CHAPTER


DOI :10.26650/B/SS53.2024.015.06   IUP :10.26650/B/SS53.2024.015.06    Full Text (PDF)

Library Course and Other Library Activities Opened By Dr. Stummvoll in Ankara

Mehmet Kemal Sevgisunar

With the establishment of the Republic in Turkey, an enlightened, scientific approach to the age and an innovative approach gradually dominated the system. Planning implementation and developments in almost every field; Again, with the guidance of the public administration. It was somehow brought together with the relevant departments of the field of information and records management. Concepts such as “Realistic determination” in the solution of social information problems and “correct and necessary information” in the process of constructing social reality have begun to be given priority. In the aforementioned period, since industrial agricultural production was taken as the basis for the urgent solution of economic needs and daily food needs, the New Agricultural school was opened in Ankara first and then the Higher Agricultural Institute was established on the foundations of this institution. For the management of the library, which was established to support the academic and scientific process of the Institute, Dr. Joseph Stummvoll was brought in. In those years, it was aimed to carry all the developments in Europe in the field of modern librarianship to the library of the Higher Agricultural Institute opened in Ankara as a prototype study. Dr. Stummvoll, in addition to his librarianship studies at the Higher Agricultural Institute in Ankara, opened a one-term librarianship course in the Institute’s library and gave some professional conferences. This study some publications that were reflected in the national press of the period and later on scientific studies regarding the course and conference; aimed to make the said period more visible and known. In addition, in another reality reached during the working process, those who escaped from the nazis who came to power in Germany in those years; It is the invitation of German scientists who have democratic, social democratic or libertarian ideas, or some Jewish origin, to Türkiye within their attempts to leave Germany as refugees. While some of the incoming scientists were academicians in various fields of science, they were also librarians. While performing their duties in the institutions they were assigned to, on the other hand they also established the libraries of those institutions. However, these librarians and their work could not find a place for themselves in the history of Turkish librarianship, they were not mentioned, they were not announced. Documentary scanning method was used as a research method in the study. Reaching for the first time, Dr. The photograph showing the librarianship course trainees of Stummvoll visiting the Ulus newspaper printing house during the course activities was also included in the literature for the first time. In the study, in the early periods of the Republic; Some state officials, especially Mustafa Kemal Atatürk , had planned efforts and practices that should be considered pioneers in the field. With new documents and data, it is aimed to draw attention to the fact that some field researchers who examined that process in the following periods did not turn to research that would clarify and illuminate the events and developments of the period, the decisions and taken.


DOI :10.26650/B/SS53.2024.015.06   IUP :10.26650/B/SS53.2024.015.06    Full Text (PDF)

Dr. Stummvoll’un Ankara’da Açtığı Kütüphanecilik Kursu ve Diğer Kütüphanecilik Etkinlikleri

Mehmet Kemal Sevgisunar

Türkiye’de Cumhuriyet’in kuruluşu ile birlikte, aydınlanmacı, çağı bilimsel bir bakışla kavrayan ve yenilikçi bir yaklaşım giderek sisteme egemen olmuştur. Hemen her alanda gerçekleştirilen planlama, uygulama ve gelişmeler; yine kamu yönetiminin yönlendirmesiyle, bir biçimde bilgi ve belge yönetimi alanının ilgili bölümleriyle bir yönüyle buluşturulmuştur. Toplumsal bilgi sorunlarının çözümünde “gerçekçi tespit”, toplumsal gerçekliğin inşası sürecinde “doğru ve gerekli bilgi” gibi kavramlara öncelik verilmeye başlanmıştır.

