SOME EXAMPLES REFLECTING FROM COUPLETS IN OTTOMAN’S SOCIAL LIFE
The classical Turkish poetry couplets, which have been formed out of the accumulations of centuries framed by the precise principles of a certain art and aesthetic perception and attributed as “a closed book” who are unfamiliar with them, are embedded with lots of daily features. These features can be about such attributes as conventions, belief, business life, some objects utilized in daily life, sceneries of nature and conventions of tasawwuf and of any features that may recur to mind. In the determination of the social life features in the couplets, the dictionaries under hand may at times prove to be insufficient. It is necessary to consult to sources other than dictionaries to understand some of the terms particularly belonging to daily life or social life. Among these sources, text annotations made within the frame of classical Turkish literature researches, studies of text analyses are considerably significant since they also include the meaning of concepts and terms in the couplets. Moreover, in the studies, which have been recently prepared about the effect of classical Turkish poetry on social life, concepts, terms and expression about social life are explained. In the study, too, concepts and terms, which are in the sense of details from the scenery of social life are tried to be explained in the context of couplets chosen from a wide variety of collection. By way of the study, it is also aimed to demonstrate how well classical Turkish poets observe their environments and to what degree they are benefitting from their observations while expressing their feelings, thoughts and imaginations and displaying their skills.
OSMANLI TOPLUM HAYATINDAN BEYİTLERE YANSIYAN BİRKAÇ ÖRNEK
Yüzyılların birikimiyle şekillenen belirli bir sanat anlayışı içerisinde kesin kuralları çerçevelenmiş, aşinası olmayanlarca kapalı bir kutu olarak addedilen klasik Türk şiiri beyitleri, toplum hayatıyla ilgili pek çok malumatı da ihtiva etmektedir. Bu malumatlar âdet ve gelenekler, inanışlar, ticarî ve askerî hayat, günlük hayatta kullanılan kimi eşyalar, doğa sahneleri, tasavvufî gelenek gibi akla gelebilecek her türlü unsur ile ilgili olabilmektedir. Beyitlerdeki sosyal hayat unsurlarının tespitinde kimi zaman elimizdeki sözlükler yetersiz kalabilmektedir. Beyitlerde geçen günlük hayat veya sosyal yaşama dair kimi kavramların anlaşılması için sözlükler dışında başka kaynaklara müracaat etmek gerekmektedir. Bu kaynaklar arasında klasik Türk edebiyatı araştırmaları çerçevesinde yapılan metin şerhi, metin tahlili çalışmaları, beyitlerdeki kavram ve terimlerin açıklamalarını da içermesi bakımından oldukça önemlidir. Son yıllarda klasik Türk şiirinin toplum hayatıyla ilgisi üzerine hazırlanmış çalışmalarda da sosyal hayata ilişkin kavram, terim ve tabirler üzerine bilgiler verilmektedir. Çalışmamızda da toplum hayatının çeşitli alanlarına dair detay niteliğindeki kavram ve terimler geniş bir yelpazede seçilen beyitler çerçevesinde açıklanmıştır. Klasik Türk edebiyatı şairlerinin çevrelerini ne kadar iyi gözlemledikleri; duygu, düşünce ve hayallerini ifade ederken, söz hünerlerini sergilerken yaptıkları gözlemlerden ne derece istifade ettiklerinin gösterilmesi amaçlanmıştır.
