Önen, V., 2021, Havacılıkta İnsan Faktörleri, İstanbul, Nobel Akademik Yayıncılık, 1. Baskı, ISBN: 978-625-439-582-8.

Hata İnsana Mahsustur

To Err is Human

Vahap

Prof. Dr.

@ARTICLE_LBL_PDFVIEW

@ARTICLE_LBL_REFERENCES

@ARTICLE_LBL_CITATIONS

Assoc. Prof. Dr.

This license lets others remix, tweak, and build upon your work non-commercially, and although their new works must also acknowledge you and be non-commercial, they don’t have to license their derivative works on the same terms.

Attribution-NonCommercial (CC BY-NC)

@ARTICLE_LBL_SUBMITDATE

@ARTICLE_LBL_ACCEPTEDDATE

@ARTICLE_LBL_ONLINEPUBLISHDATE

Bu derginin birincil amacı, havacılık ve uzay bilimlerinde insan faktörleri, havacılık ve uzay psikolojisi, havacılık sektöründe örgütsel davranış ve ekip kaynak yönetimi konularına odaklanan çalışmalar yayınlamaktır. Havacılığın farklı boyutlarını ve havacılık araştırmalarını insan faktörüne vurgu yaparak içeren çalışmaları kabul edilmektedir. Human Factors in Aviation Aerospace, Havacılık Psikolojisi Araştırmaları Enstitüsü tarafından yılda iki kez (Nisan ve Ekim) yayınlanan çevrimiçi, açık erişimli, hakemli bir dergidir. Derginin yayın dili İngilizce ve Türkçedir. Türkçe hazırlanan makaleler için İngilizce geniş özet gerekmektedir. Bu dergi için gönderim ücreti, yayın ücreti veya sayfa ücreti talep edilmemektedir.

Human Factors in Aviation and Aerospace araştırma etiğinde en yüksek standartları gözetir ve uluslararası araştırma etiği ilkelerini benimser. Etik kurul izni gerektiren tüm araştırmalar için etik kurul onayı alınmış olmalı, bu onay makalede yöntem bölümünde belirtilmeli ve belgelendirilmelidir.

@INFO_TAB_ABOUT

Editor in Chief

Co Editor in Chief

Editorial Management Board Member

Editorial Assistant

Publicity Manager

Editorial Board Member

@INFO_TAB_BOARDS

Bu derginin birincil amacı, havacılık ve uzay bilimlerinde insan faktörleri, havacılık ve uzay psikolojisi, havacılık sektöründe örgütsel davranış ve ekip kaynak yönetimi konularına odaklanan çalışmalar yayınlamaktır. Havacılığın farklı boyutlarını ve havacılık araştırmalarını insan faktörüne vurgu yaparak içeren çalışmaları kabul edilmektedir. Human Factors in Aviation Aerospace, Havacılık Psikolojisi Araştırmaları Enstitüsü tarafından yılda iki kez (Nisan ve Ekim) yayınlanan çevrimiçi, açık erişimli, hakemli bir dergidir. Derginin yayın dili İngilizce ve Türkçedir. Türkçe hazırlanan makaleler için İngilizce geniş özet gerekmektedir. Bu dergi için gönderim ücreti, yayın ücreti veya sayfa ücreti talep edilmemektedir.Disiplinlerarası gerçekleştirilen yayınlar için bilimsel bir yayın ortamı sunmayı amaçlayan derginin kapsamı aşağıdaki gibidir:●        Havacılık ve uzay psikolojisi,●        Ekip kaynak yönetimi,●        Havacılık kaza ve olayları,●        Havacılıkta örgütsel davranış,●        Havacılık ve uzayda insan-makina etkileşimleri,●        Havacılıkta insan performansı, sınırlılıklar ve hatalar,●        Havacılık uzmanlarında teknik olmayan beceri ve yetkinlikler,●        Havacılıkta insan kaynakları işlevleri,●        Havacılık sektöründe personel seçimi,●        Havacılıkla ilgili görevlerde bilişsel faktörler,●        Uzay uçuşunun psikolojik sağlık üzerindeki etkileri,●        Astronot ve uzay yolcularında seçim ve eğitim.

Amaç ve Kapsam

Dergi yayın etiğinde en yüksek standartlara bağlıdır ve <a href="https://publicationethics.org/" target="_blank">Committee on Publication Ethics (COPE)</a>, <a href="https://doaj.org/apply/transparency/#principles-of-transparency-and-best-practice-in-scholarly-publishing" target="_blank">Directory of Open Access Journals (DOAJ)</a>, <a href="https://oaspa.org/" target="_blank">Open Access Scholarly Publishers Association (OASPA)</a> ve <a href="https://www.wame.org/" target="_blank">World Association of Medical Editors (WAME)</a> tarafından yayınlanan etik yayıncılık ilkelerini benimser; Principles of Transparency and Best Practice in Scholarly Publishing başlığı altında ifade edilen ilkeler için: <a href="https://publicationethics.org/resources/guidelines-new/principles-transparency-and-best-practice-scholarly-publishing" target="_blank">https://publicationethics.org/resources/guidelines-new/principles-transparency-and-best-practice-scholarly-publishing</a>Gönderilen makaleler derginin amaç ve kapsamına uygun olmalıdır. Orijinal, yayınlanmamış ve başka bir dergide değerlendirme sürecinde olmayan, her bir yazar tarafından içeriği ve gönderimi onaylanmış yazılar değerlendirmeye kabul edilir.Makale yayınlanmak üzere Dergiye gönderildikten sonra yazarlardan hiçbirinin ismi, tüm yazarların yazılı izni olmadan yazar listesinden silinemez ve yeni bir isim yazar olarak eklenemez ve yazar sırası değiştirilemez.İntihal, duplikasyon, sahte yazarlık/inkar edilen yazarlık, araştrma/veri fabrikasyonu, makale dilimleme, dilimleyerek yayın, telif hakları ihlali ve çıkar çatışmasının gizlenmesi, etik dışı davranışlar olarak kabul edilir. Kabul edilen etik standartlara uygun olmayan tüm makaleler yayından çıkarılır. Buna yayından sonra tespit edilen olası kuraldışı, uygunsuzluklar içeren makaleler de dahildir.İntihalÖn kontrolden geçirilen makaleler, iThenticate yazılımı kullanılarak intihal için taranır. İntihal/kendi kendine intihal tespit edilirse yazarlar bilgilendirilir. Editörler, gerekli olması halinde makaleyi değerlendirme ya da üretim sürecinin çeşitli aşamalarında intihal kontrolüne tabi tutabilirler. Yüksek benzerlik oranları, bir makalenin kabul edilmeden önce ve hatta kabul edildikten sonra reddedilmesine neden olabilir. Makalenin türüne bağlı olarak, bunun oranın %15 veya %20'den az olması beklenir.Çift Kör Hakemlikİntihal kontrolünden sonra, uygun olan makaleler baş editör tarafından orijinallik, metodoloji, işlenen konunun önemi ve dergi kapsamı ile uyumluluğu açısından değerlendirilir. Editör, makalelerin adil bir şekilde çift taraflı kör hakemlikten geçmesini sağlar ve makale biçimsel esaslara uygun ise, gelen yazıyı yurtiçinden ve /veya yurtdışından en az iki hakemin değerlendirmesine sunar, hakemler gerek gördüğü takdirde yazıda istenen değişiklikler yazarlar tarafından yapıldıktan sonra yayınlanmasına onay verir.

