9. Milletlerarası Türkoloji̇ Kongresi̇ Bildiriler Kitabı
Sarmat Toplumunun Ortaya Çıkışına İlişkin Yeni Bir Görüş: Göç Olgusu
Orhan Doğan, Said Mübin ÇalışSarmatlar; MÖ III. yüzyıldan başlayarak Kuzey Karadeniz’deki İskit egemenlik alanını kontrolü altına alarak, burada kendi askeri – siyasal gücünü bölgedeki diğer toplumlara kabul ettirmiş ve MÖ II. yüzyılın sonuna gelindiğinde Kuzey Karadeniz’in en güçlü devleti konumuna ulaşmıştır. Sarmat toplumunun ortaya çıkışı konusu modern kaynaklarda genel olarak MÖ III. yüzyılda, onların Karadeniz’in kuzeyinde görülmeye başlamasıyla açıklanmaktadır. Ancak İç Asya’daki bozkır toplumlarına ilişkin arkeolojik bulgular incelendiğinde, Kuzey Karadeniz’deki Sarmat arkeolojik bulgularıyla büyük oranda benzeşmiş olması dikkat çekmektedir. Bu durum, Sarmatların ortaya çıkışının daha erken bir tarihte gerçekleştiğini düşündürmektedir. MÖ IV. – MÖ II. yüzyıllar arası süreçte İç Asya’daki bozkır toplumlarının göç hareketlerinin sıklaşmaya başladığı anlaşılmaktadır. Bu dönemdeki bozkır toplumları; iklim ve doğa olayları gibi doğal göç nedenlerinin dışında, MÖ IV. yüzyılın ikinci yarısında gerçekleşen İskender’in Doğu Seferi’nden doğrudan etkilenerek çeşitli bölgelere göç etmek zorunda kalmışlardır. MÖ III. yüzyılın sonunda başlayan Hun – Yüe-çi askeri mücadeleleri ve Yüe-çi toplumunun batıya doğru göçü nedeniyle bölgede bulunan birçok bozkır toplumu yine olumsuz etkilenerek farklı bölgelere göç etmek zorunda kalmışlardır. İki ayrı ana nedenden dolayı gerçekleşen bu göçler sırasında İç Asya’daki bozkır halkları, birbirine karışarak yeni toplumların ortaya çıkmasına neden oluşturmuştur. Sarmat toplumunun ortaya çıkışının da bu göç hareketlerinden etkilenmiş olduğu saptanmaktadır. Bu çalışma, MÖ IV – MÖ II. yüzyıllar arasında İç Asya’da gerçekleşen göç hareketleri sonucunda çeşitli bozkır toplumlarının bir araya gelerek Sarmat toplumunu oluşturmasını açıklamaya çalışmaktadır.
A New View on the Emergence of the Sarmatian Society: The Phenomenon of Migration
Orhan Doğan, Said Mübin ÇalışThe Sarmatians; by taking control of the Scythian land in the Northern Black Sea at starting from 3rd century BC and Sarmatians had accepted their military and political power to other societies in the region at end of the 2nd century BC. Modern sources generally explain the topic of the Sarmatians’ emergence alongside their appearance in the Northern Black Sea region in the 3rd century BC. However, examining the archaeological findings of steppe societies in Inner Asia shows them to noteworthily be largely similar to Sarmatian archaeological findings in the Northern Black Sea region. This suggests that the emergence of Sarmatians had taken place at an earlier date. The migration movements of steppe societies in Inner Asia also noteworthily began to become more frequent in the 4th through 2nd centuries BC. Steppe societies in this period had to migrate to various regions as a direct result of Alexander’s Eastern Expedition in the second half of the 4th century BC. Due to the Hun-Yuezhi military struggles that started at end of the 3rd century BC and the westward migration of the Yue-Chi society, many steppe societies in the region were adversely affected and had to migrate to different regions. The emergence of the Sarmatians was also determined to have been affected by these migration movements. This study aims to explain how various steppe societies came together to form Sarmatians as a result of the migration movements that took place in Inner Asia between the 4th and 2nd centuries BC.