CHAPTER


DOI :10.26650/B/SS53.2024.015.08   IUP :10.26650/B/SS53.2024.015.08    Full Text (PDF)

Transforming User Services in Turkish Public Libraries: An Evaluation Based on the Annual Reports of the Ministry of Culture and Tourism for the Years 2015-2022

Ahmet Altay

Among the types of libraries, public libraries have the most comprehensive type of users. Within the community that public libraries serve; everyone is potential users. Like with all different types of libraries, the justification for the existence of public libraries while planning services and configuring systems, is the target audience. In the process of developing and implementing services, policies and events, public libraries have to bear in mind the changing requirements and expectations of users, and ever-changing fluid global conditions. This study takes a general look at the transformation that has occurred in Turkey over the last few years in user services of public libraries within the context of a period of continuing change. Within the above framework, the projects, studies, practice and events of the Ministry of Culture and Tourism’s Libraries and Publications General Directorate between 2015-2022 will be examined. This study employs a qualitative approach based on document analysis, using the data in the Ministry of Culture and Tourism’s Libraries published annual reports of 2015-2022. In accordance with the data obtained from the annual reports, the data has been analyzed within the scope of the following headings: “spatial transformation, temporal transformation, managerial/governance transformation, and technological transformation. In addition, examples from the events organized or undertaken by the Libraries and Publications General Directorate are provided. This study examines the public library services that have been developed and implemented by the Ministry of Culture and Tourism’s Libraries and Publications General Directorate from a user perspective and aims to provide a new perspective for studies carried out in the future.


DOI :10.26650/B/SS53.2024.015.08   IUP :10.26650/B/SS53.2024.015.08    Full Text (PDF)

Türkiye’de Halk Kütüphanelerinde Dönüşen Kullanıcı Hizmetleri: Kültür ve Turizm Bakanlığı 2015-2022 Yılları İdari Faaliyet Raporları Üzerinden Bir Değerlendirme

Ahmet Altay

Kütüphane türleri içerisinde en kapsamlı kullanıcı kitlesine sahip kütüphaneler halk kütüphaneleridir. Halk kütüphaneleri için hizmet sunduğu toplumdaki herkes potansiyel kullanıcıdır. Kullanıcılar tüm kütüphane türlerinde olduğu gibi halk kütüphaneleri için de kurumun varlık sebebi, hizmetlerini planlarken ve sistemlerini yapılandırırken nihai hedef kitleleridir. Halk kütüphaneleri hizmet, politika ve etkinliklerini planlarken ya da uygularken kullanıcılarının değişen gereksinim ve beklentilerini ve değişen dünya şartlarını göz önünde bulundurmak zorundadırlar. Bu çalışmada son yıllarda büyük bir değişim süreci yaşayan ve yaşamaya devam eden Türkiye’deki halk kütüphanelerinin kullanıcı hizmetlerinde yaşanan dönüşüm genel hatlarıyla ele alınmaya çalışılmıştır. Bu kapsamda çalışmada kullanıcı hizmetleri perspektifinden Türkiye’deki Halk Kütüphanelerinin büyük bir kısmının bağlı olduğu Kültür ve Turizm Bakanlığı Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğü’nün 2015-2022 yılları arasında gerçekleştirdiği proje, çalışma, uygulama ve etkinlikler incelenmiştir. Nitel araştırma yöntemlerinden belgesel tarama yönteminin tercih edildiği çalışmada kullanılan veriler Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın 2015-2022 yılları arasında yayınlanan faaliyet raporlarından elde edilmiştir. Faaliyet raporlarından elde edilen veriler “mekânsal dönüşüm, çalışma saatlerinde yaşanan dönüşüm, yöneti(şi)msel dönüşüm, teknolojik dönüşüm” başlıklarıyla sınıflandırılarak analiz edilmiş ve serimlenmiştir. Ayrıca çalışmada Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğü tarafından gerçekleştirilen ya da koordine edilen yaratıcı etkinliklerden de örnekler sunulmuştur. Kültür ve Turizm Bakanlığı Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğü tarafından son yıllarda geliştirilen ve uygulanan halk kütüphanesi hizmetlerini kullanıcı perspektifinden ele alan bu çalışmanın konu ile ilgili ileride yapılacak çalışmalara farklı bir bakış açısı kazandıracağı ön görülmektedir.



