Araştırma Makalesi


DOI :10.18864/TJAS201709   IUP :10.18864/TJAS201709    Tam Metin (PDF)

SU ÜRÜNLERİ KOOPERATİFLERİNİN BALIKÇILIK YÖNETİMİ İÇERİSİNDEKİ ROLÜ: MARMARA DENİZİ ÖRNEĞİ, TÜRKİYE

Mustafa ZenginGünay Güngör

Bu çalışmada Marmara denizindeki balıkçı kooperatiflerinin balıkçılık yönetimi içerisindeki rolü, balıkçılığın yapısı ve ortakların profili açısından irdelenerek; balıkçılık aktivitelerinin denizel ekosistemlere ve bu alanlardaki balıkçıların sosyoekonomik yaşamları üzerine olan etkileri tanımlanmıştır. 2010 yılı itibariyle Marmara denizinde 56 kooperatife kayıtlı toplam 3557 balıkçı tespit edilmiştir. Bu balıkçıların %62.8’i bu kooperatiflere ortaktır. Ortakların da %72.2’si aktif olarak balıkçılık mesleği ile iştigal etmektedir. İncelenen balıkçı kooperatiflerinin balıkçılık yönetimi üzerinde herhangi bir etkisinin bulunmadığı görülmüştür. Buna karşın ortakların kooperatiflerden beklentileri arasında; doğrudan veya dolaylı olarak balıkçılık yönetimine yönelik bazı önemli taleplerinin olduğu tespit edilmiştir. Bunlar sırasıyla; ‘illegal avcılık-denetim yetersizliği’ (%41.9), ‘karaya çıkarılan avın kayıt altına alınamayışı’ (%34.9), ‘yakın kıyı sularının büyük teknelerin avcılığına yasaklanması’ (%18.6), ‘sirkülerdeki av yasaklarının yetersizliği’ (%16,3), ‘kooperatiflere avcılık kontrol yetkisinin verilmesi’ (%9.3) ve ‘büyük kapasitedeki balık bulucu cihazların yasaklanması’ (%9.3) gibi alt başlıkları içermektedir. Bu çalışmadan elde edilen sonuçlara göre; bugün Marmara denizinde faaliyet gösteren kooperatiflerin balıkçıların mesleki ihtiyaçlarını karşılayacak düzeyde olmadığı görülmüştür. Marmara denizindeki kooperatifçiliğin gelişememesi büyük ölçüde kooperatif bilincinin arttırılmasına, sağlam bir organizasyon yapısının kurulmasına, pazarla ilgili piyasa araştırmalarına, balıkçılıkla ilgili altyapı sorunlarının giderilmesine ve avcılıkla ilgili otokontrol sisteminin geliştirilmesine bağlıdır. Diğer taraftan balıkçıların balık stoklarının yönetiminde söz sahibi olacak, sorumluluk üslenecek bir hukuki yapıya kavuşturulmaları önemle gerekmektedir.  
DOI :10.18864/TJAS201709   IUP :10.18864/TJAS201709    Tam Metin (PDF)

ROLE OF FISHERY COOPERATIVES IN FISHERIES MANAGEMENT; THE CASE OF MARMARA SEA, TURKEY

Mustafa ZenginGünay Güngör

In this study it was aimed to determine the role and efficiency of fishery cooperatives on fisheries management, impact of fishing activities on marine ecosystems and socio-economic life of the fishermen by the characteristics of the fisheries and members profile.  According to the data provided, total number of fishermen is 3557 from 56 cooperatives by 2010. The rate of member of the cooperatives is 2.8% of which 72.2% are actively working professional fishermen No definite effect of focused cooperatives was observed on the fish stock management process. On the other hand members have some direct and indirect expectations regarding fish stock management. These are; illegal fishing-lack of monitoring, surveillance and control (41.9%), failures to record landings  (34.9%), no fishing zones in the near coastal band for the big fishing vessels 18.6(%), insufficient management measures for fishing activities (16.3%), demand to take part in fisheries control system by 9.3 (%), and restriction of high ranged fish finders in the fishing fleet  (9.3%), respectively. According to the results of this survey, it was concluded that fisheries cooperatives as the most important professional fisheries groups have not been at the level to cover the needs of fisheries. The reason of the undeveloped state of fishery cooperatives have insufficient financial support to empower cooperatives, lack of auto-control and inspections, as legal, financial, structural and social based problems. 

