Tıp Bilişimi

EnglishTürkçe

BÖLÜM


DOI :10.26650/B/ET07.2021.003.40   IUP :10.26650/B/ET07.2021.003.40    Tam Metin (PDF)

Tıp Bilişiminde Çalışan Güvenliği

Halim İşsever, Gözde Öztan, Tuğçe İşsever

Tıp bilişimi, araştırma, eğitim ve uygulama da dahil olmak üzere sağlık ve tıbbın tüm alanlarında bilgisayar ve bilgi bilimi, mühendislik ve teknolojinin yeni bir bilgi alanıdır. Tıp bilişimi, hasta verilerinin, klinik bilginin, toplum verilerinin, hasta bakımı ve toplum sağlığı ile ilgili diğer bilgilerin yönetimini geliştirmek için yöntemlerin incelenmesi ve uygulanmasıdır. 1940’larda dijital bilgisayarın icat edilmesinden sonraki yıllar içinde ortaya çıkan ve son 30 yılda gelişmiş genç bir bilim olmasına rağmen, sektörde farklı meslek gruplarına mensup çok sayıda çalışan görev yapmaktadır. Bu nedenle sektörde çalışan sağlığı açısından tehlikeler ve yarattığı riskler ön plana çıkmaktadır. İş Sağlığı ve Güvenliği biliminin bir boyutu, çalışanın sağlık sorunlarının incelenmesi, çalışma ortamında çalışan sağlığına gelen sorunların erken tanı ve tedavisi “İşyeri Hekimliği” iken, diğeri ise çalışma ortamın gözetimi, çalışma ortamında tehlikelerin yarattığı sağlık ve güvenlik önlemlerinin incelemesini ve koruyucu önlemlerin alınmasını içeren “İş Hijyeni” boyutunu oluşturmaktadır. Çalışma hayatı ve sağlık arasındaki ilişkileri inceleyen İş Sağlığı, çalışanın sağlık kapasitesinin yükseltilmesi, çalışanların anatomik, fizyolojik ve psikolojik durumuna uygun işe yerleşmelerini, çalışma koşulları yüzünden çalışanların sağlığının bozulmasını önleme, çalışanları çalışma ortamındaki sağlığı bozan etmenlerden koruma, işin çalışana - çalışanın işe uyumunu sağlamayı hedefler. Bilişim sektöründe farklı mesleklerden görev yapan çalışanlarda fiziksel, ergonomik, psikososyal etkenler ve bunların yarattığı riskler ilk akla gelenler olmalıdır. Ergonomi, iş ve günlük yaşam aktivitelerinde görev talepleri ve insan kapasiteleri arasındaki boşlukları en aza indirgemek için insanlar, makineler, iş talepleri ve çalışma yöntemleri arasındaki karmaşık ilişkileri anlamak için işyerindeki insanlar üzerinde yapılan çalışmadır. “Bilgisayar programlama, danışmanlık ve ilgili faaliyetler” kapsamı altında “Az Tehlikeli” sınıfta yer almasına karşın, çalışan açısında değerlendirildiğinde; çalışan kişilerin aşırı zihinsel faaliyetler içinde olması zaman ile yarışma, işi zamanında teslim etme yarışı, stres altında çalışma, ergonomik konforsuzluk içinde çalışma, fiziksel etkenlerden elektrik ve manyetik alanlar da göz önüne alındığında iş sağlığı ve güvenliği açısından titizlik ile gözden geçirilmesi gereken iş kollarından birisidir. Bu bölümde çalışanların en çok karşılaştığı tehlikeler bunların yarattığı sağlık riskleri ve risk yönetimi üzerinde durulmuştur.


Anahtar Kelimeler: Tıp bilişimi, iş sağlığı ve güvenliği, risk değerlendirmesi, risk yönetimi, ergonomi
DOI :10.26650/B/ET07.2021.003.40   IUP :10.26650/B/ET07.2021.003.40    Tam Metin (PDF)

