Cumhuri̇yet’i̇n 100. Yılında Bilgi ve Belge Yönetimi Teknolojisinde Güncel Yaklaşımlar

EnglishTürkçe

BÖLÜM


DOI :10.26650/B/SS53.2024.015.11   IUP :10.26650/B/SS53.2024.015.11    Tam Metin (PDF)

Millet Kıraathanelerinin Halk Kütüphanesi Kullanıcısı Üzerindeki Olumlu Etkisi Üzerine Bir İnceleme: Merkezefendi Millet Kıraathanesi Örneği

Ümit Konya, Şeyma Güzeldal

Antik dönemlerden itibaren kütüphanelerin insanlığa sunduğu temel fayda, bilginin muhafazasını sağlamak olmuştur. Son yıllarda birçok değişiklik ve yenilik meydana gelmesine rağmen kütüphanelerin asıl amaçları, daima ziyaretçilerine aradıkları bilgiyi sunmak ve doğru bilgiye ulaşmalarına yardımcı olmaktır. 21. yüzyıla gelindiğinde kütüphanelerin toplum için sağladığı yarar, sadece bilgi taşıyıcılarına erişim değil, aynı zamanda bu mekânların bir tür yaşam merkezleri haline dönüşmüş olmasıdır. Halk kütüphaneleri ve bir türü olan millet kıraathaneleri de bu amaç doğrultusunda bireyin, bilgiye erişiminin yanı sıra sosyalleşmesine ve kültürel faaliyetlerde bulunabilmesine olanak sağlayan merkezler haline dönüşmüştürBu doğrultuda çalışmanın ilk bölümünde halk kütüphanesi tanımı, halk kütüphanelerinin, eğitimi desteklemesinde önemli bir rol oynadığı ortaya koyulmuştur. İkinci bölümde millet kıraathanelerinin kurulmasında model olarak alınan “kıraathane” kültürünün geçmişi ve geçirdiği evreler hakkında bilgiler verilmiştir. Ayrıca millet kıraathanelerinin ağırlıklı kullanıcı kitlesini oluşturan genç nesil üzerindeki etkileri ve bu kütüphanelerin sosyalleşmeye katkıları da incelenmiştir. Nitekim genç nesil için millet kıraathaneleri, çalışma grupları oluşturup birlikte ders çalışabildikleri, diğer okuyucular için de kültürel faaliyetlerde ve fikir alışverişinde bulunabildikleri mekânlar olarak göze çarpmaktadır. Ayrıca, millet kıraathanelerinin sanatçılar ve sanat meraklıları için, sergiler düzenlemek ve kendilerini tanıtmak için bir mekân olarak kullanıldığı da görülmüştür. Bu bağlamda halk kütüphaneleri ve millet kıraathaneleri çeşitli benzerlikler ve farklılıkları açısından incelenmiştir. Üçüncü bölümde ise 2018’den itibaren Türkiye’de açılmaya başlanan millet kıraathanelerinin halk kütüphanesi kullanıcısı üzerindeki etkileri ve özellikle genç ve eğitim-öğretimde okuyan nüfusun yoğun olduğu ülkemizde sıklıkla tercih edilen ders çalışma mekânları olarak kullanıcılarının bu kütüphaneler hakkındaki deneyimleri ve olumlu/olumsuz tecrübeleri araştırılmıştır. Bu amaç doğrultusunda, araştırma Merkezefendi Millet Kıraathanesi özelinde yapılmış ve kıraathane kullanıcılarına anket tekniği kullanılarak bulgulara ulaşılmıştır. 


Anahtar Kelimeler: Kütüphane, Halk Kütüphanesi, Millet Kıraathanesi, Kullanıcı Memnuniyeti, Zeytinburnu Merkezefendi Millet Kıraathanesi, İstanbul Kıraathane
DOI :10.26650/B/SS53.2024.015.11   IUP :10.26650/B/SS53.2024.015.11    Tam Metin (PDF)

An Investigation on the Positive Effects of Millet Kıraathanesi on the User of the Public Library: The Example of Merkezefendi Millet Kıraathanesi

Ümit Konya, Şeyma Güzeldal

The major benefit of libraries to humanity since ancient times has been to ensure the preservation of knowledge. Although there have been many changes and innovations in years, the main purpose of libraries is to always present the information they seek to their visitors and help them reach the truth. In the 21st century, the benefit of libraries for society is not only access to books but also that these places have turned into a kind of living center. Today, Public Libraries and Millet Kıraathanesi, which are among the libraries with many types, have turned into centers that allow the individual to socialize and engage in cultural activities, as well as access to information In this direction, in the first part of the study, information about the definition of the Public Library, and it has been revealed that Public Libraries play an important role in supporting education. In the second part, information is given about the past and the phases of the “kıraathane” culture, which was taken as a model for the establishment of Millet Kıraathanesi. In addition, the effects of Millet Kıraathanesi on the younger generation, which makes up the predominant user mass, and the contributions of these libraries to socialization, were also examined. Millet Kıraathanesi stand out as places where they can form study groups and study together, and where they can exchange ideas and engage in cultural activities for other readers. It has also been seen that Millet Kıraathanesi are used as a venue for artists and art enthusiasts, to organize exhibitions and to promote themselves. In this context, Public Libraries and Millet Kıraathanesi were examined in terms of various similarities and differences. In the third part, the effects of Millet Kıraathanesi, which was opened in Turkey since 2018, on the users of the Public Library, and the experiences and positive/negative experiences of the users about these libraries, as the frequently preferred study venues, especially in our country where the young and studying population is dense, were investigated. For this purpose, the research was carried out in the Merkezefendi Millet Kıraathanesi and some findings were reached by using the questionnaire technique.