PDF Görünüm

Referanslar

  • • Anonim, (2014). T.C. Kalkınma Bakanlığı, Onuncu Kalkınma Planı: 2014-2018, Su Ürünleri Özel İhtisas Komisyonu Raporu, T.C. Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı. Yayın No: KB: 2871 - ÖİK: 721, 97 s. google scholar
  • • Arland, K. & Bjorndal, T. (2002). Fisheries management in Norway-an overview. Marine Policy 26 (2002) 307–313. google scholar
  • • Asada, Y., Hirasava, Y. & Nagazaki, F. (1992). Fishery Management in Japan. FAO Fisheries Technical Paper, No: 238, Rome, 27 p. google scholar
  • • Baticados, D.B. (2004). Fishing cooperatives’ participation in managing nearshore resources: the case in Capiz, Central Philippines. Fisheries Research, 67, 81-91. google scholar
  • • Barrett, G. & Okudaira, T. (1995). The limits of fishery cooperatives? Community development and rural depopulation in Hokkaido, Japan. Economic and Industrial Democracy, 16, 201-232. google scholar
  • • Cassandra, De Y., Charles, A., Hjort, A. (2008). Human dimensions of the ecosystem approach to fisheries: an overview of context, concepts, tools and methods. FAO Fisheries Technical Paper: 165 p. Rome, Italy. google scholar
  • • Cudney-Bueno, R. & Basurto, X. (2009). Lack of cross-scale linkages reduces robustness of community-based fisheries management. PLoSONE 4(7), e6253. google scholar
  • • Çeliker, A., Korkmaz, Ş., Demir, A., Gül, U., Dönmez, D., Demir, A. & Kalanlar, Ş. (2006). Karadeniz Bölgesi Su Ürünleri Avcılığının Sosyo-Ekonomik Analizi. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Tarımsal Ekonomik Araştırmalar Enstitüsü, Stok No: 143, 122 s. google scholar
  • • Çeliker, A., Korkmaz, Ş., Demir, A., Gül, U., Dönmez, D., Özdemir., İ. & Kalanlar, Ş. (2008). Ege Bölgesinde Su Ürünleri Avcılığı Yapan İşletmelerin Sosyo Ekonomik Analizi. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Tarımsal Ekonomik Araştırmalar Enstitüsü, Stok No: 168, 107 s. google scholar
  • • Çıkın, A. & Kızıldağ. N. (1997). Agricultural cooperative movement in Turkey and European Union, (in Turkish). Bülten. Kooperatifçilik Özel Sayısı. TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası İzmir Şubesi. google scholar
  • • Degnbol, P. (2009). The Common Fisheries Policy reform and the ecosystem approach Sea change: Securing a future for Europe’s seas. London, 8-9 December 2009, DG Maritime Affairs and Fisheries European Commission http://ec.europa.eu/fisheries/reform google scholar
  • • Fujita, R.M., Hong, K.T., Morris, A., Wilson, J.R. & Rusell, H. (2010). Cooperative Strategies in Fisheries Management: Integrating Acros Scules. Bulletin of Marine Science, 86(2), 251-271. google scholar
  • • Gilmour, P.W., Dwyer, P.D., Day, R.D. (2011). Beyond individual quotas: The role of trust and cooperation in promoting stewardship of five Australian abalone fisheries. Marine Policy, 35, 692-702. google scholar
  • • Güngör, H., Güngör, G., Zengin, M. & Demirkol, C. (2012). Marmara Denizi Balıkçılığının Sosyal Profili ve Balıkçılığı Etkileyen Dinamikler. Marmara Denizi Balıkçılığı: Kaynakların Yönetimi, Sektörel Sorunlar ve Gelecek için Stratejiler Paneli. 02 Ekim 2010, Silivri, İstanbul. Bildiriler Kitabı, Silivri Belediyesi, Trabzon SÜMAE, s:113-122. google scholar
  • • Hannesson, R. (1998). A fisherman’s Organizations and their Role in Fisheries Management: Theoretical Considerations and Experiences from Industrialized Countries. FAO Fisheries Tech. Pap. No: 300, Rome. google scholar
  • • Hazar, N. (1990). History of Cooperation (in Turkish). Publications of Turkish Cooperatives Foundation, Ankara. google scholar
  • • ICA (2005). International Co-operative Alliance. International Co-operative Information Centre http://www.wisc.edu/uwcc/icic (2005, June 7). google scholar
  • • İnan, H. (2008). Türkiye’de Tarımsal Kooperatifçilik ve AB Modeli, İstanbul Ticaret Odası Yayınları, No: 2008-73, İstanbul, 2008. google scholar