References

  • Altay, A. (2015). The public library services in Turkey and Bulgaria the transition process to information society. İstanbul: İdeal Kültür Yayıncılık. google scholar
  • Altay, A. (2018).Türkiye’deki halk ve çocuk kütüphanelerinde çocuklara yönelik yaratıcı bilgi hizmetleri: Örnekler ve öneriler. 1. Uluslararası Çocuk Kütüphaneleri Sempozyumu Bildiriler ve Posterler14-17 Kasım 2018, Nevşehir / Türkiye içinde (ss. 40-49). Ankara: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğü. google scholar
  • Altay, A., Akın Gürdal, S. ve Biçen Aras, B. (2019). Public libraries and digital natives: The situation in Turkey. Turkish Studies-Information Technologies and Applied Sciences, 14(2), 107-132. google scholar
  • Avcı, H. ve Gök, E. (2022). Yükseköğretimde Yönetişim: Türkiye’de Üniversite Senatoları ve Katılımcılık. Üniversite Araştırmaları Dergisi, 5(3), 248 - 262. google scholar
  • Batman Şehit Şenay Aybüke Yalçın Kütüphanesine rekor ziyaretçi. (2023, 26 Ocak) Erişim adresi: https://www. sondakika.com/haber/haber-batman-sehit-senay-aybuke-yalcin-kutuphanesine-15585244/. google scholar
  • Bayramoğlu, S. (2005). Yönetişim zihniyeti. İstanbul: İletişim Yayınları. google scholar
  • Bowen, G. A. (2009). Document analysis as a qualitative research method. Qualitative Research Journal, 9(2), 27-40. google scholar
  • Dalkıran, Ö. (2022). Türkiye’deki devlet üniversite kütüphanelerinin mevzuatlarında yer alan kullanıcı tanımlarının değerlendirilmesi. A. Altay, N. Taşkın ve H. Öztürk (Yay. Haz.). Uluslararası Gelenekten Geleceğe Bilgi ve Belge Yönetimi Sempozyumu: Vefatının 50. Yıl Dönümünde Adnan Ötüken ve Cumhuriyet Dönemi Türk Kütüphaneciliği Bildiri Kitabı 26-28 Mayıs 2022 — Bartın, içinde (s. 216-234). İstanbul: İdealkültür Yayınları. google scholar
  • Demir, G. ve Güneş, A. (2020). Kültürel boyutu ile “makerspace” yapılanmaları: Kütüphanelerin rolü. Nosyon: Uluslararası Toplum ve Kültür Çalışmaları Dergisi, (6), 52-71. google scholar
  • Demircioğlu, Ö. (2007) Türkiye’de halk kütüphanesi hizmetlerinin yerel yönetimlere devri konusunda kütüphane yöneticileri ve kütüphanecilerin yaklaşımları. Yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara. google scholar
  • Deprem bölgesinde 38 Gezici Kütüphane hizmet veriyor. (2023, 27 Mart). Erişim adresi: https://www.aa.com.tr/ tr/asrin-felaketi/deprem-bolgesinde-38-gezici-kutuphane-hizmet-veriyor-/2856644. google scholar
  • Devi, S. (2014). Concept, issues and importance of interlibrary loan service in UNISWA libraries. Modern Research Studies, (1), 341-357. google scholar
  • Garnar, M. ve Tonyan, J. (2021). Library as place: Understanding contradicting user expectations. The Journal of Academic Librarianship, 47(5), 102391. https://doi.org/10.1016/j.acalib.2021.102391. google scholar
  • Hosono, K. (2006). Changes in university and public libraries in Japan. IFLA Journal, 32(2), 119-130. google scholar
  • Jeager, P. T., Bertot, J. C.ve Fleischmann, K. R. (2011). Evolving relationships between information technology and public libraries. J. C. Bertot, P.T. Jaeger ve C.R. McClure (Yay. Haz.) Public Libraries and the Internet: Roles, Perspectives and Implications, içinde (s.3-14). Santa Barbara: Libraries Unlimited. google scholar
  • Karadeniz, Ş. (2012). Halk Kütüphaneleri Yönetmeliği (2012) ile yürürlükten kaldırılan yönetmeliklerin karşılaştırılması. B. Yılmaz (Yay. Haz.). 2. Halk Kütüphaneciliği Sempozyumu: Değişen Dünyada halk kütüphaneleri 09-12 Mayıs 2012, Muğla içinde (s. 85-95). Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı. google scholar
