Essays on Disability Studies
The Role of the Theater in Preventing Social Exclusion for the Disabled
Yener Şişman, Bora BalunThe main purpose of this study is to reveal the role of theater in preventing social exclusion for the disabled. Social exclusion, in its most general form, is the inability to be a part of society. In this sense, “social exclusion” is defined as the opposite of “social integration”. areas of social exclusion; services such as education, business life, health, transportation, art, or social relations. On the other hand, it is known that an individual who is excluded from one of these fields, such as cultural processes such as art, is more likely to be excluded from other fields. For this reason, the UN Convention on the Rights of Persons with Disabilities obliges states parties to take measures to ensure that persons with disabilities have the opportunity to develop and use their creative, artistic and intellectual capacities, both for the benefit of persons with disabilities and to enrich society. Because art is an important opportunity for people to express themselves, produce new ideas and participate actively and equally in society. On the other hand, a large disabled population, who is out of education and production, is deprived of the opportunity to produce and create in the field of art, as in many other areas of social life. However, when given the opportunity, participation in artistic activities is important in order to establish the perception that disabled people can contribute to every aspect of social life and to raise awareness.
Engelliler Açısından Sosyal Dışlanmanın Önlenmesinde Tiyatronun Rolü
Yener Şişman, Bora BalunBu çalışmanın temel amacı; engelliler açısından sosyal dışlanmanın önlenmesinde tiyatronun rolünü ortaya koymaktır. Sosyal dışlanma en genel biçimiyle, toplumun bir parçası olamamaktır. Bu anlamıyla “sosyal dışlanma”, “sosyal bütünleşme” olgusunun tam karşıtıdır. Sosyal dışlanma alanları; eğitim, iş hayatı, sağlık, ulaşım, sanat gibi hizmetler ya da sosyal ilişkiler olabilir. Diğer yandan, bu alanlardan birisinden, örneğin sanat gibi kültürel süreçlerden dışlanan bir bireyin diğer alanlardan da dışlanma ihtimalinin belirgin biçimde arttığı bilinmektedir. Bu nedenle Birleşmiş Milletler (BM) Engellilerin Haklarına İlişkin Sözleşme ile taraf devletler açısından gerek engelli bireylere sağlayacağı fayda gerekse toplumsal çeşitliliği zenginleştirme açısından birtakım yükümlülükler öngörülmektedir. Sözleşmeye taraf devletlerin bu konudaki yükümlülükleri engelli bireylerin sahip oldukları yaratıcı, sanatsal ve entelektüel kapasitelerinin geliştirilmesi ve kullanma olanağı bulmasına dair tedbirleri içermektedir. Çünkü sanat, bireyin kendisini özgürce ifade etmesi, özgün fikirler geliştirmesi, toplumsal yaşama daha aktif ve eşit katılımı noktasında önemli bir fırsat sunmaktadır. Fakat bu yaklaşımın aksine başta eğitim ve üretim faaliyetleri olmak üzere toplumsal yaşamın temsil edildiği pek çok alanda olduğu gibi sanat alanında da benliğini ortaya koyacak üretme ve yaratma kapasitelerinden yoksun bırakılmaktadır. Oysa fırsat sağlandığı takdirde, engelli bireylerin de toplumsal yaşamı zenginleştirebilecekleri duygusunun geliştirilmesi ve toplumsal farkındalık açısından sanatsal faaliyetlere katılım son derece önemlidir.
