Araştırma Makalesi

DOI :10.26650/ihid.23.001 IUP :10.26650/ihid.23.001 Tam Metin (PDF)

Yargılama Bütünlüğü İçinde Medenî ve İdarî Yargıya Bakış ve Değerlendirme

Maddî hukuk hak ve yükümlülükleri belirlerken yargılama hukuku, bu hakların ve yükümlülüklerin yerine getirilmemesi ve ihlâli durumunda ortaya çıkan uyuşmazlığı giderme, ihlâli bertaraf etmeyi amaçlar. Zaman içinde farklı sebepler ve farklı zamanlarda ayrı yargılama kolları oluşmuştur. Hem yargı organizasyonu ve yargı organlarındaki farklılıklar hem de yargılama usûllerindeki farklılıklar, Ülkemiz gibi birçok ülkede artık iyice ayrışmış ve belirginleşmiştir. Her bir yargılama alanının kendine özgü gelişim süreci, ilkeleri, özellikleri, kuralları ve terminolojisi de mevcuttur. Ancak tüm yargılama alanlarının vazgeçemeyeceği ortak kavram, amaç ve ilkeleri de bulunmaktadır. Bunlar yargılamayı yargılama yapar. Örneğin, her yargılama alanı adil yargılanmayı gözetmek zorundadır. Ayrıca Anayasa, yasama, yürütme, yargı ayrımında, yargıyı bir bütünsellik içinde çerçevelemektedir. Bu çalışmada, her bir alanın kendine özgü özellikleri dikkate alınmakla birlikte, genelde yargılama alanları, özelde de medenî ve idarî yargıya bu bütünlük içinde bakılmaya çalışılmıştır. Çalışmanın amacı bu ayrımı reddetmek değildir. Çalışmanın amacı farklılıkları olsa da, birçok ortak ilkesi, kuralı ve uygulaması olan bu alanların, bu ortak noktalarında ortak bir anlayış, dil ve yaklaşım sergilenmesine dikkat çekmektir. Yine her iki alanın (özellikle birbirini de etkileyen) benzer sorunlarını birlikte tartışarak çözüm üretmesine zemin hazırlamaktır.

Anahtar Kelimeler: Yargı, Yargılama, Medenî yargı, İdarî yargı, Yargı birliği, İçtihat birliği

DOI :10.26650/ihid.23.001 IUP :10.26650/ihid.23.001 Tam Metin (PDF)

Overview and Evaluation of Civil and Administrative Jurisdiction Within The Integrity of Jurisdiction

Muhammet Özekes

While substantive law determines rights and obligations, judicial law aims to resolve the dispute arising in an event of non-fulfillment and violation of these rights and obligations and eliminate the violation. Over time, different branches of jurisdiction have emerged for various reasons. The differences in the organization of the judiciary and the judicial bodies and the judicial procedures have become more distinct and evident in our country and worldwide. Each jurisdiction has its specific development process, principles, characteristics, rules, and terminology. However, all jurisdictions share some common concepts, objectives, and principles. These make a judgement a judgement. For example, every jurisdiction must observe a fair trial. Moreover, the Constitution frames the judiciary holistically by distinguishing between the legislative, executive, and judiciary. Although the specific characteristics of each jurisdiction were considered, this study investigated the jurisdictions in general and civil and administrative jurisdictions in particular within this integrity. The purpose of this study was not to reject this distinction but to draw attention to a common understanding, language, and approach in these fields, which have many common principles, rules, and practices, despite their differences. It also prepares the ground for both fields (especially those that affect each other) to produce solutions by discussing similar problems together.

Anahtar Kelimeler: Judiciary, Jurisdiction, Civil jurisdiction, Administrative jurisdiction, Unity of jurisdiction, Unity ofjurisprudence

