CHAPTER


DOI :10.26650/B/AA14AA25.2022.009.12   IUP :10.26650/B/AA14AA25.2022.009.12    Full Text (PDF)

New Information About Sheikh Ghalib and His Poems in the Light of Archive Documents

Mücahit Kaçar

Archival documents are a significant source which shed light on the history of Turkish literature and which contain important information that illuminates some dark points of our literary history. The use of these archives has become more evident in recent years with an increase in studies based on findings from this source. These documents can play a particularly important role in determining the relations between poets and sultans. Studies on understanding the poems and mystical thoughts of Sheikh Ghalib, considered to be one of the greatest poets of Turkish literature, continue, but studies about the poet’s life and works in general are no longer carried out. However, it is possible that new information may be added to what is known about Sheikh Ghalib and other poets, and that even existing information may change, thanks to new documents and works which have been found in our manuscript libraries and archives. In our study, attention is drawn to the archival documents about Sheikh Ghalib’s wife and children, as well as some examples of his relationship with Selim III. In this study, we will also draw attention to a few poems of Sheikh Ghalib that we have identified in the archive documents and which have been unknown until now. The aim of this study is to contribute to existing knowledge about Sheikh Ghalib and his divan by considering new information about his life and some of his unpublished poems in the light of some documents recently found in the Ottoman Archives of the Presidency and the Topkapı Palace Archive. In the light of this new discovery it is clear that information about Ghalib’s life and family should be updated according to the archival documents. Our study also emphasises the necessity of using archival documents more intensively in studies on the history of Turkish literature.


DOI :10.26650/B/AA14AA25.2022.009.12   IUP :10.26650/B/AA14AA25.2022.009.12    Full Text (PDF)

Arşiv Belgeleri Işığında Şeyh Galip ve Şiirleri Hakkında Yeni Bilgiler

Mücahit Kaçar

Türk edebiyatı tarihinin önemli kaynaklarından birisi olan arşiv belgelerinin edebiyat tarihimizin bazı karanlık noktalarını aydınlatacak önemli bilgileri ihtiva ettiği hususu, bu kaynağın kullanılmasına dayanan çalışmaların artmasıyla son yıllarda daha da belirginleşmiştir. Özellikle de şairlerle padişahların ilişkilerinin tespitinde bu belgeler önemli bir rol üstelenebilirler. Türk edebiyatının en büyük şairlerinden biri olarak kabul edilen Şeyh Galip’in şiirlerinin ve tasavvufi düşüncelerinin anlaşılması noktasındaki çalışmalar sürmektedir ancak şairin hayatı ve şiirlerinin tespiti gibi çalışmaların artık yapılmadığı görülmektedir. Halbuki yazma eser kütüphanelerimizde ve arşivlerde bulunacak yeni belgeler ve eserler vesilesiyle Şeyh Galip ve diğer şairlerimiz hakkında bilinenlere yeni bilgiler ekleneceği, hatta mevcut bilgilerin değişebileceği de muhtemeldir. Bu çalışmada, Cumhurbaşkanlığına bağlı Osmanlı Arşivleri’nde ve Topkapı Sarayı Arşivi’nde tespit ettiğimiz bazı belgeler ışığında Şeyh Galip’in hayatı hakkında yeni bilgiler ve şu ana kadar yayımlanmamış birkaç şiiri ele alınarak şairin hayatına dair bilgilere ve divanına katkıda bulunmak amaçlanmıştır. Çalışmamızda, Şeyh Galip’in eşi ve çocukları hakkındaki arşiv belgelerine dikkat çekildiği gibi Üçüncü Selim’le olan ilişkisinin bazı örneklerine de değinilmiştir. Çalışmada ayrıca Şeyh Galip’in arşiv belgelerinde tespit ettiğimiz ve şu ana dek bilinmeyen birkaç şiirine de işaret edilmektedir. Dolayısıyla, Galip’in hayatı ve ailesi hakkındaki bilgilerimizin arşiv belgelerine göre güncellenmesi gerektiği gibi arşiv belgelerinin Türk edebiyatı tarihi çalışmalarında da daha yoğun bir şekilde kullanılması gereği de ortadadır.



