CHAPTER


DOI :10.26650/B/CH17CH24.2024.002.30   IUP :10.26650/B/CH17CH24.2024.002.30    Full Text (PDF)

Health-Patient Education and Ethics

Eylem Toğluk Yiğitoğlu

Education has an important place in health services practice. Improving the health of individuals, informing them about the practices they need to do, and providing them with health behaviors can be considered within the scope of health education. Health-patient education constitutes an important part of nursing practices. Nurses aim to ensure the continuation of health and prevention of diseases, restoration of health, and coping with the disease by teaching the individual and family. Health protection and promotion education should not be limited to the transfer of information. The ultimate goal of health-patient education is to bring about behavioral change. Education has a philosophy it is not just a technical practice. Education is a set of goals and values. With these characteristics, education is a morally, ethically, and legally important issue for today’s society, where the individual’s rights are becoming increasingly important. Nurses may encounter ethical problems while fulfilling their roles as educators and counselors. The principle of autonomy/respect for the individual, the principle of harmlessness-usefulness, the principle of justice and equality, and the principle of privacy and confidentiality can guide in seeking answers to these problems. Guiding ethical principles in the education of healthy/sick individuals; The guiding ethical principles in the education of healthy/patient individuals can be listed as follows: availability of rooms for healthy/patient individual education in health services, diversification of educational materials since the learning styles of individuals will be different, materials should be appropriate for learning objectives and include evidence-based information, assignment of training nurses for patient education (with priority for special units), allocation of budget for the education of individuals, organizing training to encourage nurses to participate in patient education processes, supporting nurses for time management and workforce planning, monitoring patient education practices in hospitals, hospital management taking an active role in the planning of patient education and taking responsibility


DOI :10.26650/B/CH17CH24.2024.002.30   IUP :10.26650/B/CH17CH24.2024.002.30    Full Text (PDF)

Sağlık-Hasta Eği̇ti̇mi̇ ve Eti̇k

Eylem Toğluk Yiğitoğlu

Sağlık hizmetleri uygulamasında, eğitim önemli bir yer tutmaktadır. Bireylerin sağlığını geliştirmek ve yapmaları gereken uygulamalar hakkında bilgi vermek, onlara sağlık davranışı kazandırmak sağlık eğitimi kapsamında ele alınabilir. Hemşirelik uygulamalarının önemli bir kısmını sağlık-hasta eğitimi oluşturmaktadır. Hemşireler birey ve aileye yapacağı öğretim ile, sağlığın sürdürülmesi ve hastalıkların önlenmesi, sağlığın yeniden kazandırılması ve hastalık durumunda ise bireylerin baş etmesini sağlamayı amaçlamaktadır. Sağlığı korumaya ve geliştirmeye ilişkin eğitimler, sadece bilgi aktarımı ile sınırlandırılmamalıdır. Sağlık-hasta eğitiminde nihai amaç, davranış değişikliği sağlamaktır. Eğitim teknik bir uygulama olmamakla birlikte, eğitimin bir felsefesi vardır. Eğitim, bu doğrultuda ele alındığında amaçlar ve değerler bütünüdür. Bu özellikleriyle eğitim, bireyin haklarının giderek daha fazla önem kazandığı günümüz toplumu için moral, etik ve yasal açılardan önemli bir konudur. Hemşireler eğitici ve danışmanlık rollerini yerine getirirken, bazı etik sorunlar ile karşılaşabilmektedir. Bu sorunlara yanıt ararken; özerklik/bireye saygı ilkesi, zarar vermeme-yarar sağlama ilkesi, adalet ve eşitlik ilkesi, mahremiyet ve sır saklama hemşirelik uygulamalarına yol gösterebilir. Sağlıklı/hasta bireyin eğitiminde yol gösterici etik ilkeler; sağlık hizmetlerinde sağlıklı/hasta bireyin eğitimi için odaların bulunması, bireylerin öğrenme biçimlerinin farklı olması nedeni ile eğitim materyallerinin çeşitlendirilmesi, materyallerin öğrenme hedeflerine uygun olması ve kanıta dayalı bilgileri içermesi, hasta eğitimi için (öncelikle özellikli birimler) eğitim hemşirelerin görevlendirilmesi, bireylerin eğitimi için kaynakların ayrılması, hemşirelerin hasta eğitimi süreçlerine katılmalarını teşvik etmek için eğitimler düzenlenmesi, hemşirelerin zaman yönetimi ve iş gücü planlaması için desteklenmesi, hastanelerde hasta eğitimi uygulamalarının izlenmesi, hastane yönetiminin hasta eğitiminin planlamasında etkin rol alması ve sorumluluk üstlenmesi olarak sıralanabilir.



