Felsefede Kent ve Kent Hakkı
Şehrin Bağlayıcı ve Harmanlayıcı Gücü Olarak Ara Mekânlar: İstanbul’un Kenarları ve Paris’in Banliyöleri Üzerinden Karşılaştırmalı Bir Bakış
Mustafa PoyrazBu çalışmada, öncelikle İstanbul’un kenar mahallelerinin ve Paris banliyölerinin karşılaştırılması çerçevesinde mekânların toplumsal ilişkilerin kendini yeniden üretmesi ile olan derin bağlarını inceledik. Ara mekânlar olarak adlandırdığımız, özel alanları kamusal alanlara bağlayan karşılaşma yerleri çalışmanın odağını oluşturmaktadır. Ara mekânlar günlük yaşam içerisinde, bireylerin hiçbir mecburiyet olmadan, doğal olarak uğradıkları, birbiriyle karşılaşma olanakları bulabildikleri ve birçok şeyi paylaşabilme fırsatı yarattıkları ortak mekânlardır. Bu mekânlar, sokakları farklı biçimlerde merkeze bağlayan, semt bireylerinin günlük uğrak yerleri olan kahveler, lokantalar, küçük ticari yerleri, ibadet mekânları, kültürel alanlar ve kurumsal yerlerdir. Bu mekânların giderek ortadan kalkmasıyla şehrin ruhsuzlaştığı, insanlara huzur ve güven veren ortamın dağıldığı ve korkuyla güvensizliğin hakîm olduğu bir ortama sürüklendiği Paris banliyöleri örneğiyle açıklanmaktadır. İstanbul’daki ara mekân kültürünün kenar mahalleleri şehre bağlı tutarak toplumsal ilişkileri ve kent canlılığını yeniden üretebilmesi de bu karşılaştırmalı çalışmanın üzerine eğildiği önemli noktalardan biridir. Çalışmamızın ana sorusu, ara mekânların ortadan kalkması, ayrışması veya azalmasının, şehrin farklılıkları bir arada tutan ve birbirleriyle etkileşime sokan ana özelliğini ne yönde ve nasıl etkilediğidir. Bu soru, İstanbul’un kenar mahalleleri ve Paris’in banliyölerinin kendi ara mekânlarını ve bağlantı yerlerini nasıl ürettikleri veya üretemedikleri soruşturularak cevaplanacaktır. Bu soruşturmanın sonucu olarak, son yıllarda hızlanan “güvenlikli site” yapımlarının, betonlaşmayla birlikte İstanbul’un kentsel yapısını tehdit eden en belirgin eğilim olduğu da vurgulanmaktadır.
Intermediate Spaces as the Connecting And Blending Power of the City: A Comparative Perspective on the Edges Of Istanbul and the Suburbs of Paris
Mustafa PoyrazIn this study, we first examined the deep ties of spaces with the reproduction of social relations within the framework of comparing the ghetto of Istanbul and Paris suburbs. The meeting places that we call intermediate spaces, connecting private spaces with public spaces, constitute the focus of the study. Intermediate spaces where they naturally go through daily life, find opportunities to meet with each other, and create opportunities to share many things. These places are cafes, restaurants, places of worship, cultural areas, and institutional places that connect the streets to the center in different ways. With the disappearance of these places, the city has become soulless, the environment that gives people peace and security dissipates, and the Paris suburbs are dragged into an environment where fear and insecurity prevail. The fact that the intermediate space culture in Istanbul can reproduce social relations and urban vitality by keeping the ghettos connected to the city is one of the important points that this comparative study focuses on. The main question of our study is in what direction and how the elimination, segregation, or reduction of intermediate spaces affect the main feature of the city that holds the differences together and interacts with each other. This question will be answered by investigating how the ghetto of Istanbul and the suburbs of Paris produce or are unable to produce their own intermediate spaces and junctions. As a result of this investigation, it is emphasized that the “secure site” constructions are the most prominent trend that threatens the urban structure of Istanbul with concrete.