  • • Knudsen, S. (2001). Entangled knowledge of the Black Sea. Confrontation and Convergence between Turkish fishermen and marine scientists. Ph. D. thesis. Department of Social Anthropology, University of Bergen, Norway, 406 p. google scholar
  • • Miran, B. (2002). Temel İstatistik, Ege Üniversitesi Basımevi, İzmir, 288 s. google scholar
  • • Sayın, B. & Sayın, C. (2004). Türkiye’de Tarımsal Üretici Örgütlenmesi, AB’ye Uyum Hazırlıkları Tarımsal Üretici Birlikleri Kanunu. Türkiye VI. Tarım Ekonomisi Kongresi, 16-18 Eylül, Tokat. google scholar
  • • Taşdan, K., Çeliker, A., Arısoy, H., Ataseven, Y., Dönmez, D., Gül, U. & Demir, A. (2010). Akdeniz Bölgesinde Su Ürünleri Avcılığı Yapan İşletmelerin Sosyo Ekonomik Analizi. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Tarımsal Ekonomik Araştırmalar Enstitüsü, TAGEM Proje No: TAGEM/HAYSÜD/2009/09/04/01, TEAE Yayın No: 179, 120 s. google scholar
  • • TÜİK (2011). Su Ürünleri İstatistikleri, Fisheries Statistics. Türkiye İstatistik Kurumu, Yayın No: 3876, Ankara google scholar
  • • TÜİK (2012). Su Ürünleri İstatistikleri, Fisheries Statistics. Türkiye İstatistik Kurumu, Yayın No: 4119, Ankara. google scholar
  • • Ünal, V. & Yercan, M. (2006). Türkiye’de Su Ürünleri Kooperatifleri ve Balıkçılar İçin Önemi. Ege University Journal of Fisheries & Aquatic Sciences, 23(1-2), 221–227. google scholar
  • • Ünal, V., Güçlüsoy, H., Franquesa, R. (2009). A comparative study of success and failure of fisheries cooperatives in the Aegean, Turkey. Journal of Applied Ichthyology, 25, 394-400. google scholar
  • • Ünal, V. & Franquesa, R. (2010). A comparative study of social-economic indicators and viability in small-scale fisheries of six districts along the Turkish coasts. J. Appl. Ichthyology., 26 (26-34). google scholar
  • • Ünal, V., Göncüoğlu, H., Sarı, H. M. (2011). Ege Bölgesi İçsu Kooperatiflerinin Mevcut Durumu, Problemleri ve İleriye Yönelik Projeleri. Ege University Journal of Fisheries & Aquatic Sciences, 28(2), 47-52. google scholar
  • • Üstündağ, E. (2013). Karadeniz'de Balıkçılık Yönetimi Uygulamalarının Balıkçılığımıza olan Etkilerinin Değerlendirilmesi, Doktora Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon, 219 s. google scholar
  • • Wielgus, J. & Fujita, R. (2013). Cooperatives in Small-scale Fisheries: Collective Fisheries Management for Achieving Ecological, Economic, and Social Goals. GCFI:65 (2013). Page 43. google scholar
  • • Yagi, N. (2002). Draft Country Note on Fisheries’ Management Systems, Japan. Submitted by, Fisheries Agency, 1-2-1 Kasumigaseki, Chiyoda-ku, Tokyo Japan, 10 p. Email: nobuyuki_yagi@nm.maff.go.jp google scholar
  • • Yercan, M. (1997). Management problems in cooperative enterprises, (in Turkish). Bülten. Kooperatifçilik Özel Sayısı. TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası İzmir Şubesi. google scholar
  • • Yurtsever, N. (1984). Deneysel İstatistik Metodlar. T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü Yayınları. Yayın No: 121. 623 s. google scholar
  • • Zengin, M. & Mutlu, C. (2000). Marmara Denizindeki Balıkçılığın Son Durumu ve Stokların Geleceğine İlişkin Öneriler, Bildiriler, Marmara Denizi 2000 Sempozyumu, 11-12 Kasım, TUDAV Yay. No: 5, İstanbul, s: 411-425. google scholar
  • • Zengin, M., Güngör, H., Güngör, G., Demirkol, C., İnceoğlu, H., Düz, G., Benli, K., Dağtekin, M. & Kocabaş, E. (2011). Marmara Denizi Balıkçılığının Sosyo-Ekonomik Yapısı ve Yönetim Stratejilerinin Belirlenmesi Projesi (MARBAL), Proje No: TAGEM HAYSÜD/2008/09/04/01. Proje Sonuç Raporu, Trabzon Su Ürünleri Merkez Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü. google scholar
  • • Zengin, M. (2012). Marmara Denizi’ndeki Ticari Balıkçılık Kaynakları ve Bu Kaynakların Yönetim Stratejileri. Marmara Denizi Balıkçılığı: Kaynakların Yönetimi, Sektörel Sorunlar ve Gelecek için Stratejiler Paneli. 02 Ekim 2010, Silivri, İstanbul. Bildiriler Kitabı, Silivri Belediyesi, Trabzon SÜMAE, s:21-33. google scholar