References

  • Alkan, H. Ö. (2016). Hasta eğitimi ve davranış değişikliği geliştirme. Journal of Cardiovascular Nursing, 7(Sup 2), 41-47. google scholar
  • Akın, S. (2020). Hasta eğitimi. Pektekin, Ç. ve Akın, S. (Ed.) Sağlık bilimlerinde eğitim kitabı içinde. (s.130-175). İstanbul: İstanbul Tıp Kitapevleri. google scholar
  • Ayyıldız, N. ve Ulupınar, S. (2019). Birinci basamak sağlık hizmetlerinde çalışan hemşirelerin engelli bireylere yönelik sağlık eğitimi etkinlikleri. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi, 6(1):51-61 google scholar
  • Çetinkaya, F. ve Aşiret, G. D. (2017). Dahili ve cerrahi kliniklerindeki hastaların öğrenim gereksinimlerinin belirlenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 10(2), 93-99. google scholar
  • Baysan, A., Yıldırım, Y., Fadıloğlu, Z.Ç. ve Ayker, F.Ş. (2019). Stoması olan bireylerin wiedenbach’in hemşirelik kuramına dayalı eğitimi. Van Sağlık Bilimleri Dergisi, 12(1), 20-25. google scholar
  • Dewey, A., & Holecek, A.(Eds.), (2019). The Nurse’s Healthcare Ethics Committee. McGraw Hill. Retrieved from: https://apn.mhmedical.com/content.aspx?bookid=3146§ionid=263420478 google scholar
  • Erbaş, N. (2018). Hemşirelik sürecinde hasta öğretiminin önemi. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi, 27(5), 358-364. google scholar
  • Gedük, E.A. (2018). Hemşirelik mesleğinin gelişen rolleri. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi, 5(2), 253-258. google scholar
  • ICN-International Council of Nurses (2021). Hemşireler İçin Etik Kodlar (THD, Çev.) Erişim adresi: https:// www.thder.org.tr/uploads/subeler/ICN/icn_etik_kodlar_2021.pdf google scholar
  • Kahriman İ. ve Çalık, K.Y. (2017). Klinik hemşirelerin etik duyarlılığı. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 6(3), 111-121. google scholar
  • Karahan- Okuroğlu, G. (2022). Yaşlılar ve Hasta eğitimi. Aydın, A. (Ed.), Hasta Eğitimi kitabı içinde. Istanbul: İstanbul Üniversitesi Açik Ve Uzaktan Eğitim Fakültesi. google scholar
  • Krug, S. (2013). It’s Time for a Code of Ethics in Patient Education. Retrieved from: www.PharmExec.com google scholar
  • Mayer, G.G., & Michael Villaire, M.S.L.M. (2007). Health literacy in primary care: A clinician’s guide. New York: Springer Publishing Company. Retrieved from: http://ebookcentral.proquest.com/lib/istanbul-ebooks/ detail.action?docID=294968 google scholar
  • Olgun, N. (2018). Multidisipliner ekip içinde hemşirenin rolü. İnternational Student Congress İçinde (s:18-19). İstanbul: Ege Reklam Basım Sanatları. google scholar
  • Okuroğlu, G.K., Bahçecik, N. & Ecevit Alpar, Ş. (2014). Felsefe ve hemşirelik etiği. Kilikya Felsefe Dergisi, (1), 53-61. google scholar
  • Özkan, Ç.G., & Kaşıkçı, M.K. (2015). Ölçülü doz inhaler kullanımı ve hasta eğitim sürecinin yönetilmesinde hemşirenin rolü. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi, 2(3), 355-362. google scholar
  • Özpulat, F. (2010). Sağlığın korunması ve geliştirilmesinde hemşirenin çağdaş bir rolü: Eğitici kimliği. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, Sempozyum Özel Sayısı, Bildiriler, 293-297. google scholar
  • Özkütük N. (2015). Hasta Eğitimi ve Sağlığı Geliştirme. Uysal, N. ve Çakırcalı, E. (Ed.), Hemşirelik Esasları: İnsan Sağlığı ve Fonksiyonları (7.bs) kitabı İçinde (s.133-150) Ankara: Palme Yayıncılık. google scholar