Employee Safety in Medical Informatics

Halim İşsever, Gözde Öztan, Tuğçe İşsever

Medical informatics is a new knowledge field of computer and information science, engineering, and technology in all areas of health and medicine, including medical research, education, and practice. Medical informatics is the study and application of methods to improve the management of patient data, clinical information, community data, patient care, and other information related to community health. Despite being a new science that emerged in the years after the invention of digital computer in the 1940s and developed in the last three decades, a large number of employees from different professions work in the sector. Although the early diagnosis and treatment of problems in employee health is “Workplace Medicine,” the other is the “Occupational Hygiene” dimension, which includes the observation of the work environment, the examination of the health and safety precautions created by the dangers in the work environment, and taking protective measures. For this reason, occurred dangers and risks in terms of employee health have come to the fore. Occupational health, which examines the relationship between working life and health, aims to increase the health capacity of the employee; prevent the employees from settling in accordance with their anatomical, physiological, and psychological statuses; prevent the deterioration of the health of the employees due to the working conditions; protect the employees from the factors that impair health in the working environment; and ensure the compliance of a job with the employee. Physical, ergonomic, and psychosocial factors and the risks created by those working in different professions in the IT sector should be the first ones that come to mind. Ergonomics is the study of people in the workplace to understand the complex relationships among people, machines, job demands, and working methods to minimize the gaps between task demands and human capacities in work and daily life activities. Although it is classified as “Less Dangerous” under the scope of “computer programming, consultancy and related activities,” when evaluated in terms of employees. It is one of the business lines that should be carefully reviewed in terms of occupational health and safety, considering the excessive mental activities of the employees, competing with time, the race to deliver the job on time, working under stress, working in ergonomic discomfort, and considering the electrical and magnetic fields. This section focuses on the most common hazards faced by employees and health risks created by hazards and risk management.


Anahtar Kelimeler: Medical informatics, occupational health and safety, risk assessment, risk management, ergonomics