Anahtar Kelimeler: Library, Public Library, Millet Kıraathanesi, User Satisfaction, Zeytinburnu Merkezefendi Millet Kıraathanesi, Istanbul Kıraathane

Referanslar

  • Adigüzel, O., Batur, H. Z., & Ekşili, N. (2014). Kuşakların Değişen Yüzü ve Y Kuşağı İle Ortaya Çıkan Yeni Çalışma Tarzı: Mobil Yakalılar. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19, 165-182. google scholar
  • Alpay, M. (1991). Kütüphane-Dünü Yarına Bağlayan Köprü. Türk Kütüphaneciler Derneği. google scholar
  • Altay, A. (2018). Okuma Kültürü ve Halk Kütüphaneleri. İçinde M. A. Akkaya & H. Odabaş (Ed.). Halk Kütüphaneleri Geçmişten Geleceğe Yönelimler ve Yeni Roller. Hiperlink. google scholar
  • Anameriç, H., & Rukanci, F. (2017). Belgelerle Türk Kütüphanecilik Tarihi (1938-1960): Retrospektif Bir Değerlendirme (I). google scholar
  • Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(1). 49-70 google scholar
  • Aras, G. (2017). Edebiyat ve Kültür: Bireysel ve Toplumsal Gelişmede Okuma ve Kütüphane Alışkanlığı Üzerine. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(2). 945-968. google scholar
  • Atılgan, D. (2003). Demokratikleşme Sürecinde Halk Kütüphaneleri. Türk Kütüphaneciliği, 17(4), 381-385. google scholar
  • Aytaç, Ö. (2005). Kimlik, Kamusal Alan ve Toplumsal Cinsiyet Bağlamında Kahvehaneler: Coffeehouses in the Context of Identity, Public Sphere and Gender. Journal of Academic Studies, 6(24), 15-40. google scholar
  • Baysal, J. (1992). Kitap ve Kütüphane Tarihine Giriş. Türk Kütüphaneciler Derneği. google scholar
  • Birsel, S. (2016). Ah Beyoğlu Vah Beyoğlu. Sel Yayıncılık. google scholar
  • Birsel, S. (1975). Kahveler Kitabı. Koza Yayınları. google scholar
  • Bostan, İ. (2001). Kahve. İçinde TDV İslam Ansiklopedisi (C. 24). https://islamansiklopedisi.org.tr/kahve google scholar
  • Campbell, H. C. (1988). Halk Kütüphanesi Sistem ve Hizmetlerinin Geliştirilmesi (B. Çapar, Çev.). Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları. google scholar
  • Çapar, B. (1987). Halk Kütüphanesi Hizmetinin Yaygınlaştırılması ve Planlanması. Türk Kütüphaneciliği, 1(2). 55-61. google scholar
  • Elkatmiş, M. (2015). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Okuma İlgi ve Alışkanlıkları. Kastamonu Eğitim Dergisi, 23(3), 1223-1240. google scholar
  • Ersoy, O. (1966). Halk Kütüphaneleri Üzerine Bir Araştırma. Güven Matbaası. google scholar
  • Evren, B. (1996). Eski İstanbul’da Kahvehaneler. Milliyet Yayınları. google scholar
  • Faroqhi, S. (2014). Osmanlı Kültürü ve Gündelik Yaşam / Ortaçağdan Yirminci Yüzyıla (E. Kılıç, Çev.). Tarih Vakfı Yurt Yayınları. google scholar
  • Georgeon, F., & Gregoire, H. D. (1999). Doğu’da Kahve ve Kahvehaneler (E. Özdoğan & M. Atik, Çev.). Yapı Kredi Yayınları. google scholar
  • Gerçek, S. N. (1997). İstanbul’dan Ben de Geçtim (İ. Kara & A. Birinci, Ed.). Kitabevi. google scholar
  • Giesecke, J., & McNeil, B. (2010). Fundamentals of Library Supervision. American Library Association. google scholar
  • Göktaş, E. (1999). Osmanlı Döneminde Kahvehaneler, Kıraathaneler ve Bunların İşlevleri. Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 11.67-81. google scholar
  • Halk Kütüphaneleri Yönetmeliği, 2012. https://kygm.ktb.gov.tr/TR-310786/yeni-nesil-kutuphane-binalari.html google scholar
  • Işın, E. (1994). Kahvehaneler. İçinde Dünden Bugüne İstanbul Ansiklopedisi (C. 4). Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı. google scholar