Anılan dönemde, ekonomik ihtiyaçlar ve gündelik gıda gereksinimi sorunlarının ivedi çözümü için ise, endüstriyel nitelikli tarımsal üretim esas alındığından, önce Ankara’da Yeni Ziraat Mektebi açılmış ve sonrasında bu kurumun temelleri üzerine Yüksek Ziraat Enstitüsü kurulmuştur. Enstitü’nün akademik ve bilimsel sürecini desteklemek için kurulan kütüphanenin yönetimi için ise Almanya’dan, Dr. Joseph Stummvoll getirilmiştir. O yıllarda, modern kütüphanecilik alanında Avrupa’da yaşanan bütün gelişmeleri prototip bir çalışma olarak Ankara’da açılan Yüksek Ziraat Enstitüsü kütüphanesine taşımak hedeflenmiştir. Dr. Stummvoll, Ankara’da Yüksek Ziraat Enstitüsünde kütüphanecilik çalışmalarının yanı sıra, Enstitü kütüphanesinde bir dönem süren kütüphanecilik kursu açmış ve bazı meslekî konferanslar da vermiştir. Bu çalışma sözü edilen kursa ve konferansa ilişkin olarak, dönemin ulusal basınına ve sonrasında bilimsel çalışmalara yansımış kimi yayınları inceleyerek; söz konusu dönemi daha görünür ve bilinir kılmayı amaçlamıştır. Ayrıca çalışma sürecinde ulaşılan bir başka gerçeklikte o yıllarda Almanya da iktidara gelen nazilerden kaçan; demokrat, sosyal demokrat veya özgürlükçü düşüncelere sahip ya da bazı Yahudi kökenli Alman bilim insanlarının mülteci olarak Almanya dışına çıkma girişimleri dahilinde Türkiye’ye davet edilmeleridir. Gelen bilim insanlarından bazıları çeşitli bilim alanlarında akademisyen iken, aynı zamanda kütüphaneci de idiler. Görev aldıkları kurumlarda görevlerini yaparken diğer bir taraftan da o kurumların kütüphanelerini de kurmuşlardır. Ancak bu kütüphaneciler ve çalışmaları Türk kütüphanecilik tarihinde nedense kendilerine pek yer bulamadılar, anılmadılar, duyurulmadılar. Çalışmada araştırma yöntemi olarak belgesel tarama  yöntemi kullanılmıştır. Yine ilk kez ulaşılan Dr. Stumvoll’un kütüphanecilik kursu kursiyerlerinin, Ulus gazete matbaasını kurs faaliyetleri içinde ziyaret ettiklerini gösteren fotoğraf da, literatüre ilk kez kazandırılmıştır. Çalışmada, Cumhuriyetin erken dönemlerinde; Mustafa Kemal Atatürk başta olmak üzere bazı devlet yetkililerinin alana ilişkin öncü sayılması gereken planlı gayret ve uygulamaları olmuştur. Sonraki dönemlerde o süreci inceleyen kimi alan araştırmacılarının, döneme dair olaylar ile anılan gelişmeleri, alınan karar ve uygulamaları netleştirecek, aydınlatacak araştırmalara pek de yönelmedikleri gerçeğine yeni belge ve verilerle dikkat çekmek hedeflenmiştir.