References

  • Ayvazoğlu, B. (1995). Şeyh Galib’in hayatı. Şeyh Galib Kitabı içinde. İstanbul: İBB Kültür İşleri Daire Başkanlığı Yayınları. google scholar
  • Erünsal, İ. E. (1977). Türk edebiyatı tarihine kaynak olarak arşivlerin değeri. Türkiyat Mecmuası, (19), 213-222. google scholar
  • Erünsal, İ. E. (2008). The Archival Sources of Turkish Literary History (Cemal Kafadar, Gönül Alpay Tekin, Ed.). Cambridge: Harvard University, The Department of Near Eastern Languages and Literatures. google scholar
  • Genç, İ. (2000) Esrar Dede, Tezkire-i Şu’arâ-yı Mevleviyye. Ankara: Ankara Kültür Merkezi Bakanlığı Yayınları. google scholar
  • Göncü, T. C. (2012). Osmanlı saray sofrasında kar ve buz Kullanımı. Milli Saraylar, (10), 73-85. google scholar
  • Gürer, A. (1993). Şeyh Gâlib Dîvânı (inceleme-metin). (Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. google scholar
  • Gürer, A. (2000). Şeyh Gâlib hakkında yeni bilgiler. Türkoloji Dergisi, XIII (1), 203-225. google scholar
  • İpekten, H. (1996). Şeyh Gâlib (hayatı, sanatı, eserleri). Ankara: Akçağ Yayınları. google scholar
  • İsen M. (1995). Osmanlılarda devlet-sanat ilişkisi ve bu ilişkinin III. Selim’le Şeyh Galib’deki görüntüsü. Şeyh Galib Kitabı içinde. İstanbul: İBB Kültür İşleri Daire Başkanlığı Yayınları. google scholar
  • Kalkışım, M. (2010). Şeyh Gâlib. DİA, 39, 54-57. google scholar
  • Kalkışım, M. (1994). Şeyh Gâlib Dîvânı. Ankara: Akçağ Yayınları. google scholar
  • Koncu, H., Çakır, M. ve Alptekin Sarıoğlu, L. (2016). Eser-i Aşk: Şeyh Gâlib Hakkında Makaleler ve Bibliyografya. İstanbul: Dergah Yayınları. google scholar
  • Mert, T. (2009). Hazine-i Evrak: Fakirhane-i Gâlib Dede. Türk Edebiyatı, (424), 10-14. google scholar
  • Okçu, N. (1993). Şeyh Galib (hayatı, edebî kişiliği, eserleri, şiirlerinin umûmî tahlîli, divânın tenkidli metni). Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları. google scholar
  • Taştan, E. (2012). Şeyh Gâlib ve yayımlanmamış şiirleri. Turkish Studies, 7 (4), 2825-2855. google scholar
  • Türkmen, M. N. (2011). Osmanlı döneminde saray ihtiyaçlarının karşılanması: Kar ve buz temini. Akademik Bakış, 4 (8), 203-214. google scholar
  • Ünal, U. (2003). İdari ve sosyal alanlarda Nizâm-ı Cedîd çabaları. OTAM Ankara Üniversitesi Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi, (14) , 273-289. google scholar
  • Yüksel, S. (1980). Şeyh Galip (Eserlerinin dil ve sanat değeri). Ankara: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları. google scholar
  • Usluer, F. (2013). ŞEYH GÂLİB, Mehmed. TEİS. Erişim adresi: http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/seyh-galib-mehmed Erişim tarihi: 20.08.2021 google scholar


SHARE




Istanbul University Press aims to contribute to the dissemination of ever growing scientific knowledge through publication of high quality scientific journals and books in accordance with the international publishing standards and ethics. Istanbul University Press follows an open access, non-commercial, scholarly publishing.