Cumhuriyetin 100. Yılında Türkiye Ekonomisi

EnglishTürkçe

CHAPTER


DOI :10.26650/B/SS10.2023.016.26   IUP :10.26650/B/SS10.2023.016.26    Full Text (PDF)

Sosyal Harcamalar ve İnsani Gelişmişlik Arasındaki İlişki: Türkiye Örneği

Rabia Kapıcıoğlu

Devletin çeşitli görevleri bulunmaktadır. Bu görevler toplumdan topluma ve zamandan zamana değişiklik gösterse de devletin topluma karşı görevlerini yerine getirmesi gerekmektedir. Devlet görevlerini yerine getirirken harcamalar yapmaktadır. Bu harcamalardan biri sosyal harcamalardır. Sosyal harcamalar ile devlet eğitim, sağlık vb. beşeri sermayeye katkı yapmakta ve toplumun yaşam standardında artış sağlamaktadır. İnsani Gelişmişlik Endeksi Birleşmiş Milletler tarafından toplumların yaşam standardını ortaya koymak için çeşitli tekniklerle hazırlanmaktadır. Bu çalışmada İnsani Gelişmiş Endeksi ile sosyal harcamalar arasındaki ilişki Türkiye örneği ele alarak 1990-2019 yılları arasındaki verilerle zaman serisi analizi yaparak incelenmiştir. Çalışmada ARDL sınır testi, FMOLS ve DOLS eşbütünleşme testleri uygulanmıştır. Çalışmanın sonucunda sosyal harcamalar ile İnsani Gelişmişlik Endeksi arasında pozitif ve anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir. Türkiye’de sosyal harcamaların artışı İnsani Gelişmişlik Endeksi’ni artırmaktadır.


Keywords: İnsani Gelişmişlik Endeksi, Sosyal Harcamalar, ARDL sınır testi, Zaman Serisi, Türkiye

References

  • Andersen, J. G. (2012). Welfare States and Welfare State Theory [CCWS Working Paper]. İnstitut for Ekonomi, Politik of Forvaltning, Aalborg Universitet. google scholar
  • Arısoy, İ., Ünlükaplan, İ., & Ergen, Z. (2010). Sosyal Harcamalar ve İktisadi Büyüme İlişkisi: Türkiye Ekonomisinde 1960-2005 Dönemine Yönelik Bir Dinamik Analiz. Maliye Dergisi, 158, 398-421. google scholar
  • Atalay, B. (1993). Sanayileşme ve Sosyal Değişme (Kırklareli Araştırması). DPT. google scholar
  • Ayas, S. A., & Ayas, I. (2021). Türkiye’de Sosyal Harcamalar ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: ARDL Sınır Testi Yaklaşımı. Ekonomi Maliye İşletme Dergisi, 4(2), 134-144. google scholar
  • Aydın, F. F. (2019). G7 Ülkelerinde Sosyal Harcamaların Ekonomik Büyüme Üzerine Etkisi. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Ek sayı Aralık, 91-107. google scholar
  • Dickey, D. A., & Fuller, W. A. (1979). Distribution of the Estimators for Autoregressive Time Series With a Unit Root. Journal of The American Statistical Association, 74(366), 427-431. google scholar
  • Erdoğan, L., Ceylan, R., & Tiryaki, A. (2018). Türkiye’de Uzun Dönem Ekonomik Büyümenin Belirleyicilerinin ARDL, FMOLS, DOLS ve CCR Yöntemleriyle Tahmini. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 36(4), 39-57. https://doi.org/10.17065/huniibf.336371 google scholar
  • Ersin, İ., & Baş, H. (2019). Güney Avrupa Refah Ülkelerinde Sosyal Harcamalar ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Sosyal Güvenlik Dergisi, 9(1), 193-2013. google scholar
  • Geyi̇k, O., & Aydın, M. S. (2021). Maliye Politikası Aracı Olarak Kamu Harcamaları ile İnsanı Gelişme Endeksi Arasındaki İlişki: Türkiye Üzerine Bulgular (1990-2019). İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 10(3), 2066-2084. https://doi.org/10.15869/itobiad.934109 google scholar
  • Narayan, P. K., & Smyth, R. (2006). What Determines Migration Flows From Low-Income To High-Income Countries? An Empirical Investigation Of Fiji-U.S. Migration 1972-2001. Contemporary Economic Policy, 24(2), 332-342. https://doi.org/10.1093/cep/byj019 google scholar
  • Öztürk, M. (2020). Sosyal Harcama Türleri ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Türkiye Örneği. Sosyal Güvenlik Dergisi, 10(1), 107-124. https://doi.org/10.32331/sgd.753037 google scholar
  • Pesaran, M. H., Shin, Y., & Smith, R. J. (2001). Bounds testing approaches to the analysis of level relationships. Journal of Applied Econometrics, 16(3), 289-326. https://doi.org/10.1002/jae.616 google scholar
  • Phillips, P. C. B., & Hansen, B. E. (1990). Estimation and Inference in Models of Cointegration: A Simulation Study. Advances in Econometrics, 8, 225-248. google scholar
  • Polat, E. (2020). Sosyal Harcamalar Ekonomik Büyümeyi Etkiliyor Mu? Türkiye Örneği. Üç Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi, 55(1), 268-281. https://doi.org/10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.20.02.1273 google scholar
  • Serter, N. (1994). Devlet Görevlerindeki Gelişmelerin Sonucu Olarak Sosyal Devlet. İstanbul Üniversitesi. https:// books.google.com.tr/books?id=6ZSmtgAACAAJ google scholar
  • Stock, J. H., & Watson, M. W. (1993). A Simple Estimator of Cointegrating Vectors in Higher Order Integrated Systems. Econometrica, 61(4), 783. https://doi.org/10.2307/2951763 google scholar
  • Şaşmaz, M. Ü., & Yayla, Y. E. (2018). Ekonomik Kalkınmanın Belirleyicilerinin Değerlendirilmesi: Ekonomik Faktörler. International Journal of Public Finance, 3(2), 249-268. https://doi.org/10.30927/ijpf.463825 google scholar
  • Tarı, R. (2018). Ekonometri (13. Baskı). Umuttepe Yayınları. google scholar


SHARE




Istanbul University Press aims to contribute to the dissemination of ever growing scientific knowledge through publication of high quality scientific journals and books in accordance with the international publishing standards and ethics. Istanbul University Press follows an open access, non-commercial, scholarly publishing.