınları. google scholar
  • Charney, J. I. ve Alexander, L. M. (Eds.). (1993). International Maritime Boundaries, Vol. 1. Martinus Nijhoff Publishers. google scholar
  • Churchill, R. R. ve Lowe, A. V. (1999). The Law of the Sea. Manchester University Press. google scholar
  • Çetin, B. (2017). Türkiye Siyasi Coğrafya Literatürünün (Kitap) Analizine Yönelik Bir Deneme. Ferhat Arslan (Ed.), Türkiye Coğrafyası Araştırmaları (s. 81-114). Pegem Akademi. google scholar
  • Dodds, K. ve Atkinson, D. (2000). Geopolitical Traditions. Critical History of a Century of Geopolitical Thought, London, Routledge. google scholar
  • Eker, K. (2020). Doğu Akdeniz, Oğultürk, C. ve Şahin, G. (Der.), Jeopolitik Düşünce Büyük Güçler ve Türkiye (s. 371-411). Yeditepe Yayınları. google scholar
  • Erinç, S. ve Yücel, T. (1978). Ege Denizi: Türkiye ile Komşu Ege Adaları. Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü. google scholar
  • Göney, S. (1979). Siyasi Coğrafya. Cilt II. İstanbul Üniversitesi Yayınları. google scholar
  • Günel, K. (1994). Coğrafyanın Siyasal Gücü: İstanbul. Edebiyat Fakültesi Basımevi. google scholar
  • Hacısalihoğlu, Y. (2001). Yeni Dünya Düzeni Arayışı ve Türkiye: Jeopolitik Analiz. Çantay Kitabevi. google scholar
  • Heffernan, M. J. (1998). The Meaning of Europe. Geography and Geopolitics, London: Arnold. google scholar
  • İlhan, S. (1989). Jeopolitik Duyarlılık, Türk Tarih Kurumu Yayınları. google scholar
  • Kearns, G. (1983). ‘Closed Space and Political Practice: Frederick Jackson Turner and Halford Mac-kinder’, Environment andPlanning D: Society and Space, 2, 23-34. google scholar
  • Kearns, G. (1993). Fin-De-Siecle Geopolitics: Mackinder, Hobson and Theories of Global Closure. in P.J. Taylor (ed.) Political Geography of the Twentieth Century (pp. 9-30). London: Belhaven. google scholar
  • Kern, S. (1983). The Culture of Time and Space, 1880-1918. Cambridge: Harvard University Press. google scholar
  • Kapan, K. (2019). Türkiye’de Orta Asya Çalışmaları: Akademik Çalışmalara Yönelik (Lisansüstü Tezler) Bir İçerik Analizi. 1. İstanbul Uluslararası Coğrafya Kongresi. google scholar
  • Kapan, K., ve Coşanar, G. (2020). Sınır Yerleşmelerine Jeopolitik Açıdan Bakmak: Iğdır Örneği. Ulisa: Uluslararası Çalışmalar Dergisi, 4(2), 175-197. google scholar
  • Kinros, l. (1966). Atatürk Bir Milletin Yeniden Doğuşu. Sander Kitapevi. google scholar
  • Korkut, C. (1970). Devlet Sınırları ve Türkiye’nin Sınırları. İzmir.Karınca Matbaacılık. google scholar
  • Korkut, C. (1970). Siyasi Coğrafya Açısından Devlet Sınırları ve Türkiye’nin Sınırları. google scholar
  • Kuran, S. (2006). Uluslararası Deniz Hukuku. Arıkan Basım Yayın Dağıtım Limited Şti. google scholar
  • Kütükçü, M. A. ve Kaya, İ. S. (2016). Uluslararası Deniz Hukuku Kapsamında Doğu Akdeniz’deki Petrol ve Doğalgaz Kaynakları ile Türkiye’nin Hukuki Durumu. Batman Üniversitesi Yaşam Bilimleri Dergisi, 6(2/1), 81-96. google scholar
  • Oğultürk, C. ve Şahin, G. (Der.). (2020). Jeopolitik Düşünce Büyük Güçler ve Türkiye. Yeditepe Yayınları. google scholar
  • Öngör, S. (1963). Siyasi Coğrafya ve Jeopolitik. Ankara Üniversitesi, Siyasal Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(01). google scholar
  • Öngör, S. (1964). Orta Doğu: Siyasi ve Iktisadi Coğrafya. Sevinç Matbaasi. google scholar
