Cumhuriyetin 100. Yılında Türkiye Ekonomisi

EnglishTürkçe

CHAPTER


DOI :10.26650/B/SS10.2023.016.20   IUP :10.26650/B/SS10.2023.016.20    Full Text (PDF)

Türkiye’nin Yapısal Dönüşümü ve Sektörel Dinamikler

Emine Tahsin, Furkan Börü

Bir ekonomide daha düşük üretkenlik içeren sektörlerden daha yüksek üretkenlik içeren sektörlere kayış, yapısal anlamda ilerlemenin temel göstergesi olarak tanımlanmaktadır. Türkiye ekonomisinde 1990 sonrasında temel alınan kalkınma stratejileri, sektörel dinamiklerin gelişiminde geçmiş dönemlerden farklı değişimler ortaya çıkarmıştır. 1990 sonrası dönemde tarımdan diğer sektörlere kayışın belirginleştiği, diğer yandan sanayileşme/sanayisizleşme olgusu ile birlikte hizmetleşme sürecinin ivme kazandığı dinamikler belirleyici olmuştur. Ancak 1990 sonrası dönemde ortaya çıkan yapısal dönüşüm biçimleri farklı çalışmalarda analiz edilmekle birlikte, üç temel sektör yerine alt-sektörel değişimlerin analizi daha geri planda kalmıştır. Bu çalışma, üç (tarım, sanayi, hizmet) temel sektör yerine, GGDC/UNU-Wider ekonomik dönüşüm veri tabanını temel alarak, 1990-2018 arası dönemde, 12 alt sektörler odaklanan bir analiz öngörmektedir. Sektörel düzeyde yapısal dönüşüm biçimlerinin tanımlanması, sektörler arası ve sektörler içinde üretkenliğin nasıl farklılaştığına bağlı olarak, ayrıştırma(decomposition) yöntemleri kullanılarak tartışılmaya çalışılacaktır.


Keywords: Yapısal dönüşüm, Türkiye’de yapısal dönüşüm, Yapısal ayrıştırma analizi

