Nursing and Ethics

EnglishTürkçe

CHAPTER


DOI :10.26650/B/CH17CH24.2024.002.40   IUP :10.26650/B/CH17CH24.2024.002.40    Full Text (PDF)

Research and Publication Ethics in Nursing

Nurten Kaya

Scientific research consists of processes aiming to produce, acquire, interpret, and academically disseminate knowledge. This process needs to be carried out within the framework of certain ethical principles. While the rapid development of science in parallel with technology increases the number of scientific research, it may also contribute to the occurrence of unethical behaviours by making it easier to obtain knowledge. Nursing is a profession focusing on people and touching human life and is also obliged to protect human life. Since scientific research in the field of nursing directly concerns human life, meticulous action should be taken in line with ethical principles during and after the research process. As a result of the research to be carried out in line with ethical principles, quality publications will be produced, and the implementation of these publications will contribute to the development of evidence-based nursing practices. In this way, the quality of nursing care will be improved and safe nursing care based on science will be provided. It is the duty of every scientist to comply with the principles of research and publication ethics in the production of scientific knowledge. On the other hand, authors committing ethical violations by not complying with the principles of publication ethics in the scientific research process may also be encountered. In order to propose solutions to unethical behaviours in science, the causes of these behaviours must first be identified. Reducing unethical behaviours by putting the solution suggestions into practice will also increase scientific prestige. This chapter includes concepts related to research and publication ethics, unethical behaviours and types of violations in the research and publication process, the reasons for these behaviours and solution suggestions, and administrative and legal sanctions that can be applied as a result of these behaviours. 


Keywords: Publication ethics, scientific research, ethical violation, plagiarism, citation, nursing
DOI :10.26650/B/CH17CH24.2024.002.40   IUP :10.26650/B/CH17CH24.2024.002.40    Full Text (PDF)

Hemşi̇reli̇kte Araştırma ve Yayın Eti̇ği̇

Nurten Kaya

Bilimsel araştırmalar; bilgiyi üretme, edinme, yorumlama ve akademik olarak yaymayı hedefleyen süreçlerden oluşmaktadır. Bu sürecin; belli etik ilkeler çerçevesinde yürütülmesi gerekmektedir. Bilimin, teknolojiyle paralel olarak hızla gelişmesi; bilimsel araştırmaların sayısını artırırken, bilgiyi elde etmeyi kolaylaştırarak etik dışı davranışların görülmesine de katkıda bulunabilmektedir. Hemşirelik; odağı insan olan, insan yaşamına dokunan ve aynı zamanda insan hayatını korumakla da yükümlü bir meslektir. Hemşirelik alanında yapılan bilimsel araştırmalar, doğrudan insan yaşamını ilgilendirdiği için araştırma sürecinde ve sonrasında etik ilkeler doğrultusunda titizlikle hareket edilmelidir. Etik ilkeler doğrultusunda yapılacak araştırmalar sonucunda, kaliteli yayınlar meydana gelecek ve bu yayınların uygulamaya aktarılmasıyla birlikte kanıta dayalı hemşirelik uygulamalarının gelişimine katkıda bulunulabilecektir. Bu sayede ise, hemşirelik bakımının kalitesi artırılacak ve bilime dayalı güvenli hemşirelik bakımı verilebilecektir. Bilimsel bilginin üretilmesinde araştırma ve yayın etiği ilkelerine uymak her bilim insanının görevidir. Buna karşın bilimsel araştırma sürecinde yayın etiği ilkelerine uymayarak etik ihlallerde bulunan yazarlarla da karşılaşılabilmektedir. Bilimde etik dışı davranışlara çözüm önerileri getirebilmek için öncelikle bu davranışların nedenlerinin tespit edilmesi gerekmektedir. Çözüm önerilerinin uygulamaya konularak etik dışı davranışların azaltılması, bilimsel saygınlığı da artıracaktır. Bu bölümde; araştırma ve yayın etiği ile ilgili kavramlara, araştırma ve yayın sürecinde etik dışı davranışlar ve ihlal türlerine, bu davranışların nedenlerine ve çözüm önerilerine, bu davranışlar sonucu uygulanabilecek idari ve hukuki yaptırımlara yer verilmiştir.