  • Overland, I. (2015). Future Petroleum Geopolitics: Consequences of Climate Policy and Unconventi-onal Oil and Gas. Handbook of Clean Energy Systems, 1-29. google scholar
  • Özey, R. (2003). Siyasi Coğrafya, Aktif Yayınları, İstanbul. google scholar
  • Özgen, C. (2013). Doğu Akdeniz’de Enerji Güvenliğine Yönelik Bir Girişim: Akdeniz Kalkanı Harekatı. Akademik Orta Doğu, 8(1), 104. google scholar
  • Özman, M. A. (1988). Ege’deki Karasuları Sorunu, Ankara Üniversitesi, Siyasal Bilimler Fakültesi Dergisi, 43(3). google scholar
  • Pazarcı, H. (1986). Doğu ve Ege Adalarının Askerden Arındırılmış Statüsü. Ankara: Ankara Üniversitesi Basın Yayın Yüksek Okulu. google scholar
  • Pazarcı, H. (2015). Uluslararası Hukuk, 14.Baskı, Turhan Kitapevi, Ankara. google scholar
  • Polat, S. (2015). Türkiye için Jeopolitik Rota. Kaynak Yayınları. google scholar
  • Said, E. W. (2012). Culture and Imperialism. Vintage. google scholar
  • Şanlıer, Ş. (2018). Uluslararası Hukuk Açısından Doğu Akdeniz’deki Hidrokarbon Kaynaklarının Aranması Çıkarılması ve Taşınmasında Türkiye’nin Temel Yetkileri. google scholar
  • Sauer, C. (1927). Recent Developments in Cultural Geography. in Recent Developments in The Social Sciences (pp.154-212). New York: Lippincott. google scholar
  • Selen, H. S. (1956). Yeryüzünün Siyasi Çehresi. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilimler Fakltesi Dergisi, 11(03). google scholar
  • Smith, N. (1999). The Lost Geography of the American Century. Scottish Geographical Journal, 115, 1-18. google scholar
  • Tanaka, Y. (2015). The international Law of the Sea. Cambridge University Press. google scholar
  • Timor, A. (2012). Hazar Denizi Bölgesi Petrol ve Doğal Gaz Kaynakları. Coğrafya Dergisi, 8. google scholar
  • Truman, P. and Harry, S. (1945). Proclamation 2667 of September 28, 1945 Policy of the United States with Respect to the Natural Resources of the Subsoil and Seabed of the Continental Shelf. google scholar
  • Tümertekin, E. (1962). Beşerive İktisadî Coğrafya’ya Giriş. Baha Matbaası. google scholar
  • Tuncel, M. (2020). “Akdeniz”, TDV İslâm Ansiklopedisi (DİA), https://islamansiklopedis-i.org.tr/akde-niz#1-cografya (24.10.2020). google scholar
  • Tuncer, F. F. ve Altınsoy, Z. D. (2020). Doğu Akdeniz’de Münhasır Ekonomik Bölge Tartışmaları ve Türkiye’nin Vizyonu. Akademik Hassasiyetler, 7(13), 21-45. google scholar
  • Yaşar, A. ve Akengin, H. (2019). Siyasi Coğrafya Literatürü Üzerine Bir Değerlendirme. Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, 17(34), 421-439. google scholar
  • Yaycı, C. (2012). Doğu Akdeniz’de Deniz Yetki Alanlarinin Paylaşılması Sorunu ve Türkiye. Bilge Strateji, 4(6). google scholar
  • Yaycı, C. (2019). Sorular ve Cevaplar ile Münhasır Ekonomik Bölge (MEB) Kavramı. Deniz Kuvvetleri Komutanlığı, İstanbul. google scholar
  • Yesilbaş, N. ve Kapan, K. (2021). Kura veAras NehirlerininAzerbaycanAran (Kür-Araz) BölgesiAçısından Jeoekonomik Önemi. Avrasya İncelemeleri Dergisi- Journal of Eurasian Inquiries, 10(1), 167-192. https://doi.org/10.26650/jes.2021.008. google scholar


SHARE




Istanbul University Press aims to contribute to the dissemination of ever growing scientific knowledge through publication of high quality scientific journals and books in accordance with the international publishing standards and ethics. Istanbul University Press follows an open access, non-commercial, scholarly publishing.