Cumhuri̇yet Fi̇kri̇ ve Felsefe
Machiavelli’nin Cumhuriyetçiliği ve Prens Sorunu
Arda TelliBu çalışma Machiavelli’nin cumhuriyetçi tasarımı ile prens figürü arasındaki bağıntıyı konu edinmektedir. Geleneksel yaklaşıma göre Söylevler cumhuriyetçi yoruma zemin hazırlarken Prens’teki temalarla çelişkiler içerir. Nitekim Prens yapıtındaki kurnazlık, hile, güç, iktidar, monarşi ve tiranlık gibi baskın temalar cumhuriyetçi yönelimi kesintiye uğratmaktadır. Dolayısıyla Machiavelli’nin cumhuriyetçi vizyonu ile despotik prens figürü nasıl uzlaştırılabilir? sorusu meşruiyet kazanır. Bu soru, prensin konumlandırılmasıyla ilgili tartışmayı detaylı biçimde irdelemeyi gerekli kılmaktadır. Bu bağlamda mevcut yazıda ilk olarak prensin Floransalı düşünürün teorik sistemindeki yeri serimlenecektir. Machiavelli’nin realizmi ve yeni politika kavrayışı prensi özgün koşulları ve tarihselliği içerisinde ele almamıza olanak sağlamaktadır. Böylelikle prens, gayrimeşru eylem hattının ve ethosun temsilcisi olmanın ötesinde olağanüstü durumları ve koşulları birlikte düşünen özgün bir konuma yerleşmektedir. İkinci olarak bu çalışmada, prens figürü ve cumhuriyetçi vizyon arasındaki bağıntıyı konu edinen tartışmalar ana hatlarıyla irdelenecektir. Prens ve Söylevler’i okuma stratejileri Machiavelli’nin alımlanma düzeylerini belirlerken, sivil prens figürü, Prens yapıtına içkin cumhuriyetçi bir vizyon sunmaktadır. Üçüncü olarak Prens’i, Söylevler’deki cumhuriyetçi perspektif içerisinde ele almaya zemin hazırlayan mizaçlar teorisi konu edilmektedir. İdeal bir cumhuriyet soylular (grandi) ve halk (popolo) arasındaki dengenin kurulması ve sürdürülmesi ile mümkündür. Özgür cumhuriyetlerde bu denge prensin eylem alanını sınırlamaktadır. Machiavelli’nin iki erken dönem eseri süreklilik eksenine yerleştirildiğinde sosyal yapı analiziyle bütünlüklü bir cumhuriyetçi perspektifin olanağı belirginleşmektedir.
Machiavelli’s Republicanism and the Problem of the Prince
Arda TelliThis study focuses on the relationship between Machiavelli’s republican design and the figure of the prince. According to the traditional approach, while the Discourses paves the way for a republican interpretation, it contains contradictions with the themes in The Prince. As a matter of fact, dominant themes such as cunning, deceit, power, authority, monarchy and tyranny in The Prince interrupt the republican orientation. Therefore, the question of how Machiavelli’s republican vision and the figure of the despotic prince can be reconciled gains legitimacy. This question makes it necessary to analyse the debate on the positioning of the prince in detail. In this context, in the present paper, the place of the prince in the Florentine thinker’s theoretical system will first be analysed. Machiavelli’s realism and new conception of politics allow us to consider the prince in his original conditions and historicity. Thus, beyond being the representative of the illegitimate line of action and ethos, the prince is placed in a unique position that considers extraordinary situations and conditions together. Secondly, this study will outline the debates on the relation between the figure of the prince and the republican vision. While the strategies of reading The Prince and the Discourses determine the levels of Machiavelli’s reception, the figure of the civilian prince offers a republican vision inherent in The Prince. Thirdly, the theory of the humours, which paves the way for the treatment of The Prince within the republican perspective of the Discourses, is discussed. An ideal republic is possible through the establishment and maintenance of a balance between the nobility (Grandi) and the people (Popolo). In free republics, this balance limits the prince’s sphere of action. When Machiavelli’s two early works are placed on the axis of continuity, the possibility of a holistic republican perspective with social structure analysis becomes evident.
