“Erkek gibi Sürmek”: Düzce’de Ev Kadınlarının Araba Kullanma Deneyimleri
Büşra Öztürk, Emel CoşkunTürkiye’de farklı toplumsal kesimlerden kadınlar arasında araba kullanımı artmaktadır. Erkek egemen bir alan olarak kadınların, trafiğe katılımı da toplumsal cinsiyet rolleri tarafından şekillenmektedir. Kadınların trafikteki deneyimleri çoğu zaman olumsuz kalıpyargılar ve tutumlardan etkilenmekte ve kadınlar trafikte farklı şiddet biçimlerine uğramaktadırlar. Bu makale, Düzce’de otomobil kullanan çocuklu ev kadınlarının trafikte araba kullanma deneyimlerini toplumsal cinsiyet perspektifinden incelemektedir. 2022 yılı yaz aylarında (Temmuz ve Ağustos) on ev kadını ve iki direksiyon eğitmeni ile yapılan derinlemesine görüşmelere dayanan bu araştırmanın odağı, ev kadınlarının otomobil kullanma motivasyonlarının, öğrenme süreçlerinin ve trafikteki deneyimlerinin toplumsal cinsiyet tarafından nasıl etkilendiğidir. Kadınların trafikteki deneyimlerine dair kalıpyargılara karşı bir anlayış geliştirmeyi amaçlayan bu çalışmanın bulguları; kadınların araba kullanmaya başlamalarının toplumsal cinsiyet rollerinin bir devamı olarak şekillendiğini, trafikte de toplumsal cinsiyete dair kalıpyargıların sürüş deneyimlerini etkilediğini ve trafikte cinsiyetçi davranışlara karşı “hayatta kalabilmek için” “erkek gibi” araba sürmeye çalıştıklarını ortaya koymaktadır. Her ne kadar toplumsal cinsiyet rolleri kadınların otomobil kullanımında belirleyici olsa da aynı zamanda otomobil kullanımı kadınlara bir özgürlük alanı da açmaktadır.
“Driving Like a Man”: Car Driving Experiences of Housewives in Düzce
Büşra Öztürk, Emel CoşkunThe rate of driving a car among women from different social groups in Türkiye is increasing. As a male-dominated field, women’s participation in traffic is also shaped by gender roles. Women’s experiences in traffic are affected by negative stereotypes and attitudes, and women are often exposed to different forms of violence. This article analyses the driving experiences of housewives with children in Düzce from a gendered perspective. Based on in-depth interviews with ten housewives and two driving instructors in the summer months of 2022 (July and August), this research focuses on how housewives’ motivations for driving, their learning processes and their experiences in traffic are affected by gender relations. The findings of this study, which aims to develop an understanding against stereotypes about women’s experiences in traffic, reveal that women’s starting to drive is shaped as a continuation of gender roles, that gender stereotypes also affect their driving experiences in traffic, and that they try to drive ‘like men’ in order to ‘survive’ against sexist behaviours in the traffic. Although gender roles are a determinant in women’s car driving, it also gives a certain space of freedom for women.