Politikalar

Dergi açık erişimlidir ve derginin tüm içeriği okura ya da okurun dahil olduğu kuruma ücretsiz olarak sunulur. Okurlar, ticari amaç haricinde, yayıncı ya da yazardan izin almadan dergi makalelerinin tam metnini okuyabilir, indirebilir, kopyalayabilir, arayabilir ve link sağlayabilir. Bu <a href="https://www.budapestopenaccessinitiative.org/translations/turkish-translation" target="_blank">BOAI</a> açık erişim tanımıyla uyumludur.Derginin açık erişimli makaleleri Creative Commons Atıf-GayrıTicari 4.0 Uluslararası (<a href="https://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/deed.tr" target="_blank">CC BY-NC 4.0</a>) olarak lisanslıdır.

Derginin tüm giderleri İstanbul Üniversitesi tarafından karşılanmaktadır. Dergide makale yayını ve makale süreçlerinin yürütülmesi ücrete tabi değildir. Dergiye gönderilen ya da yayın için kabul edilen makaleler için işlemleme ücreti ya da gönderim ücreti alınmaz.

Yazarlar dergide yayınlanan çalışmalarının telif hakkına sahiptirler ve çalışmaları  Creative Commons Atıf-GayrıTicari 4.0 Uluslararası (<a href="https://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/deed.tr" target="_blank">CC BY-NC 4.0</a>) olarak lisanslıdır. CC BY-NC 4.0 lisansı, eserin ticari kullanım dışında her boyut ve formatta paylaşılmasına, kopyalanmasına, çoğaltılmasına ve orijinal esere uygun şekilde atıfta bulunmak kaydıyla yeniden düzenleme, dönüştürme ve eserin üzerine inşa etme dâhil adapte edilmesine izin verir.

Editörler, yayınlanan makalede, bulguları, yorumları ve sonuçları etkilemeyen küçük hatalar tespit edilirse düzeltme yayınlamayı düşünebilirler. Editörler, bulguları ve sonuçları geçersiz kılan büyük hatalar / ihlaller söz konusu olduğunda, makaleyi geri çekmeyi düşünmelidir.Yazarlar tarafından araştırma veya yayını kötüye kullanmaya yönelik olasılık söz konusu ise; bulguların güvenilir olmadığına ve yazarların kurumlarının olayı soruşturmadığına dair kanıtlar var veya olası soruşturma haksız veya sonuçsuz görünüyor ise, editörler endişe ifadesi yayınlamayı düşünmelidir. Düzeltme, geri çekme veya endişe ifadesi ile ilgili olarak <a href="https://publicationethics.org/resources/flowcharts/complete-set-english" target="_blank">COPE</a> ve <a href="https://www.icmje.org/recommendations/" target="_blank">ICJME</a> yönergeleri dikkate alınır.Geri ÇekmeDergi geri çekme durumunda <a href="https://publicationethics.org/sites/default/files/retraction-guidelines-cope.pdf" target="_blank">COPE Retraction Guidelines</a>’ı izler. Editör, aşağıdaki durumlarda bir makaleyi geri çekme hakkına sahiptir: <ul><li>Büyük bir hata (örn. yanlış hesaplama veya deneysel hata), uydurma öğeler  (örn. veri) veya tahrifat (örn. görüntü manipülasyonu) gibi bulguların güvenilmez olduğu sonucunu çıkarmaya dair açık kanıtlar varsa; </li><li>İçerikte intihal varsa; </li><li>Uygun atıf yapılmadan başka bir yerde yayınlanmışsa;</li><li>Kullanım izni olmayan materyal veya veri içeriyorsa;</li><li>Telif hakkı ihlali veya başka bir ciddi yasal sorun varsa;</li><li>Etik olmayan araştırma içeriyorsa; </li><li>Hakem değerlendirme sürecinin bozulduğuna veya manipüle edildiğine dair kanıt varsa;</li><li>Yazar(lar), editörün görüşüne göre, çalışmanın yorumlanmasını veya editörlerin ve hakemlerin tavsiyelerini önemli derecede etkileyebilecek, kritik bir çıkar çatışmasını açıklamamış ise.</li></ul>Geri çekme durumunda aşağıdaki adımlar izlenir:<ul><li>Makale başlığını da içeren geri çekme bildirimi derginin bir sonraki sayısında yayınlanır. Geri çekme bildirimi  içindekiler tablosunda sayfa nosu verilerek listelenir. </li><li>Elektronik versiyonda geri çekme bildirimi ile orijinal makale arasında link sağlanır. </li><li>Online makaleden önce geri çekme bildirimini içeren sayfa gelir; okuyucu daha sonra makalenin kendisine geçebilir.</li><li>Orijinal makale, her sayfadaki .pdf üzerinde “geri çekildiğini” belirten bir filigran dışında değişmeden kalır.</li></ul>Yasal Nedenlerle Makalenin KaldırılmasıAşağıdaki durumlarda, üst veriler (başlık ve yazarlar) hariç olmak üzere, makale metni kaldırılır ve makalenin yasal nedenlerle kaldırıldığını bildiren bir sayfa makalenin yerini alır. <ul><li>Makalenin karalayıcı içerik ihtiva ettiği veya başkalarının yasal haklarını ihlal ettiği tespit edilir ve geri çekmenin yeterli bir çözüm olmadığı düşünülürse;</li><li>Makale bir mahkeme kararına konu olmuşsa veya olacağına dair makul bir neden varsa;</li><li>Kamu sağlığı açısından önemli bir risk söz konusu ise;  </li></ul>

