Studies on Mawlawiyah, Mawlana and Sheikh Ghalib
Reading Ottoman Modernization Through Sheikh Ghalib and Şinasi
Ali Şükrü ÇorukThroughout history, top-down radical or partial changes in particular societies and countries have been successful to the extent that the masses contributed positively to the process.It has been the duty of intellectuals and artists with a high degree of influence who believe in the necessity of what has been done to prepare society for such important processes, to remove the doubts and hesitations in people’s minds in the face of new practices implemented throughout the process. In particular, the active involvement of some intellectuals and artists in such processes, the framework of which was determined by the state, is also valid for Turkish modernisation, which has its roots in the Ottoman period and continues with new movements, although sometimes is interrupted for various reasons. In this article, the attitudes of Sheikh Ghalib (1757-1798) and Şinasi (1826-1871) towards the modernisation process they witnessed will be discussed. They were close witnesses of the Nizam-ı Cedid (New Order) and Tanzimat periods, which were described as a turning point in the history of Ottoman modernisation and took place in different periods approximately fifty years apart. Through an examination of their poetry, this article will also reveal the similarities and differences between the perspectives of the two poets, who lived at different times, on this important subject.
Osmanlı Modernleşmesini Şeyh Galip ve Şinasi Üzerinden Okumak
Ali Şükrü ÇorukDünya tarihinde toplumları ve ülkeleri yakından ilgilendiren ve özellikle yukarıdan aşağıya doğru bir seyir izleyen radikal yahut kısmî değişimler, kitlelerin bu sürece olumlu katkı yaptığı oranda başarıya ulaşmışlardır. Böylesine önemli süreçlere toplumu hazırlamak, süreç boyunca hayata geçirilen yeni uygulamalar karşısında insanların zihninde oluşan şüphe ve tereddütleri ortadan kaldırmak vazifesi ise yapılanların gerekliliğine inanan etki derecesi yüksek fikir adamları ve sanatçılara düşmüştür. Özellikle sınırları devlet tarafından çizilen böyle süreçlerde bazı fikir adamları ve sanatçıların aktif bir şekilde yer alması, kökleri Osmanlı dönemine dayanan ve kimi zaman çeşitli sebeplerle kesintiye uğramakla beraber yeni hamlelerle yoluna devam eden Türk modernleşmesi için de geçerlidir. Bu makalede Osmanlı tarihinde, 18. yüzyılın sonunda ve 19. yüzyılda, yaklaşık elli yıl arayla farklı dönemlerde gerçekleşen ve modernleşme tarihi içinde dönüm noktası olarak nitelendirilen, Nizam-ı Cedid ve Tanzimat dönemlerinin yakın şahidi olmuş iki şairin, Şeyh Galip (1757-1798) ve Şinasi’nin (1826-1871) bizzat şahidi oldukları modernleşme süreciyle ile ilgili tutumları üzerinde durulacaktır. Bunu yaparken ayrı zamanlarda yaşayan iki şairin böylesine önemli bir konuda benzer ve ayrılan taraflarını yazdıkları şiirlerden hareketle ortaya koymaya çalışılacaktır.
