Cumhuriyetimizin 50. yılı kutlama programları çerçevesinde bölümümüzün tarihi ile ilgili araştırma yapmayı düşünmüş ve bu arada Fakültemiz arşivinden temin ettiğim Meclis-i Muallimin 7.abıt Ceridesi içerikli büyük boy defter beni oldukça heyecanlandırmıştı. Bu günkü anlamda Profesörler Kurulu’nun teşekkülü ve aldığı kararları İçeren defter, 1912 tarihli olup Fakültemizin İlk teşkilatlanması ve dersler hakkında oldukça geniş bilgiler vermekteydi. Hocaların isimleri, aldıkları maaş ve ücretler ayrıntılı bir şekilde belirtiliyordu. Özellikle Fakülte Kurulu’nun aldığı kararlar ve uygulamaları tam bir özerklik numunesi olarak dikkati çekmektedir. Alınan bütün kararlar hakkında sadece Maarif Nezareti’ne bilgi verilmesi sözünü ettiğimiz özerklik İlkesinin çarpıcı bir misalidir.
Bu defteri uzun bir süre neşretmememin sebebi İse Fakültemizin daha önceki durumunu tam olarak açıklayacak bilgilere ulaşamamış olmamdı. Fakat zaman içinde bazı genç meslektaşlarımın konu ile İlgilendiklerini büyük bir mutlulukla gördüm. Bu genç meslektaşlarımdan olan Doç. Dr. Ali ARSLAN’ın, eğitim tarihi ile İlgili yaptığı araştırmalar dikkatimi çekiyordu. Artık Meclis Zabıtları’nı neşretmenin zamanın geldiğini düşünerek, yaptığımız bu mütevazı çalışmayı ortaya koyduk.
Maarif Nezareti’ni İlgilendiren vesikaların çok önceleri İstanbul’dan alınarak Ankara’ya götürüldüğünü merhum hocam Prof. Dr. Ahmet Cevat EREN bana söylerdi. Nitekim daha sonra yaptığımız araştırmalarda bu belgelerin Millî Eğitim Bakanlığı tarafından muhafaza edildiğini, fakat araştırıcıların faydalanacağı şekilde tasnif edilmediğini öğrendik. 1992 senesinde bu vesikalar İstanbul Başbakanlık Osmanlı Arşivi’ne intikal edip tasnifi yapılmaya başlanmıştır. Daha ziyade mali konuların ağırlıklı olduğu vesikalardan araştırmacılar zaman zaman faydalanmaktadırlar. Fakat Fakültemizin tarihi ile ilgili özellikle teşkilatını alakadar eden bilgilere ulaşamadık. Bu arada doktora öğrencim Dr. Fatma Gül DEMİREL’in Fakültemiz’in tarihine katkısı olacak bazı vesikalardan bizi haberdar etmesinden dolayı teşekkürü bir borç bilirim. Arşivde yeni tasniflerde çıkabilecek vesikalar olabileceği düşüncesiyle çalışmamıza Edebiyat Fakültesi’nin Tarihçesi başlığım koymayı daha uygun bulduk. |
