European Oral Research

GÖNDERBİLGİ
EnglishTürkçe

Orijinal Araştırma


DOI :10.17096/jiufd.84476   IUP :10.17096/jiufd.84476    Tam Metin (PDF)

Maksiller Sinüs Septasının Belirlenmesinde Konik Işınlı Bilgisayarlı Tomografi ve Panoramik Radyografinin Karşılaştırılması

Meryem Toraman alkurt, İlkay Peker, Şerife Değerli, Ali Rıza İlker Cebeci, Elif Sadık

Amaç: Bu retrospektif çalışmanın amacı, maksiller sinüs septasının varlığını ve konumunu belirlemede konik-ışınlı bilgisayarlı tomografi (KIBT) ve panoramik radyografi yöntemlerinin karşılaştırılmasıdır.

Gereç ve yöntem: Bu çalışmada 52 kişiden çeşitli dental nedenlerle elde edilmiş panoramik radyografi ve KIBT görüntüsündeki 104 maksiller sinüs, dört ağız, diş ve çene radyolojisi uzmanının fikir birliği ile incelendi. Maksiller sinüsle yakın komşuluktaki posterior maksiller bölge, dişsiz ve dişli olarak sınıflandırıldı. Maksiller sinus septasının yeri, ilgili bölgedeki maksiller diş varlığına göre, primer ve sekonder septa şeklinde sınıflandırıldı. Maksiller sinüs septası, posterior maksiller dişlerle olan komşuluğuna göre ön, orta ve arka olarak üç kategoriye ayrıldı. Veriler ki-kare ve Fisher’in kesin testi ile istatistiksel olarak analiz edildi.

Bulgular: Panoramik radyografi ve KIBT görüntülerindeki maksiller sinüslerin sırasıyla, %23.1 ve %29.8’inde septa bulundu. Hem panoramik radyografi (%45.8) hem de KIBT görüntülerindeki (%64.5) maksiller sinüs septası çoğunlukla, dişli posterior maksiller bölgelerde izlendi. Maksiller sinüs septasının varlığı, lokalizasyonu ve posterior maksiller dişlerle olan komşuluğu için panoramik radyografi ve KIBT görüntüleri arasında istatistiksel olarak anlamlı fark (p<0.001) bulundu.

Sonuç: Çalışmanın sonuçları, maksiller sinüs septasının belirlenmesinde panoramik radyografi görüntülerinin güvenilirliğinin düşük olduğunu gösterdi. KIBT görüntüleri ise maksiller sinus septasının varlığı ve konumu hakkında klinisyenlere yararlı bilgi verebilir.

Anahtar Kelimeler: Maksiller sinüs septa, panoramik radyografi, konik-ışınlı bilgisayarlı tomografi
DOI :10.17096/jiufd.84476   IUP :10.17096/jiufd.84476    Tam Metin (PDF)

COMPARISON OF CONE-BEAM COMPUTED TOMOGRAPHY AND PANORAMIC RADIOGRAPHS IN DETECTING MAXILLARY SINUS SEPTA

Meryem Toraman alkurt, İlkay Peker, Şerife Değerli, Ali Rıza İlker Cebeci, Elif Sadık

Purpose: The purpose of this retrospective study was to compare the performance of cone-beam computed tomography (CBCT) and panoramic radiography in detecting the presence and location of maxillary sinus septa.

Materials and methods: This study included radiographic examination of 104 maxillary sinuses of 52 individuals (26 females, 50% and 26 males, 50%) whose panoramic radiographs and CBCT images were obtained for several dental causes which were examined by the consensus of four dentomaxillofacial radiologists. The posterior maxillary segments in proximity of maxillary sinus were classified as edentulous and dentate maxillary segments. The location of maxillary sinus septa was classified as primary septa and secondary septa according to the presence of maxillary tooth at the affected site. The maxillary sinus septa were divided into three categories (anterior, middle and posterior) according to its relation with posterior maxillary teeth. Data were statistically analyzed with chi-square and Fisher’s exact tests.

Results: The septa were found in 23.1% and 29.8% of the maxillary sinuses on panoramic radiography and CBCT images, respectively. The majority of maxillary sinus septa were observed in dentate posterior maxillary segments on both panoramic (45.8%) radiography and CBCT (64.5%) images. Statistically significant differences (p<0.001) were found between panoramic radiography and CBCT images for presence, location and neighborhood with the posterior maxillary teeth of maxillary sinus septa.

Conclusion: The results of this study demonstrated the low reliability of panoramic radiography images in the detection of maxillary sinus septa. CBCT images can provide valuable information to the clinicians about the presence and location of maxillary sinus septa.

