Cumhuriyetin 100. Yılında Türkiye Ekonomisi

EnglishTürkçe

BÖLÜM


DOI :10.26650/B/SS10.2023.016.25   IUP :10.26650/B/SS10.2023.016.25    Tam Metin (PDF)

Gelir Eşitsizliği ve İnsani Gelişme İlişkisi: Türkiye Örneği

Seda Selin Keleş

Çalışmada 1990-2021 dönemi Türkiye’de insani gelişme ve gelir eşitsizliği arasındaki ilişki incelenmiştir. Bu bağlamda çalışmada, gelir eşitizliğini temsilen Gini katsayısı, insani gelişmeyi temsilen ise insani gelişim endeksi kullanılarak zaman serisi analizi yapılmıştır. Analizde serilerin durağanlığı KPSS birim kök testi, uzun dönemli ilişki Johansen eşbütünleşme testi ile vektör hata düzeltme modeli ve nedensellik ilişkisi Granger nedensellik testiyle incelenmiştir. Johansen eşbütünleşme testine göre insani gelişme ve gelir eşitsizliği arasında uzun dönemli bir ilişki bulunmuştur. Ayrıca gelir eşitsizliğindeki %1’lik artış insani gelişmişliği %3.66 azaltacağı tespit edilmiştir. Granger nedensellik testi sonucuna göre ise Türkiye’de gelir eşitsizliğinden insani gelişmişliğe tek yönlü ilişki bulunmuş ancak insani gelişmişlikten gelir eşitsizliğine nedensellik ilişkisi bulunamamıştır.


Anahtar Kelimeler: Gelir Eşitsizliği, İnsani Gelişme, Gelir Dağılımı, Granger Nedensellik Test

Referanslar

  • Asandaş, N. & Işık, N. (2021). Ekonomik kalkınma ve gelir dağılımının yoksulluk üzerindeki etkisi: ekonometrik bir analiz. Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(3), 101-116. google scholar
  • Bucak, Ç., & Saygılı, F. (2022). Ticari açıklık, gelir eşitsizliği ve insani gelişme ilişkisi: panel veri analizi. Ege Stratejik Araştırmalar Dergisi, 13(2), 23-41. google scholar
  • Çınar, M. & Sevüktekin, M. (2017). Ekonometrik zaman serileri analizi: Eviews uygulamalı. Dora Basım Yayın Dağıtım Ltd. Şti. google scholar
  • Çü tcü, İ., Atay, G. & Akkurt, A. (2020). Kalkınma-gelir dağılımı ı̇lişkisi: Türkiye ekonomisi üzerine yapısal kırılmalı ekonometrik analiz, Bartın Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11(22), 448-466. google scholar
  • Erkekoğlu, H. & Uslu, H. (2020). Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde kalkınma ve gelir eşitsizliği ilişkisi: dinamik panel veri analizi. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 16(2), 489-509. Retrieved from https:// dergipark.org.tr/tr/pub/esad/i ssue/57633/637797. google scholar
  • Faisal, S. (2022). Analysis of human development, economic growth and income inequality in SAARC country. Journal of Development and Social Sciences (JDSS) April-June, 3(2). google scholar
  • Göksu, S. & Kılıç, R. (2020). Gelir dağılımındaki eşitsizliğin belirleyicilerine yönelik panel nedensellik analizi: OECD ülkeleri örneği. Maliye Dergisi, 178:82-97. google scholar
  • Hysa, E. (2014). Inequality and human development correlation in Albania. In Proceedings in GV-Global Virtual Conference (No. 1). google scholar
  • Kabakçı Günay, E. & Topbaş, F. (2021). Impact of income distribution inequality on the human development index: panel data analysis for BRICS countries. Akademik Hassasiyetler, 8 (17), 247-257. google scholar
  • Karahanoğulları, Y. ve Türk, D. (2018). Siyasal bedenin maliyesi: Piketty, Rousseau ve Neoliberalizm. Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi, 2018 Özel Sayısı, 1-22. google scholar
  • Karaş, G. (2021). Gelir dağılımı ve kalkınma ilişkisi: BRICS-T ülkeleri örneği. Maliye Dergisi, (180), 233-251. google scholar
  • Kwiatkowski, D., Phillips, P.C. B., Schmidt, P. & Shin, Y. (1992), Testing the null hypothesis of stationarity against the alternative of a unit root: how sure are we that the economic time series have a unit root?. Journal of Econometrics, 54, 159 178 google scholar
  • Logar, B., & Nizami, N. (2022). Impact of Income Inequality on human development in Emerging Economies-a Panel Data Analysis. https://assets.researchsquare.com/files/rs-189403 4/v1/01660d11-34e7-4a8f-a87c- 555c1365fa71.pdf?c=166201 7378. google scholar
  • Öztürk, E. & Oktar, S. (2017). Kalkınma gelir eşitsizliği ı̇lişkisi: Türkiye örneği. Akademik Hassasiyetler, 4(8), 101-123. google scholar
  • Parikh, I., Srinivasan, V., & Patel, J. (2018). Estimation of the effect of Income Inequality on Human Development: A Cross Sectional Study, https://smartech.gatech.edu/handle/1853/6055 1. google scholar
  • Sarkodie, S. A. & Adams, S. (2020). Electricity access, human development index, governance and income inequality in Sub-Saharan Africa. Energy Reports, 6, 455-466. google scholar
  • Seth, S. (2009). Inequality, interactions, and human development. Journal of Human Development and Capabilities, 10(3), 375-396. google scholar
  • Standardized World Income Inequality Database (SWIID), https://fsolt.org/swiid/. google scholar
  • Thiel, F. (2016). The effect of ınequality on (human) development – ınsights from a panel analysis of the human development ındex http://diposit.ub.edu/dspace/bitstream/24 45/10 0229/1/Master-ThielFabian.pdf. google scholar
  • TUİK Database, https://data.tuik.gov.tr/. google scholar
  • Akkaya, Ş., & Oghan, V. (2020). Küreselleşme sürecinde servet dağılımı açısından veraset ve intikal vergisi. Maliye Çalışmaları Dergisi-Journal of Public Finance Studies, 2020; 63: 1-17. google scholar


PAYLAŞ




İstanbul Üniversitesi Yayınları, uluslararası yayıncılık standartları ve etiğine uygun olarak, yüksek kalitede bilimsel dergi ve kitapların yayınlanmasıyla giderek artan bilimsel bilginin yayılmasına katkıda bulunmayı amaçlamaktadır. İstanbul Üniversitesi Yayınları açık erişimli, ticari olmayan, bilimsel yayıncılığı takip etmektedir.