Dergide yayınlanan tüm yazıların korunmasını ve kalıcı olarak erişilebilir olmasını sağlamak için makaleler, ulusal bir arşiv sitesi olarak hizmet veren ve aynı zamanda LOCKSS'in içeriği toplamasına, korumasına ve sunmasına izin veren Dergipark'ta saklanmaktadır.Ek olarak, yazarların kendilerinin makalelerinin son PDF sürümünü Open Archives Initiative (<a href="https://www.openarchives.org/" target="_blank">https://www.openarchives.org/</a>) standartlarına uygun açık elektronik arşivlerde arşivlemeleri önerilir. Yazarlar, yayınladıkları arşiv versiyonundan, İ.Ü. Yayınevinin dergi web sitesinin URL'sine bağlantı sağlamalıdır.

Human Factors in Aviation and Aerospace, yayın etiğinde en yüksek standartlara bağlıdır ve <a href="https://publicationethics.org/" target="_blank">Committee on Publication Ethics (COPE)</a>, <a href="https://doaj.org/apply/transparency/#principles-of-transparency-and-best-practice-in-scholarly-publishing" target="_blank">Directory of Open Access Journals (DOAJ)</a>, <a href="https://oaspa.org/" target="_blank">Open Access Scholarly Publishers Association (OASPA)</a> ve <a href="https://www.wame.org/" target="_blank">World Association of Medical Editors (WAME)</a> tarafından yayınlanan etik yayıncılık ilkelerini benimser; Principles of Transparency and Best Practice in Scholarly Publishing başlığı altında ifade edilen ilkeler için adres: <a href="https://publicationethics.org/resources/guidelines-new/principles-transparency-and-best-practice-scholarly-publishing" target="_blank">https://publicationethics.org/resources/guidelines-new/principles-transparency-and-best-practice-scholarly-publishing</a>Gönderilen tüm makaleler orijinal, yayınlanmamış ve başka bir dergide değerlendirme sürecinde olmamalıdır. Yazar makalenin orijinal olduğu, daha önce başka bir yerde yayınlanmadığı ve başka bir yerde, başka bir dilde yayınlanmak üzere değerlendirmede olmadığını beyan etmelidir. Uygulamadaki telif kanunları ve anlaşmaları gözetilmelidir. Telife bağlı materyaller (örneğin tablolar, şekiller veya büyük alıntılar) gerekli izin ve teşekkürle kullanılmalıdır. Başka yazarların, katkıda bulunanların çalışmaları ya da yararlanılan kaynaklar uygun biçimde kullanılmalı ve referanslarda belirtilmelidir.Her bir makale en az iki hakem tarafından çift kör değerlendirmeden geçirilir. İntihal, duplikasyon, sahte yazarlık/inkar edilen yazarlık, araştırma/veri fabrikasyonu, makale dilimleme, dilimleyerek yayın, telif hakları ihlali ve çıkar çatışmasının gizlenmesi, etik dışı davranışlar olarak kabul edilir.Kabul edilen etik standartlara uygun olmayan tüm makaleler yayından çıkarılır. Buna yayından sonra tespit edilen olası kuraldışı, uygunsuzluklar içeren makaleler de dahildir.

Etik

Human Factors in Aviation and Aerospace araştırma etiğinde en yüksek standartları gözetir ve aşağıda tanımlanan uluslararası araştırma etiği ilkelerini benimser. Makalelerin etik kurallara uygunluğu yazarların sorumluluğundadır.<ul><li>Araştırmanın tasarlanması, tasarımın gözden geçirilmesi ve araştırmanın yürütülmesinde, bütünlük, kalite ve şeffaflık ilkeleri sağlanmalıdır.</li><li>Araştırma ekibi ve katılımcılar, araştırmanın amacı, yöntemleri ve öngörülen olası kullanımları; araştırmaya katılımın gerektirdikleri ve varsa riskleri hakkında tam olarak bilgilendirilmelidir.</li><li>Araştırma katılımcılarının sağladığı bilgilerin gizliliği ve yanıt verenlerin gizliliği sağlanmalıdır. Araştırma katılımcıların özerkliğini ve saygınlığını koruyacak şekilde tasarlanmalıdır.</li><li>Araştırma katılımcıları gönüllü olarak araştırmada yer almalı, herhangi bir zorlama altında olmamalıdırlar.</li><li>Katılımcıların zarar görmesinden kaçınılmalıdır. Araştırma, katılımcıları riske sokmayacak şekilde planlanmalıdır.</li><li>Araştırma bağımsızlığıyla ilgili açık ve net olunmalı; çıkar çatışması varsa belirtilmelidir.</li><li>İnsan denekler ile yapılan deneysel çalışmalarda, araştırmaya katılmaya karar veren katılımcıların yazılı bilgilendirilmiş onayı alınmalıdır. Çocukların ve vesayet altındakilerin veya tasdiklenmiş akıl hastalığı bulunanların yasal vasisinin onayı alınmalıdır.</li><li>Çalışma herhangi bir kurum ya da kuruluşta gerçekleştirilecekse bu kurum ya da kuruluştan çalışma yapılacağına dair onay alınmalıdır.</li><li>İnsan öğesi bulunan çalışmalarda, “yöntem” bölümünde katılımcılardan “bilgilendirilmiş onam” alındığının ve çalışmanın yapıldığı kurumdan etik kurul onayı alındığı belirtilmesi gerekir.</li></ul>