Anahtar Kelimeler: Maxillary sinus septa, panoramic radiography, cone-beam computed tomography

PDF Görünüm

Referanslar

  • Mc Growan DA, Baxter PW & James J. The maxillary sinus and its dental implications.1st ed. London: Wright Co, 1993, pp.1-25. google scholar
  • Williams PL, Bannister LH, Berry MM, Collins P, Dyson M, Dussek JE, Ferguson MWJ. Gray’s anatomy. Edinburgh: Churchill Livingstone, 1995, 1637. google scholar
  • Boyne PJ, James RA. Grafting of the maxillary sinus floor with autogenous marrow and bone. J Oral Surg 1980;38(8):613-616. google scholar
  • Koymen R, Gocmen-Mas N, Karacayli U, Ortakoglu K, Ozen T, Yazici AC. Anatomic evaluation of maxillary sinus septa: Surgery and radiology. Clin Anat 2009;22(5):563-570. google scholar
  • Zijderveld SA, van den Bergh JP, Schulten EA, ten Bruggenkate CM. Anatomical and surgical findings and complications in 100 consecutive maxillary sinus floor elevation procedures. J Oral Maxillofac Surg 2008;66(7):1426-1438. google scholar
  • Maestre-Ferrin L, Galan-Gil S, Rubio-Serrano M, Penarrocha-Diago M, Penarrocha-Oltra D. Maxillary sinus septa: A systematic review. Med Oral Patol Oral Cir Bucal 2010;15(2):e383-386. google scholar
  • Underwood AS. An inquiry into the anatomy and pathology of the maxillary sinus. J Anat Physiol 1910;44(Pt 4):354-369. google scholar
  • Betts NJ, Miloro M. Modification of the sinus lift procedure for septa in the maxillary antrum. J Oral Maxillofac Surg 1994;52(3):332-333. google scholar
  • Kim MJ, Jung UW, Kim CS, Kim KD, Choi SH, Kim CK, Cho KS. Maxillary sinus septa: Prevalence, height, location, and morphology. A reformatted computed tomography scan analysis. J Periodontol 2006;77(5):903-908. google scholar
  • Krennmair G, Ulm C, Lugmayr H. Maxillary sinus septa: Incidence, morphology and clinical implications. J Craniomaxillofac Surg 1997;25(5):261-265. google scholar
  • Tatum H, Jr. Maxillary and sinus implant reconstructions. Dent Clin North Am 1986;30(2):207-229. google scholar
  • van den Bergh JP, ten Bruggenkate CM, Disch FJ, Tuinzing DB. Anatomical aspects of sinus floor elevations. Clin Oral Implants Res 2000;11(3):256-265. google scholar
  • Kasabah S, Slezak R, Simunek A, Krug J, Lecaro MC. Evaluation of the accuracy of panoramic radiograph in the definition of maxillary sinus septa. Acta Medica (Hradec Kralove) 2002;45(4):173-175. google scholar
  • Krennmair G, Ulm CW, Lugmayr H, Solar P. The incidence, location, and height of maxillary sinus septa in the edentulous and dentate maxilla. J Oral Maxillofac Surg 1999;57(6):667-671; discussion 671-662. google scholar
  • Lugmayr H, Krennmair G, Holzer H. [The morphology and incidence of maxillary sinus septa]. Rofo 1996;165(5):452-454. google scholar
  • Naitoh M, Suenaga Y, Kondo S, Gotoh K, Ariji E. Assessment of maxillary sinus septa using cone-beam computed tomography: Etiological consideration. Clin Implant Dent Relat Res 2009;11 Suppl 1:e52-58. google scholar
  • Ulm CW, Solar P, Krennmair G, Matejka M, Watzek G. Incidence and suggested surgical management of septa in sinus-lift procedures. Int J Oral Maxillofac Implants 1995;10(4):462-465. google scholar
  • Almog DM, Romano PR. Ct-based dental imaging for implant planning and surgical guidance. N Y State Dent J 2007;73(1):51-53. google scholar
  • Liang X, Jacobs R, Hassan B, Li L, Pauwels R, Corpas L, Souza PC, Martens W, Shahbazian M, Alonso A, Lambrichts I. A comparative evaluation of cone beam computed tomography (cbct) and multi-slice ct (msct) part 1. On subjective image quality. Eur J Radiol 2010;75(2):265-269. google scholar
  • Loubele M, Bogaerts R, Van Dijck E, Pauwels R, Vanheusden S, Suetens P, Marchal G, Sanderink G, Jacobs R. Comparison between effective radiation dose of cbct and msct scanners for dentomaxillofacial applications. Eur J Radiol 2009;71(3):461-468. google scholar