  • Kulu Halk kütüphanesinde 2021 yılında rekor kullanıcı sayısı. (2022, 10 Ocak). Erişim adresi: https://www. konhaber.com/3-sayfa/kulu_halk_kutuphanesinde_2021_yilinda_rekor_kullanici_sayisi-1687092h. google scholar
  • Küçükçavuş, M. A. ve Coşkun, S. (2012). Yönetişim modeli olarak sosyal yardımlarda sivil toplum kuruluşlarıyla işbirliği ve akreditasyon. Sosyal Politika Çalışmaları, 28, (7), 9-18. google scholar
  • Kültür ve Turizm Bakanlığı 2015 Yılı İdare Faaliyet Raporu (2023, 05 Mayıs). Erişim adresi: https://sgb.ktb.gov.tr/TR-158779/2015-yili-idare-faaliyet-raporu.html. google scholar
  • Kültür ve Turizm Bakanlığı 2016 Yılı İdare Faaliyet Raporu (2023, 05 Mayıs). Erişim adresi: https://sgb.ktb.gov.tr/TR-175293/2016-yili-idare-faaliyet-raporu.html. google scholar
  • Kültür ve Turizm Bakanlığı 2017 Yılı İdare Faaliyet Raporu (2023, 05 Mayıs). Erişim adresi: https://sgb.ktb.gov.tr/TR-205525/2017-yili-idare-faaliyet-raporu.html. google scholar
  • Kültür ve Turizm Bakanlığı 2018 Yılı İdare Faaliyet Raporu (2023, 05 Mayıs). Erişim adresi: https://sgb.ktb.gov.tr/TR-238689/2018-yili-idare-faaliyet-raporu.html. google scholar
  • Kültür ve Turizm Bakanlığı 2019 Yılı İdare Faaliyet Raporu (2023, 05 Mayıs). Erişim adresi: https://sgb.ktb.gov.tr/TR-259674/2019-yili-idare-faaliyet-raporu.html. google scholar
  • Kültür ve Turizm Bakanlığı 2020 Yılı İdare Faaliyet Raporu (2023, 05 Mayıs). Erişim adresi: https://sgb.ktb.gov.tr/TR-283638/2020-yili-idare-faaliyet-raporu.html. google scholar
  • Kültür ve Turizm Bakanlığı 2021 Yılı İdare Faaliyet Raporu (2023, 05 Mayıs). Erişim adresi: https://sgb.ktb.gov.tr/TR-311860/2021-yili-idare-faaliyet-raporu.html. google scholar
  • Kültür ve Turizm Bakanlığı 2022 Yılı İdare Faaliyet Raporu (2023, 05 Mayıs). Erişim adresi: https://sgb.ktb.gov.tr/TR-338571/2022-yili-idare-faaliyet-raporu.html. google scholar
  • KYGM. (2023, 04 Mayıs). Erişim adresi: https://kygm.ktb.gov.tr/TR-339758/2022-yili-istatistikleri.html. google scholar
  • Polat, C. (2021). Bilgi merkezlerinde yönetim ve kullanıcı hizmetleri: Kullanıcı eğitimi. E. Yılmaz ve L. Kanık (Yay. Haz.). Bilgi Merkezlerinde Yönetim: Cilt 2, içinde (s. 229-262). İstanbul: Hiperyayın. google scholar
  • User. (2007). Mortimer, M. (Ed.). Library Speak: A Glossary of Terms in Librarianship and Information Mana-gement içinde (First North American Ed.). TotalRecall Publications, Inc. google scholar
  • User. (2013). Levine-Clark, M. ve Dean, C. C. (Ed.). ALA Glossary of Library and Information Science içinde (4. ed.). American Library Association. google scholar
  • Yavuz, C. (2020). Kütüphane tasarımında yenilikçi mekânlar: Yaratıcı alanlar olarak Makerspace Hareketinin incelenmesi. International Journal of Social and Humanities Sciences (IJSHS), 4(2), 63-86. google scholar
  • Yılmaz, B. (2010) Public libraries in Turkey. Fontees Artis Muscae, (57), 303-308. google scholar
  • Yılmaz, B. (2013). Halk kütüphanelerinde mekânsal estetik. 3. Halk Kütüphaneciliği Sempozyumu 8-10Mayıs 2013, Bodrum içinde s. 69-73. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı. google scholar
  • Yılmaz, E. (2005). Kullanıcı hakları ve sorumlulukları: Bir standart denemesi. Türk Kütüphaneciliği, 19(3), 1-18. google scholar


SHARE




Istanbul University Press aims to contribute to the dissemination of ever growing scientific knowledge through publication of high quality scientific journals and books in accordance with the international publishing standards and ethics. Istanbul University Press follows an open access, non-commercial, scholarly publishing.