Hukukun, kamu ve özel hukuk olarak ikiye ayrıldığını biliyoruz. Bu iki büyük bölümden Kamu Hukuku, aynen Özel Hukuk gibi, kendi içinde de bazı bölümlere ayrılmıştır. Ne var ki, genel bir başlık altında Kamu Hukuku devimini kullanınca, örneğin. Anayasa Hukuku, İdare Hukuku, Ceza Hukuku gibi, Kamu Hukukunun bölümlerinin her birinin kendine özgü sorunlarının, tümü ile burada inceleneceği akla gelebilir. Fakat kitabın amacı bu değildir, zaten olamaz da...
Bu kitapta Kamu Hukuku başlığı altında, birbirine çok bağlı, iki genel konu ele alınmıştır. Bunlardan birincisi, Devletle ilgili görüşlerdir ki, buna Devlet Doktrinleri diyoruz. İkincisi ise, kişinin Devlete karşı korunması, hak ve özgürlüklerinin incelenmesi ile ilgilidir, buna da Temel Hak ve özgürlükler bölümü diyeceğiz.
Bu kitabın ilk büyük bölümünde, tarihin eski çağlarından bu vana, Devlet üzerine, yönetim üzerine çeşitli yazarlarca ileri sürülen görüşlerin bir özetini bulacaksınız. Ancak günümüze kadar Devlet üzerine yazı yazan, görüş ortaya atan o kadar çok yazar, filozof, politikacı, hukukçu görülmüştür ki. Bunların tümünü bir kitap içinde toplamak imkânsız olduğu için, elimizden geldiği kadar, her düşünce akımım, bu akımı en iyi yansıtan düşünüre bağlayarak anlatmaya çalıştık. Bu bakımdan Devlet üzerine söz söyleyenlerin tümünü bulamayacaksınız bu kitapta. Amacımız, genel çizgileriyle çeşitli akımları tanıtmak, bu alanda daha geniş bilgi edinmek isteyenlere çalışma kolaylığı sağlamaktır.
Devlet hakkında görüş ileri süren düşünürlerin pek çoğu, edebiyat gibi, felsefe gibi, bizim konumuzla doğrudan ilgisi bulunmayan alanlarda fikir yürütmüş kimselerdir. Onların bu cephelerine, ancak konumuzu ilgilendirdiği ölçüde değindik, özellikle toplumun kökü, Devlet iktidarı ve bu iktidarın sınırlandırılması özelinde durduk.
Yukarda hukukun Kamu ve özel olmak üzere ikiye ayrıldığını söylemiştik. Şuna da işaret etmek isteriz ki, Genel Kamu Hukuku, tam anlamında, bu ayırıma uyan bir ders niteliğinde değildir. Çünkü, gerek Devlet ile ilgili öğretileri açıklarken, gerek temel hak ve özgürlüklerin sorunlarını incelerken, sadece klâsik kamu hukuku kuralları içinde kalmak mümkün değildir. Hukuk toplumdan doğan kurallar olduğuna göre kamu hukuku ile özel hukuku her alanda birbirinden ayırmak doğru değildir. Bir Devletin yapısı, benimsediği siyasi sistem, uyguladığı anayasa, idare Hukukunun kurallarını ve Ceza yasalarını olduğu kadar özel hukukunun değişik yasalarını da etkileyecek, onları da kendine uygun bir düzene sokacaktır. Temel hak ve özgürlükler için de aynı düşünceyi ileri sürmek mümkündür. Çağımızda bütün devrimlerin, toplum içi savaşların insan hak ve özgürlükleri adına yapılması, bu kavramın her alanda büyük bir titizlikle ele alınmasını gerektirmektedir. İnsanların hak ve özgürlükleri sadece bir kamu hukuku sorunu değildir Devletlerin yapıları, her alanda girişilen yasama işlemlerine doğrudan etkili olur Bu yasaların pek çoğu da özel hukuku ilgilendiren yasalardır. Ancak biz Kamu Hukuku başlığı altında temel hak ve özgürlüklerden söz açarken, bu kavramın doğuşundan gelişmesine kadar olan kurallarını genel olarak ele alacağız. Gerçeklen de. Hak ve özgürlüklerin kaynağını, gelişme aşamalarını, anlam örgüsünü açık seçik bellemedikçe, temel öğretilerin yorumunda kaypaklıktan kurtulmadıkça, insan hak ve özgürlüklerinin savunmasını gereğince yapabilmek mümkün değildir. İyi niyetle de olsa, farkına varmadan, özgürlükler çiğneyiverir.
Devlet hakkında ileri sürülen görüşler ve öğretiler konusunda nasıl bütün düşünürleri kitabımıza alabilmiş değilsek, bir ders kitabı niteliğinde olan ve öğrencilerimiz için hazırladığımız, böyle bir kitapta, hak ve özgürlüklerin tüm sorunlarını ele almamız ve bir çözüm yolu göstermemiz de mümkün değildir. Hak ve özgürlüklerin çeşitli düzenlerde ne gibi değişikliklere uğradıklarını ana çizgilerde kalarak belirtmekle yetindik.
Devlet doktrinlerini açıklarken olsun, değişik düzenlerin özgürlük anlayışını yorumlarken olsun, amacımız, bu alanda uygulamaya girişenlere, bu konular üzerinde düşünenlere güvenebilecekleri verileri sunmaktı. Bu yüzden şu ya da bu yanı tutmak biçim için söz konusu olmadı.
Devlet öğretileri için olduğu kadar, hak ve özgürlükler konusunda da bu kitabın içinde söz konusu edilmeyen, daha pek çok söylenecek söz vardır. Bir bakıma bu kitap, sadece bir başlangıç niteliği taşıyabilir. Asıl amacımız öğrencilerimize bir ders kitabı verebilmek olduğu için, öğretici olabilmeyi, bunun için ise, konuları sınırlandırmak gerektiğini daima ilk plânda tuttuk. |