  • Ludlow JB, Davies-Ludlow LE, Brooks SL, Howerton WB. Dosimetry of 3 cbct devices for oral and maxillofacial radiology: Cb mercuray, newtom 3g and i-cat. Dentomaxillofac Radiol 2006;35(4):219-226. google scholar
  • Ludlow JB, Ivanovic M. Comparative dosimetry of dental CBCT devices and 64-slice CT for oral and maxillofacial radiology. Oral Surg Oral Med Oral Pathol Oral Radiol Endod 2008;106(1):106-114. google scholar
  • Orhan K, Kusakci Seker B, Aksoy S, Bayindir H, Berberoglu A, Seker E. Cone beam CT evaluation of maxillary sinus septa prevalence, height, location and morphology in children and an adult population. Med Princ Pract 2013;22(1):47-53. google scholar
  • Tsiklakis K, Donta C, Gavala S, Karayianni K, Kamenopoulou V, Hourdakis CJ. Dose reduction in maxillofacial imaging using low dose cone beam ct. Eur J Radiol 2005;56(3):413-417. google scholar
  • Gonzalez-Santana H, Penarrocha-Diago M, Guarinos-Carbo J, Sorni-Broker M. A study of the septa in the maxillary sinuses and the subantral alveolar processes in 30 patients. J Oral Implantol 2007;33(6):340-343. google scholar
  • Magdalena Malec; Tomasz Smektala; Marcin Tutak; Grzegorz Trybek & Katarzyna Sporniak-Tutak. Maxillary sinus septa prevalence and morphology-computed tomography based analysis. Int J Morphol 2015;33(1):144-148. google scholar
  • Velasquez-Plata D, Hovey LR, Peach CC, Alder ME. Maxillary sinus septa: A 3-dimensional computerized tomographic scan analysis. Int J Oral Maxillofac Implants 2002;17(6):854-860. google scholar
  • Shibli JA, Faveri M, Ferrari DS, Melo L, Garcia RV, d'Avila S, Figueiredo LC, Feres M. Prevalence of maxillary sinus septa in 1024 subjects with edentulous upper jaws: A retrospective study. J Oral Implantol 2007;33(5):293-296. google scholar
  • Dobele I, Kise L, Apse P, Kragis G, Bigestans A. Radiographic assessment of findings in the maxillary sinus using cone-beam computed tomography. Stomatologija 2013;15(4):119-122. google scholar
  • Jang SY, Chung K, Jung S, Park HJ, Oh HK, Kook MS. Comparative study of the sinus septa between dentulous and edentulous patients by cone beam computed tomography. Implant Dent 2014;23(4):477-481. google scholar
  • Lana JP, Carneiro PM, Machado Vde C, de Souza PE, Manzi FR, Horta MC. Anatomic variations and lesions of the maxillary sinus detected in cone beam computed tomography for dental implants. Clin Oral Implants Res 2012;23(12):1398-1403. google scholar
  • Li J, Zhou ZX, Yuan ZY, Yuan H, Sun C, Chen N. [An anatomical study of maxillary sinus septum of han population in Jiangsu region using cone-beam CT]. Shanghai Kou Qiang Yi Xue 2013;22(1):52-57. google scholar
  • Rosano G, Gaudy JF, Chaumanet G, Del Fabbro M, Taschieri S. [Maxillary sinus septa. Prevalence and anatomy]. Rev Stomatol Chir Maxillofac 2012;113(1):32-35. google scholar
  • Vogiatzi T, Kloukos D, Scarfe WC, Bornstein MM. Incidence of anatomical variations and disease of the maxillary sinuses as identified by cone beam computed tomography: A systematic review. Int J Oral Maxillofac Implants 2014;29(6):1301-1314. google scholar
  • Maestre-Ferrin L, Carrillo-Garcia C, Galan-Gil S, Penarrocha-Diago M, Penarrocha-Diago M. Prevalence, location, and size of maxillary sinus septa: Panoramic radiograph versus computed tomography scan. J Oral Maxillofac Surg 2011;69(2):507-511. google scholar
  • Lee WJ, Lee SJ, Kim HS. Analysis of location and prevalence of maxillary sinus septa. J Periodontal Implant Sci 2010;40(2):56-60. google scholar
  • Park YB, Jeon HS, Shim JS, Lee KW, Moon HS. Analysis of the anatomy of the maxillary sinus septum using 3-dimensional computed tomography. J Oral Maxillofac Surg 2011;69(4):1070-1078. google scholar

