CHAPTER


DOI :10.26650/B/AH3.2025.001.013   IUP :10.26650/B/AH3.2025.001.013    Full Text (PDF)

A Selection from the PTT Stamp Museum Collection: 12th International Woman’s Union Congress Commemorative Stamps

Suna C. Aydın Altay

There are scientific studies in various fields focusing on and evaluating “women’s rights” and Republican-era postage stamps, but there is no detailed scientific study on the postage stamps issued in 1935 in commemoration of the 12th International Women’s Union Congress. One of the important building blocks of the Republic’s project of ‘reaching the level of contemporary civilizations’ is the construction of the ‘modern woman’. Founded in 1924, the Turkish Women’s Union continued the struggle for women’s rights in Türkiye by organizing or participating in national and international events such as conferences and congresses, and attached importance to raising awareness and making the change of ‘Turkish women’ visible. In 1935, on the initiative of the Union, the 12th International Women’s Union Congress was organized in Istanbul, for the first time in a Muslim country. The congress was considered a prestige indicator that would introduce the Republic of Türkiye and its ideology to the world, and a series of 15 stamps were issued. The state saw postage stamps as important creations that would promote Türkiye’s history and cultural memory. The stamps commemorating the 12th International Women’s Union Congress, which we examine in this study, should be considered documents that construct the changes/transformations that Turkish society underwent in the early years of the Republic through women. On the stamps, the women imagined by the republic and women from different countries who fought for ‘women’s rights’ and ‘peace’ and received awards in various fields of science are visualized and thought to be role/models for the women of the world. In this context, the article attempts to analyze the thoughts of Republican-era Türkiye on how it wanted to convey its vision of ‘woman’ to the world.


DOI :10.26650/B/AH3.2025.001.013   IUP :10.26650/B/AH3.2025.001.013    Full Text (PDF)

PTT Pul Müzesi Koleksiyonundan Bir Seçki: 12. Uluslararası Kadınlar Birliği Kongresi Anı Pulları

Suna C. Aydın Altay

“Kadın hakları” ve Cumhuriyet dönemi posta pulları konuları üzerine yoğunlaşan, değerlendirmeler içeren çeşitli alanlarda bilimsel araştırmalar, yayınlar olmakla birlikte, 12. Uluslararası Kadınlar Birliği Kongresi anısına 1935 yılında bastırılmış posta pulları özelinde yapılmış detaylı bilimsel bir çalışma bulunmamaktadır. Cumhuriyetin ‘muasır medeniyetler seviyesine erişme’ projesinin önemli yapı taşlarından biri ‘modern kadın’ın inşasıdır. 1924 yılında kurulan Türk Kadınlar Birliği, Türkiye’de kadın hakları mücadelesini, ulusal ve uluslararası alanlarda konferans, kongre gibi etkinlikler düzenleyerek ya da düzenlenen etkinliklere katılarak sürdürmüş, farkındalık yaratmayı, ‘Türk kadını’nın değişimini görünür kılmayı önemsemiştir. 1935 yılında birliğin girişimi ile 12. Uluslararası Kadınlar Birliği Kongresi İstanbul’da, ilk kez Müslüman bir ülkede düzenlenmiştir. Kongre, Türkiye Cumhuriyeti’ni ve ideolojisini dünyaya tanıtacak bir prestij göstergesi olarak kabul edilmiş ve on beş parçadan oluşan bir pul serisi bastırılmıştır. Devlet posta pullarını, Türkiye’nin tarihini ve kültürel belleğini tanıtacak önemli yaratımlar olarak görmüştür. Çalışmada ele aldığımız, 12. Uluslararası Kadınlar Birliği Kongresi anı pulları, Cumhuriyetin erken yıllarında, Türk toplumunun geçirdiği değişim/dönüşümleri kadın üzerinden yapılandıran belgeler olarak düşünülmelidir. Pullarda cumhuriyetin düşlediği kadın ile ‘kadın hakları’, ‘barış’ konularında mücadele etmiş, çeşitli bilim alanlarında ödül almış farklı ülkelerden kadınlar görselleştirilmiş ve dünya kadınlarına rol/model olmaları düşünülmüştür. Bu kapsamda makalede, Cumhuriyet dönemi Türkiyesi’nin, ‘kadın’a ait öngörüsünün dünyaya nasıl iletmek istediğine dair düşüncelerinin çözümlenmesine çalışılmıştır.