  • Redman, B.K. (2004). Advances in patient education. New York: Springer Publishing Company. Retrieved from: http://ebookcentral.proquest.com/lib/istanbul-ebooks/detail.action?docID=423599. google scholar
  • Sassen, B. (2017). Nursing: Health education and improving patient self-management: health education and improving patient self-management. Cham: Springer International Publishing. Retrieved from: https://books. google.com.tr/books?id=JDE5DwAAQBAJ&printsec=frontcover&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false google scholar
  • Sert, G. (2019). Uluslarası bildirgeler ve tıp etiği açısından hasta hakları (2.bs.). İstanbul: Seçkin yayıncılık. google scholar
  • Şenyuva, E. ve Taşocak, G. (2007). Hemşirelerin hasta eğitimi etkinlikleri ve hasta eğitim süreci. Florence Nightingale Journal of Nursing, 15(59), 100-106. google scholar
  • Taşocak, G. (2017). Hasta eğitimi (4.bs). İstanbul: İstanbul Üniversitesi Yayınları. google scholar
  • Temel Sağlık Hizmetleri Uluslararası Konferansı Alma Ata Bildirgesi (1978). Erişim adresi: https://istanbulism. saglik.gov.tr/Eklenti/27594/0/almaatabildirisi1978pdf.pdf?_tag1=FC3E7AC48F1716DEA440C85126A-E87D30F858130 google scholar
  • Toğluk-Yiğitoğlu, E. (2022). Hasta Eğitimi Planlama. Aydın, A. (Ed.) Hasta Eğitimi kitabı içinde. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Açik ve Uzaktan Eğitim Fakültesi yayınları. google scholar
  • Yalçın, S., Arpa, Y., Cengiz, A. ve Doğan, S. (2015). Hemşirelerin hastaların taburculuk eğitim gereksinimlerine yönelik görüşleri ile hastaların eğitim gereksinimlerine yönelik görüşlerinin karşılaştırılması. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 12(3), 204-209. google scholar
  • Yaralı, S. ve Hacıalioğlu, N. (2020). Obezite yönetiminde sağlık inanç modelini kullanma ve hemşirenin rolü. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 9 (4),407-415. https://doi.org/10.37989/gumussag-bil.834613 google scholar
  • Yıldırım, N., Çiftçi, B. ve Kaşıkçı, M. (2017). Hemşirelerin hasta eğitimi verme durumu ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi. Atatürk İletişim Dergisi, (14), 217-231. google scholar
  • Yıldız, T. (2015). Cerrahi hasta eğitiminde kullanılan güncel yöntemler: hastalık merkezli değil, hasta merkezli eğitim. Clinical and Experimental Health Sciences, 5(2), 129-133. google scholar
  • Younas, A. (2017). The nursing process and patient teaching. Nursing Made Incredibly Easy!, 15 (6), 13-16. ht-tps://doi.org/10.1097/01.NME.0000525549.21786.b5 google scholar
  • Yurdakul, M. ve Ardıç Çobaner, A. (2015). Üreme sağlığı ve aile planlaması hizmetlerinde sağlık eğitimi, iletişim ve danışmanlık. Turkiye Klinikleri Journal Obstetrics-Women’s Health Diseases Nursing-Special Topics, 1(2), 28-34. google scholar
  • Wilkins, L.W. (2015). Fundamentals of nursing made incredibly easy!. Wolters Kluwer. Retrieved from: https:// www.google.com.tr/books/edition/_/TrO-tmsKNR8C?hl=tr&gbpv=1 google scholar


SHARE




Istanbul University Press aims to contribute to the dissemination of ever growing scientific knowledge through publication of high quality scientific journals and books in accordance with the international publishing standards and ethics. Istanbul University Press follows an open access, non-commercial, scholarly publishing.