Türkiye’de Cumhuriyetten Günümüze Kamusal Alanın Değişimi
Ekonomi̇k Yapıdaki̇ Dönüşümün Kamusal Alan İnşasına Etki̇si̇
Necla Odyakmaz AcarKamusal alan, bir arada yaşayan bireylerin toplum olabilmesi için üretilmesi gereken ortak değerler ve anlamların üretim mekanıdır. Jürgen Habermas’ın tanımlamasıyla “ideal konuşma ortamı” olan kamusal alanda özgürce bir araya gelen ve eşitlik ilkesi çerçevesinde iletişim kurabilen bireyler, üretecekleri ortak aklın ışığıyla geleceklerini aydınlatabilir, yollarını biçimlendirebilir ve yine Habermas’ın kavramıyla söyleyecek olursak “iletişimsel eylem”e geçebilirler. “Kamusal alan” kavramını kullanırken, fiziksel boyutları olan belirli bir “alan”dan bahsediyor olsak da çoğu zaman “alan”ın belli güç odaklarının yönetiminde veya kullanımında olması ya da güç odaklarınca belirlenmiş ve tasarlanmış olması, “alan”ın mülkiyet yapısı, kamunun herhangi bir izne gerek duymaksızın “alan”ı kullanıp kullanamaması, kamunun “alan”a rahatça erişip erişememesi gibi farklı sorunları içinde barındırmaktadır. Günümüzde iletişim teknolojisinin gelişmesiyle, “fiziki alan”dan “sanal alan”a evrilen “alan”ın “kamusal alan” olarak değerlendirilip değerlendirilememesi de başka bir sorun olarak ortaya çıkmıştır. Dolayısıyla “kamusal alan”ın anlamı ve kapsamıyla ilgili kafa karışıklığının giderilebilmesi için konunun ekonomik, sosyal, politik, teknolojik vb. birçok boyutuyla ele alınması gerekmektedir. Bu çalışma, konuyu ekonomik etkileriyle irdeleme amacı taşıdığından, kamusal alan, ekonomik boyutuyla ele alınarak tanımlanmaya ve toplumun ekonomik yapısındaki dönüşümün kamusal alanda yarattığı değişim ortaya konulmaya çalışılacaktır.
The Effect of the Transformation in the Economic Structure on the Construction of Public Sphere
Necla Odyakmaz AcarPublic sphere is the place of production of common values and meanings that must be produced in order for individuals living together to become a society. Individuals who come together freely in the public sphere, which is the “ideal conversation environment” as defined by Jürgen Habermas, and who can communicate within the framework of the principle of equality, can illuminate their future with the light of the common mind they produce, shape their paths, and, to use Habermas’s concept, they can engage in “communicative action”. Although we are talking about a specific “space” with physical dimensions when using the concept of “public space”, most of the time the “space” is under the management or use of certain power centers or is determined and designed by power centers, the ownership structure of the “space” is it involves different problems such as whether the public can use the “space” without needing a permit, whether the public can easily access the “space” or not. Today, with the development of communication technology, another problem has arisen whether the “sphere”, which has evolved from “physical space” to “virtual space”, can be considered as “public sphere”. Therefore, in order to eliminate the confusion about the meaning and scope of “public sphere”, the subject should be discussed in terms of economic, social, political, technological, etc. It needs to be addressed from many dimensions. Since this study aims to examine the issue with its economic effects, the public sphere will be defined with its economic dimension and the change in the public sphere created by the transformation in the economic structure of the society will be tried to be revealed.