References

  • Akoba, M. Müfahham. Türkiye’de Pul ve Pulculuk. İstanbul: Ceylan Yayınevi, 1963. google scholar
  • Arat, Yeşim. “Türkiye’de Modernleşme Projesi ve Kadınlar.” Türkiye’de Modernleşme ve Ulusal Kimlik, Ed. Sibel Bozdoğan ve Reşat Kasaba içinde 82-98. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yay: 55, 2005. google scholar
  • Aydın-Altay, Suna. “Erken Cumhuriyet Dönemi Kültür ve Sanat Yaşamında Ankara İmgesi.” Doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi, 2021. google scholar
  • Aydın-Altay, Suna, Özkan-Koç, Esra. “Ülkü Dergisi Kapak Tasarımları: Cumhuriyet İdeolojisinin Görsel Temsili.” Sanat Tarihi Dergisi 31 / 2 (2022): 341-369. google scholar
  • Benazus, Hanri. Türk Kadının Uyanışı. İstanbul: Dönüşüm Yayınları, 2005. google scholar
  • Coşkuner, Evrim Armağan. “Ulus-Devlet İnşasında Kemalizm’in Simgesi Olarak Posta Pulları.” Mukaddime 13 (2022): 37-68. google scholar
  • Çakır, Serpil. Osmanlı Kadın Hareketi. İstanbul: Metis Yayınları, 1996. google scholar
  • Davaz, Aslı. Eşitsiz Kız Kardeşlik. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2014. google scholar
  • Demir, Tanju. “Kurtuluş Savaşımızın Mektup Zarflarındaki Sesi: Anadolu (Ankara Hükümeti) Posta Pulları.” D.E.Ü Çağdaş Türkiye Araştırmaları Dergisi 8 (1998): 165-172. google scholar
  • Düzenli, Şükran ve Tamer Kavuran. “Görsel İletişim Aracı Olarak Pulun Tarihi Gelişimi ve Grafik Ürün Olarak Önemi.” Cumhuriyet Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilmler Dergisi 28/2 (2004): 188-203. google scholar
  • Elhan, Nail. “İran’ın Ulusallaşma Sürecinde Süreklilik ve Değişim: Banknotlar ve Posta Pulları Üzerinde Bir İnceleme.” Akademik Ortadoğu 11/2 (2017): 85- 97. google scholar
  • Frewer, Douglas. “Japanese Postage Stamps as social agents: some anthropological perspectives.” Japan Forum 14 (1) (2002): 1-19. google scholar
  • Hirwade, Mangala Anil ve Ujwala Anil Nawlakhe. “Postage Stamps and Digital Philately: Worldwide and Indian Scenario.” The International Information & Library Review 44 (1), (2012): 28- 39. google scholar
  • İçke, Ayşen. Türkiye’de Kadın Milletvekilleri ve Siyasal Faaliyetleri (1935-1991). Ankara: Atatürk Araştırma Merkezi Yayınları, 2014. google scholar
  • İnalcık, Halil. “Tanzimat Nedir?”, Tanzimat, Değişim Sürecinde Osmanlı İmparatorluğu, Ed. Halil İnalcık ve Mehmet Seyitdanlıoğlu içinde 29-56. Ankara: İş Bankası Kültür Yay., 2012. google scholar
  • Karakan, H. İbrahim, v.d. “Türkiye’nin Tanıtımında Posta Pullarının Fonksiyonel Önemi ve Türkiye’deki Posta Pullarına Yönelik İçerik Analizi.” Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi 6, S.1 (2017): 74-89. google scholar
  • Kurnaz, Şefika. Cumhuriyet Öncesi Türk Kadını (1839- 1923). İstanbul: Milli Eğitim Basımevi, 1992. google scholar
  • Küçüktaşdemir, Özgür. “Mitolojide Adalet İmgeleri.” ViraVerita E-Dergi 5 (2017): 87-132. google scholar
  • Namal, Yücel. “Türkiye Himâye-i Etfâl Cemiyeti Çorum Şubesi (1924-1930).” Karadeniz Araştırmaları 18/72 (2021): 937-962 google scholar
  • Ökten, Nazlı. “1935 İstanbul Uluslararası Kadınlar Birliği Kongresi: Otuz Yurdun Kadınları.” Tarih ve Toplum 219 (2002 Mart): 183-187. google scholar