Referanslar

Akıllıoğlu T, ‘Adalet Kavramı ve İnsan Hakları’, in Adnan Güriz (Editör), Adalet Kavramı (Türkiye Felsefe Kurumu Yayınları, 1994). google scholar
Akıllıoğlu T, ‘İdari Yargıda İçtihat Aykırılıkları Sorunu Hakkında Kavram Açıklaması: Zıtlık ve Hukuka Aykırılık’, 151. Yıl Danıştay ve İdari Yargı Günü Sempozyumu (Danıştay Tasnif ve Yayın Bürosu Yayınları 2019). google scholar
Akıllıoğlu T, Hangi Hukuka Giriş (Hukuk Üst Dili İncelemesine Giriş) (4. Baskı, Yetkin Yayınları 2020). google scholar
Akkan M, Pekcanıtez Usûl Medenî Usûl Hukuku (15. Bası, On İki Levha Yayıncılık 2017). google scholar
Akyılmaz B Sezginer M ve Kaya C, Türk İdare Hukuku (17. Baskı, Seçkin Yayıncılık 2023). google scholar
Akyılmaz B Sezginer M ve Kaya C, Türk İdari Yargılama Hukuku (8. Baskı, Seçkin Yayıncılık, 2023). google scholar
Arslan R, Yılmaz, E, Taşpınar Ayvaz S ve Hanağası E, Medenî Usul Hukuku (8. Baskı, Yetkin Yayınları 2022). google scholar
Atalay E, ‘Yargısal Temel Haklar’ in Prof. Dr. Şükrü Postacıoğlu’na Armağan (DEÜHF Yayınları 1997). google scholar
Atalı M, Ermenek İ, ve Erdoğan E, Medenî Usûl Hukuku (6. Bası, Yetkin Yayınları 2023). google scholar
Atalı M, Pekcanıtez Usûl Medenî Usûl Hukuku (15. Bası, On İki Levha Yayıncılık 2017). google scholar
Budak AC, Avrupa’da Hukuk Yargılamasının Kısa Tarihi (Filiz Kitabevi 2023). google scholar
Centel N ve Zafer H, Ceza Muhakemesi Hukuku (21. Bası, Beta Basım Yayın 2022). google scholar
Çiftçi P, Medenî Yargılama Hukukunda İspat Hakkı ve Sınırlamaları (Adalet Yayınevi 2018). google scholar
Duran L, ‘İdari Yargı Adlileşti’, Türkiye Yönetiminde Karmaşa (Çağdaş Yayınları 1988). google scholar
Erçin S, Yargının Kökleri (Zoe Kitap 2022). google scholar
Erdönmez G, Pekcanıtez Usûl Medenî Usûl Hukuku (15. Bası, On İki Levha Yayıncılık 2017). google scholar
Gözler K ve Kaplan G, İdare Hukuku Dersleri (25. Baskı, Ekin Yayınları 2023). google scholar
Gözler K, Hukuka Giriş (20. Baskı, Ekin Yayınevi 2023). google scholar
Gözübüyük AŞ ve Tan T, İdare Hukuku C. II (10. Baskı, Turhan Kitabevi 2022). google scholar
Günday M, İdari Yargılama Hukuku (2. Baskı, Turhan Kitabevi 2022). google scholar
Hanağası E, Davada Menfaat (Yetkin Yayınları 2009). google scholar
Karakehya H, Ceza Muhakemesi Hukuku (4. Baskı, Nisan Kitabevi 2022). google scholar
Karakoç Y, Vergi Yargılaması Hukuku (5. Baskı, Yetkin Yayınları 2021) 185 vd. google scholar
Kunter N, Muhakeme Hukuku Dalı Olarak Ceza Muhakemesi Hukuku (9. Bası, Beta Yayınları 1989). google scholar
Kuru B ve Aydın B, Medenî Usûl Hukuku Ders Kitabı (8. Baskı, Yetkin Yayınları 2023). google scholar
Meriç N, Medenî Yargılama Hukukunda Tasarruf İlkesi (Yetkin Yayınları 2011). google scholar
Özbek VÖ, Doğan K ve Bacaksız P, Ceza Muhakemesi Hukuku (15. Baskı, Seçkin Yayıncılık 2022). google scholar
Özekes M, ‘Medenî Usûl Hukukunda Yok ve Etkisiz Hüküm’ (2000) 26(4) Yargıtay Dergisi 676). google scholar
Özekes M, Temel Hukuk Bilgisi (13. Bası, On İki Levha Yayınevi 2023). google scholar
Öztürk B, Ceza Muhakemesi Hukuku (16. Baskı, Seçkin Yayıncılık 2022). google scholar
Pekcanıtez H ve Nedim M, Medenî Usûl Hukukunda Fer’i Müdahale (2. Bası, On İki Levha Yayıncılık 2020). google scholar
Pekcanıtez H, Atalay O ve Özekes M, Medenî Usûl Hukuku (10. Bası, On İki Levha Yayıncılık 2023). google scholar
Pekcanıtez H, Pekcanıtez Usûl Medenî Usûl Hukuku (15. Bası, On İki Levha Yayıncılık 2017). google scholar
Pekcanıtez H, Yabancı Para Alacaklarının Tahsili (3. Baskı, Yetkin Yayınları 1998). google scholar
Pirie F, Hukuk Antropolojisi Kabile, Kadı, Yargıç (Çev Sedat Erçin, Fol Kitap 2022). google scholar
Sancakdar O ve Önüt LB, İdari Yargılama Hukuku (5. Baskı, Seçkin Yayıncılık 2023). google scholar
Sezginer M. ‘İdari Yargıda İçtihat Aykırılıklarının Giderilmesinde Danıştayın İçtihat Mahkemesi Rolünün Önemi’, 151. Yıl Danıştay ve İdari Yargı Günü Sempozyumu (Danıştay Tasnif ve Yayın Bürosu Yayınları 2019). google scholar
Simil C, Belirsiz Alacak Davası (On İki Levha Yayıncılık 2013). google scholar
Şahin C ve Göktürk N, Ceza Muhakemesi Hukuku (13. Baskı, Seçkin Yayıncılık 2022). google scholar
Tan T ve Bayazıt B, İdare Hukuku (11. Baskı, Turhan Kitabevi, 2023). google scholar
Tanrıver S, Medenî Usûl Hukuku (5. Bası, Yetkin Yayınları 2023). google scholar
Tanrıver S, Yargı Teşkilâtı ve Görevlileri (Yetkin Yayınları 2022). google scholar
Taş Korkmaz H, Pekcanıtez Usûl Medenî Usûl Hukuku (15. Bası, On İki Levha Yayıncılık 2017). google scholar
Tezcan Erdal, Farklı Yargı Kollarına Mensup Mahkemeler Arasındaki Hüküm Uyuşmazlığı (Uyuşmazlık Mahkemesi Yayınları 2014). google scholar
Ünver Y ve Hakeri H, Ceza Muhakemesi Hukuku (19. Baskı, Adalet Yayınevi 2022). google scholar
Yenisey F ve Nuhoğlu AA, Ceza Muhakemesi Hukuku (10. Baskı, Seçkin Yayıncılık 2022). google scholar

