SINIFLAR VE DUYGULARI: TABAKALAŞMA ÇALIŞMALARINDA DUYGULARA YER AÇMAK
Sosyolojide sınıf çalışmaları bugün ekonomi merkezlilikten çıkıp kültüre, yaşam tarzlarına ve beğenilere odaklanan yaklaşımlarla daha geniş bir perspektif kazanmıştır. Söz konusu genişlemenin temelinde hem üretimden tüketime geçiş ve hizmet sektörünün ortaya çıkısı gibi ekonomi temelli dönüşümlerin gerçekleşmesi hem de eşitsizliklerin cinsiyet, ırk, sosyal aidiyet gibi pek çok farklı alanda görülmeye başlaması nedeniyle klasik açıklamaların yetersiz kalması yatar. Bu bağlamda duygular ve ahlaki saikler de tabakalaşma çalışmalarında kültürün, alışkanlıkların ve beğenilerin dikkate alınmasıyla birlikte derinleşen analizlerin bir adim ötesindeki eksiklik olarak karsımıza çıkar. Bu itibarla genelde sosyolojide, özelde tabakalaşma çalışmalarında duyguların göz önünde bulundurulması sosyal grup, sınıf, tabaka gibi yapıların analizinde daha derin bir boyutu gözler önüne serer. Zira hangi sınıftan olursa olsun, kişinin değerli nesneler ve semboller düzenine arayışlar aracılığıyla iştirakinin asil motivasyonu çoğunlukla saygı, onur ve değerli bir yasam arayışıdır. Ayrıca eşitsizliklerin meydana getirdiği ve moral boyutu olan ya da olmayan duygu durumları, tabakalara özgü yeni kapitaller ve üyelerince tekrarlanan habituslar olarak okunmalıdır. Dolayısıyla analiz edilmesi çoğu zaman meşakkatli bir süreç gerektiren bu daha derin duygusal habituslar, bir sınıfı ya da tabakayı ve onun üyelerinin davranış tarzları ve beklentilerini anlamanın yeni ve önemli bir yolunu ortaya koyar. Bilhassa artık gösterişçi tüketimin merkezde olduğu bir dünyada, ekonomik seviye ve statüler ile bunların taşıyıcısı olan estetik değer ve beğenilerin, kendilerine sahip olma ya da onlardan yoksunluk durumuna göre belirli duygular: oluşturması ya da tetiklemesi kaçınılmazdır. Bu makale, sosyal tabakalar arası ilişkinin ve etkileşimin analizinde eksik bırakılan duygu boyutunun önemini, bunun ihmal nedenlerini ve surecini ele almaya çalışarak, örnek olarak sunulan utanma, öfke ve kıskançlık duygulan üzerinden kendinde bir kaynak olarak duygularla tabakalar arasındaki ilişkiyi sorgulamaktadır.
CLASSES AND EMOTIONS: MAKING ROOM FOR EMOTIONS IN STRATIFICATION STUDIES
Class studies have currently evolved from economy-based approaches to studies that focus on culture, lifestyle, and tastes and have gained a broader perspective in scope and depth. The reasons behind these broader perspectives not only include some economic transformations, such as the shift from production to consumption and the emergence of service industry but also the insufficiency of classical explanations due to the proliferation of inequalities in many different fields, such as gender, race, and social belonging. In this sense, emotions and moral motives represent the factors that continue to be overlooked by stratification analyses that have actually been deepened through the consideration of culture, habits, and tastes. Keeping emotions in sight, generally in sociology and particularly in stratification studies, reveals a deeper dimension of social groups, classes, and strata. No matter to what class individuals belong, their participation in the order of valuable objects and symbols through some quests is fundamentally motivated by the desire to find respect, dignity, and a valuable life. Additionally, the emotional states that are created by inequalities, and may or may not have a moral dimension, should be regarded as new capitals specific to social strata and habitus perpetuated by the members of these strata. In other words, these “deeper” emotional habitus, which generally require a tedious examination, represent a novel and significant way of understanding a class or a social stratum with its members’ behavioral patterns and expectations. In particular, if we think of the centrality of conspicuous consumption in the current society, the desire to enjoy certain esthetical values and tastes, which represent a certain economic level or status, will inevitably trigger certain emotions. This study treats the importance of the emotional dimension, which is ignored in the analysis of the interaction among the social strata, attempts to determine the reasons and process of this neglect, and eventually examines the relation of strata and emotions as resources through the sample of shame, anger, and envy.