Keywords: Yayın etiği, bilimsel araştırma, etik ihlal, intihal, atıf, hemşirelik

References

  • Akademik İntihal Net (2023). Erişim adresi: https://intihal.net. google scholar
  • Akkaya, M.A. ve Yıldırım, Z. (2017). Akademik bilgi üretimi ve etik. Çankırı Karatekin Üniversitesi Karatekin Edebiyat Fakültesi Dergisi, 5(2), 78-93. google scholar
  • Arı, Ü. (2010). Fen bilgisi öğretmen adaylarının ve sınıf öğretmen adaylarının bilimin doğası hakkındaki görüşlerinin incelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Fırat Üniversitesi, Elazığ. google scholar
  • Atsü S. (2011). Bilimsel araştırma ve yayın etiği. ADO Klinik Bilimleri Dergisi, 5(1), 764-769. google scholar
  • Babadağ, K. (1995). Hemşirelik araştırmalarında etik. Hemşirelik Bülteni, 9 (38), 1-11. google scholar
  • Bayık, A. (2002a). Hemşirelik disiplini ve araştırma. İ. Erefe (Ed.), Hemşirelikte Araştırma İlke Süreç ve Yöntemleri kitabı İçinde (s. 13-26). İstanbul: Hemar-Ge Yayınları. google scholar
  • Bayık, A. (2002b). Hemşirelikte araştırmalarında etik. İ. Erefe (Ed.), Hemşirelikte Araştırma İlke Süreç ve Yöntemleri kitabı İçinde (s. 27-48). İstanbul: Hemar-Ge Yayınları. google scholar
  • Bekaroğlu, E. (2018). Bilimsel düşünce ve özellikleri. Erişim adresi: https://acikders.ankara.edu.tr/ pluginfile. php/88146/mod_resource/content/1/COG129.Hafta%203.Bilimsel%20Dusunce%20ve%20Ozellikleri.pdf google scholar
  • Bonis, S.A. (2009). Knowing in nursing: a concept analysis. Journal of Advanced Nursing, 65(6), 1328-1341. google scholar
  • Boydak M. (2011). Araştırma ve yayın etiği. Atasoy, N., Boydak, M., Çırpan, H.A, Kendigelen, A., Meriç, İ.E., Sarıkaya A.T. ... Yıldırım, N. (Ed.). Bilim Etiği kitabı İçinde (s.15-42). İstanbul: İstanbul Üniversitesi Yayınları. google scholar
  • Bülbül, M. (2021). Üniversitelerde sosyal ve beşerî bilimlerle eğitim bilimleri alanlarında oluşturulan bilimsel araştırma ve yayın etiği kurullarıyla ilgili mevzuata yönelik hukuki bir değerlendirme: nitel bir araştırma. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 11(2), 270-280. google scholar
  • Bülbül, T. (2004). Bilimsel yayınlarda etik. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(15), 53-61. google scholar
  • Buldukoğlu, K. (1997). Hemşirelik araştırmasında etik. Türkiye Klinikleri Tıp Etiği-Hukuku-Tarihi Dergisi, 5(3),111-6. google scholar
  • Çavuş Güngören, S. (2019). Erken çocukluk döneminde bilimsel düşüncenin gelişimi ve önemi. Aksüt, P. (Ed.). google scholar
  • Erken Çocukluk Döneminde Fen Eğitimi kitabı İçinde. Ankara: Nobel Yayıncılık. google scholar
  • Chinn, P., & Kramer, M. (2011) Integrated theory and knowledge development in nursing. (8th ed.). St. Louis: Elsevier Mosby. google scholar
  • Craven R.F., & Hirnle J. (2006). Fundamentals of nursing (5th ed.). Philadelphia: Lippincott Company. google scholar
  • Danacı, E., Özbudak, E. ve Ağaçdiken, S. (2022). Hemşirelikte bilme yolları; spiritüel bilme. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 15(4), 557-567. google scholar