Atıflar

Biçimlendirilmiş bir atıfı kopyalayıp yapıştırın veya seçtiğiniz biçimde dışa aktarmak için seçeneklerden birini kullanın


DIŞA AKTAR



APA

Zengin, M., & Güngör, G. (2017). SU ÜRÜNLERİ KOOPERATİFLERİNİN BALIKÇILIK YÖNETİMİ İÇERİSİNDEKİ ROLÜ: MARMARA DENİZİ ÖRNEĞİ, TÜRKİYE. Aquatic Sciences and Engineering, 32(2), 102-119. https://doi.org/10.18864/TJAS201709


AMA

Zengin M, Güngör G. SU ÜRÜNLERİ KOOPERATİFLERİNİN BALIKÇILIK YÖNETİMİ İÇERİSİNDEKİ ROLÜ: MARMARA DENİZİ ÖRNEĞİ, TÜRKİYE. Aquatic Sciences and Engineering. 2017;32(2):102-119. https://doi.org/10.18864/TJAS201709


ABNT

Zengin, M.; Güngör, G. SU ÜRÜNLERİ KOOPERATİFLERİNİN BALIKÇILIK YÖNETİMİ İÇERİSİNDEKİ ROLÜ: MARMARA DENİZİ ÖRNEĞİ, TÜRKİYE. Aquatic Sciences and Engineering, [Publisher Location], v. 32, n. 2, p. 102-119, 2017.


