Türkiye’de Beşeri Coğrafya
Türkiye’de Ekonomik Planlama
Meryem Koncak DoğruerTürkiye’de planlamanın Cumhuriyetin kuruluşundan günümüze arz ettiği sürekliliği, geçirdiği değişimin ele alındığı bu çalışmada; 1923’ten günümüze kadar geçen sürede, değişim ve planlamaya yaklaşımın temel sebeplerinden hareketle Ekonomik Planlama farklı dönemler altında incelenmiştir. Planlamaların dönemlere ayrılmasındaki temel sebep, dönemin toplumsal ekonomik ve kültürel yapısının baz alınarak kalkınma ve strateji belirleme şeklinde olmasıdır. Kavramalar; zaman, mekân ve siyasi ideolojiye göre farklılık arz ettiğinden tek bir tanımla açıklanması güçtür. Bu sebeple, Türkiye’de planlama ayrı dönemler çerçevesinde ele alınmaktadır. Bu çerçevede ilk olarak 1930 ve 1940’lı yıllarda devletçi politika anlayışıyla sanayi ve tarıma dayalı sektörel bazda bir ekonomik planlama anlayışı hâkim olmuştur. 1950’li yıllar bir plansızlığın hâkim olduğu dönemdir.1960-1980’li yıllar kalkınma planlarının yapıldığı dönemler olmuştur. 1963 yılında ilk kalkınma planlaması yapan Türkiye günümüzde de bu kalkınma politikasını sürdürmektedir. 1980’li yıllar planlamada amaç ve işlevsel olarak değişikliklerin yaşandığı dönem olmuştur. 2000’li yıllar ise stratejik bir planlama anlayışıyla, planlamada her yönüyle devlet ekseninde özelleştirmelerin olduğu bir planlamanın hâkim olduğu dönem olmuş. Bu bağlamda, Türkiye’deki planlama anlayışındaki değişim ve sürekliliğin farklı dönemler altında amaç ve kavramlar çerçevesinde analiz edilecektir.
Economic Planning in Türki̇ye
Meryem Koncak DoğruerIn this study, in which the continuity of planning in Turkiye from the foundation of the Republic to the present day and the changes it has undergone are discussed; Economic Planning is analyzed under different periods based on the main reasons for the change and the approach to planning in the period from 1923 to the present day. The main reason for dividing the planning into periods is that it is in the form of development and strategy determination based on the social, economic and cultural structure of the period. Since the concepts differ according to time, space and political ideology, it is difficult to explain them with a single definition. For this reason, planning in Turkiye is handled within the framework of different periods. In this framework, firstly, in the 1930s and 1940s, a sectoral economic planning approach based on industry and agriculture was dominant with a statist policy approach. The 1950s was a period of unplanning, and the 1960s-1980s were the periods when development plans were made. In 1963, Turkiye made its first development planning and continues this development policy today. The 1980s was a period of changes in planning in terms of purpose and function. The 2000s, on the other hand, was a period in which planning was dominated by a strategic planning approach and privatization on the axis of the state in all aspects of planning. In this context, the change and continuity in the understanding of planning in Turkiye will be analyzed under different periods within the framework of objectives and concepts.