Referanslar

  • 3D Manikin & Ergonomics Simulation . https://www.human-solutions.com/en/products/ramsis-general/index. html. 3D Manikin & Ergonomics Simulation. Highly efficient development on the digital model .Eri-şim:07.02.2020 google scholar
  • Akay D, Dağdeviren M ve Kurt M. (2003).Çalışma Duruşlarının Ergonomik Analizi. Gazi Üni. Müh.-Mimarlık Fakültesi Dergisi. 18(3): 73-84. google scholar
  • Akpınar T, Çakmakkaya BY, Batur N,(2018). Ofis Çalışanlarının Sağlığının Korunmasında Çözüm Önerisi Olarak Ergonomi Bilimi. Balkan ve Yakın Doğu Sosyal Bilimler Dergisi. 04 (02) google scholar
  • Avrupa Birliği’nin İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemleri İyi Uygulamaları.(2014) .T.C. Aile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü. .Erişim: 07 Ocak 2020, http://www. isgum.gov.tr/rsm/file/isgdoc/isgip/isgip_iyi_uygulamalar.pdf google scholar
  • Bernard BP .(1997) . Musculoskeletal Disorders and Workplace Factors A Critical Review of Epidemiologic Evidence for Work-Related Musculoskeletal Disorders of the Neck, Upper Extremity, and Low Back Edited by: Public Health Service Centers for Disease Control and Prevention July. google scholar
  • Bilir, Yıldız AN (2013).. İş Sağlığı ve Güvenliği. Genişletilmiş 2. Baskı. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Vakfı. google scholar
  • Business solutions for the digital World. https://www.actico.com/platform/digital-decisioning/ Business solutions for the digital World. Erişim:07.02.2020 google scholar
  • CAD-CAM-PDM-PLM.html . http://www.newmaker.com/products/131-1-CAD-CAM-PDM-PLM.html :Erişim 07.01.2019 google scholar
  • Caliendo C, Guglielmo MLD. (2017). Quantitative Risk Analysis on the Transport of Dangerous Goods Through a Bi-Directional Road Tunnel. Risk Analysis, Vol. 37, No. 1, google scholar
  • Christensen, JM, (1976). Ergonomics: Where have we been and where are we going?: II. Ergonomics, 1976, Vol.19, No 3, 287 - 300. google scholar
  • Collen MF.(1986). Origins of medical informatics, In Medical informatics [Special Issue]. West J Med Dec; 145:778-785) google scholar
  • Comba P, Fazzo L. (2009). Health effects of magnetic fields generated from power lines: new clues for an old puzzle.Ann Ist Super Sanita. ;45(3):233-7. google scholar
  • Davis S1, Mirick DK. (2007).Residential magnetic fields, medication use, and the risk of breast cancer. Epide-miology.Mar;18(2):266-9. google scholar
  • Demirhindi H: (2019). Fiziksel Çevrenin Etkileri: Sağlık Tehdidi Olarak Gürültü, Sıcaklık ve Sağlık, Radyasyon, İyonizan Radyasyon, Noniyonizan Radyasyon. Türkiye Klinikleri J Public Health-Special Topics p:50-56 google scholar
  • Dewangan CP, Singh AK .(2015).Ergonomic Study and Design of the Pulpit of a Wire Rod Mill at an Integrated Steel Plant. Journal of Industrial Engineering Volume .Article ID 412921, 11 pages google scholar
  • ELF radiation-OSHA. https://www.osha.gov/SLTC/elfradiation/index.html : Erişim 20.02.2020 google scholar
  • Erdem MÇ. (2016).Çalışanların Yapay Optik Radyasyondan Korunmalarına İlişkin Düzenlemeler. T.C. Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı. İş Sağlığı Ve Güvenliği Genel Müdürlüğü . İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanlık Tezi. Ankara google scholar
  • Erdoğan S. (2016). İş Hijyeni Türkiye Klinikleri J Public Health-Special Topics .2(3):39-44 google scholar
  • EU European Agency for Safety and Health at Work (2019). Work-related musculoskeletal disorders: prevalen-ce, costs and demographics in the ISSN: 1831-9343 google scholar
  • Frank, AL (2008).Nonionizing Radiation. Editor: Robert B. Wallace, MD, MSc. Public Health & Preventive Medicine Wallace/Maxcy-Rosenau-Last Associate Editor Neal Kohatsu, MD Fifteenth edition The McG-raw-Hill Companies, google scholar
  • Hardell L, Carlberg M, Hansson Mild K. (2005).Use of cellular telephones and brain tumor risk in urban and rural areas. Occup Environ Med.62:390-4. google scholar
  • Human Builder & Simulation . https://www.inceptra.com/solution/human-builder-simulation/ Human Builder & Simulation - HSX: Erişim:07.02.2020 google scholar
  • IARC Monographs (2002).on the Evaluation of Carcinogenic Risks to Humans. Non-Ionizing Radiation, Part 1: Static and Extremely Low Frequency (ELF) Electric and Magnetic Fields, Vol. 80. Lyon, France: Inter-national Agency for Research on Cancer; google scholar
  • ICNIRP Guidelines (1998). Guıdelines For Limiting Exposure To Time-Varying Electric, Magnetic, And Ele-ctromagnetic Fields (Up To 300 Ghz) International Commission on Non-Ionizing Radiation Protection - google scholar
