Yazarlara metinlerinde iktisadi tartışmalar yürütmelerini ve böylece okurları ticarete atılmaya ve girişimciliğe teşvik etmelerini öneren Ahmet Midhat’ın bu öğüdünü tutan kişilerden biri Rüsumat Emaneti Muhasebe Kalemi Kâtibi Mehmet Tahir Efendi’dir. Mehmet Tahir’in Netice-i Sa’y (1893-94) adlı uzun öyküsünde, Arap limanlarından birinden yola çıkıp İstanbul’a kimsesiz ve yoksul biri olarak varan ve büyük bir gayretle hayata sıfırdan başlayan bir gencin yaşamından dramatik sahneler sunulmaktadır. Mehmet Tahir, Ahmet Midhat’a benzer bir şekilde, emek konusunda okurlara öğütler verir; çok çalışma, sabır gösterme ve girişken bir ruhla hareket etme gibi temalar çerçevesinde ve Osmanlı iktisadi ahlâkı doğrultusunda, bu gencin İstanbul’da yaşadığı dönüşümü değerlendirir. Bundan bir sene sonra yayımlanan Mehmet Tahir imzalı Kayınvalide adlı öyküde ise, “Ailede adaletli emek nasıl olmalıdır?” sorusu açıkça merkezdedir. Bir anne oğlunu çirkin bir kızla evlendirmek, böylece evin işlerini ona hiç başkaldırmadan yapacak bir gelin sahibi olmak istemektedir. Ancak oğlu, annesinin kendisine uygun bulduğu bu çirkin kıza âşık olur ve onu, genç kadını evde bir köle gibi kullanmak isteyen annesine karşı savunur. Yeni neslin eskinin âdetlerini sürdürmeye direnmesini konu eden Mehmet Tahir, bu öyküsünde de bir aileyi ayakta tutacak şeyin evin içindeki adaletin gözetilmesi olduğunu vurgular. Bu bildiride, İstanbul’un emek coğrafyasını evin dışında ve içinde irdeleyen Mehmet Tahir’in metinlerindeki adalet vurgusu ile yazarın bireysel çıkarın topluluk çıkarı üzerinde değerlendirilip değerlendirilemeyeceği sorusu hakkındaki ve toplumun en küçük yapıtaşı olarak aile konusundaki görüşleri ele alınmaktadır.