THE GLAZED BRICK TOMBSTONE SITUATED IN THE GRAVEYARD OF NİKSAR MELİK DANİŞMEND GAZİ TOMB
Ayşe Denknalbant ÇobanoğluDue to a workshop on the history of Niksar, during the visit we carried out in 2012 a green glazed brick tombstone in Melik Danişmend Gazi Tomb has been taken our attention. The tombstone is important in that it is made from terracotta, unprecedented, and that it is confronted as the only example identified from this material (according to existing literature review). The purpose of this study is to introduce the technical, form and ornamentation characteristics of the tombstone to the literature. The upper part of the rectangular form is arranged with six round slices and the middle slice is estimated to have ended in a slight pointed manner. On the surface of the brick, which is understood to be the green glaze from the remaining traces, there are freestanding ornaments with mold printing technique. There is no inscription and no date on the tombstone. It is difficult to tell a definite thing about the date of the tombstone, for which we can not identify the comparison material from its type. However, it may be possible that we compare the examples with similar features as the form features, albeit the materials are different. Especially when we look at other tombstones in the regions of Niksar, Tokat and Sivas, it is possible to find similar forms, generally dated to the XIV. and XV. centuries. Given the similarity of the use of sliced forms and rosettes on stone tombstones, it can be argued that the glazed brick tombstone can be dated to the fourteenth and fifteenth centuries.
NİKSAR MELİK DANİŞMEND GAZİ TÜRBESİ HAZİRESİ’NDE TESPİT EDİLEN SIRLI TUĞLA ŞAHİDE
Ayşe Denknalbant ÇobanoğluNiksar tarihi ile ilgili bir çalıştay dolayısıyla, 2012 senesinde gerçekleştirdiğimiz ziyaret sırasında, Melik Danişmend Gazi Türbesi’nin haziresinde yeşil sırlı tuğla bir şahide dikkatimizi çekmiştir. Şahide, daha önce bir benzeri görülmemiş şekilde, pişmiş topraktan imal edilerek sırlanmış olması bakımından ve (mevcut literatür incelemesine göre) bu malzemeden tespit edilmiş tek örnek olarak karşımıza çıkması açısından önem arz etmektedir. Çalışmadaki amaç, şahidenin teknik, biçim ve süsleme özelliklerinin tanıtılarak literatüre geçirilmesidir. Dikdörtgen biçimdeki şahidenin üst kısmı altı adet yuvarlak dilimle düzenlenmiş olup ortadaki dilim biraz kırık olmakla birlikte hafif sivri bir şekilde sonlandığı tahmin edilmektedir. Kalan izlerinden yeşil sırlı olduğu anlaşılan tuğla şahidenin yüzeyinde, kalıp baskı tekniğiyle serbest şekilde yapılmış süslemeler yer almaktadır. Şahide üzerinde kitabe ve tarih bulunmamaktadır. Burada tanıtılan yeşil sırlı tuğla şahidenin tarihlendirilmesinde, imal edildiği malzemeyle benzer karşılaştırma malzemesi tespit edemediğimiz için kesin bir şey söylemek zordur. Ancak söz konusu şahideyi, malzemeleri farklı olmakla birlikte, biçim özellikleri olarak benzer şahidelerle karşılaştırmamız mümkün olabilir. Özellikle Niksar, Tokat ve Sivas bölgesindeki diğer örneklere baktığımızda, genel olarak XIV. ve XV. yüzyıla tarihlenen benzer biçimdeki şahidelere rastlamak mümkündür. Taş şahidelerdeki dilimli biçimin ve rozetlerin kullanımının benzerliği dikkate alındığında sırlı tuğla şahidenin XIV. - XV. yüzyıllara tarihlendirilebileceği ileri sürülebilir.