References

  • Altug, S., Filiztekin, A., Pamuk, Ş. (2008). Sources of Long-term Economic Growth for Turkey,1880-2005. Euro-pean Review of Economic History, 12(3), 393-430. google scholar
  • Angeles, L. (2010). An Alternative Test of Kuznets’ Hypothesis. The Journal of Economic Inequality, 8(4), 463-473. google scholar
  • Atiyas, İ., Bakış, O. (2015). Structural Change and Industrial Policy in Turkey. Emerging Markets Finance and Trade, 51(6), 1209-1229. google scholar
  • Atiyas, İ., Taşpınar, Z. T. (2018). Labor Productivity in Manufacturing vs. Construction in Turkey: A Few Puzzles. No.2018-1, Erişim Adresi: https://ref.sabanciuniv.edu/sites/ref.sabanciuniv.edu/files/2021-03/ not_lp_cons-man_brief.pdf google scholar
  • Bakır, E., Özçelik, E., Özmen, E., Taşıran, A. C. (2017). Türkiye’de Erken Sanayisizleşme. M. Koyuncu, H. Mıhçı, E. Yeldan (Ed.), Geçmişten Geleceğe Türkiye Ekonomisi (s. 157-192) içinde. İstanbul: İletişim Yayınları. google scholar
  • Baymul, C., Sen, K. (2020). Was Kuznets Right? New evidence on the Relationship Between Structural Trans-formation and Inequality. The Journal of Development Studies, 1-20. google scholar
  • Börü, F., Tahsin E. (2022). Türkiye’de Nuts-2 Düzeyinde “Hizmetleşme” ve Kalkınma Biçimlerinin Analizi. https://econanadolu.com/papers/Boru_Tahsin_An_F.pdf, VI. Anadolu International Conference on Econo-mics, 13-15 Mayıs, 2022, Eskişehir, Türkiye. google scholar
  • Chenery, H. B. (1975). The Structuralist Approach to Development Policy. The American Economic Review, 65 (2), 310-316. google scholar
  • De Vries, G. J., Erumban, A. A., Timmer, M. P., Voskoboynikov, I., Wu, H. X. (2012). Deconstructing the BRICs: Structural Transformation and Aggregate Productivity Growth. Journal of Comparative Economics, 40(2), 211-227. google scholar
  • De Vries, G., Timmer, M., De Vries, K. (2015). Structural transformation in Africa: Static gains, dynamic los-ses. The Journal of Development Studies, 51(6), 674-688. google scholar
  • Diao, X., McMillan, M., Rodrik, D. (2017). The Recent Growth Boom in Developing Economies: a Structural Change Perspective. National Bureau of Economic Research No.23132 google scholar
  • Doğruel, F., Doğruel, S. (2017). Türkiye’de Sanayileşme ve Kriz. M. Koyuncu, H. Mıhcı, E. Yeldan (Ed.), Geçmişten Geleceğe Türkiye Ekonomisi Fikret Şenses’e Armağan (s.45-74) içinde.İstanbul: İletişim Yayınları. google scholar
  • Gomado, K. (2022). Reigniting labour productivity growth in developing countries: Do structural reforms mat-ter? WIDER Working Paper, No. (2022/87). google scholar
  • Herrendorf, B., Rogerson, R. Valentinyi, Â. (2014). Growth and Structural Transformation, P. Aghion; S. Dur-lauf (Ed.), Handbook of Economic Growth (s..855-941) içinde.Amsterdam: Elsevier. google scholar
  • Kalkınma Planları. (2022). Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Stratejik ve Bütçe Başkanlığı Kalkınma Planları,Erişim Adresi: https://www.sbb.gov.tr/kalkinma-planlari. google scholar
  • Kaplinsky, R. (2013). Global Value Chains Where They Came from, Where They are Going and Why This is Important. Innovation, Knowledge, Development Working Papers, 68, 1-28. google scholar
  • Kruse, H., Mensah, E., Sen, K., de Vries, G. (2022). A Manufacturing (Re) naissance? Industrialization in the Developing World. IMF Economic Review, 1-35. google scholar
  • Kuznets, S. (1965). Economic Growth and Structure: Selected Essays. New York City, NY: google scholar
  • Matsuyama, K. (2008). Structural change. The new Palgrave dictionary of economics, 2. google scholar
  • McMillan, M., Rodrik, D., Verduzco-Gallo, L (2014). Globalization, Structural Change, and Productivity Growth, with an Update on Africa. World development, 63, 11-32. google scholar
  • McMillan, Margaret S. and Dani Rodrik.(2011). “Globalization, Structural Change and Productivity Growth,” NBER Working Paper No. 17143, Erişim adresi: http://www.nber.org/papers/w17143. google scholar
  • Mıhçı, H. (2015). Türkiye Ekonomisinin Sektörel Dönüşüm Sorunları, İktisat ve Toplum, (61), 1 --9. google scholar
  • Monga, C., Standaert, S. (2019). Measuring Structural Change. C.Monga, J.Y.Lin(Ed.) The Oxford Handbook of Structural Transformation, (s. 349-363) içinde. Oxford Publishing. google scholar
  • OECD.(2018). Productivity and Jobs in a Globalised World: (How) Can All Regions Benefit?, google scholar
  • OECD Regional Development Studies, OECD Publishing, Paris, Erişim Adresi:https://doi.or-g/10.1787/9789264293137-en/ google scholar
  • Orhangazi, Ö. (2019). Türkiye Ekonomisinin Yapısal Sorunları, Finansal Kırılganlıklar ve Kriz Dinamikleri. Mülkiye Dergisi, 43(1), 111-137. google scholar
  • Sumner, A. (2019). Deindustrialization, Tertiarization and Development in a ‘GVC-World’: What do new trajec-tories of structural transformation mean for developing countries?. ESRC GPID Research Network Working Paper, (16). google scholar
  • Syrquin, M. (1988). Patterns of Structural Change. Handbook of Development Economics, 1, 203-273. google scholar
  • Szirmai, A. (2012). Industrialisation as an Engine of Growth in Developing Countries, 1950-2005. Structural Change and Economic Dynamics, 23(4), 406-420. google scholar
  • Tahsin, E., Börü F. (2020). Türkiye bölgelerinde yapısal dönüşüm, gelir eşitsizliği ve istihdam bağlantıları. Jour-nal of Economy Culture and Society, (62), 91-121. google scholar
  • Taymaz, E., Voyvoda, E. (2017). Yapısal Dönüşüm, Sanayileşme ve Sanayi Politikaları: Küresel Eğilimlerden Türkiye Ekonomisine Kısa Bir Gezinti. H. Mıhçı, E. Yeldan (Ed.), Geçmişten Geleceğe Türkiye Ekonomisi (s. 11-44) içinde İstanbul: İletişim Yayınları. google scholar
  • Timmer, M. P., de Vries, G. J., de Vries, K. (2015). “Patterns of Structural Change in Developing Countries.” J. Weiss, M. Tribe (Ed.), Routledge Handbook of Industry and Development. (s. 65-83). İçinde Abingdon: Routledge. google scholar
  • Van Neuss, L. (2018). Globalization and Deindustrialization in Advanced Countries. Structural Change and Economic Dynamics, 45, 49-63. google scholar
  • Yılmaz, G. (2016). Labor Productivity in the Middle Income Trap and the Graduated Countries. Central Bank Review, 16(2), 73-83. google scholar


SHARE




Istanbul University Press aims to contribute to the dissemination of ever growing scientific knowledge through publication of high quality scientific journals and books in accordance with the international publishing standards and ethics. Istanbul University Press follows an open access, non-commercial, scholarly publishing.