BÖLÜM

DOI :10.26650/B/LSB30LSB60.2024.032.015 IUP :10.26650/B/LSB30LSB60.2024.032.015 Tam Metin (PDF)

Bebek ve Çocuk Sağlığı

Meryem Merve Ören Çelik, Emine Şeyma Karaketir

Bebek ve çocuk sağlığının korunması ve geliştirilmesi hem bireylerin sağlıklı yetişkinlere dönüşmesi hem de toplumların geleceği açısından önemlidir. Bebek ve çocuk sağlığının önemli göstergelerinden olan mortalite hızları içinde bulunduğumuz yüzyılda etkili müdahalelerle önemli ölçüde azaltılmıştır. Sağlıklı büyüme ve gelişme için en önemli adımlar yaşamın ilk altı ayında yalnızca anne sütü ile beslenme, çocukluk dönemi aşı takviminin tamamlanması, yenidoğan dönemi taramaların ve izlemlerin yapılması olarak sayılabilir. Bu dönemde sık görülen hastalıkların erken tanısı ve tedavisinin sağlanması mortalite ve morbiditenin azaltılması için gereklidir. Türkiye’de yenidoğan döneminde metabolik ve endokrin hastalıkların erken tanısı, işitme ve görme yetisini değerlendirme amacıyla tarama programları bulunmaktadır. Hayata sağlıklı bir başlangıç ilerideki yaşam kalitesini önemli ölçüde etkiler. Bu bölümde bebek ve çocuk sağlığı ile ilgili göstergeler, emzirme ve sağlıklı beslenme, sık görülen hastalıklar, bağışıklama ve birinci basamakta bebek ve çocuk sağlığı izlemleri ele alınmıştır.

Anahtar Kelimeler: Bebek sağlığı, anne sütü, bağışıklama

DOI :10.26650/B/LSB30LSB60.2024.032.015 IUP :10.26650/B/LSB30LSB60.2024.032.015 Tam Metin (PDF)

Infant and Child Health

Meryem Merve Ören Çelik, Emine Şeyma Karaketir

Protecting and enhancing infant and child health is crucial not only for individuals to develop into healthy adults but also for the future of societies. In the current century, significant interventions have considerably reduced mortality rates, which are important indicators of infant and child health. The most important steps for healthy growth and development include exclusive breastfeeding during the first six months of life, completing the childhood vaccination schedule, and conducting newborn screenings and follow-ups. Early diagnosis and treatment of common diseases during this period are essential for reducing mortality and morbidity. In Turkey, screening programs for metabolic and endocrine disorders during the newborn period, as well as evaluations of hearing and vision, are in place. A healthy start in life significantly influences future quality of life. This section addresses indicators of infant and child health, breastfeeding and healthy nutrition, common diseases, immunization, and primary care for infant and child health monitoring.