  • Karababa, E., & Ger, G. (2011). Early Modern Ottoman Coffeehouse Culture and the Formation of the Consumer Subject. Journal of Consumer Research, 37(5), 737-760. https://doi.org/10.1086/656422 google scholar
  • Keseroğlu, H. (1989). Halk Kütüphanesi Politikası ve Türkiye Cumhuriyeti’nde Durum. Edebiyat Fakültesi Basımevi. google scholar
  • Konya, Ü. (2017). Yerel Yönetimler ve Kütüphane Hizmetleri: İstanbul’da Belediye Kütüphaneleri. Hiperlink Yayınları. google scholar
  • Koz, M. S. (1994). Meserret Kıraathanesi. İçinde Dünden Bugüne İstanbul Ansiklopedisi (C. 5). Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı. google scholar
  • Koz, M. S., & Kuzucu, K. (2015). Türk Kahvesi. Yapı Kredi Yayınları. google scholar
  • Kuzucu, K. (2011). Türk Kültür ve Düşünce Tarihinde Sarafim Kıraathanesi. Türk Yurdu, 31(289), 281-289. google scholar
  • Kültür ve Turizm Bakanlığı. (2022). https://pgm.ktb.gov.tr/TR-136937/kutuphaneler-hangi-gun-ve-saatlerde-a-ciktir.html google scholar
  • Okçabol, R. (1994). Halk Eğitimi / Yetişkin Eğitimi. Der Yayınları. google scholar
  • Öztürk, S. (2020). Cumhuriyet Türkiyesinde Kahvehane ve İktidar 1930-1945. Kırmızı Yayınları. google scholar
  • Peçevi, İ. (1992). Peçevi Tarihi (C. 1). Kültür Bakanlığı. google scholar
  • Soysal, Ö. (1967). Yeni Eğitim Anlayışında Kütüphane. Türk Kütüphaneciliği. 16(4), 231-240. google scholar
  • Sökmen, C. (2011). Eski İstanbul Kahvehaneleri. Ötüken Neşriyat. google scholar
  • Tonta, Y. (2012). Kütüphanecilik ve Bilgibilim Eğitiminde Gelişmeler ve Program Değişiklikleri. Türk Kütüphaneciliği, 26(2), 227-261. google scholar
  • Türk Dil Kurumu. (2022). https://sozluk.gov.tr/ google scholar
  • Uşaklıgil, H. Z. (2008). Kırk Yıl. Özgür Yayınları. google scholar
  • Ünver, S. (1979). Yayın Hayatımızda Önemli Bir Yeri Olan Sarafim Kıraathanesi. Belleten, 43(170). 481-490. google scholar
  • Üsdiken, B. (1994). Elit Pastanesi. İçinde Dünden Bugüne İstanbul Ansiklopedisi (C. 3). Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı. google scholar
  • Willett, H. G. (1995). Public Library Youth Services: A Public Policy Approach. Greenwood Publishing Group. google scholar
  • Yaşar, A. (2005). Osmanlı Şehir Mekânları: Kahvehane Literatürü. Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, 6, 237-256. google scholar
  • Yaşar, A. (2016). İstanbul’da Sosyalleşme Mekânları. Içinde Antik Çağdan 21. Yüzyıla Büyük İstanbul Tarihi Ansiklopedisi (C. 4). İBB KÜLTÜR A.Ş, İSAM. google scholar
  • Yılmaz, B. (2004). Halk Kütüphanesi Hizmeti: Gelişim İçin IFLA/UNESCO İlkeleri. Türk Kütüphaneciler Derneği İstanbul Şubesi. google scholar
  • Yılmaz, B. (1990). Okuma Alışkanlığı ve Yenimahalle İlçe Halk Kütüphanesi. (Yüksek Lisans Tezi) Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Ankara. google scholar
  • Yılmaz, B. (1989). Okuryazarlık ve Okuma Alışkanlığı Üzerine. Türk Kütüphaneciliği, 3(1), 48-53. google scholar
  • Zeytinburnu Millet Kıraathanesi. (2022). Millet Kıraathaneleri. https://milletkiraathanesi.org.tr/zeytinburnu-mil-let-kiraathanesi google scholar


PAYLAŞ




İstanbul Üniversitesi Yayınları, uluslararası yayıncılık standartları ve etiğine uygun olarak, yüksek kalitede bilimsel dergi ve kitapların yayınlanmasıyla giderek artan bilimsel bilginin yayılmasına katkıda bulunmayı amaçlamaktadır. İstanbul Üniversitesi Yayınları açık erişimli, ticari olmayan, bilimsel yayıncılığı takip etmektedir.