Makalelerin bilimsel ve etik kurallara uygunluğu yazarların sorumluluğundadır. Yazar makalenin orijinal olduğu, daha önce başka bir yerde yayınlanmadığı ve başka bir yerde, başka bir dilde yayınlanmak üzere değerlendirmede olmadığı konusunda teminat sağlamalıdır. Uygulamadaki telif kanunları ve anlaşmaları gözetilmelidir. Telife bağlı materyaller (örneğin tablolar, şekiller veya büyük alıntılar) gerekli izin ve teşekkürle kullanılmalıdır. Başka yazarların, katkıda bulunanların çalışmaları ya da yararlanılan kaynaklar uygun biçimde kullanılmalı ve referanslarda belirtilmelidir.Gönderilen makalede tüm yazarların akademik ve bilimsel olarak doğrudan katkısı olmalıdır, bu bağlamda “yazar” yayınlanan bir araştırmanın kavramsallaştırılmasına ve dizaynına, verilerin elde edilmesine, analizine ya da yorumlanmasına belirgin katkı yapan, yazının yazılması ya da bunun içerik açısından eleştirel biçimde gözden geçirilmesinde görev yapan birisi olarak görülür. Yazar olabilmenin diğer koşulları ise, makaledeki çalışmayı planlamak veya icra etmek ve / veya revize etmektir. Fon sağlanması, veri toplanması ya da araştırma grubunun genel süpervizyonu tek başına yazarlık hakkı kazandırmaz. Yazar olarak gösterilen tüm bireyler sayılan tüm ölçütleri karşılamalıdır ve yukarıdaki ölçütleri karşılayan her birey yazar olarak gösterilebilir. Yazarların isim sıralaması ortak verilen bir karar olmalıdır. Tüm yazarlar yazar sıralamasını <a href="https://cdn.istanbul.edu.tr/file/JTA6CLJ8T5/03FF7237C663433AA8C967B8E03283FB" target="_blank">Telif Hakkı Anlaşması Formunda</a> imzalı olarak belirtmek zorundadırlar.Yazarlık için yeterli ölçütleri karşılamayan ancak çalışmaya katkısı olan tüm bireyler “teşekkür / bilgiler” kısmında sıralanmalıdır. Bunlara örnek olarak ise sadece teknik destek sağlayan, yazıma yardımcı olan ya da sadece genel bir destek sağlayan, finansal ve materyal desteği sunan kişiler verilebilir.Bütün yazarlar, araştırmanın sonuçlarını ya da bilimsel değerlendirmeyi etkileyebilme potansiyeli olan finansal ilişkiler, çıkar çatışması ve çıkar rekabetini beyan etmelidirler. Bir yazar kendi yayınlanmış yazısında belirgin bir hata ya da yanlışlık tespit ederse, bu yanlışlıklara ilişkin düzeltme ya da geri çekme için editör ile hemen temasa geçme ve işbirliği yapma sorumluluğunu taşır.

Baş editör, makaleleri, yazarların etnik kökeninden, cinsiyetinden, uyruğundan, dini inancından ve siyasi felsefesinden bağımsız olarak değerlendirirler. Yayına gönderilen makalelerin adil bir şekilde çift taraflı kör hakem değerlendirmesinden geçmelerini sağlar. Gönderilen makalelere ilişkin tüm bilginin, makale yayınlanana kadar gizli kalacağını garanti eder.Baş editör içerik ve yayının toplam kalitesinden sorumludur. Gereğinde hata sayfası yayınlamalı ya da düzeltme yapmalıdır. Baş editör; yazarlar, editörler ve hakemler arasında çıkar çatışmasına izin vermez. Hakem atama konusunda tam yetkiye sahiptir ve dergide yayınlanacak makalelerle ilgili nihai kararı vermekle yükümlüdür.Hakemler, araştırma, yazarlar ve/veya araştırmaya fon sağlayanlarla çıkar çatışması içinde olmamalıdır. Hakemler değerlendirmelerinin sonucunda tarafsız bir yargıya varmalıdırlar. Gönderilmiş yazılara ilişkin tüm bilginin gizli tutulmasını sağlamalı ve yazar tarafında herhangi bir telif hakkı ihlali ve intihal fark ederlerse editöre raporlamalıdırlar.Hakem, makale konusu hakkında kendini vasıflı hissetmiyor ya da zamanında geri dönüş sağlaması mümkün görünmüyorsa, editöre bu durumu bildirmeli ve hakem sürecine kendisini dahil etmemesini istemelidir.Değerlendirme sürecinde editör hakemlere gözden geçirme için gönderilen makalelerin, yazarların özel mülkü olduğunu ve bunun imtiyazlı bir iletişim olduğunu açıkça belirtir. Hakemler ve yayın kurulu üyeleri başka kişilerle makaleleri tartışamazlar. Hakemlerin kimliğinin gizli kalmasına özen gösterilmelidir. Bazı durumlarda editörün kararıyla, ilgili hakemlerin makaleye ait yorumları aynı makaleyi yorumlayan diğer hakemlere gönderilerek hakemlerin bu süreçte aydınlatılması sağlanabilir.

