Geriatrik Nefroloji
Yaşlılarda Hemodi̇yali̇z
Saime PaydaşTüm dünyada yaşlı ve eşlik eden hastalıkları olan nüfus artmaktadır. Kronik böbrek hastalığı (KBH) ve diyaliz hasta gruplarında da yaşlı hasta sayısı artmaktadır. Son yıllarda diyalize yeni başlayan hastada artış olmamakla birlikte milyon nüfus başına diyaliz tedavisindeki hasta sayısındaki artış devam etmektedir. Son 30 yılda idame diyalize giren hasta sayısı dramatik artış göstermekte olup 2030 a kadar 2 milyondan fazla olacağı tahmin edilmektedir.1 Diyaliz hasta artış nedenleri; genel toplumda yaşam süresinin iyileşmesi, diyaliz hastalarında mortalitede azalma, KBH sıklığında artış, böbrek replasman tedavisine başlama kriterlerinin genişletilmesi, düşük ve orta gelirli ülkelerde idame diyaliz imkânının artışı olabilir. 2-4 Diyaliz tedavisi zaman alıcı ve pahalı bir tedavi olup başladıktan sonra yıllarca devam edebilir. Diyaliz tedavisine başlangıç yaşı Avrupa ve ABD’de 60 yaş üstü olarak bildirilmektedir. Orta ve düşük geliri olan ülkelerde ise yaş aralığı 32-42 arasında değişmektedir. Gelişmiş ülkelerde diyalizdeki hasta sayısı <65 yaş olan grupta azalıyor iken 75 yaş grubunda ise artış devam etmektedir. Ülkemizde de benzer şekilde yaşlı diyaliz hasta sayısı artmaktadır. Türk Nefroloji kayıt sistemine göre toplam hemodiyaliz hastalarının; 65-74 yaş grubu 2007’de %23.4’nü, 2020’de %28’ini, >75 yaş grubu ise 2007’de %9.7’sini, 2020’de ise %20,14’ünü oluşturmuştur.5,6 Yaşlılarda KBH daha sık olmakla birlikte bu grup hastalarda kardiyovasküler hastalığa bağlı mortalite ve morbidite daha yüksektir. Örneğin KBH evre 3 yaşlılarda son dönem böbrek yetersizliğine (SDBY) ulaşmadan ölüm riski benzer evredeki gençlere göre daha yüksektir.
