Felsefede Kent ve Kent Hakkı
Ortadoğu’da Tarihsel Gelişmelerin Gölgesinde Şehirler ve Ressamlar
Ahmet Emre AteşOrtadoğu’nun önemini ve tarihini politik anlamda anlayabilmek için günümüzde sadece uluslararası ilişkiler, diplomasi ve/veya ekonomi üzerinden anlamak yetersizdir. Bu bağlamda edebiyat, felsefe, sanat gibi farklı disiplinler üzerinden Ortadoğu’yu anlamak, bu bölgede yaşanan politik gelişmelerin neden ve sonuçlarını daha iyi kavramayı sağlar. Ortadoğulu ressamların sayısı yirminci yüzyılda modern ve sonrası akımların gelişmesiyle giderek artmıştır. Ortadoğulu ressamların yaşadıkları şehirlerle ilgili görsel eserler meydana getirmelerine yirminci yüzyılda sıklıkla karşılaşılır. Bu noktada amacımız, Soğuk Savaş ve sonrası Ortadoğu’da çağdaş/güncel sanatın gelişimini değerlendirmektir. Evler, çarşılar, göç, savaş, kadın-erkek ilişkileri gibi pek çok sosyo-politik konunun yorumlandığı şehir resimlerinde, Ortadoğu’nun görece bir siyasi tarihi betimlenmektedir. Bir başka anlatımla, performatif veya kavramsal sanat eserlerinin yer aldığı çeşitli video ve enstalasyon çalışmalarıyla çeşitlenen şehir resimleri, Ortadoğu’yu ortaya koymaktadır. Raghed Ayad, Marwan Rechmaori, Diana al Hadid, Ahmed Alsoudani, Nadia Ayari, Shadi Ghadirian gibi çoğunlukla Ortadoğu’da doğmuş olsun veya olmasın, Ortadoğu kökenli olan sanatçıların, kendi ülkelerine ve şehirlerine ait tespit ve yorumlarını içeren çağdaş eserleri, günümüzde başta Amerika ve Avrupa olmak üzere birçok kıtada sergilenmektedir. Söz konusu eserlerde, bölgenin kültürel özelliklerine değinilirken, uluslararası ilişkilerin ve gerilimlerin kültür politikaları ve/veya kültür propagandası üzerinden yarattığı söylemlerin nasıl savaş unsuru haline getirdiği tartışılmaktadır. Türkiye’deyse Ortadoğu üzerine yapılan tartışmalar düşünsel temelli olup,görsel sanatlar bağlamında yapılan çalışmalar kısmen ve/veya tamamen sınırlı kalmaktadır. Bu bağlamda çalışmanın katkısı, Bağdat, Kahire, Beyrut gibi Ortadoğu şehirlerinin söz konusu çağdaş sanatçılar tarafından nasıl ele alınıp, ülke tarihlerini nasıl farklı teknik ve yorumlarla yansıtıldığını incelemektir.
Painters and Cities in the Shadows of Historical Issues in the Middle East
Ahmet Emre AteşThe Middle East is always considered as being conflictual. It is now impossible to understand the dynamics of the Middle East only througheconomics or international relations. Therefore, the current tendencies to understand the Middle East must focus on different disciplines like literature, philosophy and art in order to solve political conflicts. Accordingly, our aim is to analyse the development of contemporary art in the aftermaths of the Cold War. It can be argued that most of the artworks related to tMiddle Eastern cities deal with the dynamics of political tensions of the region. In other words, within the framework of conceptual art or performance ones, the actual conjuncture of the Middle East is depicted throughout the contemporary artists of the region who are interested in the city-scapes. Contemporary masterpieces of the Middle Eastern artists like Mona Hatoum, Oraib Toukan, Alaa Awaad, Ebtisam Abdulaziz, Marwan Rechmaori, Diana al Hadid, Ahmed Alsoudani and Walid Raad are exhibited with the concern of their own homelands and cities. In their masterpieces, the main focus is that the international relations concerning the Middle East transform any cultural politics into a political one and thus strengthen the boundaries more and more. The ignorance of the cultural assets of the Middle East indiscussions prevents further interpretations of the region. This is why, the main contribution of this essay is to illustrate the artistic depiction of cities like Beirut, Bagdad, Cairo in order to understand the contemporary and cultural dynamics of the Middle East.