Daha önce yayınlanmamış ya da yayınlanmak üzere başka bir dergide halen değerlendirmede olmayan ve her bir yazar tarafından onaylanan makaleler değerlendirilmek üzere kabul edilir. Gönderilen ve ön kontrolü geçen makaleler iThenticate yazılımı kullanılarak intihal için taranır. İntihal kontrolünden sonra, uygun olan makaleler baş editör tarafından orijinallik, metodoloji, işlenen konunun önemi ve dergi kapsamı ile uyumluluğu açısından değerlendirilir.Seçilen makaleler en az iki ulusal/uluslararası hakeme çift taraflı kör hakemlik ile değerlendirmeye gönderilir; yayın kararı, hakemlerin talepleri doğrultusunda yazarların gerçekleştirdiği düzenlemelerin ve hakem sürecinin sonrasında baş editör tarafından verilir.

Hakemlik Hakkında

Baş editör, makaleleri, yazarların etnik kökeninden, cinsiyetinden, uyruğundan, dini inancından ve siyasi felsefesinden bağımsız olarak değerlendirirler. Yayına gönderilen makalelerin adil bir şekilde çift taraflı kör hakem değerlendirmesinden geçmelerini sağlar. Gönderilen makalelere ilişkin tüm bilginin, makale yayınlanana kadar gizli kalacağını garanti eder.Baş editör içerik ve yayının toplam kalitesinden sorumludur. Gereğinde hata sayfası yayınlamalı ya da düzeltme yapmalıdır.Baş editör; yazarlar, editörler ve hakemler arasında çıkar çatışmasına izin vermez. Hakem atama konusunda tam yetkiye sahiptir ve dergide yayınlanacak makalelerle ilgili nihai kararı vermekle yükümlüdür.Hakemler, araştırma, yazarlar ve/veya araştırmaya fon sağlayanlarla çıkar çatışması içinde olmamalıdır. Hakemler değerlendirmelerinin sonucunda tarafsız bir yargıya varmalıdırlar. Gönderilmiş yazılara ilişkin tüm bilginin gizli tutulmasını sağlamalı ve yazar tarafında herhangi bir telif hakkı ihlali ve intihal fark ederlerse editöre raporlamalıdırlar.Hakem, makale konusu hakkında kendini vasıflı hissetmiyor ya da zamanında geri dönüş sağlaması mümkün görünmüyorsa, editöre bu durumu bildirmeli ve hakem sürecine kendisini dahil etmemesini istemelidir.Değerlendirme sürecinde editör hakemlere gözden geçirme için gönderilen makalelerin, yazarların özel mülkü olduğunu ve bunun imtiyazlı bir iletişim olduğunu açıkça belirtir. Hakemler ve yayın kurulu üyeleri başka kişilerle makaleleri tartışamazlar. Hakemlerin kimliğinin gizli kalmasına özen gösterilmelidir. Bazı durumlarda editörün kararıyla, ilgili hakemlerin makaleye ait yorumları aynı makaleyi yorumlayan diğer hakemlere gönderilerek hakemlerin bu süreçte aydınlatılması sağlanabilir.

Daha önce yayınlanmamış ya da yayınlanmak üzere başka bir dergide halen değerlendirmede olmayan ve her bir yazar tarafından onaylanan makaleler değerlendirilmek üzere kabul edilir. Gönderilen ve ön kontrolü geçen makaleler iThenticate yazılımı kullanılarak intihal için taranır. İntihal kontrolünden sonra, uygun olan makaleler baş editör tarafından orijinallik, metodoloji, işlenen konunun önemi ve dergi kapsamı ile uyumluluğu açısından değerlendirilir. Editör, makaleleri, yazarların etnik kökeninden, cinsiyetinden, cinsel yöneliminden, uyruğundan, dini inancından ve siyasi felsefesinden bağımsız olarak değerlendirir. Yayına gönderilen makalelerin adil bir şekilde çift taraflı kör hakem değerlendirmesinden geçmelerini sağlar.Seçilen makaleler en az iki ulusal/uluslararası hakeme değerlendirmeye gönderilir; yayın kararı, hakemlerin talepleri doğrultusunda yazarların gerçekleştirdiği düzenlemelerin ve hakem sürecinin sonrasında baş editör tarafından verilir.Hakemlerin değerlendirmeleri objektif olmalıdır. Hakem süreci sırasında hakemlerin aşağıdaki hususları dikkate alarak değerlendirmelerini yapmaları beklenir.<ul><li>Makale yeni ve önemli bir bilgi içeriyor mu?</li><li>Öz, makalenin içeriğini net ve düzgün bir şekilde tanımlıyor mu?</li><li>Yöntem bütünlüklü ve anlaşılır şekilde tanımlanmış mı?</li><li>Yapılan yorum ve varılan sonuçlar bulgularla kanıtlanıyor mu?</li><li>Alandaki diğer çalışmalara yeterli referans verilmiş mi?</li><li>Dil kalitesi yeterli mi?</li></ul>Hakemler, gönderilen makalelere ilişkin tüm bilginin, makale yayınlanana kadar gizli kalmasını sağlamalı ve yazar tarafında herhangi bir telif hakkı ihlali ve intihal fark ederlerse editöre raporlamalıdırlar. Hakem, makale konusu hakkında kendini vasıflı hissetmiyor ya da zamanında geri dönüş sağlaması mümkün görünmüyorsa, editöre bu durumu bildirmeli ve hakem sürecine kendisini dahil etmemesini istemelidir.Değerlendirme sürecinde editör hakemlere gözden geçirme için gönderilen makalelerin, yazarların özel mülkü olduğunu ve bunun imtiyazlı bir iletişim olduğunu açıkça belirtir. Hakemler ve yayın kurulu üyeleri başka kişilerle makaleleri tartışamazlar. Hakemlerin kimliğinin gizli kalmasına özen gösterilmelidir.