  • IRPA/INIRC Guidelines(1991). Protection of the patient undergoing a Magnetic Resonance Examination 1991. Health Physics 61: 923-928 google scholar
  • İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu-6331: (2012). Resmî Gazete Tarihi: 30.06.2012. Sayı: 28339 google scholar
  • İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirmesi Yönetmeliği.(2012). 29 Aralık 2012 Sayı : 28512 google scholar
  • İş Sağlığı ve Güvenliğine İlişkin İşyeri Tehlike Sınıfları Tebliği.(2012). Resmî Gazete Tarihi: 26.12.2012 Sayısı: 28509 google scholar
  • İşsever H, (2016). İş Sağlığı ve Güvenliği Kavramı, Ülkemizde İş Kazası ve Meslek Hastalıkları Göstergeleri. Türkiye Klinikleri J Public Health-Special Topics 2(3) google scholar
  • İşsever H. (2016).İyonize Olmayan Radyasyonun Sağlığa Etkileri. Çalışma Yaşamıyla İlgili Özel Konular Editör. Doç. Dr. Metin Pıçakçıefe. Halk Sağlığı Uzmanları Derneği (HASUDER) yayını google scholar
  • Keyserling WM , Armstrong TJ: (2008). Ergonomics and Work-Related Musculoskeletal Disorders: Editor Ro-bert B. Wallace, MD, MSc. Public Health & Preventive Medicine Wallace/Maxcy-Rosenau-Last Associate Editor Neal Kohatsu, MD Fifteenth edition The McGraw-Hill Companies, google scholar
  • Kheifets LI, Afifi AA, Buffler PA, Zhang ZW. (1995).Occupational electric and magnetic field exposure and brain cancer: a meta-analysis. J Occup Environ Med.;37:1327-41 google scholar
  • Koh D, Jerayatnam J. (2003). Occupational health.In: Detels R, McEwen J, Beaglehole R, Tanaka H, eds. Oxford Textbook of Public Heath. 4th ed. Oxford University Press. google scholar
  • Kwan-Hoong Ng, Azlan C Ahmad, MS Nizam, BJJ Abdullah (2003): Magnetic Resonance Imaging: Health Effects and Safety Electromagnetic Fields and Our Health. 20 th -22 nd October . Proceedings of the International Conference on Non-Ionizing Radiation at UNITEN (ICNIR2003) google scholar
  • Kwan-Hoong Ng. (2003) .Non-Ionizing Radiations Sources, Biological Effects, Emissions and Exposures”. Proceedings of the International Conference on Non-Ionizing Radiation at UNITEN ICNIR 2003 Electro-magnetic Fields and Our Health. 20-22 October. google scholar
  • Learning Local Geometric Descriptors from RGB-D Reconstruction.http://3dmatch.cs.princeton.edu/Learning Local Geometric Descriptors from RGB-D Reconstruction. Erişim: 07.02.2020 google scholar
  • Manikin .https://support.ptc.com/products/creo-elements-pro/manikin/whats-new.htm/ Erişim:07.02.2020 google scholar
  • McJury M., Shellock F.G. (2000). Auditory Noise Associated With MR Procedures: A Review. Journal of Mag-netic Resonance Imaging 12:37-45 google scholar
  • Mert EA. (2014). Ergonomik Risk Değerlendirme Yöntemlerinin Karşılaştırılması ve Bir Çanta İmalat Atölyesinde Uygulanması. (İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanlık Tezi) . T.C Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü Ankara. google scholar
  • Miller AB, To T, Agnew DA, Wall C, Green LM. (1996). Leukemia following occupational exposure to 60 Hz electric and magnetic fields among Ontario electric utility workers. Am J Epidemiol.;144: 150-60. google scholar
  • MSD Prevention Guideline for Ontario. (2007). Occupational Health and Safety Council of Ontario. Occupa-tional Health and Safety Council of Ontario’s Musculoskeletal Disorders Prevention Series. Part 1. WSIB Form Number: 5157A. google scholar
  • NIOSH Publication (1973).Occupational Exposure to Ultraviolet Radiation. NIOSH Criteria Document. Was-hington, DC.: U.S. Department of HEW, No. 73-11009:108. google scholar
  • NIOSH. Elements of Ergonomic Programs. (1997). A Primer Based on Workplace Evaluations of Muscu-loskeletal Disorders. Publication No. 97-117. Cincinnati: DHHS National Institute for Occupational Safety and Health; google scholar
  • NIOSH. Publication (1981). Work Practices Guide for Manual Lifting. Cincinnati: National Institute for Occupational Safety and Health. (Pub No. 81-122). google scholar
  • Okano H. (2008). Effects of static magnetic fields in biology: role of free radicals. Front Biosci. May 1;13:6106-25. google scholar
  • Önal B.(2007). Kas iskelet sistemi hastalıklarının ülkemizdeki durumu ve ilgili yasal düzenlemeler . İş Sağlığı ve Güvenliği Dergisi. Sayı: 34 ,Yıl: 7. google scholar
  • Özcan E, Kesiktaş N. (2007).Mesleki kas iskelet hastalıklarından korunma ve ergonomi. İş Sağlığı ve Güvenliği Dergisi.34:6-9. google scholar
  • Özcan E. (2011). İş Yerinde Ergonomik Risklerin Değerlendirilmesi ve Hızlı Maruziyet Değerlendirme (HMD) Yöntemi. Mühendis ve Makine .52(616): 86-89. google scholar