  • Doğan Bora, N. (2005). Türkiye genelinde ortaöğretim fen branşı öğretmen ve öğrencilerinin bilimin doğası üzerine görüşlerinin araştırılması. (Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara. google scholar
  • Eker, H.İ. (2021). Platon felsefesi’nde sanat eleştirisine giden yol ya da gölgeye gölge diyebilme imkânı. Mavi Atlas, 9(1), 171-177. google scholar
  • Elsevier. (2019). Ethics in Research & Publication. Retrieved from: www.elsevier.com/__data/assets/pdf_ file/0012/856659/Ethics-in Research-and-Publication-March-2019.pdf google scholar
  • Emiroğlu, O.N. (2005). Bilim etiği ve sorumluluklar. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi, 1 (2), 5-25. google scholar
  • EndNote (2023). Erişim adresi: https://endnote.com/. google scholar
  • Erdem, R. (2006, Ekim). Çok yazarlı bilimsel çalışmalarda yaşanan etik problemler. II. Uygulamalı Etik Kong-resi’nde sunulan bildiri, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara. google scholar
  • Gökçe, A. ve Bulduklu, Y. (2015). Sağlık Hizmetlerinin sunumunda “müşteri hasta” ve etik sorunlar. SÜ İİBF Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 29, 38-61. google scholar
  • Irzık, G. ve Erzan, A. (2008). Araştırmada Kusurlu Davranışlar. Erzan, A. (Ed.)., Türkiye Bilimler Akademisi: Bilim Etiği El Kitabı İçinde (s.22-24). İstanbul: Türkiye Bilim Akademisi Yayınları. google scholar
  • İThenticate (2021). Erişim adresi: https://www.ithenticate.com/. google scholar
  • Kansu, E. ve Erzan, A. (2008). Araştırma Yönetimi ve Denetimi. Erzan, A. (Ed.), Türkiye Bilimler Akademisi: Bilim Etiği El Kitabı İçinde (s.17-20). İstanbul: Türkiye Bilim Akademisi Yayınları. google scholar
  • Karabulut, N., Gürçayır, D. ve Aktaş, Y.Y. (2019). Hemşirelik araştırma tarihi. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, (2), 121-128. google scholar
  • Kaya, N. (2022). Hasta Hakları ve Etik. Tapan, B. ve Mendi, B. (Ed.). Sağlık Hizmetleri Yönetimi kitabı İçinde (s.299-306). İstanbul: Nobel Tıp Kitabevi. google scholar
  • Kaya, N. (2023). Science, art, and nursing. Curare Journal of Nursing, 1 (1), 38-42. google scholar
  • Köklü N. (2007). Aşırmayı önlemek. Türk Psikoloji Bülteni, 13(41): 20-26. google scholar
  • Mendeley (2023). Erişim adresi: https://www.mendeley.com/reference-management/reference-manager. google scholar
  • Öztürk A., Kaya N., Ayık S. ve Uygur E. (2010). Hemşirelik uygulamalarında araştırma sonuçlarının kullanımında engeller, İstanbul Üniversitesi Florence Nightingale Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 18(3), 144-155. google scholar
  • Ruacan Ş. (2005). Bilimsel araştırma ve yayınlarda etik ilkeler. Gazi Tıp Dergisi, 16(4),147-149. google scholar
  • Şencan, İ. (2015). Bilimsel yayınlarda kaynak gösterme ve gönderme yapma. Türk Kütüphaneciliği, 29(3), 389-390. google scholar
  • Şenyüz L. (2007). Türkiye’de deney hayvanları, psikologlar ve yerel etik kurullar. Türk Psikoloji Bülteni, 13(41), 27-32. google scholar