<ul><li>Times New Roman 12 punto ve çift satır aralığı kullanılmalıdır.</li><li>Kelime ve sayfa sınırı bulunmamaktadır.</li><li>Özgün araştırma, derleme, meta-analiz ve döküman analizi makaleleri kabul edilmektedir. Derginin yayın dili İngilizce ve Türkçedir.</li><li>Aksi belirtilmedikçe gönderilen yazılarla ilgili tüm yazışmalar ilk yazarla yapılacaktır. Makale gönderimi online olarak yapılmalıdır. Gönderilen yazılar, makaleyle ilgili detayları içeren (bkz: Son Kontrol Listesi) kapak sayfası; editöre mektup, yazının elektronik formunu içeren Microsoft Word 2003 ve üzerindeki versiyonları ile yazılmış elektronik dosya ve tüm yazarların imzaladığı Telif Hakkı Anlaşması Formu eklenerek gönderilmelidir.</li><li>Metin içi ve dışı referans formatı APA-7 stiline göre hazırlanmalıdır.</li><li>Tablo ve şekiller için sayı sınırı bulunmamaktadır.</li><li>Metin sırasıyla; Türkçe ve İngilizce özet, İngilizce geniş özet (Türkçe makaleler için), giriş (alanyazın), yöntem, bulgular, tartışma, referans listesi, tablo ve şekiller ile ekler (gerekli durumlarda) bölümlerinden oluşmalıdır.</li><li>İngilizce ve Türkçe özetler 200 kelime olmalıdır. Türkçe hazırlanan makaleler için İngilizce geniş özet gerekmektedir. İngilizce geniş özet 600-800 kelime aralığında olmalıdır ve giriş, yöntem, bulgular, tartışma başlıklarını içermelidir</li><li>Tablo ve şekiller ayrı bir belge olarak gönderilmelidir. Ana metin içinde tablo ve şekillerin yer alması gereken yerler, şekil ve tablo numaraları belirtilerek işaretlenmelidir (“Tablo 1 Buraya Yerleştirilmelidir” gibi)</li></ul>