Anahtar Kelimeler: Infant health, breastfeeding, immunization

Referanslar

Asfuroğlu, B., & Fidan, S. (2016). Özgül öğrenme güçlüğü/spesific learning disorders. Osmangazi Tıp Dergisi, 38(1). google scholar
Bora Başara, B., Soytutan Çağlar, İ., Aygün, A., Özdemir, T. A., Kulali, B., Ünal, G., et al. (2022). T.C. Sağlık Bakanlığı Sağlık İstatistikleri Yıllığı 2021. google scholar
Demircioğlu, H., & Yoldaş, C. (2019). Çocukluk ve ergenlik döneminde psikososyal risk faktörleri ve koruyucu unsurlar. Ankara Sağlık Hizmetleri Dergisi, 18(1), 40-48. google scholar
Etiler, N. D., Aslı, Özyurt, B., İrgil, E., Yasin, Y., Soysal, A., Türkay, M., et al. (2018). Birinci Basamak Sağlık Çalışanları İçin Aşı Rehberi. Ankara: Türk Tabipleri Birliği Yayınları. google scholar
Gökçay, G. B., U. (2020). İlk Beş Yaşta Çocuk Sağlığı İzlemi: Sosyal Pediatri Derneği Yayınları. google scholar
Günay, İ. Ü. K., Canan Şule. (2015). Çocukluk Döneminde Sık Görülen Sağlık Sorunları. Türkiye Klinikleri. google scholar
HSGM. (2018). Bebek, Çocuk, Ergen İzlem Protokolleri google scholar
HSGM. (2023a). Aşı portalı; Aşı Takvimi, Aşının yolculuğu. Retrieved 10.09.2023, from https://asi.saglik. gov.tr/asi/ google scholar
HSGM. (2023b). Çocuk ve Ergen Sağlığı Dairesi Başkanlığı, Programlar. Retrieved 20.08.2023, from https:// hsgm.saglik.gov.tr/tr/cocuk-ergen-db.html# google scholar
HSGM. (2023c). Ruh Sağlığı Dairesi Başkanlığı; Çocukluk Çağı Ruhsal Gelişimi, Eğitimlerimiz, Dokümanlar. Retrieved 10.09.2023, from https://hsgm.saglik.gov.tr/tr/ruhsagligi.html google scholar
HÜNEE. (2014). 2013 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması. Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü, TC Kalkınma Bakanlığı ve TÜBİTAK, Ankara, Türkiye, 1. google scholar
HÜNEE. (2019). Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması 2018: Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü,. google scholar
İnce, O. T., Kondolot, M., & Yalçın, S. S. (2011). Büyümenin izlenmesi ve büyüme duraklaması. Türkiye Çocuk Hastalıkları Dergisi, 5(3), 181-192. google scholar
Kocabaş, E., & Dayar, G. T. (2015). Rotavirus Vaccines. J Pediatr Inf, 9(4), 166-174. google scholar
Madsen, K. M., Lauritsen, M. B., Pedersen, C. B., Thorsen, P., Plesner, A.-M., Andersen, P. H., et al. (2003). Thimerosal and the occurrence of autism: negative ecological evidence from Danish population-based data. Pediatrics, 112(3), 604-606. google scholar
Murray, C. J., Aravkin, A. Y., Zheng, P., Abbafati, C., Abbas, K. M., Abbasi-Kangevari, M., et al. (2020). Global burden of 87 risk factors in 204 countries and temtories, 1990-2019: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2019. The lancet, 396(10258), 1223-1249. google scholar
Opri, R., Zanoni, G., Caffarelli, C., Bottau, P., Caimmi, S., Crisafulli, G., et al. (2018). True and false contrain-dications to vaccines. Allergologia et immunopathologia, 46(1), 99-104. google scholar
Ören, M. M. (2020). COVID-19’da Gebelik ve Emzirme. In A. E. ÖNAL (Ed.), Halk Sağlığı ve COVID-19 (1 ed., pp. 98-101). Ankara: Türkiye Klinikleri. google scholar
Özcebe, H. (2015). Çocuk Sağlığı. In Ç. A. Güler, Levent (Ed.), Halk Sağlığı Temel Bilgiler (3 ed., Vol. 1, pp. 369-438). Ankara: Hacettepe Üniversitesi. google scholar
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Genelgesi, 2008/14, Sayı:B100TSH0110005 (2008). google scholar
Tozzi, A. E., Bisiacchi, P., Tarantino, V., De Mei, B., D’Elia, L., Chiarotti, F., et al. (2009). Neuropsychologi-cal performance 10 years after immunization in infancy with thimerosal-containing vaccines. Pediatrics, 123(2), 475-482. google scholar
TÜİK. (2023). Türkiye Sağlık Araştırması 2022. google scholar
Unicef. (2022, 12.2022). Breastfeeding. Retrieved 1.10.2023, from https://data.unicef.org/topic/nutrition/bre-astfeeding/ google scholar
UNICEF&WHO. (2013). The Integrated Global Action Plan for Pneumonia and Diarrhoea (GAPPD) Available from https://www.who.int/publications/i/item/the-integrated-global-action-plan-for-prevention-and-cont-rol-of-pneumonia-and-diarrhoea-(gappd) google scholar
Weinberg, G. A., & Szilagyi, P. G. (2010). Vaccine epidemiology: efficacy, effectiveness, and the translational research roadmap (Vol. 201, pp. 1607-1610): The University of Chicago Press. google scholar
WHO. (2015). Immunization in practice: a practical guide for health staff: World Health Organization. google scholar
WHO. (2017). Diarrhoeal disease. Retrieved 10.10.2023, from https://www.who.int/news-room/fact-sheets/ detail/diarrhoeal-disease google scholar
WHO. (2020). Vaccines and immunization: Myths and misconceptions. Retrieved 10.08.2023, from https:// www.who.int/news-room/questions-and-answers/item/vaccines-and-immunization-myths-and-misconcep-tions. google scholar
WHO. (2021). Mental health of adolescents. Retrieved 20.09.2023, from https://www.who.int/news-room/ fact-sheets/detail/adolescent-mental-health google scholar
WHO. (2022a). Child mortality (under 5 years). Retrieved 10.08.2023, from https://www.who.int/news-room/ fact-sheets/detail/levels-and-trends-in-child-under-5-mortality-in-2020 google scholar
WHO. (2022b). Newborn Mortality. 10.10.2023, from https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/le-vels-and-trends-in-child-mortality-report-2021 google scholar
WHO. (2023a). Child Health and Development Unit. Retrieved 18.10.2023, from https://www.who.int/teams/ maternal-newborn-child-adolescent-health-and-ageing/child-health google scholar
WHO. (2023b). Essential Programme on Immunization. Retrieved 10.08.2023, from https://www.who.int/ teams/immunization-vaccines-and-biologicals/essential-programme-on-immunization google scholar
WHO. (2023c). Improving the mental and brain health of children and adolescents. Retrieved 20.09.2023, from https://www.who.int/activities/improving-the-mental-and-brain-health-of-children-and-adolescents google scholar
WHO. (2023d). UNICEF/WHO/The World Bank: Joint child malnutrition estimates (JME). Retrieved 10.10.2023, from https://www.who.int/teams/nutrition-and-food-safety/monitoring-nutritional-sta-tus-and-food-safety-and-events/joint-child-malnutrition-estimates google scholar

Halk Sağlığı: Bugün ve Her Zaman

BÖLÜM

Bebek ve Çocuk Sağlığı

Infant and Child Health

Referanslar

PAYLAŞ