Atıflar

Biçimlendirilmiş bir atıfı kopyalayıp yapıştırın veya seçtiğiniz biçimde dışa aktarmak için seçeneklerden birini kullanın

DIŞA AKTAR

APA

Özekes, M. (2024). Yargılama Bütünlüğü İçinde Medenî ve İdarî Yargıya Bakış ve Değerlendirme. İdare Hukuku ve İlimleri Dergisi, 0(0), -. https://doi.org/10.26650/ihid.23.001

AMA

Özekes M. Yargılama Bütünlüğü İçinde Medenî ve İdarî Yargıya Bakış ve Değerlendirme. İdare Hukuku ve İlimleri Dergisi. 2024;0(0):-. https://doi.org/10.26650/ihid.23.001

ABNT

Özekes, M. Yargılama Bütünlüğü İçinde Medenî ve İdarî Yargıya Bakış ve Değerlendirme. İdare Hukuku ve İlimleri Dergisi, [Publisher Location], v. 0, n. 0, p. -, 2024.

Chicago: Author-Date Style

Özekes, Muhammet,. 2024. “Yargılama Bütünlüğü İçinde Medenî ve İdarî Yargıya Bakış ve Değerlendirme.” İdare Hukuku ve İlimleri Dergisi 0, no. 0: -. https://doi.org/10.26650/ihid.23.001

Chicago: Humanities Style

Özekes, Muhammet,. “Yargılama Bütünlüğü İçinde Medenî ve İdarî Yargıya Bakış ve Değerlendirme.” İdare Hukuku ve İlimleri Dergisi 0, no. 0 (Dec. 2024): -. https://doi.org/10.26650/ihid.23.001

Harvard: Australian Style

Özekes, M 2024, 'Yargılama Bütünlüğü İçinde Medenî ve İdarî Yargıya Bakış ve Değerlendirme', İdare Hukuku ve İlimleri Dergisi, vol. 0, no. 0, pp. -, viewed 23 Dec. 2024, https://doi.org/10.26650/ihid.23.001

Harvard: Author-Date Style

Özekes, M. (2024) ‘Yargılama Bütünlüğü İçinde Medenî ve İdarî Yargıya Bakış ve Değerlendirme’, İdare Hukuku ve İlimleri Dergisi, 0(0), pp. -. https://doi.org/10.26650/ihid.23.001 (23 Dec. 2024).

MLA

Özekes, Muhammet,. “Yargılama Bütünlüğü İçinde Medenî ve İdarî Yargıya Bakış ve Değerlendirme.” İdare Hukuku ve İlimleri Dergisi, vol. 0, no. 0, 2024, pp. -. [Database Container], https://doi.org/10.26650/ihid.23.001

Vancouver

Özekes M. Yargılama Bütünlüğü İçinde Medenî ve İdarî Yargıya Bakış ve Değerlendirme. İdare Hukuku ve İlimleri Dergisi [Internet]. 23 Dec. 2024 [cited 23 Dec. 2024];0(0):-. Available from: https://doi.org/10.26650/ihid.23.001 doi: 10.26650/ihid.23.001

ISNAD

Özekes, Muhammet. “Yargılama Bütünlüğü İçinde Medenî ve İdarî Yargıya Bakış ve Değerlendirme”. İdare Hukuku ve İlimleri Dergisi 0/0 (Dec. 2024): -. https://doi.org/10.26650/ihid.23.001

ZAMAN ÇİZELGESİ

Gönderim	18.01.2023
Kabul	19.03.2024
Çevrimiçi Yayınlanma	18.04.2024

LİSANS

Attribution-NonCommercial (CC BY-NC)

This license lets others remix, tweak, and build upon your work non-commercially, and although their new works must also acknowledge you and be non-commercial, they don’t have to license their derivative works on the same terms.

İdare Hukuku ve İlimleri Dergisi