Article


ÂSAF HÂLET ÇELEBİ’NİN SİDHARTA ADLI ŞİİRİNİN METAFORİK YAPISI

Emine Gözde Özgürel

Âsaf Hâlet Çelebi (1907-1958)’nin şiiri, Dünya Edebiyatlarından kurulu büyük nakışa Türk Şiiri tarafından işlenmiş en önemli motiflerden biridir. Çelebi’nin, bir dizesi ile de Om Mani Padme Hum adlı üçüncü şiir kitabına adını veren Sidharta başlıklı şiirinde insan, psikolojik platformda, evrenle bütünleştiği bir an içerisinden mistik bir duyuşla resmedilirken, şiirin farklı kültürlerin etkileşiminden doğan yoğun metaforik yapısı dikkat çeker. Onda Buddha, Zen ve İslâm tasavvuf felsefesinin kavramlarıyla yoğrulmuş olan edebî dil, sese verilen önemle birleşerek incelip saflaşmıştır. Âsaf Hâlet Çelebi’nin, ilk dizesinden son dizesine, fikri uyandıran bir ses hâlini almış olan Sidharta adlı şiiri Çelebi’nin yazdığı “kültür şiiri” nin iyi örneklerinden biri olarak metin merkezli okuma yoluyla incelenecektir.


METAPHORICAL STRUCTURE OF CELEBI’S POEM SIDHARTA

Emine Gözde Özgürel

Âsaf Hâlet Çelebi ’s poems are one of the most significant patterns imprinted by Turkish Poetry to the embroidery created from World Literature. With one verse of Çelebi, in his poem named Sidharta which gave its name to his third poetry book named Om Mani Padme Hum, while people are described with a mystical feeling in a moment that they integrate with the universe on a psychological platform, the intense metaphorical structure of the poem arising from interaction among different cultures stands out. The literary language molded with the concepts of Buddha, Zen and Islamic Sufism philosophy has been refined by combining with the significance of sound and has resumed the finest state. Çelebi’s poem named Sidharta, which has resumed the state of a sound that awakens ideas from the first verse to the last, shall be examined in a textcentered study as one of the good examples of the “culture poems” he wrote



PDF View

References

  • AKERSON-ERKMAN, Fatma (2000), Dile Genel Bir Bakış, 1. Baskı, google scholar
  • İstanbul: Multilingual Yayınları. AYVERDİ, Samiha (2010), Dost, 5. Baskı, İstanbul: Kubbealtı Yayınları. google scholar
  • AYVERDİ, Samiha ve Safiye Erol ve Nezihe Araz ve Sofi Huri, (2003), google scholar
  • Ken’an Rifâî ve Yirminci Asrın Işığında Müslümanlık, İstanbul: Kubbealtı Yayınları. AYDEMİR, İbrahim Ahmet (2010), Türkçe’de Zaman ve Görünüş Sistemi, google scholar
  • Baskı, Ankara: Grafiker Yayınları. BARTHES, Ronald (1993), Göstergeler İmparatorluğu, (çev. Tahsin Yücel), 1. Baskı, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. google scholar
  • BOLAY, Süleyman Hayri (2004), Felsefi Doktrinler ve Terimler Sözlüğü, baskı, Ankara: Akçağ Yayınları. google scholar
  • BONNEFOY, Yves (2000), Antik Dünya ve Geleneksel Toplumlarda Dinler ve Mitolojiler Sözlüğü I-II, (Türkçe baskıyı yayına haz. Levent Yılmaz), google scholar
  • Ankara: Dost Kitapevi. CAMPBELL, Joseph (2010), Kahramanın Sonsuz Yolculuğu, (çev. Sabri Gürses), İstanbul: Kabalcı Yayınevi. google scholar
  • CAN, Şefik (2001), Cevâhir-i Mesneviyye I-II, 1. Baskı, İstanbul: Ötüken Yayınları. google scholar
  • CAN, Şefik (2006). Divân-ı Kebîr. 1. baskı. İstanbul: Ötüken Yayınları. google scholar
  • CEBECİOĞLU, Ethem (2009), Tasavvuf Terimleri Sözlüğü, 5. Baskı, google scholar
  • İstanbul: Ağaç Yayınları. ÇELEBİ, Âsaf Hâlet (2004), Bütün Yazıları, (haz. Hakan Sazyek), 2. baskı. google scholar
  • İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. ÇELEBİ, Âsaf Hâlet (2009), Bütün Şiirleri, 5. Baskı, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. google scholar
  • ÇELEBİ, Âsaf Hâlet (2003), Pali Metinlerine Göre Gotama Buddha, 1. google scholar
  • Baskı, Ankara: Hece Yayınları. ELIADE, Mircea (2009), Dinler Tarihine Giriş, (çev. Ekrem Demirli), google scholar
  • İstanbul: Kabalcı Yayınevi. ELIOT, Thomas Stearns (1987), Denemeler, (çev. Akşit Göktürk), 1. Baskı, google scholar
  • İstanbul: AFA Deneme Yayınları. HÂKİM, Suad (2005), İbnü’l Arabî Sözlüğü. (çev. Ekrem Demirli), İstanbul: Kabalcı Yayınları. google scholar
  • JUNG, Carl, Gustav (2006), Analitik Psikoloji, 2. baskı. (çev. Ender Gürol), Payel Yayınevi. google scholar
  • KILIÇ, Mahmut Erol (2011), Sufî ve Şiir Osmanlı Tasavvuf Şiirinin google scholar
  • Poetikası. 9. Baskı, İstanbul: İnsan Yayınları. KIRAN, Zeynel ve Ayşe Kıran (2010), Dilbilime Giriş. 3. baskı. Ankara: Seçkin Yayınları. google scholar
  • PAKALIN, Mehmet Zeki (1983), Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri google scholar
  • Sözlüğü, 1. Fasikül, İstanbul: Millî Eğitim Basımevi. RİFÂÎ, Kenân (2009a). Şerhli Mesnevî-i Şerif, 3. Basım, İstanbul: Kubbealtı Yayınları. google scholar
  • RİFÂÎ, Kenân (2009b), Sohbetler, 3. Basım, İstanbul: Kubbealtı Yayınları. google scholar
  • SCHIMMEL, Annemarie (2004), Tanrı’nın Yeryüzündeki İşaretleri, 1. baskı. İstanbul: Kabalcı Yayınevi. google scholar
  • YAVUZ, Hilmi (1987), Yazın Üzerine, 1. baskı, İstanbul: Bağlam Yayınevi. www.diyanet.gov.tr/kuran (10.01.2012) google scholar