  • Soslu, Ö. (2021). Fen Bilimleri Öğretiminde Bilimin Doğası. Dalkılıç, M. (Ed.), INSAC Advances in Social and Education Sciences kitabı içinde (s.217-236). İzmir: Duvar Kitabevi. google scholar
  • Tolun, A. (2008). Etik ihlallerine karşı alınması gereken önlemler ve Etik Eğitimi. Erzan, A. (Ed.), Türkiye Bilimler Akademisi: Bilim Etiği El Kitabı İçinde (s.63-69). İstanbul: Türkiye Bilim Akademisi Yayınları. google scholar
  • Toprak, Z. (2017). Türkiye’de akademik yazı: İntihal ve özgünlük. Boğaziçi Üniversitesi Eğitim Dergisi, 34(2), 1-12. google scholar
  • Töreci, K. (2010). Tıpta yayın etiği (bizden de örneklerle). ANKEM Dergisi, 24(Sayı 1’e Özel Ek),1-41. google scholar
  • Töreci, K. (2004). Yayın Etiği. ANKEM Dergisi, 18 (1), 67-88. google scholar
  • TÜBA. (2002). Bilimsel araştırmada etik ve sorunları. Ankara: Türkiye Bilimler Akademesi Yayınları. google scholar
  • TÜBİTAK. (2001). Araştırma ve Yayın Etiği Kurulu Çalışma Esasları. Erişim adresi: www.tubitak.gov.tr/bas-kanlik/etikt.html google scholar
  • Turan, N. ve Kaya, N. (2023). Hemşirelik uygulamalarında etik. Karagözoğlu, Ş., Demiray, A. ve Doğan, P. (Ed.), Temel hemşirelik: Uygulama için esaslar kitabı İçinde (s.402-421). Ankara: Nobel Tıp Kitabevleri. google scholar
  • Türk Dil Kurumu (2023). https://sozluk.gov.tr/ google scholar
  • Turnitin (2023). Erişim adresi: https://www.turnitin.com/tr. google scholar
  • Uçak, N. Ö. ve Birinci, H. G. (2008). Bilimsel etik ve intihal. Türk Kütüphaneciliği, 22(2), 187-204. google scholar
  • Uluç, Ö. (2012). Bilimsel araştırmalarda etik. Toplum Bilimleri, 6(12), 129-142. google scholar
  • Uluoğlu, C. (2015). Bilimsel araştırma etik kurulları. Türkiye Klinikleri Medical Ethics, Law and History, 1(3), 66-72. google scholar
  • Vicdan, A.K. (2020). Hemşirelikte bilme yolları. Koç Üniversitesi Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 17 (Ek sayı), 110-114. https://doi.org/10.5222/HEAD.2020.46548 google scholar
  • What is Plagiarism?. In p.org (Published 2017, May 18). Retrieved from: https://plagiarism.org/article/ what-is-plagiarism. google scholar
  • Yazıcı H. (2011). Bilim etiği: kısa tarihçe ve ana kavramlar. Atasoy, N., Boydak, M., Çırpan, H.A, Kendigelen, A., Meriç, İ.E, Sarıkaya, A.T. ... Yıldırım, N. (Ed.), Bilim Etiği kitabı İçinde (s.1-13). İstanbul: İstanbul Üniversitesi Yayınları. google scholar
  • Yıldırım, A. (2013). Estetik bilme ve hemşirelik. Balıkesir Sağlık Bilimleri Dergisi, 2(1), 69-76. google scholar
  • Yılmaz, Ş. ve Yalım, N.Y. (2019). Ulusal hemşirelik dergilerinde makale yayın sürecinin yayın etiği açısından irdelenmesi. Türkiye Biyoetik Dergisi, 6(4),143-153. google scholar


SHARE




Istanbul University Press aims to contribute to the dissemination of ever growing scientific knowledge through publication of high quality scientific journals and books in accordance with the international publishing standards and ethics. Istanbul University Press follows an open access, non-commercial, scholarly publishing.