Yazım Kuralları

Yazar(lar)dan çalışmalarında birincil kaynaklara atıf yapmaları beklenmektedir.Erken Görünüm olarak yayımlanan makalelere atıflar “sayısı hazırlık sürecindeki yayın” şeklinde verilmelidir.Kaynakların doğruluğundan yazar(lar) sorumludur. Tüm kaynaklar metinde belirtilmeli ve alfabetik olarak sıralanmalıdır.Referans Stili ve FormatıConnectist: Istanbul University Journal of Communication Sciences, metin içi alıntılama ve kaynak gösterme için APA (American Psychological Association) 7. stilini benimser. Bu stille ilgili kurallara aşağıdaki linkten ulaşılabilir:<a href="https://apastyle.apa.org/style-grammar-guidelines/references/examples/" target="_blank">https://apastyle.apa.org/style-grammar-guidelines/references/examples/</a>Kaynaklar, aşağıdaki örneklerde belirtildiği gibi gösterilmelidir.Metin İçinde Kaynak GöstermeKaynaklar metinde parantez içinde yazarların soyadı ve yayın tarihi yazılarak belirtilmelidir. Birden fazla kaynak gösterilecekse kaynaklar arasında (;) işareti kullanılmalıdır. Kaynaklar alfabetik olarak sıralanmalıdır.Kaynaklar metinde parantez içinde yazarların soyadı, yayın tarihi ve sayfa numarası ya da aralığı yazılarak belirtilmelidir. Birden fazla kaynak gösterilecekse kaynaklar arasında (;) işareti kullanılmalıdır. Kaynaklar alfabetik olarak sıralanmalıdır.Örnekler:Tek yazarlı kaynak:(Akyolcu, 2007)Akyolcu (2007)İki yazarlı kaynak:(Tekinalp &amp; Uzun, 2009, p. 127)Tekinalp ve Uzun (2009), gündem belirlemenin, iletişim araçlarındaki gündemin toplum üzerindeki etkileriyle ilgili olduğunu belirtmiştir (p. 127).Üç ve daha çok yazarlı kaynak:(Çavdar et al., 2003)Kısaltması bulunan kaynak gösterimi:İlk Atıf: (Dünya Sağlık Örgütü [DSÖ], 2020)Sonraki Atıflar: (DSÖ, 2020)İlk Atıf: Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ, 2020)Sonraki Atıflar: DSÖ (2020)Metin içi atıflardaki belirsizliği önlemek içinAynı yazar ve tarihli iki farklı çalışmaya yer verildiğinde kaynaklar a, b şeklinde gösterilmelidir:(Timisi, 2020a) (Timisi, 2020b)Aynı soyadlı isimden farklı yazarların kaynak gösteriminde, yayın yılı farklı olsa da metnin içindeki alıntılarda yazarların adının baş harfleri de yazılır.(G. Büyükbaykal et al., 2019; C. Büyükbaykal, 2016)Aynı yayının yazarlarının soyadı aynı ise, adlarının ilk harflerine yer vermeye gerek yoktur.(Okay &amp; Okay, 2021)Doğrudan atıfDoğrudan atıf yapılırken cümle(ler) tırnak içine alınır ve metin içi alıntılarda sayfa numarası da belirtilir.Yıldırım ve Şimşek’e göre (2016), “İçerik analizinde temelde yapılan işlem birbirine benzeyen verileri belirli kavramlar ve temalar çerçevesinde bir araya getirmek ve bunları okuyucunun anlayabileceği bir biçimde düzenleyerek yorumlamaktır” (p. 242).Birden fazla kaynak parantez içinde gösterilirken alfabetik olarak sıralanmalıdır.(Akyolcu, 2007; Sayıner &amp; Demirci, 2007, p. 72)Kaynaklar bölümünde kaynak göstermeKullanılan tüm kaynaklar metnin sonunda ayrı bir bölüm halinde yazar soyadlarına göre alfabetik olarak numaralandırılmadan verilmelidir.Her bir yayın türüne göre kaynağın nasıl gösterileceğinin örnekleri aşağıda sunulmuştur.Kitapa) Tek yazarlı kitapKarasar, N. (1995). Araştırmalarda Rapor Hazırlama (8th ed.). 3A Eğitim Danışmanlık Ltd.b) Çeviri kitapGeraghty, C. (1996). Kadınlar ve pembe dizi. (N. Nirven, Trans.) AFA Yayınları.c) Çok yazarlı kitapTonta, Y., Bitirim, Y., &amp; Sever, H. (2002). Türkçe arama motorlarında performans değerlendirme (1st ed.). Total Bilişim.ç) Editörlü kitapÖren, T., Üney, T., &amp; Çölkesen, R. (Ed.). (2006). Türkiye bilişim ansiklopedisi (6st ed.). Papatya Yayıncılık.d) Kitap içerisinde bölümMorva, O. (2016). Ben, kendim ve dijital benliğim: Dijital iletişim çağında benlik kavramsallaştırması üzerine. N. Timisi (Ed.), Dijital kavramlar, olanaklar, deneyimler (pp. 41-60). Kalkedon Yayıncılık.e) Çeviri kitap içerisinde bölümSchmeder, G. (2015). İşbölümü dinamiğinde kopmalar ve kesintiler. C. Vercellone (Ed.) ve D. Kundakçı (Trans.). Bilişsel kapitalizm. (1st ed., 61-75). Otonom Yayıncılık.f) Kitap incelemesiGül Ünlü, D. (2018). Kitap incelemesi [Şeffaflık toplumu: Şeffaf toplumun eleştirisi üzerine bir okuma]. Galatasaray Üniversitesi İletişim Dergisi, 28, 279-290. http://iletisimdergisi.gsu.edu.tr/tr/pub/issue/37677/436058g) Yayımcının ve yazarın kurum olduğu yayınTürkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı. (2021). Asrın küresel salgını: Türkiye’nin koronavirüsle başarılı mücadelesi. İstanbul, Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı Yayınları.Makalea) MakaleÇağlayan, S. (2021). Covid-19 pandemisi sürecine ilişkin bir retorik analiz: T. C. Sağlık Bakanı Dr. Fahrettin Koca’nın basın açıklamaları. Connectist: Istanbul University Journal of Communication Sciences, 60, 27-62. https://doi.org/10.26650/CONNECTIST2021-801246b) Yediden fazla yazarlı makaleLal, H., Cunningham, A. L., Godeaux, O., Chlibek, R., Diez-Domingo, J., Hwang, S.-J., ... Heineman, T. C. (2015). Efficacy of an adjuvanted herpes zoster subunit vaccine in older adults. New England Journal of Medicine, 372, 2087–2096. http://dx.doi.org/10.1056/NEJMoa1501184c) DOI’si olmayan online edinilmiş makaleSidani, S. (2003). Enhancing the evaluation of nursing care effectiveness. Canadian Journal of Nursing Research, 35(3), 26–38. Retrieved from http://cjnr.mcgill.caç) Popüler dergi makalesiGürer, Z., Gürer, M. (2021, May-June). Fantastik diziler. Episode, 26, 9-12. https://episodedergi.com/fantastik-diziler/Tez, Bildiria) TezlerKarahan, O. (2019). Şiddet ve postmodernizm bağlamında Martin Scorsese sineması [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. İstanbul Üniversitesi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jspTürk, E. (2016). GSM markalarının sosyal medya kullanımlarının halkla ilişkilerin çift yönlü simetrik modeline göre twitter üzerinden analizi [Yayımlanmamış doktora tezi]. İstanbul Üniversitesi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jspb) Sempozyum katkısıSerdar, M. (2019, Aralık, 19-20). Covid-19 pandemisinde medya: Hipergerçeklik ve dezenformasyon. M. Binark (Oturum Başkanı), Pandemi döneminde enformasyon arayışı ve infodemi [Sempozyum]. Üsküdar Üniversitesi İletişim Fakültesi 8. Uluslararası İletişim Günleri, İstanbul, Türkiye.Diğer Kaynaklara) Gazete yazısıBrowne, R. (2010, March 21). This brainless patient is no dummy. Sydney Morning Herald, 45. https://www.smh.com.au/technology/this-brainless-patient-is-no-dummy-20100320-qn7n.htmlb) İnternet sayfası kaynaklarıBordwell, D. (2013, June 18). David Koepp: Making the world movie-sized. http://www.davidbordwell.net/blog/page/27/ adresinden 15 Eylül 2020 tarihinde alınmıştır.c) Resmi yayınlar ve basın bülteniTürkiye İstatistik Kurumu. (2021). Çocuklarda bilişim teknolojileri kullanım araştırması (Yayın no. 41132). https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Cocuklarda-Bilisim-Teknolojileri-Kullanim-Arastirmasi-2021-41132Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı (2022, 18 Ocak). Koronavirüs Bilim Kurulu Toplantısına İlişkin Açıklama [Basın Bülteni]. https://www.saglik.gov.tr/TR,87208/koronavirus-bilim-kurulu-toplantisina-iliskin-aciklama-18012022.htmlç) SözlükMutlu, E. (2012). İletişim sözlüğü (1st ed.). Sofos Yayınları.d) PodcastTufan, F. (2021, June 7). Prof. Dr. Burcu Kaya Erdem ile Jacques Derrida’yı okumak (Bölüm 7) [sesli podcast bölümü]. İletişim podcast içinde. https://open.spotify.com/episode/5sz5nRZUCIE4RIKoCw8N7w?si=RJWap-AeSs2ro6IDGUcGRg&amp;dl_branch=1&amp;nd=1e) Video/FilmGökalp, S. (2016). Sosyal medya [Video]. Youtube. https://www.youtube.com/watch?v=TIayzRpy1X8Ceylan, N. B. (Yönetmen). (2011). Bir zamanlar Anadolu’da [Film]. Tiglon.f) Televizyon dizisiÇatay, K. (Yapımcı). (2018). &#65279;Şahsiye&#65279;t [Televizyon Dizisi]. Ay Yapım.g) Sosyal medyaNişancı, İ. [@ilkayNS]. (2022, 25 Ocak). Sadece sosyal bilimler için geçerli olduğunu düşünmekle beraber çok önemli bir noktada ayrım var: Makale ya da bilimsel araştırma yapmanın bilim insanını verdiği dersler konusunda eğittiği bir gerçek. Bu da üniversitenin asıl öznesi öğrenciye dönük bir faydadır [Tweet]. Twitter. https://twitter.com/ilkayNS/status/1485866565337853956Twitter için [Tweet], [Twitter profili] vb., Facebook için [Facebook durumu], [Zaman tüneli] vb., Instagram için [Fotoğraf], [Highlight] gibi gösterimler kullanılabilir.

