Covıd-19 Salgın Sürecinde Kadın ve Hane İçi Emeği

Bu çalışmada COVID-19 salgın sürecinde kadınların hane içindeki ücretsiz emeği ele alınmıştır. Çalışmanın amacı, süresi ve sürecinin gelişimi belli olmayan 21. yüzyılın salgın koşullarında kadınların hane içinde sundukları ücretsiz emekleri üzerindeki değişimin anlık olarak fotoğrafını çekmek ve durum tespiti yapmaktır. Çalışan kadınlar için ikinci vardiya olarak değerlendirilen hane içindeki ücretsiz emek sürecinin salgın ile birlikte, evden çalışmaya başlayan kadınlar için tek ve bütüncül bir vardiyaya dönüştüğünü söylemek mümkündür. Emek piyasasında çalışmayan kadınlar için hâlihazırda var olan hane içi işlere yenilerinin eklendiği, işlerin çeşitlendiği ve kadınların üstlendiği iş ve roller arasındaki geçiş sürecinin kısaldığı; kadınların hane içi işleri başkalarına ücreti karşılığında devretmelerinin zorlaştığı, dolayısıyla kadınların rezervasyon ücretlerinin hatırı sayılır bir biçimde arttığı ifade edilebilir. Bir diğer tespit ise tek ebeveynli ailelerde kadınların artan sorumluluğu ve hane içinde özellikle kadınlara ve çocuklara yönelik artan şiddet vakaları ile şiddet karşısında başvuru mekanizmalarının işleyişinin önemine yöneliktir.

Anahtar Kelimeler: COVID-19, salgın, kadın, emek, kadın emeği

Referanslar

Bennholdt-Thomsen, V. (2014). Kadın emeğinin geleceği ve kadına yönelik şiddet. Mies, M., BennholdtThomsen, V., Von Werlhof, C. (Eds.), Son sömürge: kadınlar, içinde (s. 177– 202). İstanbul: İletişim Yayınları. google scholar
Bergen, L. (2017). Havva’nın evsiz kızları. İstanbul: Yazıgen Yayıncılık. google scholar
Biçerli, M. K. (2005). Çalışma ekonomisi. İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım. google scholar
Brown, H. A. (2015). Marx’ta toplumsal cinsiyet ve aile. (G. Rastgeldi, Çeviri). Ankara: Dipnot Yayınları. google scholar
Coşan, B. (2018). Dünyada ve Türkiye’de sosyoekonomik bir problem olarak tek ebeveynli aile olgusunun çok boyutlu değerlendirilmesi. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 18, (41), 259–294. google scholar
Fraser, E. (2020). Impact of COVID-19 pandemic on violence against women and girls. Retrieved from http://www.sddirect.org.uk/media/1881/vawg-helpdesk-284-covid-19-and-vawg.pdf google scholar
Gürsel, S., Güner, D., Darbaz, B. (2009). Kadınlar daha uzun süre işsiz kalıyor. Betam Araştırma Notu, 09/47, 1–5. google scholar
Hochschild, A. R. (1989). The second shift. London: Penguin Books. google scholar
ILO. (2020). Women health workers: working relentlessly in hospitals and at home. Retrieved from https://www.ilo.org/global/about-the-ilo/newsroom/news/WCMS_741060/lang--en/index.htm google scholar
Işık, E.; Serdaroğlu, U. (2015). Kadın emeği: feminist iktisadın yol haritası üzerinden bir okuma. Türk Tabipleri Birliği Mesleki Sağlık ve Güvenlik Dergisi, (56), 6–14. google scholar
Medicana. (2020). Korona virüs riskine karşı 14 kural. Erişim adresi: https://www.medicana.com.tr/haberdetay/10119/ korona-virus-riskine-karsi-14-kural google scholar
Omay, U. (2012). Toplum ve çalışma yaşamında cinsiyet. Sungur-Taşdemir, Z. (Ed.), Çalışma sosyolojisi, içinde (s. 154–182). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi. google scholar
Özden, K.; Özmat, M. (2014). Salgın ve kent: 1347 veba salgınının Avrupa’da sosyal, politik ve ekonomik sonuçları. İdeal Kent, (12), 60–87. google scholar
Özkaplan, N. (2009). Duygusal emek ve kadın işi/erkek işi. Çalışma ve Topum, (21), 15–24. google scholar
Sennett, R. (2008). Ten ve taş: Batı uygarlığında beden ve şehir. (T. Birkan, Çeviri). 3. B., İstanbul: Metis Yayınları. google scholar
Taşkın, S. (2017). XVI. Yüzyıl Osmanlı ahlak felsefesinin köklerini İlkçağ’da aramak: Aristoteles ve Kınalızâde Ali’de aile ahlakı. Bingöl Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 5, (10), 203–230. google scholar
TÜİK. (2019). İstatistiklerle aile, 2018. [Veri dosyası] Sayı: 30726. Erişim adresi: http://www.tuik.gov.tr/ google scholar
UN. (2020). Put women and girls at the centre of efforts to recover from COVID-19. Retrieved from https://www.un.org/en/un-coronavirus-communications-team/put-women-and-girls-centre-effortsrecover-covid-19 google scholar
Varol, A. (2010). Bilgi toplumunda kamusal alan. Sosyal Bilimler Dergisi, (4), 121–129. google scholar
4857 Sayılı İş Kanunu. Erişim adresi: https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.4857.pdf google scholar

Covid-19 Pandemisinin Ekonomik, Toplumsal ve Siyasal Etkileri

BÖLÜM

Covıd-19 Salgın Sürecinde Kadın ve Hane İçi Emeği

Referanslar

PAYLAŞ