  • Tarlakazan, B. Erhan. “Pul Tasarımlarında Osmanlıdan Günümüze Kadın Figürü.” İdil 7, 46, (2018): 711-727. google scholar
  • Taşkıran, Tezer. Cumhuriyetin 50. yılında Türk Kadın Hakları. Ankara: Başbakanlık Basımevi, 1973. google scholar
  • Toprak, Zafer. “1935 İstanbul Uluslararası Feminizm Kongresi ve Barış.” Düşün (1986): 24-29. google scholar
  • Tunaya, T. Zafer. Türkiye’de Siyasi Partiler. İstanbul: Doğan Kardeş Yay. 1952. google scholar
  • Ünal, Suzan. “12. Arsıulusal Kadınlar Kongresi.” Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi 9, S. 44 (2016): 533-561. google scholar
  • Wacks, Raymond. Hukuk Felsefesine Kısa Bir Giriş. Çev. Engin Arıkan. İstanbul: Tekin Yay., 2015. google scholar
  • Yasa-Yaman, Zeynep. “Ötekinin Varlığı: Her Resim Bir Öykü Anlatır.” Kadınlar Resimler Öyküler içinde 8-85. İstanbul: Pera Müzesi Yayını: 9, 2006. google scholar
  • Yaşar, Selman. Basındaki Bilgiler Işığında 12. Uluslararası Kadınlar Birliği Kongresi (18-26 Nisan 1935). Ankara: Iksad Yayınevi, 2020. google scholar
  • Yazıcı, Kubilay. “Tarih Öğretiminde Posta Pullarının Kullanılabilirliğine Bir Örnek ‘100 Posta Pulu İle Türk Tarihinden Bir Kesit -1863-1950 Yılları Arası-.” Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi 5 (16) (2014): 76-199. google scholar
  • Yılmaz, Mustafa. “Erken Cumhuriyet Dönemi’ndeki Toplumsal Değişimi Posta Pulları Üzerinden Okumak.” Milli Folklor 31/124 (2019): 230-245. google scholar
  • Zihnioğlu, Yaprak. Kadınsız İnkılap: Nezihe Muhiddin, Kadınlar Halk Fırkası, Kadın Birliği. İstanbul: Metis Yay., 2019. google scholar
  • Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi (BCA) 030.18.01.02.52.14.6. google scholar
  • Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi (BCA) 30.10.0.0, 229.541.5. google scholar
  • TBMM Zabıt Ceridesi D:5, İ:4, C:1, 13.3.1935, 48. google scholar
  • Kadınlar Toplanıyor”, Milliyet, (6 Haziran 1929): 1. google scholar
  • “Kadınlar Birliği Bir Seri Konferans Verecek”, Cumhuriyet, (27 Mart 1930): 1. google scholar
  • “S. Rauf H. Geldi. Kadınlar sulh konferansında neler görüşüldü?”, Cumhuriyet, (26 Mayıs 1931): 2. google scholar
  • “Kadınlar Birliği Köyleri İrşat için bir program hazırladı”, Cumhuriyet, (22 Haziran 1931): 3. google scholar
  • “Amerika’lı kadınlar İş ve Meslek Birliği azalarına dün bir çay ziyafeti verildi”, Cumhuriyet, (13 Ağustos 1931):1. google scholar
  • “Beynelmilel Kadın Birliği Kongresi”, Cumhuriyet, (26 Mart 1934): 1. google scholar
  • “Kadınlar Birliği Kongresi”, Cumhuriyet, 28 Haziran 1934): 2. google scholar
  • “Uluslararası Kadın Birliği Reisi Geldi”, Cumhuriyet, (30 Ocak 1935): 2. google scholar
  • “Uluslararası Kadın Kongresi”, Cumhuriyet, (3 Nisan 1935): 3. google scholar
  • “Kadınlar Kongresi”, Cumhuriyet, (4 Nisan 1935): 2. google scholar
  • “Kadınlar Birliği Dün Kendini Feshetti”, Tan, (11 Mayıs 1935): 2. google scholar
  • “Kadınbirliği kapanıyor”, Kurun, (30 Nisan 1935): 1, 9. google scholar


SHARE




Istanbul University Press aims to contribute to the dissemination of ever growing scientific knowledge through publication of high quality scientific journals and books in accordance with the international publishing standards and ethics. Istanbul University Press follows an open access, non-commercial, scholarly publishing.