<ul><li><a href="https://cdn.istanbul.edu.tr/file/JTA6CLJ8T5/21C33B3F1B1C4D25A76D7F316F1FD5C3" target="_blank">Telif Hakkı Anlaşması Formu</a></li><li><a href="https://cdn.istanbul.edu.tr/file/JTA6CLJ8T5/2F1A9DCA888B4E069432CA87808C7E64" target="_blank">Yazar Formu</a></li><li><a href="https://cdn.istanbul.edu.tr/file/JTA6CLJ8T5/E89E68BD079F4D3A8A73E52F6D2307EA" target="_blank">Kapak sayfası</a></li><li><a href="https://cdn.istanbul.edu.tr/file/JTA6CLJ8T5/AB6B2B93E610403384AAF17CF9C9BA07" target="_blank">Örnek Makale Dosyası (Türkçe)</a> </li><li><a href="https://cdn.istanbul.edu.tr/file/JTA6CLJ8T5/39AD1591F5664053AB524E7FFF39B919" target="_blank">Örnek Makale Dosyası (İngilizce)</a> </li></ul>

Aşağıdaki listede yer alan bilgilerin eksik olup olmadığından emin olunuz:● Editöre mektup<ul type="disc"> <li style="text-align: justify;">Başka bir dergiye gönderilmemiş olduğu bilgisi</li> <li style="text-align: justify;">Sponsor veya ticari bir firma ile ilişkisi (varsa belirtiniz)</li> <li style="text-align: justify;">Kaynakların APA 7’ye göre belirtildiği</li> <li style="text-align: justify;">İngilizce yönünden kontrolünün yapıldığı</li> <li style="text-align: justify;">Yazarlara Bilgide detaylı olarak anlatılan dergi politikalarının gözden geçirildiği</li> </ul><a href="https://cdn.istanbul.edu.tr/file/JTA6CLJ8T5/CFF99391FCC445AC8D07CD1108A26431" target="_blank">Telif Hakkı Anlaşması Formu</a><a href="https://cdn.istanbul.edu.tr/file/JTA6CLJ8T5/8E1F489B53724EF79758539BA01A2E25" target="_blank">Yazar Formu</a>Daha önce basılmış materyal (yazı-resim-tablo) kullanılmış ise izin belgesi<a href="https://cdn.istanbul.edu.tr/file/JTA6CLJ8T5/2CFE47E518F44FA4BEB4A8A49E1498D5" target="_blank">Kapak sayfası</a><ul type="disc"> <li style="text-align: justify;">Makalenin Türkçe ve İngilizce başlığı</li> <li style="text-align: justify;">Yazarların ismi soyadı, unvanları ve bağlı oldukları kurumlar (üniversite ve fakülte bilgisinden sonra şehir ve ülke bilgisi de yer almalıdır), e-posta adresleri</li> <li style="text-align: justify;">Sorumlu yazarın e-posta adresi, açık yazışma adresi, iş telefonu, GSM, faks nosu</li> <li style="text-align: justify;">Tüm yazarların ORCID’leri</li> <li style="text-align: justify;">Teşekkür, çıkar çatışması, finansal destek bilgisi</li> </ul>● Makale ana metni<ul type="disc"> <li style="text-align: justify;">Türkçe ve İngilizce başlık</li><li style="text-align: justify;">Özetler: 200 kelime Türkçe ve 200 kelime İngilizce (Türkçe hazırlanan makaleler için İngilizce geniş özet gerekmektedir. İngilizce geniş özet 600-800 kelime aralığında olmalıdır ve giriş, yöntem, bulgular, tartışma başlıklarını içermelidir.)</li> <li style="text-align: justify;">Anahtar Kelimeler: 3-5 adet Türkçe ve 3-5 adet İngilizce</li> <li style="text-align: justify;">Makale ana metin bölümleri</li> <li style="text-align: justify;">Kaynaklar</li> <li style="text-align: justify;">Tablolar-Resimler, Şekiller (başlık, tanım ve alt yazılarıyla)</li></ul>

Gönderim	15.10.2024
Kabul	25.10.2024
Çevrimiçi Yayınlanma	31.10.2024

Human Factors in Aviation and Aerospace

Kitap Değerlendirmesi

Hata İnsana Mahsustur

To Err is Human

PDF Görünüm

Referanslar

Atıflar

DIŞA AKTAR

APA

AMA

ABNT

Chicago: Author-Date Style

Chicago: Humanities Style

Harvard: Australian Style

Harvard: Author-Date Style

MLA

Vancouver

ISNAD

ZAMAN ÇİZELGESİ

LİSANS

PAYLAŞ