Chicago: Author-Date Style

Zengin, Mustafa, and Günay Güngör. 2017. “SU ÜRÜNLERİ KOOPERATİFLERİNİN BALIKÇILIK YÖNETİMİ İÇERİSİNDEKİ ROLÜ: MARMARA DENİZİ ÖRNEĞİ, TÜRKİYE.” Aquatic Sciences and Engineering 32, no. 2: 102-119. https://doi.org/10.18864/TJAS201709


Chicago: Humanities Style

Zengin, Mustafa, and Günay Güngör. SU ÜRÜNLERİ KOOPERATİFLERİNİN BALIKÇILIK YÖNETİMİ İÇERİSİNDEKİ ROLÜ: MARMARA DENİZİ ÖRNEĞİ, TÜRKİYE.” Aquatic Sciences and Engineering 32, no. 2 (May. 2025): 102-119. https://doi.org/10.18864/TJAS201709


Harvard: Australian Style

Zengin, M & Güngör, G 2017, 'SU ÜRÜNLERİ KOOPERATİFLERİNİN BALIKÇILIK YÖNETİMİ İÇERİSİNDEKİ ROLÜ: MARMARA DENİZİ ÖRNEĞİ, TÜRKİYE', Aquatic Sciences and Engineering, vol. 32, no. 2, pp. 102-119, viewed 25 May. 2025, https://doi.org/10.18864/TJAS201709


Harvard: Author-Date Style

Zengin, M. and Güngör, G. (2017) ‘SU ÜRÜNLERİ KOOPERATİFLERİNİN BALIKÇILIK YÖNETİMİ İÇERİSİNDEKİ ROLÜ: MARMARA DENİZİ ÖRNEĞİ, TÜRKİYE’, Aquatic Sciences and Engineering, 32(2), pp. 102-119. https://doi.org/10.18864/TJAS201709 (25 May. 2025).


MLA

Zengin, Mustafa, and Günay Güngör. SU ÜRÜNLERİ KOOPERATİFLERİNİN BALIKÇILIK YÖNETİMİ İÇERİSİNDEKİ ROLÜ: MARMARA DENİZİ ÖRNEĞİ, TÜRKİYE.” Aquatic Sciences and Engineering, vol. 32, no. 2, 2017, pp. 102-119. [Database Container], https://doi.org/10.18864/TJAS201709


Vancouver

Zengin M, Güngör G. SU ÜRÜNLERİ KOOPERATİFLERİNİN BALIKÇILIK YÖNETİMİ İÇERİSİNDEKİ ROLÜ: MARMARA DENİZİ ÖRNEĞİ, TÜRKİYE. Aquatic Sciences and Engineering [Internet]. 25 May. 2025 [cited 25 May. 2025];32(2):102-119. Available from: https://doi.org/10.18864/TJAS201709 doi: 10.18864/TJAS201709


ISNAD

Zengin, Mustafa - Güngör, Günay. SU ÜRÜNLERİ KOOPERATİFLERİNİN BALIKÇILIK YÖNETİMİ İÇERİSİNDEKİ ROLÜ: MARMARA DENİZİ ÖRNEĞİ, TÜRKİYE”. Aquatic Sciences and Engineering 32/2 (May. 2025): 102-119. https://doi.org/10.18864/TJAS201709



ZAMAN ÇİZELGESİ


Kabul28.03.2017
Çevrimiçi Yayınlanma19.04.2017

LİSANS


Attribution-NonCommercial (CC BY-NC)

This license lets others remix, tweak, and build upon your work non-commercially, and although their new works must also acknowledge you and be non-commercial, they don’t have to license their derivative works on the same terms.


PAYLAŞ



İstanbul Üniversitesi Yayınları, uluslararası yayıncılık standartları ve etiğine uygun olarak, yüksek kalitede bilimsel dergi ve kitapların yayınlanmasıyla giderek artan bilimsel bilginin yayılmasına katkıda bulunmayı amaçlamaktadır. İstanbul Üniversitesi Yayınları açık erişimli, ticari olmayan, bilimsel yayıncılığı takip etmektedir.