Atıflar

Biçimlendirilmiş bir atıfı kopyalayıp yapıştırın veya seçtiğiniz biçimde dışa aktarmak için seçeneklerden birini kullanın


DIŞA AKTAR



APA

Toraman alkurt, M., Peker, İ., Değerli, Ş., Cebeci, A.İ., & Sadık, E. (2016). Maksiller Sinüs Septasının Belirlenmesinde Konik Işınlı Bilgisayarlı Tomografi ve Panoramik Radyografinin Karşılaştırılması. European Oral Research, 50(3), 8-14. https://doi.org/10.17096/jiufd.84476


AMA

Toraman alkurt M, Peker İ, Değerli Ş, Cebeci A İ, Sadık E. Maksiller Sinüs Septasının Belirlenmesinde Konik Işınlı Bilgisayarlı Tomografi ve Panoramik Radyografinin Karşılaştırılması. European Oral Research. 2016;50(3):8-14. https://doi.org/10.17096/jiufd.84476


ABNT

Toraman alkurt, M.; Peker, İ.; Değerli, Ş.; Cebeci, A.İ.; Sadık, E. Maksiller Sinüs Septasının Belirlenmesinde Konik Işınlı Bilgisayarlı Tomografi ve Panoramik Radyografinin Karşılaştırılması. European Oral Research, [Publisher Location], v. 50, n. 3, p. 8-14, 2016.


Chicago: Author-Date Style

Toraman alkurt, Meryem, and İlkay Peker and Şerife Değerli and Ali Rıza İlker Cebeci and Elif Sadık. 2016. “Maksiller Sinüs Septasının Belirlenmesinde Konik Işınlı Bilgisayarlı Tomografi ve Panoramik Radyografinin Karşılaştırılması.” European Oral Research 50, no. 3: 8-14. https://doi.org/10.17096/jiufd.84476


Chicago: Humanities Style

Toraman alkurt, Meryem, and İlkay Peker and Şerife Değerli and Ali Rıza İlker Cebeci and Elif Sadık. “Maksiller Sinüs Septasının Belirlenmesinde Konik Işınlı Bilgisayarlı Tomografi ve Panoramik Radyografinin Karşılaştırılması.” European Oral Research 50, no. 3 (Nov. 2024): 8-14. https://doi.org/10.17096/jiufd.84476


Harvard: Australian Style

Toraman alkurt, M & Peker, İ & Değerli, Ş & Cebeci, Aİ & Sadık, E 2016, 'Maksiller Sinüs Septasının Belirlenmesinde Konik Işınlı Bilgisayarlı Tomografi ve Panoramik Radyografinin Karşılaştırılması', European Oral Research, vol. 50, no. 3, pp. 8-14, viewed 3 Nov. 2024, https://doi.org/10.17096/jiufd.84476


Harvard: Author-Date Style

Toraman alkurt, M. and Peker, İ. and Değerli, Ş. and Cebeci, A.İ. and Sadık, E. (2016) ‘Maksiller Sinüs Septasının Belirlenmesinde Konik Işınlı Bilgisayarlı Tomografi ve Panoramik Radyografinin Karşılaştırılması’, European Oral Research, 50(3), pp. 8-14. https://doi.org/10.17096/jiufd.84476 (3 Nov. 2024).


MLA

Toraman alkurt, Meryem, and İlkay Peker and Şerife Değerli and Ali Rıza İlker Cebeci and Elif Sadık. “Maksiller Sinüs Septasının Belirlenmesinde Konik Işınlı Bilgisayarlı Tomografi ve Panoramik Radyografinin Karşılaştırılması.” European Oral Research, vol. 50, no. 3, 2016, pp. 8-14. [Database Container], https://doi.org/10.17096/jiufd.84476


Vancouver

Toraman alkurt M, Peker İ, Değerli Ş, Cebeci Aİ, Sadık E. Maksiller Sinüs Septasının Belirlenmesinde Konik Işınlı Bilgisayarlı Tomografi ve Panoramik Radyografinin Karşılaştırılması. European Oral Research [Internet]. 3 Nov. 2024 [cited 3 Nov. 2024];50(3):8-14. Available from: https://doi.org/10.17096/jiufd.84476 doi: 10.17096/jiufd.84476


ISNAD

Toraman alkurt, Meryem - Peker, İlkay - Değerli, Şerife - Cebeci, Ali Rızaİlker - Sadık, Elif. “Maksiller Sinüs Septasının Belirlenmesinde Konik Işınlı Bilgisayarlı Tomografi ve Panoramik Radyografinin Karşılaştırılması”. European Oral Research 50/3 (Nov. 2024): 8-14. https://doi.org/10.17096/jiufd.84476



ZAMAN ÇİZELGESİ


Gönderim08.01.2016
Kabul19.04.2016
Çevrimiçi Yayınlanma03.10.2016

PAYLAŞ




İstanbul Üniversitesi Yayınları, uluslararası yayıncılık standartları ve etiğine uygun olarak, yüksek kalitede bilimsel dergi ve kitapların yayınlanmasıyla giderek artan bilimsel bilginin yayılmasına katkıda bulunmayı amaçlamaktadır. İstanbul Üniversitesi Yayınları açık erişimli, ticari olmayan, bilimsel yayıncılığı takip etmektedir.