Citations

Copy and paste a formatted citation or use one of the options to export in your chosen format


EXPORT



APA

Özgürel, E.G. (2014). ÂSAF HÂLET ÇELEBİ’NİN SİDHARTA ADLI ŞİİRİNİN METAFORİK YAPISI. Journal of Turkology, 24(2), 195-211. https://doi.org/null


AMA

Özgürel E G. ÂSAF HÂLET ÇELEBİ’NİN SİDHARTA ADLI ŞİİRİNİN METAFORİK YAPISI. Journal of Turkology. 2014;24(2):195-211. https://doi.org/null


ABNT

Özgürel, E.G. ÂSAF HÂLET ÇELEBİ’NİN SİDHARTA ADLI ŞİİRİNİN METAFORİK YAPISI. Journal of Turkology, [Publisher Location], v. 24, n. 2, p. 195-211, 2014.


Chicago: Author-Date Style

Özgürel, Emine Gözde,. 2014. “ÂSAF HÂLET ÇELEBİ’NİN SİDHARTA ADLI ŞİİRİNİN METAFORİK YAPISI.” Journal of Turkology 24, no. 2: 195-211. https://doi.org/null


Chicago: Humanities Style

Özgürel, Emine Gözde,. ÂSAF HÂLET ÇELEBİ’NİN SİDHARTA ADLI ŞİİRİNİN METAFORİK YAPISI.” Journal of Turkology 24, no. 2 (May. 2024): 195-211. https://doi.org/null


Harvard: Australian Style

Özgürel, EG 2014, 'ÂSAF HÂLET ÇELEBİ’NİN SİDHARTA ADLI ŞİİRİNİN METAFORİK YAPISI', Journal of Turkology, vol. 24, no. 2, pp. 195-211, viewed 20 May. 2024, https://doi.org/null


Harvard: Author-Date Style

Özgürel, E.G. (2014) ‘ÂSAF HÂLET ÇELEBİ’NİN SİDHARTA ADLI ŞİİRİNİN METAFORİK YAPISI’, Journal of Turkology, 24(2), pp. 195-211. https://doi.org/null (20 May. 2024).


MLA

Özgürel, Emine Gözde,. ÂSAF HÂLET ÇELEBİ’NİN SİDHARTA ADLI ŞİİRİNİN METAFORİK YAPISI.” Journal of Turkology, vol. 24, no. 2, 2014, pp. 195-211. [Database Container], https://doi.org/null


Vancouver

Özgürel EG. ÂSAF HÂLET ÇELEBİ’NİN SİDHARTA ADLI ŞİİRİNİN METAFORİK YAPISI. Journal of Turkology [Internet]. 20 May. 2024 [cited 20 May. 2024];24(2):195-211. Available from: https://doi.org/null doi: null


ISNAD

Özgürel, EmineGözde. ÂSAF HÂLET ÇELEBİ’NİN SİDHARTA ADLI ŞİİRİNİN METAFORİK YAPISI”. Journal of Turkology 24/2 (May. 2024): 195-211. https://doi.org/null



TIMELINE


Published Online30.12.2014

SHARE




Istanbul University Press aims to contribute to the dissemination of ever growing scientific knowledge through publication of high quality scientific journals and books in accordance with the international publishing standards and ethics. Istanbul University Press follows an open access, non-commercial, scholarly publishing.