References

  • Anameriç, H. (2008). Türkiye’de çağdaşlaşma sürecinde bilginin toplumsallaşması ve bilgi merkezleri. (Doktora Tezi), Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. google scholar
  • Ankara Üniversitesi. (t.y.). Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Muhlis Erkmen Öğrenme Merkezi. google scholar
  • http://www.agri.ankara.edu.tr/muhlis-erkmen-ogrenme merkezi/#:~:text=Muhlis%20Erkmen%20%C3%96%-C4%9Frenme%20Merkezi%20%E2%80%93%20Ankara%20%C3%9Cniversitesi%20Ziraat%20Fak%-C3%BCltesi&text=Muhlis%20Erkmen%20K%C3%BCt%C3%BCphanesi%2029%20Ekim,bir%20 kadro%20ile%20faaliyete%20ba%C5%9Flam%C4%B1%C5%9Ft%C4%B1r. google scholar
  • Aşkın, U. (2017). Ankara Yüksek Ziraat Enstitüsü: tam bağımsızlık yolunda bir anıt kurum. Türk Dünyası Araştırmaları, 117(231), 85-114. google scholar
  • Avcı, M. (2017). Atatürk döneminde kütüphanecilik faaliyetleri (1923-1938). (Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü, Ankara. google scholar
  • Bir, A. (2021). Max Pfannenstiel’in Yüksek Ziraat Enstitüsü Kütüphane Müdürlüğü Yılları (1938-1941). Osmanlı Bilimi Araştırmaları, 22(2), 341-354. google scholar
  • Bu sabah ki telgraflar: Küçük haberler: Ankara Ziraat Enstitüsünde bir kütüphanecilik kursu açılmıştır. Kursta dosya ve kütüphanecilik usulleri öğretilmektedir. Akşam, (1936, 20 Mart), 2. google scholar
  • Bu sabah ki telgraflar: Kütüphanecilik kursu: Yüksek Ziraat Enstitüsünde açıldı, Akşam (1936, 2 Şubat), 2. google scholar
  • Cumhuriyet insanları portreleri: O bizlerden biri: Türkiye’de sosyal politika’ nın başöğretmeni: google scholar
  • Ord. Prof. Dr. G. Kessler (2023, 16 Haziran). [Blog Yazısı]. https://portreler.fisek.org.tr/turkiyede-sosyal-politi-kanin-basogretmeni-ord-prof-r-g-kessler/#:~:text=G.-,Kessler”,Hitler’in%20kötülüklerinden%20payını%20 aldı. google scholar
  • Çakın, İ. (2005). Cumhuriyet’ten günümüze bilgi profesyonellerinin eğitiminde başlıca yönelişler, Türk Kütüphaneciliği, 19, (1), 7-24. google scholar
  • Çam, H. (2012). İki dünya savaşı arasında Türkiye’ye Alman akademisyen göçü. (Doktora Tezi), İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. google scholar
  • Deniz, K. (2023). Ernst Eduard Hirsch. Atatürk Ansiklopedisi içinde. https://ataturkansiklopedisi.gov.tr/bil-gi/emst-eduardhirsch/#:~:text=Emst%20Eduard%20Hirsch%20Eduard%20Hirsch%20(1902%20-%20 1985,bir%20ailenin%20çocuğu%20olarak%20doğmuştur google scholar
  • Ersoy, O. (1965). Kütüphanecilik kursları. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, XXIII,01-02(1965), 49-59. google scholar
  • Gözcü, A. (2018), Atatürk döneminde Türkiye’de tarımın gelişiminde Alman etkisi. Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi, XVIII, 36 (2018-Bahar), 107-137. google scholar
  • İstanbul Üniversitesinde bir saat: İnsana ılık bahar gününü, mavi gökyüzünü unutturan bir salon: işte şu köşede binlerce sahifelik büyük bir kitabın üzerine abanmış bir genç kız. Akşam (1936, 9 Mart), s. 11. google scholar
  • Kadıoğlu, S. (2007-2008). Ankara Yüksek Ziraat Enstitüsü’nde Mülteci Bilim Adamları. Osmanlı Bilimi Araştırmaları, IX, 1-2(2007-2008), 183-197. http://dergipark.gov.tr/download/article-file/13236 E.T.27.02.2018 google scholar
  • Koşay, H., Kitaplar ve kütüphaneler: Mevzuu üzerine verilen konferans münasebeti[y]le”. Ulus, (1936, 9 Mart), s. 4 google scholar
  • Küçüker, O. (2011). İstanbul Üniversitesi, Fen Fakültesi, Süleymaniye Biyoloji Enstitüsü Kütüphanelerinin kuruluş ve tarihçesi. Bilgi Dünyası, 12(1), 145-159. google scholar
  • Ötüken, A. (1957). Türkiye[’]de kütüphanecilik öğretiminin tarihçesi. Türk Kütüphaneciler Derneği Bülteni, 6(1-2), 1-35. google scholar
  • Özerdim, S.N. (1967). Bilgi kaynakları ve arşivcilik: Ders notları. Ankara: Ankara Üniversitesi S.B.F. Basın ve Yayın Yüksek Okulu, II, 240,24. google scholar
  • Reyhan, C. (2005). Türk-Alman ilişkilerinin tarihsel arka planı (1878-1914). Belleten, 69(254), 217-266. google scholar
  • Richards, P.S. (1995, August). Istanbul as a Center for East-West Information transfer in Twentieth Century. 61. IFLA Genel Konferansı Konferans Bildirileri arasında sunulan bildiri, Türk Kütüphaneciler Derneği, İstanbul. https://origin-archive.ifla.org/IV/ifla61/ google scholar
  • Son telgraf haberleri: Ankara [‘] da: Kütüphane memurları kursu açıldı. Yeni Asır (1936, 2 Şubat), s. 3. google scholar
  • Soysal, Ö. (1987). Cumhuriyet ve Kütüphaneciliğimiz 1923’ten 1963’e. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Kütüphanecilik Dergisi Belge Bilgi Kütüphane Araştırmaları, 1, 17-78. google scholar
  • Stummvoll, J. (1935), Yeni Türkiye’de kütüphanecilik. Ayın Tarihi, 23, 325-329. google scholar
  • Subaşıoğlu, F., Tamdoğan, O. G. (2014). Ankara Üniversitesi Kütüphanecilik Bölümü’nün kuruluş öyküsü. Türk Kütüphaneciliği, 28, (4), 583-621. google scholar
  • “Şehir haberleri: İstanbul kütüphanelerindeki kitaplar”, Akşam, (1936, 28 Şubat), s. 3. google scholar
  • Türlü haberler: Bir kütüphanecilik kursu açıldı. Ulus, (1936, 1 Şubat), s. 5. google scholar
  • Yaşar, S. (2017). Atatürk’ ün üniversite reform sürecinde kütüphanelerin kuruluş ve gelişiminde Alman bilim adamları. Türk İslam Medeniyeti Akademik Araştırmalar Dergisi. 12(23), 25-48. google scholar
  • Yılmaz, B. (2018). Türkiye’de Bilgi ve Belge Yönetimi bölümleri ders programlarının Arşivcilik ve Belge Yönetimi eğitimi açısından değerlendirilmesi. Bilgi Yönetimi Dergisi, 1,1(2018), 44-62. google scholar
  • Ziraat Enstitüsü’nde açılan kütüphanecilik kursu öğrencileri. Ulus, (1936, 17 Mart), s.1. google scholar


SHARE




Istanbul University Press aims to contribute to the dissemination of ever growing scientific knowledge through publication of high quality scientific journals and books in accordance with the international publishing standards and ethics. Istanbul University Press follows an open access, non-commercial, scholarly publishing.