  • Özel E, Çetik O. (2010).Mesleki Görevlerin Ergonomik Analizinde Kullanılan Araçlar ve Bir Uygulama Örneği. Dumlupınar Üni. Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi.Ağustos(22): 41-56. google scholar
  • Özkan, N. F.,Kahya, E. (2017). Bir üniversitenin idari ofislerindeki ergonomik risklerin değerlendirilmesi, Jour-nal of the Faculty of Engineering and Architecture of Gazi University 32:1, 149-158. google scholar
  • Özkılıç Ö. (2014). Risk Değerlendirmesi-Atex Direktifleri-Patlayıcı Ortamlar- Büyük Endüstriyel Kazaların Önlenmesi ve Etkilerinin Azaltılması-Kantitatif Risk Değerlendirme. Ankara: Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu Yayınları google scholar
  • Pauley SM. (2004). Lighting for the human circadian clock: recent research indicates that lighting has become a public health issue. Med Hypoth.63:588-96. google scholar
  • Portier CJ, Wolfe MS, eds (1998). Assessment of Health Effects from Exposure to Power-Line Frequency Electric and Magnetic Fields: Work- ing Group Report. Research Triangle Park, NC: National Institute of Environmen-tal Health Sciences; Full text available at: http://www.niehs.nih.gov/emfrapid/html/WGReport/PDF_Page.html. google scholar
  • Ridley J,Pearce D. (2006) Safety With Machinery. Second edition. Butterworth-Heinemann is an imprint of.El-sevier Linacre House, Jordan Hill, Oxford OX2 8DP google scholar
  • Ringdahl LR .Safety Analysis.(2001) .Principles and practice in occupational safety. Taylor & Francis , google scholar
  • Ron C. McKinnon, CSP . (2012 ). SafetyManagement. Near Miss Identification,Recognition, and Investigation. Taylor & Francis Group, LLC google scholar
  • Sabuncu H, (2004). Elektromanyetik radyasyonların İnsan Sağlığına Olumsuz Etkileri ve İş Sağlığı Açısından alınabilecek Önlemler -TT B- MSG Dergisi. Ekim google scholar
  • Sanders M. J (2004). Musculoskeletal Disorders:. A Worldwide Dilemma. Ergonomıcs and the management of musculoskeletal disorders, second edition. Butterworth-Heinemann., Elsevier (USA). google scholar
  • Singh R, Nath R, Mathur AK, Sharma RS. (2018). Effect of radiofrequency radiation on reproductive health. Indian J Med Res.Dec;148(Suppl):S92-S99. google scholar
  • Smith, A. P., & Wadsworth, E. J. K. (2009). Safety culture, advice and performance: The associations between safety culture and safety performance, health and wellbeing at an individual level, and safety culture, com-petent occupational safety and health advice, and safety performance at a corporate level-Report submitted to the IOSH Research Committee. google scholar
  • Stoneburner G, Goguen A, Feringa A. (2002).Risk Management Guide for Information Technology Systems Recommendations of the National Institute of Standards and Technology . Natl. Inst. Stand. Technol. Spec. Publ. 800-30, 54 pages google scholar
  • Şen RO, Özcan E, Karan A, Ketenci A. (2004).Musculoskeletal system diseases in computer users: effectiveness of training and exercise program. J Back Musculoskeletal Rehabil.17:9-13. google scholar
  • Tanır F, Güzel R, İşsever H ,Polat U.(2013). Bir Otomotiv Fabrikasında Kas-İskelet Sorunları ve İstirahat Raporu Alanlara Verilen Ergonomi ve Egzersiz Eğitimi Sonuçları. Türk Fiz Tıp Rehab Derg.59:214-21 google scholar
  • The Sammie Dhm System.Digital Human Modelling Software .https://www.lboro.ac.uk/microsites/lds/sammie/ The Sammie Dhm System.Digital Human Modellıng Software. Erişim: 07.02.2020 google scholar
  • Villeneuve PJ, Agnew DA, Miller AB, et al. (2000).Leukemia in electric utility workers: the evaluation of alter-native indices of exposure to 60 Hz electric and magnetic fields. Am J Ind Med.;37: 607-17. google scholar
  • Wetheimer N, Leeper E. Electrical wiring configurations and child- hood cancer. Am J Epidemiol. (1979);109:273-84. google scholar
  • What is EMF . (WHO) http:// www.who.int/peh-emf/about/whatisEMF :Erişim :17.03.2020 google scholar
  • WHO World Health Organization Technical Report Series:Expert Committee. (1985).Identification and Cont-rol of Work Related Diseases. Geneva:; 3-11.1 google scholar
  • Wu X, Wanyan X, Zhuang D. (2015).Pilot’s visual attention allocation modeling under fatigue Technol Health Care.23 Suppl 2:S373-81. google scholar


PAYLAŞ




İstanbul Üniversitesi Yayınları, uluslararası yayıncılık standartları ve etiğine uygun olarak, yüksek kalitede bilimsel dergi ve kitapların yayınlanmasıyla giderek artan bilimsel bilginin yayılmasına katkıda bulunmayı amaçlamaktadır. İstanbul Üniversitesi Yayınları açık erişimli, ticari olmayan, bilimsel yayıncılığı takip etmektedir.